Ke Au Okoa, Volume V, Number 18, 19 August 1869 — "I kapaia." [ARTICLE]

"I kapaia."

nupepa ltuokoa o ka Poāono iho nei, ehakou i ik'e 'L.i ai i lfe ano hoapono kao'paopa a kona Luna Hooponopono, ka moa nano i kakau aku i kekahi palapnlu i Boßetona, ai p»i ia .hoi ma, ka Elele Miaiona. , E hai'ana ua Kūokoa h, " Ma ke kakauia ■ ana o kela palapala, ua laweiakela huaolelo no ka pololei o]e o kela inoa Queen (Moiwahine) : olai, o ' Queen Dowßget' ka h'iiaolelo kupono lpa ma ka olelo Enelaoi," Ma keia mau lalani a makou i ,kdpe mai la,,he ka rriakou, O ka huaolelo hea kai Uwe ia mai no ka p6)oie(,9]e ,o ka inoa ' Queen'? O ka hua«lelo anei ? ,Oia anei kji huaolelo i .liulike me Dowager[ mahope iho Queen'? Ke hoike aku nei makou me ko makou wahi «miliamilu,, yo,le i Jike na Imaolelo papafuo 30 called tae J)owager ; oole wahi e hiki ai ke ]ike, ua like Ipa ko laua kuiike ole me ko ka papai i ko ka iiio, » - , • , Ke ae akii nei makon f ,aole i kolin pono ka " Queen" i ka Moiwahino kai)e i:njskp,,aka, o "Queea Dow«ger" ka pono, a o kona ano hoi ma ka olelp ,Hawaii, " MoiAka, e nana hoi ka Lo* o® Hooponopono o ] r o JHuokoa ma kpna palapala i pal ia. aole o " Qunon Emma ~PowagGr'> kai kan ia, aka/o " Queen Emma so-

called." No ke aha ko kumu -o : ko kau aua pela " so-called,'' ina, o " I)owugev" ka huaolelo kupono ? I?o ko-aha lioi ?. Ke makemake nei makou a ike paka, a pela no me kekahi poe e ae. ' Ke hai mai noi no hoi ua Kuokoa. nei, u.a hewa ko makou unuhi ana. i kola ; a ." O ka mea i kapaia," ka unuhi pololei ana. 0 ka huaoleio Eoelani mapli, o " so-called," a o i koua unnlli pololei maoli ana ma ke ano pxh , olelo," i kapaia pela." Aka-, no ka loihi, a makemake makou e hoopokolo mai, ua unuhi makou •'k.apakapa," a aole np hoi ia i ane. aui loa aku mai kona auo maoli ma ka olelo Hawaii. Aka, ma ka lakou unuh,i_ivßa, »ahni lakou o ka pololei maoli o ka unuhi ana ia " so-called," eia " Q ka m.ea i kapaia." Ke hai nei makou, me ko kuemi hope ole, aoie i pololei kela, "0 ka mea i kiip>ia." N.o ka mea, ma ka olelo B .nu.nia, aole i hoopuka ia ke pani inoa i<>/;. >, i hiki ai la ke uuuhi :a '■O k.amea," 0 ' mea" he pani inoa ia, a o "O " a me " k«," he mau haiano ia, e hai ana i ke aoo o kekahi hai inoa i pani ia koua hakahaka e " mea," he pani inoa. O "•i kapaia,'' he haina.ia o ka wa i hala, ua pololei kela. Jloa nae e like me ka lakou unuhi ana ma ka olelo Hawaii, "O ka mea i kapaia,". o ke ano maoli oia ma ka unuhi poiolei ana i ka olelo Beritaoia, " Who is called " O ka makou unuhi ana hoi, ua hai ae nei no makou.ua hoopokole mai makou, ia " i kapaia pela," he " kapakapa." Peuei Ue ano, " Moi'-ahine Emma i kapaia pela" (Queen Emma so called). Ka unuhi pololei loa ana kela, a he.aa no boi makou e ike i kekehi mea e hoole mai ana. .O"so"he " pela'' ia ma.ka olelo Hawaii ; a o " ca)led" he haina o ka Wa i hala uo ka haina ." eall," a nolaila i kupouo ai, " i kapaia." .0. "ipela" i kauia mahopē o u i kapaia," he hainalea is no ka haina o ka wa i hala, o " i kepaia." Ma ka nana ana nae i keia mau wehewehe ana, a me ke kakuu ana i kela mau huaolelo " i kapaia pela" mahope iho o ka inoa o ko kakou mau Moiwehine Kanemake Aloha, e hooikaika nei i ka hapai ana i kekahi mau hana maikai, e.pono ai ka lehulehu ; ua komo mai ka manao ninau, Na na kumu hea i kono, ia Kauka- Kulika, e kakau ma kahi e, penei, " Ka M,oiwahine Emma i kapaia pela"? Heaha, no hoi ke k.upau ,i kakau ole iho a.i, " Moiwahine Kanemake- Emma"? Uu oi loa ae ka oluolu o,ke kakau ana i keia, mamua ae o. kana i. kakau ai "'e ia, ina ua hoowahawaha ia i ke ana i ka iuoa

Moiwaliine," no ka piea,. oole kana ,kane Moi ke ola pei, e kapa ia ia ." Ka Wahlue .Emma a kekah,! Moi i make.. : " , ,Ua pinepine wale,ko makou ike ana ,i kekahi mau palapala i pai ma ; pa pfipepa ona ai'iiS;;e,"t'hoouna..ia,aku mai Hawaii, aku pe.i ; e o. ko, kakop. Moi, hp wahi Aloi. le no ma ka inoa.; a he wahi Moi wale no i ihp. .. ; N,p ka Ipau o'le ia ,makou opa mea nana,Ā ia mau palapala,,,ua ,hami},u.no ke kamailio, ana o ( ko.niakou ipau inaka, peni. Aka, ma ka loaa ana ia makou o ka mea i hai ia ae.la, aolp e hiki.i - ke poi 0 ko .piakpu ipu hploholpna o fie kpeo, ke upoi— E .haiipapia, 110 pela,,a mihi mai ka mea olelo ki-ko ho, a wnha- 1 —a,hpj.