Ke Au Okoa, Volume VI, Number 10, 23 June 1870 — Ke Kuikahi Panai Like [ARTICLE]

Ke Kuikahi Panai Like

O keia Kuikahi i kau nui ia e ko kakou man pomaikai mea ulu ma ke kukai kalepa panai Like ana, —ua hiki noai ka lono o kona hoole loa ia ana imua o ka Senate ma Wasinetona i Amerika Huipuia ; a penei na mea e pili ana, i hoakaka ia ma ka nupepa Times o Nu loka o Ka la 31 o Mei:

"Ua hoolilo ka Senate elima hora o ka June 1 ma ka halawai hooko ana no ke kuikahi o ka Pae Aina Hawaii, a ua hoole loa ia ia mea ma ka2o poe ma ka ae, a he 19 ma ka hoole ; ua ba!ota mna ia aku no e hoomoe ia ma ka papa, a ua haule nae ma ka oi ana he elna ma ka hapanni. OMi Sumenera ma ka aoao o ke Komile nn na aina e, oia ka mea kokua nni mahope o ua kuikahi nei; oiai, o Mi Sheremena ma ka aoao oke Komite Waiwai, ua kne oia no na kumu e hoemi ia nei ka loaa aupani. Mawaena oka poe hoopuka manao e kokua ana no na kuikahi nei, o Buckingham, Corbett, Spencer a me Nye ; n o ka poe hoi e kne ana, o Chandler a me Morrill o ka mokuaina o Veremoneta. Oka poe e kue ana ina kuikalii, ua hoopuka pn mai no hoi lakou ma ka lakou mau olelo pale kue, ina, e haawi ia aku ha ( Kuikahi Panai Like,) he ■ mea ia e hookaulua ai i ka hoohui aupuni mai, a o ka mea i hoopuka ia mai, he knmu ia e hoolanna pili koke mai ai, aole ia he pololei ; oiai, o ka poe e hoopomaikai nni ia ana,« na mahi ko ro, a he poe Amerika wale no ka hapanui o lakou. Ua waiho ia mai no ke ano nui o keia pae aina he mau mea ia e hoopomaikai mai ai i ko lakou kalepa ma ka Pakipika, a ua hoomaopopo ia no e na mea a pau loa ; aka, o ka hapa nui o ka poe i noho mai, ua hooholo like lukou o na kumu maikai loa e lona ai ka mana holookoa, aole no e loaa ma ka haawi ana aku i ( kuikahi) panai like, a «iai, ua loaa i ko kuikahi ka hapanui oke koho ana o ka hale, aka, aole nao i loaa ka nlna hapakolu ē kupono ai".

Ma keia mau enea no paha, e hiki ai ko hoomaopopo ia mai i ko kakoa haka ana, na haule poholopu ke Kuikahi Panai Like ; a o na knmu hope i haule ai, he mea kahaha no ia ika nana ana. Oke kumu nui i manao ia mamua, aole la e holopono ana ke kuikahi, oia no ko lakou ]a mamina i ka haule a me ka emi ana o na loaa aupuni o Ameiika Huipuia ; he kumu maikai no kela, fae kupono no ka aoa aaa i na loaa aupuoi, a he ai pakiko noeau ana no paha ia. He mea kapono no nae ka uoonoo ana, he mau wahi e ae no kahi oia aupuni nui, e hoopiha ia ai kamakalua oia emi ana. Aka, nae hoi, ua kuia mai me makou ke kahaha nui, o kekabi o na kumu ikaika ma ko lakou pale olelo kue ana i ke kuikahi, o kn poe kue, oia, no "inaehaawi ia aku ke kuikahi panai like, he mea ia e hookaulua ei i ka hoohui aupuni mai" He oiaio no aole keia he mau huaolelo na <a aupuni, a aole o kakou pono ke noouoo ma ia ano. Aka, aia no nae he mea nana. " E hai mai ana ka puana a ka moe i o'u nei!" Aia io no ka paha he poe e loaa mai nei na maka iu kakou nei! Ka ! aloha wale ka hoi ka aa mai a na maka ! Aka, aole no paha ia o ka manao o ke aupuni o Amerika, a he mau manao akeanunu wale iho no paha o kekahi poe Lunaolelo. Nolaila, ua maopopo ia kakou, aole e loaa ana ka mea i makemake nui ia o ka panai like. Aka, ma ka hoole ia ana mai oua kuikahi nei, aole no kakou i ane haule hope ma ke kalepa ia ana o ko kakou mau waiwai kuloko me waho. No ka mea, ua hamama mai, he mau alahao o ko kakou mau hoouna aua aku i ko kakon mau olakolako Hawaii kuloko, Ua wehe ia na pani puka o Nu Zilani, Nu Holani a me Tasamania, oo ka biolo ana aku oko kakon mau waiwai, i paa mau i ke kaomipu ana a ka manamana nui o Kapalakiko ; a ua hamama mai no hoi roe lapana me ka maikai o ke knmukuai o ka makeke malaila ; a aole no paha e liuliu wale a hamama he mau ale na lakou e hooholo aku i ko kakou mau waiwai kuloko l

Ahahūi Lahainalūna :—Ua konoia na Lahainaluna a pau e nobo kokoke ana ma keia knlanakanhale, e akoakoa mai na ka Loakini o Kaumakapili, ma ka bora 1 o keia ahiahi, 110 ka hooponopono ana i ke Knmakanawai o ka Ahahoi Lahainalana. Hana Leaiea :—Malnna mai o ba moknmahu Ājax, i hiki mai ai kekahi poe- Hana Keaka Lealea, a no keia man po i -hala iho nei, na hoike mai lakoo i ka lakou man bana lealea, me ka hauoli nui o ka poe E holo ana lakon no Nu Holani. Hoike Kūla Aūpūni :—I ba Poakahi iho nei ka hoike ana o na Knla Aupnni ma ka olelo Hawaii o keia Apana. Ua hoomakaia ka a« na hoomania mai ka hoike aoa o ne Kula I koe ma ka Laakini o Kawaiahao; a keia la ka la hope o ka hoike ana. No Maikonisia.—Ua lono mai mekon, na hoolimalima ia iho nei kekahi wahi kuna e holo ai i na misioßari ma ka pae mokn o Maikoniaia ; a ma ka la 9 paha o lulai e holo aku ai. E kipa aku ana oia ma ua wahi a pau loa i noho ia & na Misionari. Ka mokūmaih? Ajax —I ke kakahiaka noi 0 ka Pokahi iho nei, ua hiki pono mai ka mokumahu Kaleponi i kona manawa i manao ia ai e kn mai ana ;he eiwa la me na hora keu mai Kapakkiko mai. Ua piha pono no oia ina ukana a rae na ohua e like me kona ano mau. Ike ahiahi oo onehinei kona holo hoi ana aku i kona awa makaa. Ka huaeai a ka poe Kaīolika Koma :—I ka auina la o ka Poaha o keia pnle iho nei, na puka ae ka huakai hele malihini (?) a ka poe Kakolika Eoma, a na kai akn ma ke Alanni Papu, huli ma ke Alanni Boritania, apiiioka ma ke Alanui Emma, a iho ma ke Alanni Knla, a hiki ma ke poo o ke Alauni Papu, huli hoi mai la ka huakai raa ia Alanui a hiki ika luakini kahi i hoomaka akn ai. No kekahi man makahiki i hala ae nei, na hoomauia mai ka malamaia ana o keia hnakai hele ; a e like me ke ano mau, na molnlolulo no ke kai ana o ka hnakai, i hoowehiwehi ia me na hae i paa ia e kela mea keia mea oia hnakai. Ka Laikini Opioma :—I na makahiki i h&la aku nei, aole no i ano pii loa ke kmnuknai o keia waiwai o na aina e mai, aka, i keia maa makahiki bope mai nei, na ikeia ae kona pii ino loa ana. Ua hoomaka mai ka pii ana i ka makahiki i hoakakaia ae ma ke kanawpi, 1 $2,000 ka nkn laikini, aole emi iho malalo olaila. Mai ia manawa mai, na hoomakaia ke knai kndala ana, ua oi ae mamua o kamea hookahi ka mea makemake iaikini. Ika Poaono iho nei, na knai kudalaia na laikini opinma la ma ke kanoha o ke Kuhina Kalaioina, no ka makahiki e hele nei; a na lilo i ka Hni o Afona h i.kaka, no na dala he $9,575. īa lana mua no i ka makahiki i hala. Nani kk ana olk o ka makb :—Aole i linlio iho ka uhi ana o ka e-ka nliali maluna o ka lna o kona kaikaina, aia hoi, kii hon mai la no ka make i ke kaikaaana, oia boi o Aikake Montgomery o Puuloa. I ka la II no ka make ana o ke kaikaina, a i ke ahiahi Poaha no, la 16 o keia mahina no, hina akn la o Aikake ika paho hopn ona mea a pau. Ua lono mai makon o ke kumu o kona make nna, ua moku kekahi aa koko. He haolo no o Aikake i knmaaina me kakon, oiai, ua loihi kona man la i noho ai me keia lahui, ma "ke awa lan o Puuloa." Ka nui o kona mau makahiki a make aku la, be 54 me na malama 2 a mo na la 3.

Keakea alakui mai poino ke ola :—I ke ahiahi Poalima o keia puleiho nei, i kekahi kaa lealea oka Pepee, i na wahine haole a me kekahi keonimana malana, e holo ana ma ke Alanui Emma. Ia lakon e nanea ana ika holo o ke kaa, aia hoi, ua hoopniwa ano e ia mai la ka poeoluna e ke koia ana o ka lio i kekahi mea a oknpe pu. oka poe oluna, ua lele emoole aku la a pakele ; aka,o kalio me ke kaa, ua holo puiwa hele akn la a iho ma ke Alanui Pnowaina, a nahaha okaoka liilii ke kaa ma ka nwapo i Manamana. Oke knmu o keia koia ana, he mau laau kauo hale, 0 ke kauo ana iho no ia i ke ao, a waiho no ma ke kuamoo hele ia po. He mea kupono no ka poe i waiho ia man mea malaila ke lawe, oiai, mai poino na ola makamae la I Kx LA I HOALII IA AI KA MoiWAHINE TIT«ria.—Ma ka Poakahi ihr» nei, oia ka la i hiki aku ai o ka Moiwahine Yitoria " o na kai" 1 ke kanakolukumakolu o na makahiki o kona noho alii ana maluna o Beritonia Nni a me kona mau Panalaau. 0 kona noho alii ana maluna o kona lahui, ua okali in no me na hoopomaikni ana he nni. O na moku oke aunioku e ku nei ma ka nuku o Mamala, ua kahiko ia me na hae mai mua a hope ; a ua w ia ae no hoi na hse maluna o na pahu hae anponi. Ike nwakea ponoi, ua ki like na moku a pan i na pu he 21, » i knkai ia mai no hoi eko kakou Papu Puowaina. O ke ki pu ana oia mau moku, aole makou i ike mamoa i ks mea ano like, ke like o na pu me he hoouka kana ena la paha, Ke Aumoku Beritan t ia :—EhJike me ka hoolaha mna ia ana akn e kn mai ana ke Anmoiu Beritanīa i Hawaii nei; ai ke kakahiaka Poaha o keia pule iho nei, kn io eiai la no ua Anmoko la malalo o Adimarala G. T. BHornby, he 17 la mai Yitoria mai. o ua Anmoku nei, he eono man moku; ¥aua, penei : Livapuīa. ka moko oka Adinoarala, le 30 po, he 2,650 tona ; Phoebe, he 30 pu, he 2,896 tona ; Liffey, he 30 pu, he 2,654 tona ; Charybdis, he 18 po, he 1,506 tona ; Pearl, he 17 pn, he 1.469 tona ; Endymion, le 21 pu, he 2,486 tona. Hookahi mea mahalo nui ia e ka lehnlehn Hawaii, o kolakon holo pn a kn like mai no i ka manawa hookahi. Ika hora 10 oke kakahiaka, ua haawi mai la ka moka o ka Adimarala i ke kipn aloha ana, a na kakaiia mai no hoi e ka Pōpu Poowaina. He mau la holo wale no keia no lakoa, a o Yalaparaiso a me Callao paha na awa hope a lakou e ku aku ai. Kk Alo Alii.—l keia mau la, ua oluola maikai no ke ola oko kakou Moi Aloha, a pela no boi me aa paa alii e noho nei ma ke alo ali i. I ka la Inbile o keia pule iho nei, ua hiki kino ae ka- Moi ame ka Moiwahine Kanemake Kaleleooalani, ma ka loakini o Kawaiahao, e huipu aku ai me ka haooli ana i ka makahiki īnhile. Ua hoomanawanui ia no a pau pono na haua o ka la. Ika puka ana mai laila mai, ua hele aku e makaikai i ka papaaina ; a ua au iho kona mau maka i n» monimoni i hoomakaukau ia no ka la, a i hoolako hapa ia mai e kona lokomaikai alii; a haalele wale mai i kooa lehulehu makaainana e hoonuu no lakou iho e like me ka hiki. I ka Poaono iho nei, na oloolu i ka Moi, ka ae alii ana aku e hookipa alii mai i ka Adimarala Hornby a me na 'lii moku nui o ke aumoku. (Ja hoonna ia aku ke kaa alii, a me kekahi mau kaa e ae e kii aku ia lakou ma ka uwapo. He hora a keu ae paha ka launa alii ana, a hookuu ia ka hookipa ana. I ka, hora l o ka auina la Poakahi nei, ua holo aku ka Moi iluna o ka moku JAva' jndu oka Adimarala. Ua ukali ia oia e kona mau Ukali, na Kuhina, a me oa Luna. kanawai oka Aha Kiekie. 1 kona kau ana aku iiuna o ka moku, ua haawi ia mai na pu he 21; a he mau hora ka noho ana maluaa o ka moku, hoi mai, me ka haawi kipu alona hou ia mai no.