Ke Au Okoa, Volume V, Number 46, 3 March 1870 — Ka make ana o kekahi Loio Hawaii Kaulana. [ARTICLE]

Ka make ana o kekahi Loio Hawaii Kaulana.

Ma ka wanaao 0 ka Poalua iho nei, ua lalau mai la na liiua menemene ole o ka anela 0 ku make ; a ua kaaalupe aku la ia J. W. H. Kauawahi, kekahi na Loio ma ke kanawai kaulana .0 Hawaii nei. He. mea makehewa no paha ia makou ka hoopuka ana aku no kona kaulana ma na mea pili knnawaj, mawaeua oka lehulehu Hawaii, O ka mai nano i oki i ka muo o kona ola, he ake-pau. Ma Hana paha kahi i hoomaka mai ai o ua mai la e hoomailo i kona kiuo ; a no koua makemake e loaa mai na kokua ana o na kahuna lapaau haole, nolaila, ua hoi mai oia Ike kulanakauhale nei. Ma ka nana ana a na Kauka akamai 0 keia kūlanakauhale, ua poana ae lakou, aohe manaolana nona ma keia aoao oka Kia. Ua waiho pu no me ia me ka inu ana i kekahi mea e hooikaika ai i kona.kiuo ; a hiki wa!e mai .la i ka wa ako m&ke i kahea mai la 1 ka uhane, e hookaawale mai kona pao aku, 0 ke kino.

Ua hanau ia ka mea i haalele mai ma Haea, Uokupuni o Maui ; a hiki wale i kona hookuu ana aku la, he 46 ka heluna o kona mau makahiki. TJa kaulana no kuna oihona i ūamea a pau loa, ho Loio ma ke kaoawai. Ua komo oia i Lahainoluna i koua wa opiopio, a me kona ano opiopio no kona puka ana mai, a aoho aa ka oihana malalo o Mataio Kekuanooa i hala aku. Ika hiki ana mai o Rikoa i Hawaii nei, e hooponopono ai i na hihia o ke Aupuni Hawaii, oa hookohuia oia i Loio ; a oia no hoi ka maleamua o na Loio Hawaii. He kanaka oia i piha i ka naauao ame na manao hohonu. Ms kona hoopuka manao, aohe kuihe no na mea e hoopuka ai; ua makaukaa man oia i na wa s 'pau. No kekahi mau makahiki iloko o kona ola ana, ua ane nalowale &ona inoa msi ka lonolono nui maikai ana ; a mahope iho oia, ua hoopuka oia i kekahi buke, " Ke Kuhikuhi 0 ke Kanaka Hawaii," u ua lilo no ia buke 1 mea kokua nui i na kauaka Hawaii, ma ke kak&u ana i na palapala hoolilo, a hoolima* lima o keia ano keia ano ; a oia paha ke kia hoomanao no kona ijioa mawaena o ka ielialoha Hawaii. I ke kukulu ia aua o ka nupepa Hoku Pakipika, u» lilo oia i Luna Nui no ia nupepa. He mau mihiua paha, ua haaiele oia ; a u« hoi hou ma kana oihana Loio kuiawai. Ina ia bope a loohia oia i ka mai, ua hoomaka oia be Hui Mahi Pulupulu m» Han®, kona one hanau, He makatoakfc hookip» aloha oi&, he hoa kaana olelo maikai, a he hoa'loha pnmeb«na. Uahaalele ibo oia he wahine ame na keiki, e u ka paumakō nona.