Ke Au Okoa, Volume V, Number 11, 1 July 1869 — Untitled [ARTICLE]

; I keia pule iho nei, ka iioike ia ana o na Eulal Aopuni a paa 0 ka Apana Knla o Kon» o«i o keia mokupani. Ua hoomakaia ka Mke ma ka Poakahi ma ka laakini 0 Kamoij : , liili; a ua pau ma ka luakioi o Kawaiahao i ka Poaha. Eia malalo iho nei, ke waiho ao neimakoa i ka hoike a ke Komite no na mea e pili ana i ua mau knlala; a peuei noia": , l!i ' ' *. IA HON. W. P. KAHA.kau, ) . j 3! Pareaidena 0 ka PapaHoopaauao. ) „ 1,Xlik0 wai|io ana mai maluna o mais.t•• k» T»ana pono-aoa uo ka hoike ja.oWKp)a Aupnni ma ka olelo Hawaii, { ; tfc;hjpokp,poBO,pft,makoii ia mea, ma.ka hooi' i ka hoike ia o na Kula i hai | - ia«e la; hoi jk*jmakou e h'oao .nei e hoBkU; i ko ka\uo*.AW ka holo Aūpoini ma k» 0I9I0 Hawaii 0 kei» l' 'ApaaaLo.Koaa nel ■ s iI p, Ua hoomakiia ka hōike auo 0 ua mtiu knla

«pi, elike iuo ka olelo kahea a keKakauolelo a ka Papa, i ka la 21, (Poakahi) o keia raalauia, ma ka luakiui o Kamoihili; i hoomakaia ma ka hora S o'ke kakahiuku, a pau ma ka hora 5o ke ahiahi. Ma ka hoolono akahele aiaa i ns hoiko «nS"o"na- kul&' i hookaawale ia uo ia ia, ua kunalua 010 ko oukou Komilie i ka puana ana aku, o ka hapanui o na kula, ua an mikioi ia i ke.ia makahiki, koo nae ke kula kaikamahine *ma Waikiki-kai malalo o ke ao aua o kekahi kumu wahine. Ke Knla o Waili)pe i holomua ole i ka makahiki i hala, ua holo pono i keia makahiki ina 110 mea a pau i aoia; a pola uo lioi me ke Kuli'. o Manoa. Nakula o Kam'oiliili, Manoa, Palolo a me holomua no, a na k.i Papa no paha e noonoo i na mea no ke Kula m'a Waikiki-kai. ' Maka Poalua, mo ka luakini c> ua hoike ia eha mau kula; elua mau kula no Moanalua, koJKalihi-uka, a me ko Kapalainn. Oiai nae o keia mau kula, aia inawaho aku 0 ka " huina" o ke kulaunkanhale, a o ka hapanui hoi o na haumana, he poe liilii, aka, ua hai ia mai nae ma ka hoike ana o na pa-_ lapala i ao ia, aole lakou i ao pono ole ia, a 1 ululohi hoi mahopo o kn holomua ana i oi ae mamua o ko ka makahiki i hala.

Ma ka Poakolu, ke kolu o na la hoike tna I Kawaiahao no—Eha mau kula i hoike ia; ko ! Kawaiahao, (Kula Koikikane) malalo o A. j Kalauli; Kaumakapili (Kula Kaikamahhn?) malalo o Mrs Kahnna Nawaakoa; koPauoa, a me ko Maemae malalo o ke alakai ana o Kahukula. 0 keia inau knla, koKawaiahao ke kula kiokie. ona kamalii mahuahua ae t ua kiiikie lakou ma na mea helu; oiai, ua hi-» ki aku ma ka Hoailonahelu; a aole wale no nae ma ka hiki aua aku i ka mea lielu kiekie, aka, o na inea a pau i ao ia, ua ao papapn ia aku me ka maopopo kupono e hiki ai i ka haumaua ke ike lea i na moa ona i manao ia ai e pa-ka ia aku, i loaa mai ai ka ike. Kekahi raau kula ibo no hoi ua holomua no, koe Daē ke kula o Pauoa, aole no i holopouo loa e like me ka holomua o kekahi man kula e ae i ike ia. Ma ka Poaha, ka la hoike hope loa, elima mau kula i hoike ia; ua kula e.'ua ma ka p% Katolika Roma; ka Namaielua (Mrs. Kalauli) o Kawaiuhao; Kaiiiii-kai a me ko Kau-. makapili. Ma ka hoike ana o keia mau kula. a pau, aole no he mau hoohalahala ana o ke Komitc, iio ka holomua ole. Ekolu mau kula i 'iiekie ma na mea helu. Na kula kaika,mali ne malalo o na alakai ana a na kumu wahim;, Kilikin» a me- Namaielua, ua liolopogj> no imua ma ka !aua mau mea a pau i hookomo aku ai i na manao palupalu o ka laua mau haumana. ūa Loiko pu ia mai ko onkou Komite i na mea humuhumu a na kaikamahine hauaiana a Kilikina, a ua maikai no ko lakou mau humuhumn ana, Ua pau pono na kula o ' keia Apana i ka hoike ia, a ma ka nana pono a me ka hakilo makaala ana i na mea i hoike ia, ua- hiki ia makou ke puana me ke kanalua kuihe ole 'o na mea i aoia, ua holomua ia mamua aeo na hoike ana o ko ka hoike makahiki i hala akn nei. Kekahi mea i hoomaopopo ia eke Ko— mite, ua kinai ia ke ao kikokikoi ia ana ma na palapala ao; ua hookomo papiipu, a ua ao pono ia aku na haumana ma ka hāpanui 0 na mea ao, a ke hoike mai la no hoiia mea 1 na hiohiona o ka holo mua ana o na kula o kakou. ona kula nae ioi loa aku oka bolomua ana ma ka nana ana o ko oukōu Ko* mite, oia no na kula pili maloko nei o ke knlanakauhale, a ua hilinai kupono no paha ma ka akoakoa pono mai o na hanmana i ka wa killo, i oi ae mamua o na kula mawaho akuo na " hnina" o ke kulanakauhale. ' Kekohi nae o ua okupe Komito i ike ai, oia no hoi ka heluhelu wikiwiki ana o na haumana; a ma ia heluhelu awiwi ana, ua .ane haule hope kokahi man hopuna olelo. He kina kiipono nae ia i na kumu e hooponopono ai, no ka mea, o ka heluhelu akohelo ana, me ka maopopo o ka mea e holuhelu ia ana i ka hoolono aku a ka poe hoolohe—oia iho la ka waiwai nni oka heluhelu ana. Ma na palapala heluhelu noe, no i makaukau na haumana me ha buke heluhelu kupo-* n°; o kal)iike i ao nui iama ka heluheln, oia no ka lawe ana mai i kekahi mau mokuna o ke" Kanoha Hou." Aka, ma kanoonoo"ana he ano paakiki ia i ka poe opiopio e lekei aku ana mai ka hookuikul, a i ka hooholo ana akn ma kn heluhelu ana. Ua hauoli k«rOukoii Komite i kU>.ike*-<Hra aku, na hoomaka ia ma ko kula o Kalihi-kai, ka " Haku MnhAn" ana, a ke hilinai ae uei hoi makou, e lilo ia mau haku manao i helu'helu ia raa ka la hope i knmn alakai ai i kekahi m.an kula okoa e ae. Ua hauoli pu no hoi makon i ka ike ana, na makna mea keiki i ka hoaahu maikai kupono ana i Ka lakou mau keiki ma na la hoike, i ka ike o ka lakon mau pulapula ma na mea ao. •,. Nolaila, ma ko makou kanpaona anu i,ka hoike 0 keia makahjki me k? ka makahiki i hala, aole a makou mea i ike, ua holomua ole na knla a pau 0 keia Apana. Oiai nne, oka lioonaauaoia, k«i pale makepoao o ka ma ka hōomauia 0 ka noho'na kuokoa, aka, ua hauoli nae makou me ka hooki nna i ka makou olelo hoike, i ka hoopnka- aku, ua mnlama a ua alakai ia na kula 0 keia Apana mo ke knpono. o haawi mpi ana i na manao-, lana, o ua hQik«Mtula 0 na maknhiki e hiki inai 01 at> ana Whohnnua auūī^a —ke hiwwi aku nei hoi makou i,k.o makou mahalo 1 ka Papa> ma kona hooikaiku nna e liko me ka manahiki ia

tT.NO. M. Kapena. P. Walo. J. W. Makai.kna. ■ • Komite Hoike. Ina ipakahiki i hala ae uei ho lehuloho wale, ua ike inau ia o ka hoike ia o na kula o koia Apan'a, nia ka luakini o Kauniakapili wale no. Aka, i keia makHhiki, ua kiola ia mai ka hoike ia ana o keia mau keik : o kako,u " iwaho o'ke nnu;" c ka poe liin" a mo ke Kahu oia luakini. Ma kalokouiuikai nae o ke aloha Hawaii o ko. Kahu o". Kav.'aiahao, ua 'iookuu ia nnlaila na hoike. Hookahi raea mah&lo nui a makou, ua malama ia e ka lehulehu ka maluhia kupono o ka hoike ia aua o na kula.