Ke Au Okoa, Volume V, Number 29, 4 November 1869 — Loio Aloha ole. [ARTICLE]

Loio Aloha ole.

E ke Au Okoa e ;■ —•Aloha oe: Ua losa ketn kumu olelo no loko o KeAuokov o ka la 31 o Sepatemaba a me ke Kuouoa o ka Poaono iho nei i kaa hope iho nei, Buke V. Helu 24, aoao elua, hapa hope 0 ka linia o- na kolainu a nona hoi ke poo, " Ku ole i ke aloha." O ka mea nons kn hnna ino alohu ole i oleloia ma ia Pepa o D. B Mahoe no in, he wahi Loio kanaka e n-iho nei ma Honolulu n(>i, nole nne i hni pau W ia kana mau hana aloha 010 i keln liiaLne o Wanea e nohn.U ua Mokuleia i Waialna, a penei ka niooltlo 1 liiki aku i kahi o ka hana alohn ole o D. ?. Mnhoe. Ma ka mulama iho nei o Sepatemah\ i haa, ua hela ka men Hanohano W P. Kama iau rae kekahi mau Loio Hawaii o k<i Papa ioio, nona hihia i waih -ia nVM i" 1 ke Keena Kaapuni Oahu nei, a o D. B. .Mahoe kekahi, nai Honolnlu aku a Ewa a hiki loa i. Waiaoa, ma keia hele ana ua koho mai la o Ma- • aUi ( k. ) me Kaipunui ( w. ) ia D B. Maloe i Loio no laua, no ke kipaku ana i kela unhine o Wanen mai loko ae o kela hale ;jnu e ku la ma iMokuL j ia O ua hale laau nei no kela luahinn ka baia nui o ke dala i paa ni a rio Makahi laua me Kaipunui ka hnpa uuku o ke daii i kmno loko o ka h;\le, n o ka ninn im.lalo ku nei >a hale no ka mea okoa no ia. A. hala ka makai a ko Lun.i knn» wui Kaapuni ina KoonoliKi ae a hiki nn knhi o na hihia o ka \pnna o K'iolaul.m, a pau na hiliin ma in A|)»nn i ka hanaia, huli hope o D. B. Mahoe j Waialua a i Mnkuleia o hooinnUa i kana hann aloha ole i kela luahine. Ma in manawa, ua uku in m-ii oia he puu dala nui e Maknhi a me Kaipuoui no ke kipaku ana ia Wanea kela iuahine mailoko ne 0 keln hale i oleloia mnluna, a mnkaukau kobe o D B. Mahoe me na kanaka he lehulehu a cr>o kekiihi inau haole e kii e kano oo i ka hale mni kona kulana mariiua a i kahi e ae, a hiki ka hunkai a ke aloha ole ma kela hale a Wanea e nobo ann, piuie aku la ka D. B. Mahoo i ka lnahine, " E hele koke ae oe iwaho i keia nianawa me kou mau pono a pau loa," " wnhi a ka luahine, '■ aole loa wau e hele mailoko aku o kein hale." la mannwa o D. B. Mnhoe i kauoha ae ai 1 ka lehulehu me ka leo iknika n mana hoi, " E na knnaka a pau loa a me na haole i helo mni nei ma ko'u mana a me ka'u kanoha hoi, o hele mai oukou a pnu e hoopuni i na kaula mnlini, e hana a pna loa a knuo aku i keia hale, mnkau loa nn hnole a me kekahi poe kanaka <*. hnnee ka hale n make loa ka lunhino, elun kahea aua a D, B. Mnhoe i ka lehul«;hu, mukau loa lnkou, o keia D. B. Mahoo aolo ona wohi. mea makau iki ; a pnne hon aku )a no D B. Alahne i ka loahioe mo ka leo nui weliweli loa,—" E Wnnea koia luahine pankiki e'ku oe a puka koko i wnho i keia mnnnwn, nole ou knleann e hooopuj)u ai molnko nei, o kn'u luiuoha keia ia oo mo ka mann n me ka iluiiku lon, o hiki uo ia'ii o me kuu lima nei ke hnna me ka ihnkn lou o

wawnhi ;t!tu i kein bhln n lilo i ineu ole, rn;n hilinni oe ma ko Hkainai o ko'u Loio J. W. Keawe, ho Lnio hupo ike ole n liawawa Inn, nole e hiki i k.. Loi., au o 'muli'le noi ke kokua mai i« oo e nolio m.\u ot nialoko o keia hffl(i me kn maluhin ke ole au o npnno aku." Aole 100 i okemu mai ka 'uahine no na olelo hoowoliweli n IX ft. Mnhoe, nka nno, ua inaknn n mokum( kunhun ,!<>a k« lunhino 110 io nuiu olelo kiuk<o n hanohnno hoi m« he I«o 1« ni ka nnm in ko Kuliuinu e noho noi, i< »r* ko iiiui n!»'ih«i o ko'n luahine noh'o innlu», iin h;iln walo no la no in n'inu mo he kikino mnk.'i lu e hnlnln nnu ;* manlo nku uu> k» ike ol« i«, n poln i pati ni kn hnn.i a kn mou knulonn 1) li, Mahoo oiu la n hoi niu nkii 1« n>o ku hilnhil» i kn nui lon o k« /hinio «ih>, A lv imui ln ma in l>»po iw«i, hiki ho\) kn Mo;v H;>u.>hano n Kaulunn hoi (D. B. M.) m;ii Honolnhl nku noi mo konn mnnn nui n ik:»ika hoi o kipnku hmi i kn ln.\hine, mo kona poo U'hiilehu i lu-le pu sku o hooko i kann mnu hnua hookiokio n al.>l\a 010 Mo ho Mnkai Kie-io In no ko nupuiu, e hoouim ib nnn o ka Ahn Kiokio e kipnku no i kn nono palo, !»»• ko noi nii-a mni n kn moa hoopii i imlopala kip iku K lil.o tn<' ki' kunawni oia nno m> kn huke knnnwai Kivila. A l»ikt m» huakni noi ma kn halo o Wnnea kn lunhine, pane hou kn mea knnlana 1) B. Mahoe, " E ka lnnhmo ! E Wnnea ! E ku oo a puka koke tnai mawnho o ke:a hule, 0010 lo loa ou knloaun e honpuiikiki nī i ka nohn maloko o kn hale. un hoopii mai o Mai.nhi Inun o Knipunui in'u e kipaku au ia oe, ina nole oe e ne mai i kh'u knuoha, liemaiia ko'u o wnwnhi aku i kem hnle a oahnha liilii me keia poe i aki nkon inai nei e hooko aku ma ka'o kauohn." Wnhi a ka lunhine ia D. B. Mahaoi (Mahoe). " Aole lianu e ae aku i kau knunhn e pukn iwnho n e hnnlele i ko'u hnle nei me ko'u mnu Inko a nnu. Ia D. B. Mnhoe e knhea ann me ka leo nui, o wnwnhi koko nku knkou i lieia hnle, a lulumi mn.i la nn kanaka mn ke knuohn n kn Mea Kiekio D. B Mnhno, n honmakn koke na knnnka e wnwnhl me n« limo a me Mnhoe pu n" kekuhi, nole he mannwn lele liilii nn pnpnhele o ka lanai, a pau lon n»ai h; im pukn, n»o pa pnkn aninni i kn nahnh'» liilii. he mnu koilipi me na hamare ka keknhi poo me nu pnuku laau o uluon nna lammiow*.

Imu Hniiw» ua kokoke !oa ka pilikia e poipu ibo i k« luahine, nskulu mai U ka )iale a naueue hoi mai o a anei a hio mt.i la e liinn niiiluna o laua me kuknhi moopuna wnhine uuku, lalau nku la ka I mhiiie i ka moopuna uuku a puili mai la ma k«>nn umauma, a puaana ae la me ka leo weliweli e uvvf ku-o ann a»we make mnun e ! ninke maun e ! me ka menemene wehweli ltei;i mau leo uwe o ka luahme, nole n«e he »ahi mea a uialiu ia mai e ke aloha ole mu, ke noke la 110 lakou la i ka wnwahi, a ikaika loa mni la ka hio ana n ka hnle e kipi.pa i ko laua mau kino a pakii liilii, a o ko laua hopena iho la ii e healele moi ai ka hnnu i na kino, a o ka lua kupopau aku ka hopo loa. A i ka alawa ana ae o na makō o Wanea me ka pioo hopuhopualulu, ike aku la oia ua nnhahā mai fa na puka n pau loa, a holo ino aku la me ka moopuna ma kona umauma e poili ana, a lele maw»ho o kekahi pukn aniar\i i nahi>ha mai la a hnimma loa, a liuli mai la ka lunhine a kauolia inai la ia D. B. Mahoe ihe kona mnu hna wawahi hale, " E mnl'ma pono onkou i ko'u mau ukana apau maloko o ka hale. he liele nei au i Honolulu e hoopil ai iu oukou. A hele inui la kela me ka manao kaumaha 110 kein hana ino nui aloha hle a ka Men Kiekie D. B. Malioe, a waihomni la i kana hoo pii i ka poe uona in kuloaua, ma ka aoao o ke'lii a o ka haaa ka inpa i koe. E ka poe o hpluhelu ann i keia moolelo no na hana n D. B. Mahoe, he mahalo nui pahn ko oukou ia ia no kana mau hnna oi kelakola, aole loa he mahal.o,ia ia ( he :iiau hana Kalaima nui ioa kana i hana ai a s pono ke aupuni e makanla no keia kanakn, tnai laweInwe hou i ka oihana Loio, he oihana ia na ka mea honpono, aole aa ka poe Loio aloha ole, aole loa. LJa hiamoe paha ka poe nana e hooko i ke Kannwni ma ka apana o Wainlun, oia hoi ko laila mau Mnkai a me l<n Ahn"Apnno. A.oie anei i hahaki keia D B. Mahoe i ke •iannwai ke i aku nei nu ua hahaki ia eha mnu kanawai o ka hewa, o ka " wawnhi hale" nkahi, " Hooweliwoli" alun, " nn nn hann ino me na liniia knlohe" akolu " Lnwo wnle i ka oihnnaa ka Mnluii Kiekie W. C. Parko, ma ke kipnku Bua ina ke kauoha a ka Aha Kiekio" aha. Aolieii nukou e na kanaka a pau e mnnao una in D. B. Mahoe i Loio no oukou, mai koho iki ia ia no ko oukou m'nu hiliia, he kolohe. alohn ole, a he wuhi hooleamnni nni no e nohn ,ei, mnhea kona kuleana e Loio nei la aole he Palnpala Luio ona, uii nalowulo kaliiko loa kona Piilnj>nl;i Loio, i n» e ninan iho ana ka Aha Kiekie la aole e loaa. A i nu ua nnlowale kona Palaiala Loio, he kuleana no auei o lawelawe hou ai i keliP-oi-hana Hanohano a Kiekie hoi ? aole aole loa : J. A. Kalawakahi. Kikihale, Honolulu, Nov. 1, 1869.