Ke Au Okoa, Volume V, Number 25, 7 October 1869 — E nana mai. [ARTICLE]

E nana mai.

E kk An Okoa e ; —Jiloha oe : I na pulm e ac inai Uou Lunnhooponopono, ] e houkomo iho i lei'u olelo iiui kulii kanwnlo o kou wau kolainu, aluilu, ua pono loa. Oi«i, mnmu» aUu nei, ua hoouna aku a'j iloko o ke uhonui o ka nupepii Kuokoa, ho ulelo e pano »na la P" K. Kaliinilihua, o Wuiluku, Mnui, no kela ninau I4(i, mokuna o ka Helunaau, me ko'u manao, o puka ona In Eia nne, i ka hoea ana mai o ka Helu 3(> o ua KuoUoanei, huli au o nana, ma ke k(j|ainu o iiii palapala 1 ke Kuokoa, ike iho la au o ka'u pnlnpalu kekahi i wail jia ma ku palekai o ua pepa la. A penoi na olelu no ua palapnla la a'u. " Ua hiki mai ka J. K. Kahuena palapala pane ia P. K. Kalunilehua, e hoole ana i ka loaa a nH hnumana a P, Kamai, o Puuoma'u ai, no ka Ninnn 146, o- ka Mokunn 15 o ku -Helunaau. Ke hoole nei makou i ka hookomo nna i kau olelo pane lalau mt\ ka mukou pepa, a ke kuhikuhi aku nei makou e oana ; oe i k;i hana o kela ninau ma ka Holu 33 o kn nupopa Kuokou, o ka la 14 o Aug«te ilio nei. Ma iu pepn e loaa ai ia oo lu hana oiaio loa. Aia nialalo o ke poo Kuokoa i ka oiaio, e loaa ai ka hana nna. Nolaila, e lui-.n o.i mulaih e .1, K ihuona ma, e hana aku a loaa i>o. Min mnnno e hoepihn pepu hou mui. Nolaila, ma no mea i oleioia inni ia'u nia ua pepa la, i oleluia maluna no ia moii, ke mnnao nei hu e pune aku, me ka inunno, ina o lnwe anu kou kapenn, a hooili i keia m iu hunolelo, mnloko o kou opu ahonui, ii lehguraj)(fi uku iinua o Hawaii holookoa a imuu pu hoi o ka poe o ke Kuokoe, na lakou i kakau i na hunolelo i nkaka ke kuhihewn iinua o kn poe noonoo maikni malaloo ūa poo ln " Koluin i ka Oinio.'' K u»na knkou inannei i ka ninau o kn buki', ponei.' " Inu e hiki ia A, ke iuinn i J o kekuhi hnnn i kn la hookuhi, u e hiki in J. ko liuiin i ka oin liann i kn lu hookahi, n i

htii|Mii:t ka linia hana utia, he hapn nlia ( ,ia kft hnnn a.pau ? Uo hnpn nlia o ka ld k. lnu-ii liana pu luia h paa ka hnna. : Welmwe'he »tui. K Inii ia | o ka haun i : p;\a iu A, >ka lu hookiihi, ni<! o kg hana i : paa iu J, ika la hooknhi, lonn nni f o k» liHiia i p:ia i;; laua a elua i ku 1« hookahi; no- | lniln, u.v |>au ka 11 i 11:111 11111.1 iloko o k.na 'ii- j imn, koo ka iiKi,vu hopo, oi,v hoi. " 11,, hapa j «lia o 1.-i liv i,a laiia hanu pti mm a pt Ika ' hnna." liin hookahi lv 11 luna o. hnna ai .1 I pun kn Jo ku hana, nlail.l, o kit nui okn ; nianawa a laua p hana ai 11 paa ka \ , k v h < 1 "u 11.1 lik» la nu> o1 Ia ; oia hoi. |,< I,? o ka l:v o hanu ai o A a nio .1, pau k:v 1-1 o i,a ! hnna, a i,tn oha ni.in hapaha i ka hatnt okou ' aialll. pa'ha k:t 0111 1 ki'la | | ; |, |„,, , ~ ~J» . 1 1 1' O.a ao I:v ka w01,0w.-ho a ' ko k«> Kuokoa poo, ma i„ Uo.lu a;ī, o k 1 V M o.Au K *to 1 hala i ka niuau nnia, oi., hoi, a i hiiipum k 1 liui h nia iiiin, ho hapt :vha 1:1 o k:> hana a pui ? 1 l'.a inoi, 11 m liko ka hanu n pan ino -I-t ' «Imla, i« ;; .1 o ka liana i paa ,» l.uia, 1 |a, h<> num hnpaha ia ekolu o\ -1 Nolnil;\ hoi, tin ;ikn!uv ir,i!o!t no, h Hikahi 110 1-1 i koo oka hni.a, a >!e i p ))f i A ina !. 11« pu l,vtm la hapana i koo o ka hann, uhiila, uu ni--11 ui ia tuai ka iiiamnva. No kiv mea lioi, ina 0 puuiia ueia 0 3-3 o ka lu hook„hi, n;v 3 4 o u;i liana la i paa ia luua ia In 1, alaila, e lona uu.,uui, he 1 3 0 k;v la, ka manawn a luua e lianu pu ai » paa ka hupahu hookahi 0 3 4 ina hoi hookahi hapaha o u.v hnna la i kot\ loaa 11111 i, he 1-3 0 1 1«, ka manawa e hnna pti ;ii laua a p,a l;a Imuu. No ia mea, iua e Innihuiiu o 3-4, 11 I Kiii i liunu muu ui, nie 1-4 a lnua i liana hopo ui, alaiia, luwe ka liniin a p:vu e 4-4. Ao ka pa:v a.iii o keia 1-4, liope o ka hanu ia luua, oi;v lui mea i olelo ia, pan ka hnna. Kia ti 11 e, wahi a lukou lu, 1-3; .. k;\ l;t ka inaunwa „ |„„ B e liann ai, i 1-4, o ka iiui 4 4, 1 ku hnnn okou, uu like <110 4-3, o kn la 11 luihi e liniin pu ai a pna ka liann, oia hoi he 1-3 lu, Nolniln, mioi, a olelo mni ua liewn

oe, ia k:v iimia pololei oiaio loa. Polukii-u. Ke i nku nei au ia oukou, he 01 a ka lalau nui loa, oiai, nolo i iku i;i ma ka ninau keln liua " okoa." Oiai hoi, nn penei ka ninau at.o, " He hapa aha 0 ka 'a ka laua hana pu ana a paa ka hanu okoa Ua iawo nmi nae palia oukou ia, i kikiponi 110 kahi wna puka o oukou, ea, i ole ai e pihu i kn hoka ka liu nui oka hilahilii, ea ? A no ia ano, e poliolo ai iloko o na ale a me ka moana o ke kuhihi'wa. 1.. oki oe i lana ana ka auwae .kahi uiiku, pulu elo ka lau.iho, ka punana o kit uk'u, ka hale o ka lilia, aloha wale. Lia hoi, ma kuu nana ana i na palapala mai ike Ku.ikoa, Helu 37 oka la 11 0 Scpt, ike.iho la au i ka olelo a ua poe nei o ke Kuokoa ia S. Luuiaawo, no keia m'nau no penei kahi niou huaolelo, " ko fniikou ike ana, u;v h"iku makon i ka manuo maniua jho nei, nolail;<, ua kapae ae mak.ou i ka hoopa'ka ana aku i ke.ia palapala, no ka mea, he hana hooakiimai wnle ibo no ia a ka Hawaii. 0 na liaole., ka poe maoli na lakou na niuau n mo na lona, aole lakou i kue mai." He mea akaka ma keia olelo maluaa, ina kue ka haolo i keia loaa o ua ninau nei, oia hoi, 4 3 o k,i la, a lohe iki paha, o ka pnno keia, he 1-3, ina no ua ae mai, eia nae paha, oka lohe ole, Pono wule, o ki l pono ka ia o ka hilinai i ko ka haole ike me he buke olelo haolo la. Kai no he buko olelo Hawaii, e hahai e like me k» 1010 Hawaii. Lia hoi, me he rnea la, o kn pue o ke Kuokou, he " aha kiekie," no ka hooliolo ninnu lielu, ke knpae loa ana i ko'u, a i ko niakou inau palopala oia «no. Me ka i mai, ua liiii ie e luknii k.i hniloua '~tio a mo ka hana Aole iuie 11 u e ohewa aua ia Inkou ma ko lakou ano mana.a knpena boi 110 ka'pepa, aka, e hui aku au ia 'akou, 0 hoihoi i ka Inkou' wehewehe luhui. Oiai hoi, o ka hapanhi'o 1111 kunaka naauao 0 keia apuna, o Hana ninu ua lani haHhua nei, aia mi ka'u e olelo nei. A pr*ln pu rio ka manao o ko makou hope Lunakula, M. Kahananui. Nolailn, ke manno nei au, ina hoopuka ia keia, e lilo no ia i pnhi umiuini e h { olo ai kn lauoho niaike poo ae 0 ke Kuokoa, 11 lilo ia 1 mea akaaka na o'u pokii e noho mai la i ka olu kohai 0 Kaukaweli. Ke oki nei au maanei, aloha ouliou. J. K. Kahuena. Hana, Maui, S('pt 27, IS(i9.