Ke Au Okoa, Volume V, Number 27, 21 October 1869 — PALAPALA HOOPII IMUA O KE KOMITE, NO KA HANA A AKEIKE LAUA O AUBERETE. [ARTICLE]

PALAPALA HOOPII IMUA O KE KOMITE, NO KA HANA A AKEIKE LAUA O AUBERETE.

Ka waiwai o ia laioa a moo kumuao, ea ? He mea ia e akaka'i ke aukahi o ke ao ana a ine ke kuleaūa ruai ia lesu mai, a mai na apotolo mai. He mea e akaka'i ke kahu mai ka iliohae aku, i lawe i ka aahu o ke kuhn ma kuiiu liookohukohu ana, Ka poe i hoounaia a me ka poe i komo wa)e no ka aihue a me ka powa ana. Eke komii,o mea luileana e, ua luwa ko'u mau ninau ia Akeike-ma na pepa mamua, aole ona eken.u mai ; nolaila, ke waiho nei wau ia ia no ka ninau ia oe. Aole anei i wananaia'iloko o na knula kahiko he aupuni mau ka ka Mesia e kukulu ai ? Aole anei i olelo o lesu i kana poe i hoouna ai, e hana lakou ma ke ao aua i kana mau kauoha, a e bapatema, oia pn me lakou i na la a pau a hiki i ka hopona o keia ao ? Mat. 28: 18, 20. Aole anei oia i hooiiiki e laoakila ole ai na ipuka o ka po maluna o kona ekalesia ? Mat. 16: 18. Aole anei i hoohalike p lesu i na kumuao o koLa ekaleaia me ke kuianakauhaie e ku ana ma kahi kiekie, i ole o i|Ulowale ? Mat. 5: 14. Aole anei ihoo- , ipaopo 'o Pnulo, he poe i (loonohoia no ke hooponopono a me ke ao i na Kiritiano, alie laina moku ole ka io o kana olelo, oiai e ku ajia, a hiki i ka wa o lokahi' ai ka manooio ? Epes. 4: 11, 12, 13, 14. Ua lokahi anei ma na mea manaoio a hiki i keia la ? Uakuikahi anei ka Ekalesia Enelani me ka poo Puritano ? Ua lokahi anei na haneri aoao hoomana Hoolepope o Amerika Huipuia, kekahi me kekahi ? Ua lokahi auei o Rowela me kana poe i hui ai mamua? O'ka aoao hiki ole ia ia ke hoike i kona kuman ana, mai na apotolo mai, aole anei ia be aoao nelo i ke kuleaana ole ? 0 l«v aoao hiki ole ia ,ia ko hoike i ka laina o na kumuuo i like pu mo ia, mai ka wa. mai o lesu, aole anei ia ho aoao hoka ? 0 ka"mea liiki oleia ia ke hoomaopopo mai i kahi i ku ai na luakini, kona mau mea liko ma ka manaoio, ua huko" i hoeilahuia, a ua like ka io mo kann e hoolaha nei, e l -)lo ana 1 na.mea io a pau o lea Palapala Hemolelo, Aolo an©i ), 50 aoao kipi amo ko kuleana ole Ua ike mau ia anei mv apotulo i knpa i ka laina kah'uua o Aaroria a me na maleua o ka ekaleaia, he holoholona liihin ia me na poo ehiku a me na kiwi ho umi ? Ua ike mau ia anei na kumu e kapa ana he lapuwale ? Oia ka ko komite e nalu iho, a hoike mai, oiai he ekemii ole o Akeike. He ia kuku keia nona, he kala loa i pau kona mau lima i ka ekeke.

9. Uh nana an ei ka po e kāhiko i ka. mookphu ekalesxa ? 0 ~ka olelo pale uo ia i lunakilaui ka poo kahu kuhiko, i ka hoopaapaa ana mo na hpretiko o na kau i:liala aku mamua, 0 Teretulianp he kanaka kaulona ia i ka wa kahiko ma ka ekalesia ; ua hanauia oia i ke koneturia nlua, aole i ka ha a i kalimapaha. Aole ia he epikopo, aka nae, 'ho iiooiaio ny ia i kā ekaleaia ma na moo epikopo i hoea pono mai, niai m aj>oto)o mai. Eia kuna olelo, inai.haiia lio ]tekahi heretiko ana, mai na apotolo mai ia ; e pono e koi i ka poe o olelo apa pela q hoike i ka moa nana i hookomu i k« lakoii; mau i ka laina o k° lakou mau epikopo i akaka. Tj hoike mai lakou i ka hooi»fclioia.oko lakou mau epikopo ■ .mea; pola e tna|i; hooilina no ka oka'leaia apoīōlika'. 'Pola ka ekalesia Semurprja ia Polikapa i ligor.nf.nia malaila o loane »potolo ;• ka okale H ia o Ro,o(t i« _Kefjtmenqte i orinntiob e Pnl.nm p ( ,) a ] lo j o hoiko nei iia ekaleaia o no u pau i krt- poe i

hoonolioin rna kn epikopo ana o nu apololo, oin ka poo iiana i luwo niui i k« anouno (cvanelio,) 11)ai na npolulo niai. E lioao naliei'Hliko cj hnll i mea like. Ua liiki no ke olo'lo i ua liei'eiiko, Ownioe? Ika wa Ima, a mai hea mni hoi oo Nawai iae ia oe, e Valenlin, e hoohaukae i kuu pnuwai ? A, pela'ku tio. Owau ka mea kiileana ilokoo ka waiwai mamuo. Owau ka hooilina ona apotolo. Oia ko Teretuliatio ao ana no ku pale ana i na L hei-etiko ona keiieturia mun. Ua hiki no i ke koroite ke niaau i ka ekalesia o Rowela a me na ekalesia Hoolepope o kela ano keia ano, i keia mau ninnu a Terctuliano. A, ua ike nt) ka poe kakau moolelo ekalesia o na kenetnn'a mua, o Eusebio ma, na hauwi no lakou i ka inoo epiikopo o Roma, mai ia Petero a i ka wa uo o ko lakou kaknu una i mea e akaka'i, na mau ka- eknleāia Roma, mai na apotola mai. Ho mea hiki no anei ia Akei f <e ke lioike i mea liko me keiaM'mua o ke komite 1 Aole loa e hiki ann, lie niu aea keia e ko?e inakehewa ai kona nmanma, ke hoao iho e huli, he uku hoi ka. loaa, he nele nne ka haina oiaio. 10. E paulele anei kakou i.na hoike kue kekahi me kekahi ? No ka wa i hookumuia'' ka aoao Pope, ua kue na Hoolepope, o na aina haole leokahi me kekahi. Aka, o ka poe Hoolepope i kakau ma ka olelo Hnwaii. Ma na Am Okoa nuia, ua hui mai o Akeike, o ke keneturia akolu, aha, a alima paha, ma kona mau hai ana. Iloko uo o ke kaualua ki\na' niau olelo. 0 ka moolelo ekalesia o na _Puritano' i kakakauin e Mr. Geriim ma Wailuku,~a i paiia ma Lahainaluna, ua haiia no ka hookunuiia o ka aoao Popo, i ka maknhiki o ke au Kiritiano 606, oia ke keuetnrin ehiku. Ua hniia mai iloko o ke Kuokoa a Guīika ma, i kā makahiki i hala'ku la, i ka hoomainoino ana o ka Pope i ka poe Puritano evanefio i ke keneUm'a alua. Ma ko Knokoa o Mar. 27, 1869, ua Imiia mai ho mau iniliona o na kane a me na wahine, (o ka eknlesia Katolika Rom«,) mahope iho onala ona anotolo i hoohuliia e noho mare ole. Ua pili io no i kawao na apotolo, oiai uu laha i ka wa o Teretnī'ianu, o ula ana i ke keiiekuna elua a uie ke keneturia akoln. Uoko oka Hokulon, i hoopnkaia e na Kalavina mamna, ua hai o Rev. Pokue, no ka Pope kanlana a me ka naauao o ke kenetui'ia akolu a me ka lia, oia hoi o Eusebio a rne Loketanekc.

Iloko o ke Au Okoa, lune 24, 1869, ua pau ko Akeike pohihihi no kana manao, ua hoonaauaoia, a ke hai maopopo mui nei i na makohiki o ke ku ana o ke anpuni Pope, he 1400, a i ka hoolaweia ia huahelu noloko ,nmi o 1869, koe 469, oia ka wa i kukuluia'i ke aupuni Pope, oio ke kenetnria 5. Aole hiki ke paolele ia mau hoike a pau, oiai he kue kekahi i kekahi. E olalo auauei o Ako : ike, oia kai pono. Ke hoole nei o Auberete, oiai ua paa ka laina o na epikopo o Roma, mai ka wa ia Petero a hiki'ia Simepl;'ce, ke kumnkauolia (Pope) i ka makahiki 469, a i na wa hope mai. I akaka nae ka pono o na aoao elua, e niDau ke komite ia Akeike fke ano o ka loli o ka ekalesia lloma, A. D. 469. He niuau-ku-pono keia, no ka mea, aole i nalownle na kahuli nui ana ma keia ao. Ua paa iloko ona moolelo o ke keneturia ehiku. ke kukulu ana o Mahometa i kona aoao hoomana ia wn. Aole i na]o i na moolelo o Geremauia ko Lutera hana ana i ke keneturiaJ6 ; ko Kalavina ma Faratii a me ko Heneri VIII., ma Beritauia. Uu ikeia ko llowela ma Kauai, i ke keneturia 19. E ninau ke komite ia Akeik e, menei, Ma ka aoao hea la ke kn ana o Simeplice i ka A. D. 468, a huli i aoao Pope noiiu, A. D. 469 ? Iu Auberete, he aoao Katolika Romu no, pehea ia Akeike ī 0 ka ekalesia hea la fiana i haalele ai, a komo i ka ekaleeia Roma ? Ma ka aoao liea la o Leone a me Hilaise, na epikopo o lloma, a lawelawo o Simepilco malalo o lana ma keuno kuhunapnle, mamiln o kon.a kohoia ana i epikopo no ke kulunakauhalo o Rorna ? E nana pono ko koinite i na ninan u. pau, i pnhaloliiu ole ai ia Akeiko, e like me ka mea i uiaa ia ia. Aolo i nnlo ko Simepirce kue ana i ka poe Makedoni e hoole una i ke Akua ana o ka Uhane Hemolole ; kona kne ano i ka poe Ario q hoole ana i ke Akna ana o lesu Kriato, kona kuo nna i ka poe Eutikiono e hoole a.ja, aole he kanaka io o lesn, Owai ka poe mft>a ekalesia oiaio i ka wa i kuknluia'i. ke anpuni Pope, A. D, 4G9 ?' Owni ka poo o hooko ana i ke kauoha 6'leau e liai i ka evanelio ia wa e like me ka Mut. 28: 20. E puhalahin auanei ia ia Akeike, he palnni kuku keia, he palani e eha ai kona man lima no ka pnka ooi ; nolaila, na ke koraite ia e nana a hai mai i kona manao no keia moa. 11. Be hoike kupono anei o Salana ? Aole b'e hoike ike maka ko Akeilee, no kona !iooiaio ana i ka hooknmuia o ke aupuni i ka makahiki 469,-aole loa ho palapala i kakakania in wa, no ka hoomaopopo ana i kona manao. N.ilaila, ke mni nei o Akoike, ma ko An 'Okoa, luno 24, 1869, " 0 Satnna ka I, ka hoa o ka Popo nnna e hai imua oka Ahnhookolokolo. Kei hoi ha 1 kn oiaio o ka hoike ma ka aoao o Akeike ! Aole na ,Aubereta i ia hoiko no .Akeike ; olea, na Akeike no i koho ,o Mko mi? kft mea i maopopo ma lee Au t)koa i haiia maluna'ae noi." E nana pono ke komite i ke ano o ia hoike hooknhi no k» aoao p Akeike. Hehoike kup«no poha, ke hooiaio loa palin, olai nn koho o Akeiko ia ia. Pehoa ka rfinnao oke komite ik) keia i' - . _ ( Jhh i pau, )