Ke Au Okoa, Volume V, Number 13, 15 July 1869 — He mare eehia ana. [ARTICLE]

He mare eehia ana.

I kekahi manawu a'u e holokaa ann i lown, malunn o na kula palahaloha nui oia mau wahi, aia hoi ma' ko'u aooo kekahi wahine i aahu ia i ka l.ole eleelo. a omaua wale no na mea holo o ua kaa nei. Nana'ku j la au i na hiohiona o ka leelo mii ke kaa a'u | e holo noi, ua mailo oia, a ua koikoi hei ke kaumaha ilona o kona mau |\apalina. Ua | noho pili aku la ia ma ke kihi o ke kon, a me ke ano koniuhn i kōhakahaia ma na wa- | hi a pau ooa. Ho opiopio wale no oia a miomio .pono kona mau heloholeno a me ka'oiwi-, aka, o ka hoalii ana iho a na ehaeha o kona puuwai iloko ona ka mea i hoomoe ia'i na wai-hooluu helohelo o kom» papalina, a. mae pu me na hiehie o kona nanaina. Uu Imkilo aku no au ia ia i ka wa i pi/ , I. ae moka i ka makani,'a un oi ili nu i ka iko ana'kn o na holohelena o konn mou maka. Ua manao muH no acr he vvuhine oin i hoalii io iho o na ehaeha a ke kuunuiha nia lte uno o kuua lole komo kanikau, a pola io no, ma kuu ike ku maka iinii'ku. He loihi loa ko maua holonnai ua auwiua la nei me ka ekemu oie aku, ua mumule wale maua, aolo au i kamailio aku, aolo no hoi kela i kamailio mai. Ua opeope ia kelu iloko o na lunluu a ka manao, a ua owili ao la hoi au ia'u iho iloko o ke kuka holoku tuako manoanoa, a me ka huluhulu. I ka hiki anr. o ke kaa i kekahi hale hotele ma kapa o ke alanui, kaohi ia mai la ke kaa no ke kipa ana ae e paina aina awnkea, maloko o ua hale hotele la ; a un ono pono hoi na mea ai me ka mahanahana kupono no ia auwina la huihui o ka hooilo. I ka pau ana o ka paina, hoihoi hou|ia'e la maua iluna o ke kaa, a noh.o.iho ma ko maua wohi noho o ke kaa. I ko'u noho ana ilio ma keia kuono o ke kaa owili pono ae la au ia J u a paa iloko o ka huluhulu, a hilinai aku la ; aola i emo loaa koke iho la aj i na hoonanea ana a ka hihio, no ka pihn paha i ka ai, a me ka holo o ke kaa, a aneune aku la au e hala'ku ma 0 o na ainu moeuhane. Aole nae i liuliu ko'u hoonanea ana peln, puoho hou ae la au i ka leo « o ka wahine iloko o ka aahu kanikau. No ia mea, ua kono ia mai la au e na lia o ko'u manno e ninaninau aku ,ia ia, a e kam'akamailio aku hoi ma kekahi ano e ae, a peln iho la au i papa leo pu ai mo ka wahine o ka ehaeha, no kekahi mau minute el'ia a ekolu paha. I ka hala ann ae o mau minute hou aku, hoomaka aku la uu e ninaninau ia ia me ka leo nahenahe ano hoalohaloha i ke kumu o kona kanikau ana, malia paha he hoaaloha pumehana nona ua kaawale oku? A pane mai la ia me ka leo kaniuhu. " Ae." Ninau hou aku la no au. He makuahine nae paha ? " I mai la kfla. " Aile, he mau kane mare," a hoomaki; mai la kooa mau waimalia e holoiloi, « " He mau kane mare ? Wahi a'u, no ka mea, he pahaohaa ko'u no ke ano o keia niau kane. Aē; he mau kane more !A Hoomāla" loa mai la oia e ha-u-he-u' uwe ; a i ka nana aku ua mokumo.kuahua maoli kona manao. Hoomoka hou mai la no hoi. kela i ke kamailio:ana, penei : "E kanikan ana au no ke kaawale ana'ku o ka'u mau kane mare. E hoolohe mai oe i ko'u moolelo, a e wailana ia oe no'u nei, no ka mea, he kanaka no oe 1 hoike mai kou mau helehelena i ka waipahe 0 kou manao. Ua heluhelu no op iloko o na nupepa no kekahi wahine opiopio i mare me kona kaikunane ponoi, a o ua wahine la, owau no ia. I ka wa uuku o ua kaikunane nei o'u, ua lawe ia oin mai na makna aku o maua, a un kapa ia ma kokahi inou e ae : a 1 kona lilo ana i knnaka makua ua helo kaapuni ae la ia a hiki hou i kona home hannu, a i kahi o kona wn uuku, Mahope-iho-w-kn-hmi,-ipoipo, un maīe oia i kona kaikuahine ponoi mn ka iko ole. E iko oe ea, e ko keonimana maikni, owau nei ua wahine poino la I " " Ea anoi ? " ——. * " Ae," wnhi a ka wahine ehaeha ; aka aole ibo la nae ia o ka palena o kuu mnu poino. O ba lani kni ike mai i keia raau meo. Mnhope iho o keia' mare ona o maua, ua hoopau io, a ua papa ia hoi e like me ke kanawai, no ka mea, ua ike ia mahopo mai ke kuhihewa o keia mare ana. A mamua ae o ko maua haalele ana i ka luakini o ko maua houhui mare ona, ua hookaawale hou ia. Noho iho la no au me ka hamau, a hola kekahi mau maloma ua nalowale aku la na mea mua i hannia, Ma ia hopo mai, hiki hou mala kekahi meo, ke kiinaka, a he kane hoi ma ! ka nonoinn.—Ua maliu koke sku la ko'u mau pepeiao, a ua aihue koke ia hoi na manao o ko'u puuwai e ka wai pahe o kana mau olelo, a ua lilo iho la au i luahi no kona aloha e hoopunana ai. Oia no nao hoi, ua olelo mai oia he kanaka oia 'mai kahi e loa mai, aka nae, me ke ano o kona leo, me he mea la, ua mohui mua'..» au, a ua kamaaina no hoi i na mapuna leo ona iloko o kekahi mau monawa i hala, aka, ua alai ia mai naee ka nana ana'ku he kane oia mai luna a lalo. "Ua au wale no nu, ua nopnoo nui i kahi o ko'u ike ana ia ia, a ua lilo' ia i«en ' na'u o nolu ai, a aneane pilikia maoli kn' 1010 i ku noonoo ana, ako, aole naeho loaa iki ( , A ! nani ka maopopo ia'u i keia manawa, aka, ua hala nae ka wa ponoi' ' * >' "Mahope mai, ua hoūkuu aku au ia'u iho nono.a ua alakai ja aku )a iioi au e ia i ke kuahu ho wahine hoopnlau nann, a e makauki'.u at>(t no ka hoohui ia i ip hooknhi, * l; "Al— n na lani 1" |wnhi n,rio, mo kd ohowahowu o kona inau hiohiona) "E lioo-

liuu anei uu ia'u iho o br.i aku i na mea huna hilahila o'u iho, a me kuu ghana kum'akaia. Ae, ae, e hai no au, aole he hewa, no ka mea, ho mau haneei he nui ; a he pa tnusani hoi ka poe i ike i keia a i lohe mamua ou hoo- v kahi. " Aole i emo mahope iki iho o ka puana ia ana o ka bcrita raare ; ua> iko eia ae la— Auwe !— I—Eehia !—a maiuoino maoli no hoi. E hiki onei ia'u ke ola e bai uku i keia moolelo ? —No ka mea, ua ike is ae la ua mave ia wau me . " Ae, ae,'!—wahi a'u mo ke ano kahaha ame ka pahauhao maoli. " XJu iko ia ae la ua mnre ia oe me . Pane mai li» kela. "Ua ike ia, ua mare ' ia wau me ko'u kupunawahine ! " A ia wa, ioi ae la. kona leo haalulu, o huna aku la i kona mau maka iloko o ka huluhulu. Iloko iho ln oia wa ua ho-aa wale na au ana o ko'u mnnao, a o ka oi iho la ia o ko'u mau minule nutie nui' wale iloko o ko'u ola ana. Ua nneane iho la au o pane aku, a o imi i na men e hooluolu aku ni i kona manao, aka, i aha la a anei ? Hoaha la na mea hooluolu kupono e haawi aku, ai i ka wahino opiopio poino. No k a mea, mamuli o ko kuhihewa hupo, ua hoohui mnie ia ae'la ia me kona kaikunane ponoi, a iloko hoi o' ka wa o ka _wehe ana i kela mare kuhihewa mare hou no me kona kupunawahine hoomeamea. He mau ■ mea « kupaianaha maoli no keia, o ka noonoo ana i ko kumu o keia mau mare ano e ana ; aole anei oukou i ike ua hookupihkii ia wau i ka mea e pane aku ai . ###### I kona pohala ana ae mailoko mai o na poluluhi o kona mau ehaeha, hoomaka hou mai la no ia i ke kaoinilio ana i ka i ana. " Mahope iho o keia mau maTe punini ana, no ke aha la wau i hookae lea ole aku ai.i na kaula hoohui o ka mare ana ? " Ia manawa, pane hou aku la au me ke ano hookuoo iki ana. " Heaha hou ae !—ua manao anei oe e hai mai ia'u ke hoopilipili hou noi oe o mare ? " " Auwe ! " —wahi ana, " ao, a i keia manawa ke hoomakaukau hou nei au no ka mare ana, ahe wahine hoi e hoopalau hou ia ana ia Pano hou aku la au. "Kahaha.e mare hou paha anei oe me kou mau poe pili koko -pnnni ?'' " Aole, e mare ia no au me a'u 1ho _ ; owau iho no kuu kane mare, a owau no hoi ka wahine mare I Aole anei maua ho mau mea marekupono?" Awi jmo_e-ae la kona leo, me ka hehe pono ole o kona aka ana, a me he mea la he hooho ana a kekahi leo mai ka . luakupapau mai ; a ia wa kokolo ae la ke anuanu o ke koko makau iloko o ko'u io me ka okakala launa ole. Huki ae ]a ia i kona nhi maka a kihaehae ae la i mau upana he nui.—Ala ae la hoi au a hoopan aku la ia ia, a mahope o. ko'u imi ana i na mea e hoihoi hou mai ai i kona ike iloko ona, aia hei aōle he laau kupono e hiki ai i ko'u akamai ke hooluolu aku, no ka mea ua hala aku la konli Jsome,.a_Ha koekoe pu hoi kena kino. Ua ko kana olelo, oia iho no kana kane mare, a me ka wahine hoopalau, a mai ia ia mai ii hiki i keia manawa aole oia i ike kino i ka mare weliweli hope loa iluna o ke kaa, aka o kona hoa holo kaa kai ike i ka weliweli a me ka eehia. ■ ■ Hehaūli kino aka. Ua man&oio o Napoleona I he hoku ukali kona e hele pu ana me ia ma na wahi a pau ana e hele ai. I kekahi manawa mahope iho o ka lawe pio ia ana oDantsic, hele aku la Hekahi o kona mau alihikaua e kamakamailio pu mo ia, oia o Gen. Rapp ; i kona komo ana ae iloko o kona keena (aohe mea i hele mua oku e hni i ua Emcpera noi no ka hiki aiia'ku o ke Ge'a ia i ka Emepera e nana -1 kona lohe ana i ku halulu o no kopuai o ke Generala, ku ae la ia iluna a kuhikuhi no ln ia ia nei o nana pono ae i kona hoku lilelilo ; a i ka nano aoa ao o ke Gonerala, ua hooknhaha lof» ia kona manao no kona ike ole aku i uu hoku la. I mai la o "Iloko 0 na hoouka kaua nui a pau a'u i helo ai, ua hoohauoli nui ia mai au i ko'u ike mau ana 1 ko'u hoku uknli, a aole no hoi he moa e nelo ai ka lonakila o ko'u aoao oiai au e ike aku ana i kona lilelile." Ua monaoia o keia hoku ana i iko mau ai aole ia he hoku maoli, aka, he hauli kino aka i man mau iloko o kona onohi, a ua iko walo ia*ku no i kekahi manawa,. aole nao i pili mau keia hauli iloko o ka maka aka he mea ku hao wale no. I' mai la o Aberakoromebie, ua ike oia i kekahi kanaka makapo e hele pololei ana ma a|nnui me ke ..olakai ole ia, a i ka wa i ninau ia'ku ke kumu o kona hele pololei, hai liiai la ia ; uo ike mau oia i kekahi luahine e hele hookolo ana mamua ona me ke kookoo, i kona mau monawaa pau e hnalele ai i ka hale, a no ka pou o kona ike ana ia ia komo iloko oka hale. O keia' luahino i ike ia e keia kanaka.maWpo, aole ia he luahine maoli, he hauli kino aka wale no o kona mau nnonoa ana, a ua lilo i mea maa mau i kona onohi. ■ • I kekahi mannwa hai moi la o Mr, Ellis i ke kauwnhi moolelo kuhihewa penei. Oini kekahi moku e holo anu mal Nukakela aku, n hala kekahi mau lo, f jiia ka moann, mako iho la ke' kukē'o u* a kiola ia iloko oke kai. He ma»stft f he nui mn in hopo mai, holo kiki mai la kn malnmn moku iloko o' ko keonn kapono,' me ka hai mni. uu iko lakou l.ko kuko e hnhni moi «no:iij|hopo o ko moku iluiii oka iJi*koj, ■; onu ljjino d kn moku nia lakou ke nuna la io ia.