Ke Au Okoa, Volume V, Number 43, 10 February 1870 — HE KAAO NO ISURIA, Ka mea i oleloia ka hiena o ka moana iniana, i unuhiia mai loko mai o kekahi buke kaao o tureke, ma ka olelo beritania a i ka olelo hawaii. [ARTICLE]

HE KAAO NO ISURIA, Ka mea i oleloia ka hiena o ka moana iniana, i unuhiia mai loko mai o kekahi buke kaao o tureke, ma ka olelo beritania a i ka olelo hawaii.

18. Ē Hke me ka. 01010 i hai ia mnlalo iho p kona kii, o keia mau hunolelo ka mea nnna i koi mai i ka puuwui o kela men keia tnea e lilo i ka mea nona keia kano, mai kona.la i hoike ae ai ia ia iho ma kona mau nno a P!»u, a hala na la.'ma ia hope iho, ua nui wa-. le ka pqe ihoao e komo aku iloko o keia mnu pft hao 7, ino ka manao e lilo io no ka mea nona keia ka&o," oka, un hooho'ia ia nu manao lann n pau o kela mea keia mea ma kiv i ka tysi o na mea ijiake me ka weliweli nui mnloko o ua titau pn hao ma keia mea, nolo o na kanak»,, wa!ff, o na 'lii puJiokahi i hoao ekomo ilokō o kein w»bi ma ko lakoī' mau koa me na lako kaun, aka, iia hoohoka pu ia no la.koū a pau loa' ma keia hona nna, a ua loihi loa-ka (nanawn i hana. .in.. pela, aole he moa i holo pono ka bana ana, a hala wale na makahiki elun, n ua lilo loa keia hana ana a Isurift i mea kaulana loa ma ka aina n pnu o Tm'ekc n me na wahi e ae i lohe i ke ano o kau mau hana.

Na keīa mau.mea a pau i kono «kn i ua .pliuwai o na keiki 'alii a pau e h.ela e ike po-~ no i k'a mea aona keia kaao. Pela i hoao ai l«lyju mē k'a hplo poiio oje o ko iakou makemake, nalaijo, aole kekahi men hookahi i ko ko makemake mai na 'lii a oa makaoiuana, aole no hoi iloko o ka poe woiwai a ■ , hnnoha<io. ■, O ke 'kulnnn oin poe a psvu mai na 'lii a hlki i ka poe wniwai, nole he men i hookoia ko l»kon' maoao iini ia Lsuria, oini, ua lilo kona kii i mea moeuhane na lakou i n ka po a me ke ao, me ka holo pono ole o na manao nna mo ka lia mau nona i nn wa n piiu loa. - Ka hele ana o Bajna a h-iki imua o /suria, a laioe niai oio i kona kino la ulanln a hiki imuu o ke keiki >aiii ■ Vanetontt. ( Ma keia wahi o ko kukou kaao, he pono" e olelo hou ae kakou no 'ua wahi B'ama nei, i ike'ai kakou i kana maa hana a pau loa no . ka%ea nona keia kaao, mo ka ike ole o kona makuakane i ka lilo ana aku o kana kaika- - mahine .ma ka poho o ka lima o. ke keiki ma kua ole. ) I ka manawa i holo ae ai ka lohf no Isuria raa na wahi a pau o ka aina o Tu'reke, e like me ka uiea i hai aiua ia no nei mamu-a q''keia.kaao, aolo pahahe mea kupapaha a keulana i ike pono ia ia wo, 'no ka me-a, o kii ponoi l& n pau o ka mēa nona keia ka- ; "*o, i hoikeike ia a me kona mau hao e 7, i ike ia t ua lilo ia i kumu aie nui iloko o ka puuwai o na mea a pau, me ka Inna o ka mauao o kela inea keia īnea o hooko ia na l)oi % ia maluna o: ua mea nei nona keia kaao, mai n* 'lii a hiki kku i ke kulana ojfta maka ainana, akt, aole pae he niea j hooko pono ia fea manao en», nol&ila, e hnli ne kakou a . t'oa aku ia Bama no kana mau hana. Iloko o ka wa i kui ae ia kn lono no Isuria, sia hoi he man haohao ioa psha ia ia ouken e ka poe heluhelu eo ke keiki alii Vanetoaa, oioi wle oia i hele iki e ike i keia mea _ houmakona aiūa, aka,-sia hooloho palia ia i kar olelo a Bama, a oia no poha ke kumu o kona he!o ole ano, oiai, ua hooakaka e oia mamua.ae o kooa hoi ana aku ma kona home, aka, i ka noonoo pono ana o ua wahi Bnma nei, ua kokoke mai paha ka manawa e hooko ia ai kann olelo me Isoria, nolaila, hai «ku la oi» i-kana olelp i ke keiki niii Vanetona i koiha mau manao mai kn mn» a hiki i ka hope, a iohe pono ke aiii i.i mea; -ua ae koke mai la oia i kana mau olelo a pau lon ' m&i ka mua a ka hope, a mahope iho o kans olelo ana ia ia. - lloom&kaukau ae la wafai j£ama nei no koril "Wlē «ka, mamu* ae o kona hao(ao» »pi i īV "alii,- hai -pokole aka )a oiai kana ol»lo i ke» ke'iki iJiLV«netonn, < ano ke -.hale nei au 'makahi o ka meā au i eleio aku ai ia 'Oe. ka /taea hoTa kaua e manao nniuei nona a' hiki -nale i keia la, nolaiia, ua kokoke mai kona wae hooko ia ai i keia la, oiai, »ole akahi ae nei ko k&ua kuka »na ho ia «»••, o» imi mua kaua i koua *ahi e lilo ai ia kaiia iloko o n« la Jio loih' loa namua ae nei, a i keia lae ike kino ai , o» k ia, a oia ka hpoko ponp. !oa ia anno kou m«nao e Ve alii, a o ka. pau &o ia o kana olelo a«s,, a heie.aku la ua wahi Bama nei • ke ala polo'ei e-hikf>aku ai makahi o ka aofeno paha kakou e ~bix>poitt» i>ona ; w»hi hoa hele Ilio, ka «ei' a*&a I aku i hiki imua W* «BW •Mlnh.eiu i ka h'-M 9 ii ?U'» ls p® hela t»tje o keia kaao, : a'M«i«te-pa.BO oia ne ia makahi aoa i ma* .Vi'»w».4fc \V< ■ ■■ Ma'keia i»#le ana o ua wahi Bama nei, v.'. k U s i.o nik k-.i, kbhi m& i he! 4 » , «i maluko o ka lua, malaila no oia i bel« aV.u impft..o■ I( ttr ia.. „1 kona wa i i)Mā ikfi *i na kooa wahi * noho ana, kah'

hoi o kn ha!e hao aniani e ku ana.a.ine koiia oiau. pa hno e 7, aole i liookoia mui iiaiia hwakai, oiai paha, ua ike mua mai ia no ka mea ti.onn ua kuao nei, ai kona halawai pu ana tne ia kulon iho la o īaiu-ia i lalo no ke- v kohi mau minule ni' 1 puuwai kaumnha a onoe kona niau he!< !i lona ke nana akn ia nianawa, a o.ke kumu no paha oia onoe ana, oin no kona hoomanao ana ae ;.o kona makuahino Borono g me kona makuakane Terintu, nolaila, ua haupn honua ae oia ia wa, no kn mea, i ua e nalo ana keia hana ana me ka ike ole ia .inai r kona mau niakuo, alaila ua holo pono keia hana ana pela imuao Bama,

Aka, i na paha e ike ia mai ona ke o kein hohu a'na e konn elaila, he nha la auonei knna e hana aku ni imua ona, a i na"hni 0010 e ike ia mai ana koia hann nn.i, alaila un holo pono lon kana mea i olplo pu ai rnc Ban»a, mnhope iho o ko Ifturin noonon | ana i Wii mnu mea, nia hoi, hoopukn aku la oi-i i na oJclo ia Bama, uo helo mai nei pahu oe e hooko i ka olelo n kaua i olelo oi mamua ae nei, ae la-o Ba-ma';tne ke kanalua ole, ae, oin no ko'u lAilenna i hole mni nei i koia ln tio i'a olelo ana rt kana wahi a ia mnnawa i huawi mal o Jsu* ria i koknhi kiaha Guln i hana pu ia me ke Diu;i)ana, me kono kmo ia e holo nna iloko 0 uis kiaha la, e like uo hoi mo kona auo mau ilakp ona wt< a pau r lga ma koua auo in o K'olo" 4i i kelei wa Keia'wa." ' .- , • A'paiitj aku la oia i i)ii «huaolQjo hope ioa m B;ini(i, ano i J(eia la, ke haa%vi oku nei au ia o#v:k©ia kiaha me kuu kino ia e holo pu nei iloko, oiai, nole ia he'ia e ae, o ko'n' kino mana no ia, a he' mea ole keiii kino a'» « 01010 uku -nei ia oe, a o keio mea n'u e hnawi nkitnei ia oe iloko.o .keia kiahu, e lawe oe ma ka poho o Uou lima nie ka mulamn loa mo kn hoohemnhema- ole a hiiii imua o ke iilii me kou liooike aku la ia wale j>o i keia mau mea elua a'u e hnawi nei ia oe, a e hai pololei aiio oe iq ia, i ke ano o keia mau mea -n'u e hanwi nei i* oe, a i na e hoowahawaha ke alii i keiu mea, alaila o hai. aku oe ia ia aie ke k'analua ole, aole au e lilo ana i wniiine nana miii koia la aku, a o oe p.,hf» 'ka'u e 'ke ajtu ai, a na'u no hoi o imi aku i kane na'u aka hoi, i na aole o hoowahawnha ke nlii i ka mea a'u e olelo neiia.oe, nlaila, ua pono no hoi. A mahopo iho o ia wa e hiki ai ia oe ke ihelie m'ai a lavvo nku ia'u mai loko aku o na pa Jiao e 7, a e li.o nunnoi.na holoholona hao a pau ma.loko oluila i tu«a iaku loa, a e Ib«hkila Huanei oe maluna o lnkou a pau me kn hoeha ole mai in oe a hiki 'wale i-kou wn o lawe mai ai ia'u. mai loko mni o ko'u h»le , hao aniani; a om ko'u ike pono ana e na mea n pau loa, a ma ia wā no oe e lawe ai ia'u a hiki imua o ko ulii, knhi au e noho nei, oe mai la no hoi o Bamn i 'kein man olelo ft pau a. lsuria, a o keia mau olelo a pau'a'u e olelo nei ia i j ni(fi ka mua a ka hnpe, in oe wale iho-no ia n me a'u nei, a hiki wale i ka hooko pono ia nna o ka kaua mea e olelo nei a o kā pau no in o ka Isuria olelo nnn ia Boma, a ma ia hope iho, ku ae la o Bama fi hoi aku la i kona honie me ka manao olioli nui tio ka hooko pono loa ia ana o kana mea 1 manao nui ni me ka oiaio loa. Ia Bama i hoi aku ni a hiki i kn home alii o Vaneto!.a, aia. hoi, he "mea nlioli loa ia i ka manao d u« keiki alii nei i ka ike ana I mai ia ia nei e hoi.aku nna me keknhi mea j anoe loa e paa ana ma kona Jima me kn hu- | lali.nui me he ulili la hb ka la i ko ili o ke | kai, aia ia i biki aku ai, hoopuka mua nku | la ua wahi Bamk nei i ki huaolelo imua o ke alii.'ia'u e hiki aku ai ma kou wahi e ke Ulii e noho la he pono paha e hoi mua aku ke | n|ij maloko o kono Rumi. poooi, a i ka fi>hc | pono npa o ke alii i tteia mau 01010 a BamH, j ua ku koke ao la oia a' hoi aku la i_ kona | Rumi a io ia e noho ana maloko olailo i(\ wa, I hoike koke aku o Bama ia Vanelonn i nu mea elua.i haawi ia mai ui j a ia, oia hoi kela I kiaha Gula me kn ia e holo una iloko o un i kiaha In, ai ka iko pono ana mai o ko alii i i kēia mea _ it«rka lima o Bnmiv e pau aku ann. Aia hoi, ua lilo ne la ka mnnao maikui o ke alii i mea pono 010, a aooo ae.la kona mau heleholena īno ko ano- eehia, a hala paha kekahi mau'rainute, me ka hunnlelo 010 a.ke nlii i pano mai oi ia ia. r noonoo kijko iho la y 'B(tina a. hoopuk"a. koke aku la i kanii o\cJd imua o ke alii, e ke nlii ie, h©ttba kou mea i pane ole mai ai ia'u j wa ? polua a pakoiu kaqn liana nn» pel», aole e hiki i ko alii ke pane mni, a liuliu iki kana olelo ana, a ma ia manawa i pnne tnai ni un alii noi ia ia, _no kau olelo. ninaw ia'u e Bama, nolailo, ke bai aku noi au ia oe, ua hooko ia ia i keia )a, oiai, ke i<e nei au i, ka mea kino kupanaha loa, nona ka nani. k$ i)i,B hi.ki.ole ai ke .hooiaaopoopo aku i kooa palena a pau loa mai ka mua a ka hope, a pau ka olelo ana a ko alii ia ma- ! nawa, aia hoi haawi aku o Bamu i ua kinha nei t ke alii. - A lilo ino lu ia i mea olioli loa ina mnnao 'o ke alii, a m& ia hope īho i hahai pono aku ai o Bomn i na olelo a puu « Isuria imua oiia, » hala kekahi mau , la, heomakaukau - ae '* 0 e hele e, hooko i n& olelo a i laua i olelo ni, "«a ike ,oe e ka mea helu. heln mamuaaejtei o keia kaao," (a maa. nei hoi kakno e ike «i i ko Bama hele nna , * hik » «ra u& o I#utia, a lawe mal hōi oia ia ia me ka lanakila 100 ma ko kanalua 010 a hiki imuaoke alii.) Me ka ikaika nuioia i hama aku ai i like .ai ka hoohnlike ana me ka ikaika o ka liona huhu. i . {JloUipau.)