Ke Au Okoa, Volume VI, Number 7, 2 June 1870 — Untitled [ARTICLE]

Oiai, i keia pule iho .uei, ua hoopuka aku makou i ko mukou manao kue no ka Bila a ka Luna o Kohala, e hoopaa loa ana i ke kauawai e pili ana i ka " Haka a me ke Kaawa aua kokua nui hoi makoa ina ua ike ia ke ano kunmalia kapakahi oia kanawai mnluna o ke kauwa, alaila, he niea knpono loa ke hooponopouo hou ia, a aole hoi 0 ka hoopau loa ana i ka hana olelo aelike ana. 0 ka hana olelo aelike ana mawaena o ke kauwa a me kona haku paahana, he mea kapono no ia ma ka noho ana o kela a me keia aoaina, ke hoomoakaka ia maloko o ua olelo aelike lā na mea i aelike ia mawaena o na aoao a i elua ; no ka m'ea, aia maloko o ea olelo aelike la kalii i hoopaaia ai ka pomaikai o ke kauwa maluna o ka haku, a pela no hoi me ka haku maluna o ke kaawa. Aia maloko o ka olelo aelike na pomaikai nni elua o kela a me keia aosc—ka mna, ko ke kauwa ka uku paahana, ao ka lua hoi ko ka haku, o ka hana a me na anoiiana e pili ana 1 na laweUwe o ke kauiea, a aole o ko ke kauiea kuapaa. Ke ole he olelo aelike, be mea hiki no i kela a me keia aoao, ke makala i ka pomaikai o kekahi me kekahī, i na wa a paa loa e nakui a'e manao hooaaikola ae ai e hoopoino akq aLi _kekabj .aoao—- tna kekalii aoao kona jiko, a ma kekahi aoao hoi i ka h>ina hoi a ka haka e hoounauna mai ai i ke kanwa e liooko pono ia.

Ina paha o A ka haku, a o E; ke kBnwa, aa hooholo waha lana e «>ka akn o Aia E e in'ea dala no ka niahina; a ua aelike no hoi o E ma ka waha e hain oia i ka hana a A e hauwi akn ai. Ika hoomaka ane oE e hana, lie mea nele ole kona mßkemake ana i mau d.ila kuike i hoolakoia ai paha oia me ka aaliu kupouo a o kahi mea e ae paha ana e mhkemake ai. Aka, no ke ano makan paha oA, e poho ana kona man dala kaike maa, malia paha, ma ka olelo aelike ole, na hooneleia oia i ka mana hoopaa no kela man dala kuike mn«, i ka wac-bana apiki ei ke kaowa. No ia me», na hoonele ia o E i koua makemake muae loaa kana mea i manao

ai; a ma ia me» c aoe komo raai ai ka manao kiinanuha il.iko o ke kanwa e hooko pono ole ui i ua li'ina a paa loa i manao ia aku ai oia e hooko pololei. 0 kel<i hoi nia ka aoao o ke kaawa, a ma ka aoa<> hoi o ka hakn—iia ake nni ka hakn e pan pono kann hana nai i manao ai, aia Iwi, i k»hi in.iuawa, oa noho akn o E e like me kona oanao hookananoha; aka, hookahi nae paha walii mea e hookikinaia ai ke kaHwa e hele man'mai i ba haūa a kona hakn, a oia hoi o kona ake nai e.pau pono ka mahina hana .i lona inai ai kona ukn bana—oia paha ka laau hoolalelale mon iaia e baūa i ka hana a kona haka. Apehea boi, ina ma ka pau ana o ko mahina, e lioole mai ka ha ku hana i ka paahana o ke kauwa ? Nol#ila; ma. fea hoopau W ana i ka olelo aelike. ho n>aVala aoa ia 'i ka mana hoopaa pomaikai o kekahi maluna o kekuhi. 0 ka mea knpono hookahi wale no ma ia kanawai, 0 ka hooponopono hou ana oe' ma nia wahi kina, a : e lioakakaia. ma kana»ai ana 1 ke oiio o ka olelo aelike, oiai, oka Doho kauwa noa o kekahi malulo o kekalii hako, he rnea knpono ke lioomaopopo me ke ano kaolikemuwaena onaaoao a i elua. Ke kumu baoa i kono mai ia makoo ma keia manao hope,. uo ka mea, oa ike ia i kekahi mnnawu ka hana apiki apa o na kanwa i ka pomaikai o kona haku;'a pela uo paha me ka ha(cu i kekahi manawa, ua-hana kupouo ole no i ke kauwa. Aka, be mea knluma n«e i ike ia, o ke kanwa ka mea hana npiki i na pomnikai o ka haku, Ma ke konawai e kan nei, aia paba kekahi wahi.niea ano kina, a oia no boi ke kau pnpalna ana i na la hana honle o ke kanwa. Da ike i», ina e haalele o E i boobahi la, aiail», e p«ni ana oia no ia la hanle i hooknhi la, n mannnhi hou iho nu la hou no ia hnole una. I kn nana ana no paha ma ka pono kmilike o ke kauwa, nole paha i kulike i ka pono kaulike mnoli me ka pomaikai o i ko kauwa. No ka moa, ina ua hoolimalima

ia o E i ehiku daU me hapnlua ka m-.iLi-na haua hooknlii, na like hoi ia me hapaha dal:i no ka la hana. Ua ike ia no hoi i kahi wa, ke hiki mai ka la pan o ka mahina, «a nele a ua lohi paha ka hiki ana mai o ke dala uko haoa mai na Agena s Ona paha o kekahi hui. A eia hoi ka ninan, ua hoakaka kanawai ia anei, ina e haulo ka haku i ka nku ana mui i ke kanwa i hookahi la a elaa p >hn, e uka ana anoi ka haku i ka hapaha no ka la hookahi a kaulele hou iho ua hapaha hou 1 Aole paha i ike ia ka hookoia ana oia ninaa ma na pa paahnna. Aka, kekahi kela o na kina e hooponoponoia ai, a aole hoi o ka hoopau loa ana ia kanawai e like rne ka makou olelo mua. Kek:ihi mea nui no hoi a makon i lohe ai e olelo nui ia ana mawaena o kakon nei no ke kumu o ka nele i ka paahnna Hawaii ole, no ka haaliaa loa oka ukn hana. He mea knpolio no paha ke noonoo ia, o na uku paahana a tjh hakn e haawi ai, e pono no ia e kullke me ka inahele ana o na lilo ma ka lakou oihana. Aole nae <> makon manao 6ka ukn haahaa lou e like me ka poe o na aīna e e l.awe ia r mai neJs>aka, '_man tāca -,kūpono no. Ke knuiu e hiki ole ai ia makou ke kokoa ma ka uku kiekie l'.a aDa i ka poe paahana i keia ws, no ka mea, o ke knnnknai'o k'e ko a me ka malakeke e hoonnaia nei ma ko kakou awa maa man Kapalakiko, ua etni, a aole no hoi i pii pono loa, e hiki ai la boi i ka poe haku hana ke hoopii i ke kumukuai nka hana. Nolaila, ma keia kanawai e pili ana i ka " Haku a me ke Kaawa," ke poloai ae nei makou i na hoa hanohano o ka Ahaolelo, e inu a e uoonoo hohonu i ua mea a pau e pili ana mamua ae o ko onkou hooholo loa ana; e akahele me ko oukou koka ana no ka pomaikai nui e pili ana i na eoao a i elua, & mahope e nana aku onkon i ka hopena o ka oukon inau hooponopnno kanewai ana, aole e waia na inoa. E kamailio hou no makou no keia mea mahope akn.