Ke Au Okoa, Volume V, Number 30, 11 November 1869 — KA HAKU MONETE KARISO. [ARTICLE]

KA HAKU MONETE KARISO.

MOKUN'A xtm KR Kl!HllA AN'A 0 KA OHANA VII,KFOTA, t ka mea at\n mai a un \ r ilefv)t'a tie\, nan» 0 kii aku i u« momona nei, liōole nk« In ke knukA, a na u« kauka nei no i kii pono» 1 ka hvile knuks, ; u i ka hoi ana mai o ua kaukn n«i tno ka hua, ninau aku la ia iko kawwa, i na oia kn moa ana i inu ai, a aeinai la 110 hni ia, me kn ia mai ho ano awnhi ka mu ana oua mea la. Ia manawa hooao mai la ua kauka nei i ka wai momona i ike ia kona nno maoli, aka, ua hoomaka hou iho )a ka hana ana nialuna o ua kauwa nei ; ao,le i emo imhope iho, aia hoi liaalele mai la " koa waa i koa knnaka," i ua kauwn nei.

A hai mni la be kauka ia Vilefntn, " Ua make ke kaawa, a ma ka'u hooao ena iho nei< i ka lnau, aia boi ua ike iho nei au i make keia knnaka ika laou mnke. Honkahī mea k'ipannha a'u e ike nei malol<o o kou hole. 0 ka m«ke hikiwawe, a ma na mea a p»u a'u i nana ai, i pau wale no lokou i ka make 1 ka laau make, aohp o lakou make mno|i ma ka nana nna ma ko'u ike lapaau, Ua

inii nui no hoi au ma ko'j noho ao ana, a ke ike nei nu o kei* hi o na laau i mako aj kekahi poe kakaikahi, me ke akamni lon ka hanaia ana He hiki ia'u ke hoolnki, ua mnke keia Bnrapis i kn lanu make !" M« keia mau huaolelo a'ko kauka, ua kau iho ka mnkau nni malunn o Vilefota, a me «w mak» i piha i ka piiioihoi, haule iho la oin mnlunn o ka noho. Ia manawa, hoomaka iho la laua i ke kamailio aua uo ka ohana o ua lonakanawai Viiefota nei. U« maule iho la u* liiuakauawai uo.i a. pohala ae la, a i mai la. " Auwe l Eia ka make iloko nei o ko'u hale." I mai la hoi ke kanka, " Aoie oia ka hua kupono ao e olelo ai ; o ke kaWim'a eia Hoko nei o kou hale. Eka luuakaoawai, aole e hiki pono ia'n Jt.e hoomaopopo pono aku imua ou i na kai*aima a me na ehaeha a pau loa.i hanaia iloko o kou hole." "Pelaio no paha," wahi a ka lunakauawai, "Ke komo mai. uei iloko oō o'u ka ehaeha no keia mau mea." " Ae," wahi a ke kauka, me ka manaoane hoomalielie aku ia Yilefota, ; "Aka. i ko'u manao he mana wa kupono keia e hana ai 110 ke;a mau ano e iloko nei okou halea me kon .ohana, ma ka make anoo ana.' Aole o'u makemake e hoohnipu ia,ma koia mau, mpa huna, me ka ike o)e aku i ka poe na lakou e hana pei i keia hana, aole e hoopai kupono ia e like me ke kanawai. Nolaila, he mea pono ia oe ke hoike mai i kou aoo maoli ma ke ano lunakanawai e pili no keia." "Ke manao wale nei anei oe, na kekahi i> ko'u ohana e hana nei i keia, rj}ea,"i a Vilefota.

" Aole o'u manao wale aku i kekahī mea o kou ohana," kauka, ■'* Aka, kekikeke.mau mai nei ka moke ma kou ipuku— ke komo mai nei—a ke makaikai aku nei ma kela rumi a me keia rumi a pat> o kou hale. Me keia mea, ke uhai aku nei ko'o mau wohi akamai e o-r*:9 i ka mu-—o i knmu e pau koke.ai ka, awahua. Aka. naa ka ukali ana aku o ko'u,wahi al;amai a me ka'u mau wahi laau, ua nalowole pno e waie aku no ia niea, Me he mea la, eia iloko nei o kou hale kekahi mea -nana e aihamu nei i ko oukou poe me kou. ike a ike ole paha. Ua heluhelu no paha oa ma na moolelo no na akamai i (fō .hana ana i na mea: awahun, a me he mea la me ia ano paha kai lokn o kou hale e noho nei. E hoomaopopo pono oe." ... No keia mau huaoleio hōpe a.ua kooka nej, uo hoopiha ia o.Yi.l.efuta i ka makaumu> luna a lalo; a me he mea la e noi aku ana i ke ahonui o ke kouka, aka, i hoa njai la ke kauka, " He mea pono ia oe ke imi aku i ka hopena o keia mau mea. He inoa ole wale no anei ia oe na ola i poino o ~Merana ipe kana Lede a me Noitera e nawe malie oei—" " Pehea hoi o Noitera, ke ola nei no. oia V' wahi a Vrlefoto, me ka haalulu. "Ae,"w»hiake kauka, V AoJe o ke o]a o ke kauwa ka meat manao nuiia. No Noitera ka mea i mnnao ia ai e inu i kela wai momooa, aka, ma ka ulia wnle ana ua mu ke kauwa, a make oia. . Aole o ke kauwa ka mea i manao nui ia e make, no ka mea, aohe ana loaa, »ka, o ko Noitera ola ka mea i makemake nui ie." " A, heaha ka mea i mnke ole ai kuu makuakane ? " wahi a Vilefota. Pane aku la ke kauka, " IJa hai mua aku au ia oe ma ka ■mahinaai i ke ahiahi i make ai o Madame' Mei'ana, do ka mea, ua maa. kona kino me ia ano laau make. Aka, aole paha i iko ka mea kolohe o ka laau a'u e haawi. man nei, he mea ia e hoonawaliwali aku .a e V)oolohi aku .ai i ka ikaika o kana mea.make." Ua ane pihoihoi mai )a Ua manao o Vilefota no na mea a pau a ke kauk'a i hoopnka nwii ai, a noi'uku la no.hoi i», g ahonui mai ia īa, Aka, o ke kauka me koua mau manao

i nno pnik i ki\ \won««kl»lt{, o w». nnoia mni nnanoi oin koknhi I komo pi» mni» menhooknhi, Wpukn ho« *ku Inno U " Aoln o kn noi nnn mii i ko'w nhonui k» men pono 1 "*(»})U k<s k«uU. «• Akn, o koo imipono ann nktt inn men e hiki ke 'K**wi inn hoopnl ino. Oko ako waiwni k« >kumii niii o mau h«nn «n*. Mnmuo» nn m»ke o lVTor«n«, n mahope nku tio konn led«, nnr ili pnpnlui» m»i no kn woiwoi Ano ho!, o Noilem kn mon i koe, Msmun, na hana oī« ) kekohi pnlnpnln hooilina o kue ann ia oO—a m« kou ohnnn, n un hnnwi kokun nkn ia no k» poo ilihone ; n nolniln, un hookuu iki ia #ku o Noilera e oln, no kn mea, aobo men loaa mni in in mni. Ua knli ja n«e,"n ua hann hou in he pnlppnla kaoohn hou, Role i emo ia, ua h«ehflo i«, a i kela ia akn nei, un hana hoa ia hc pnlnpnl» hooilinn hou. No keia mea i mnnno in ni, e hooin» ikniha i ka laau make in Noitern i mnkokoke." " Ea, e nhonni mai oe e.Knnka Vnnne ! >' wnhi a kn lunnknnawai Viiefotn, mo ke knumabn o konn mno manno, inn o ikeia he poe honinn lnan mnloko nei o kona hnle, alaili, mn konn nno lun«knnnwni oin keknhi « pn i kn hopuin, no kn hnnn mnknikai in ma\i men ino mnloko o konn ohsnn n me konn ponnhn ohnnn ponoi. .Ak«, i >nni Uke kn'Uka mo ko nno hoowoliweli Influa ole; " Ahonni I AVmiU Aolo nh#nni ; o koke kankn nhr>nni nia no ia mnloko ok? mn«%nn. okn hnna n ke knhnnn Inpnau mn \oin honnn, hn hnnili Un ia ; n mn kn hoopr,iopono nwn, e hoomnknin mn ke knmn o ko 010, n iho nkn o imi ī nn mea hnnn e wniliA nna ma kn pale eleole ol™ '"n k.ipnpnn. īknwa e hnnnW nf ke •knmimn, • nole 010 anei ka.huhu o r nlniln, o ka 're kahnnn hana o ka hōikeike ae 1 kn moa hewn." E ohonui oe i I" wahīa Vilefota, " ke mnnao odJ^ ma'kana mno hana'a Hke We k» li'in n m<? ke dßimßna. hoahewa mua wauia'u iho, mamun ae ona'" . . ' " Aole e hiki. i ke nhonu.i a me ke aloha maanei," wahi a ke kauka, "no ka mea, ua maopnpo lon ke hewa. •Na Val«natipēT)o*6 wahi.i ka laau a hoonna aku ia. Merawt f ua mnke nae o Mcronti t . JjTa„. Valenaiirie no e hana i na lnau hooluolu ia Mfadame Mel rann, a haawi nae, ua make o Madnme. Merßoa.. Na Valenatine no i lalau ako i ka wai momona, a haawi akti i ke kauwn, ua mnke.ko kaowa'; a pnkele-i«o. Noitera i ka mtike Nnlaila, o Vaienatine VHefota, ka'mea ika .laau make ? Oia ka^mea hewa I& ka luoakanāwai, e hoomaka oe i ka.hooko anu i kau hann !" - "E ke Kauka,'f w*l» a Vilefota, " Aole e hiki hou- ia'n ke.alo ae, a ke .p*)e aktt h&i ina hewa.e kau mni nei.. Ke manaOlo' aku nei au i ka'u mau mea a pau loa i hoopuk)£ mai nei ; aka. e minno rrt»i hoi" m i ko'u inb» maikai a me ko'u a me ko'u

" E ka Lunakqnawai - ia ke.kaioa aiia o f(» pono n me ka hetoa, ftia 00 he mau oianawa, e hiki ai ia'u _010 aku i na manao hunahuna o kanāka. Ina, no hana kau kaiknmahine, honkahi hewa, a ike aku au ia.ia t> hana ana i kekahi hewa hou, e hoouna ia w i kahi e hiki ai iain ke hoolilo i' kona mao monawa a pat> loa .ma ka. pule ana'a me ka uwe ana. Ina i», na h*Da. elua mnu karßima, eia kau ,mea hai «ku i« oe, eia ka laau. make. a 'kekahi inea e ike ole ai, b oia waleno pah»,, e inu i kel* 'a e hnalele mai i keia honua, me ka hooona aku i kona ahann i,ke , ahonili o ke Akua,«. peU pe e hoopakele ai i kon ola, no ka .jpnea, oia ko mea hope ana e imi mai ai. Ame he mea la ke ike aku nei ko'u uhane i kona bele mai i kou ulana me na helehelena hnōkamani. E kau mni auanei ka poino maluna ou, ina, aole nau mn ka peku.ana aleu i« ia ! E lawe oku. i ka amana ika mēa hanai Inau make s—Elawe aku, i ka laao amana I E hana oe e like me ka'a e hai aku nei, a, e. pakele ananei kou ola J" . • ■;. TCukuliiho la o VtlefoU malunao kooa m&u kuli ; " E hooiohe mai, aole ia'u. kā ikaika o ka manao e like me kau ; a aole hoi e hiki ia'n ke hoopai aku i kuu kaiieamahine,.* like paha me oe i ka\i. E ke kauka, u« mai ka wahine i ke keiki kane, e haomapawanui a e make ma keia ao ; a ua liiaha no ihoi au i ke kali ana aku i ka hiki ana mai 0 ks t ' poino a me ka make." "E malama oē," wahi a k'e kanka,''<yie-, r le lohi mai ana paha. aoie paha ; afea,.e ike nae oe, mahope iho o ko makuakane* j wahino paha, a i ole ia, o ko keiki ,pah«. Alaila,.mahope mai kou," 'Lalau mai Ia o Vilefota i ka- lima o ke kauka, a i mai la, " E hoolohe mai, a e koku.a mai paha ,o<? ia'u i pono ai. Ke hai aku uei aa ia oe, Aole i b«wa kua-kaikamahine —aohe karaima iloko nei o kuu hale. No ka mea, i i'ina e komo ane like pu me.ka■;. make, aole e hele hookahi mai ana iā. " 1 ' hoolohe ma! I. Heaha la īa i'a oe', ke make pepehi- ia au me ka hanai ia niai o'u i ka laaa ' muko 1 He aloha anei oe no'u t" ' "'• 1 - (Aolt ip*u.)