Ke Au Okoa, Volume V, Number 23, 23 September 1869 — Na kumu e mau ai ke Kuokoa ana o ke Aupuni Hawaii. [ARTICLE]

Na kumu e mau ai ke Kuokoa ana o ke Aupuni Hawaii.

Kalia, Sepateinaba 20, Mii ka kolainu manao ponoi o ka nupepa Kuokoa o ka Poaono iho nei, i halawni mui ai an ine ka houkuka ana o na Luna Hoopouopono i ua kiiinu o niau ai ke kuokoa ana o ko kakou uoi aupuni. Malaila o hai ana : 1 Ka hana oluolu aua i ua uupuni j na ain u e. 2 0 ka hoihoi ana i ka mana a iloko o ka lima o na mukaaiuaiiu Hawaii ? 3 0 ka nialama ana i ke ano kupono o Hawaii. 4 () kekahi mea e kuokoa ai o Hawaii, oia ka mau ana oka Hawaii. O keia mau kuuiu, ua ukali hoakaka pokole ia niui no e kekahi inau honkaka ia ana. Ma ke kumu r ahi, henha ke kumu o ka hapai ana iu ~oiai, uaike ia, ake ike ia nei 1 oiuaopopo hooluolu ana aku i

o, ii n>o ku ike kupono ia aua uku o ko lakou man k:inuka e ko kakou aupuui— a o ka poe o n» aina e, e noho nei me kakou, ua kaana ia uku ka pomaikai maluhia ia lako.i, nia ke kulepa ann, ka mahiai aua, a me kela ano lawelawe ana, keia uuo lawelawe ana. Mai ko kakou ike ana aku iu lakou, mo tic mea la, ua oi aku ka poniuikai i hoike ia uku i ko waho mai poe, mamua ae o ka poe 110 lakon ke kulniwi i hookoeue mua ia ai. He oiaio uo «ko kakou noho hoaaloha oluolu kupouo ana mo ua aina e, he mea uo ia, e kokua nui io mai ui i ke kuokoa aua ; a oia uohooluolu ana m> hoi me ia uiau aupuke kuniu uiri, e hiki ai ke hookuemi aku i ka manao kuko a me ka maka a loa, o kekahi poe e ake uei e hooko ia ko lakou mau mauao e hui aku kakou me ka mana a lakou e hoihoi ai—ka poe hoi no lakou ka maka peni, e panapanau mau oua no ia mau ano mauao. Maanei nae ka mea ana mai, " hoo-pu-a ana ka uahi mao," me he pnhi baka ana la a ka mea puhi ha-u ole. Ma kekahi mau kupipikio olelo ana, ina, mc na aupuni e, ua imi no ko kakou aupuni e hoomalielie, a e hoopau ia na mauao awahua ; aka, ma kekahi mau manawa nae, ua ho-a ia kekahi mau manao opu iuo mai ia kakou, e ewaewa mai ai kekahi mana owaho inai ; —a oia mau houo ana pela, ua palnpala ia aku no e kekahi poe mai i o kakoo aku nei. Auo ke aha la ke kumu oia, aole au i ike iki.

Ma kekahi mau kumu e ae o ua nupepa la i hoakaka ne, aole no i pau pono loa ae i ka wehewehe ona ; aka, i ko'u manaoionae, aole i hoowahuwalieia ke koko Hawaii, elike me ka olelo ana oua nupepa la. He mea inau no nae i ua nupepa la i na mahiua i hala aku nei, o na Papu o me na Buro Hoonaauuo, Hoopae Lima Hana a me ke Ola ka lukou i hoiuo nui, ma ko lakou kakau, me he mea la, aneaūe loa, aka, ua ano hoopalaimaka iki aku nae mai ka hoiuo aua aku i ka Mana Hooko. Ua kaupale lahilahi iu aku lukou uiai ka mahaoi ana aku i ka paepae o koua keehina kapuai.

Ma kekahi wehewehe ana no hoi o ke Kumu Akolu, o hoopuka aua, " He mea ' 'ipauaha i ko keia kau, ka hoowahawaha i.na i ka olelo Howaii,'' mo ka hapa o ko ke Aupuni hooikaika aua e maloma i na kula maoli Aole o'u makemake e kono ia mai e puana aku au, he ku ole keia i ka oiaio, oiai, ke hoomau nei no ke aupuni i na kula maoli, a 0 ka noke mau mai no ka lakou i ka hooke naauao, hoohaiki, a pela wule aka na pinoko ana mai. Ma na kula.o ko kaona nei, aole na ke auponi ka hooikaika ana i " ka hoowahawaha ana' i ka olelo Hawaii," aka, na ka makemake ana o na makua niea keiki e ike ka lakou mau pulapula i ka olelo Beritania. A o lakou la.ae hoi kekahi e huki nei 1 na keiki iloko oia mau kula, i loaa pahake kumu o kolea ai, he hoowahawaha iaka olelo Hawaii, a ke emi nei ko hele ana o na keiki ina kula Hawaii, no ka mea, aohe ao pono ia ma na kula Hawaii.

Ma ia mau kumu o pau i waiho ia no ka mau ana o ke kuokoa ana o Hawaii nei, hookahi kumu i ano 010 loa ae mai ko lakou m». ka peni mai ; a he kumu nui uo hoi ia e hoopoiua ole ia ai mai ka hoainu ia ana aku iloko ona manao lehulehu Hawaii ;—a oia hoi, " 0 ka Lokahi he ikaika ia."

Aohē no poha io he i na kanaka Hawaii, oiai, aole no paha e holopono ka hana ana o kekahi kanaka, ke ole e lokahi kona noonoo meka manao hano. Pela no hoi me ka noho ana o kekahi lahui, ke ole o lokahūpii kela a me keia lioa o ka laLui o malama i ko lakou knokoo ona ma ka liolomua anu o ko hikou Aupuui. ina o uolio.akiaki kokahi, (k hnlin 010 nm ka hapai pu ana i na inea o holopono ai, alailu, ho mea

u'oiio no, o kahnlihuli imu ku noho una' qīu Aupuni, a e lumui iu uuanei ii* i ke kipikipi a mc ka huliamahi &na ; a c ka anei ia i nu iwi o kaua muu pulapula, a e kupenu ia hoi mc ke koko o kaun mau keiki. Nolaila, he mea kupouo, o lokahi ia ko kakou mau manao, e hoopau in na kakau palapala akiaki ona, a pela e mau ai ko kakou noho kuokoa ana ' T. Honuakaua.