Ke Au Okoa, Volume VI, Number 12, 7 July 1870 — Untitled [ARTICLE]

0 ka Ahaolew o kekahi uino, he m»na nui uo ia no ia aopuni a ua hilinai nui ka pomaikai o ka noho lanakila ana a me ka maluhia ana oka lalini ma ia inana. Oiai nae hoi, aole e kau mai ia mau ao malnhia, ke ole e pooo a ku i ka maikai na hana kanawai ana ; no ka mea, o Da kauawai ino he nwaliua a he hookaumaha ma kona hopena. Aka, ina he maikai na kanawai a nie na bapa kanawai i kaiai ia, i hana a i lioololi ia, alaila, e lona no ka hopena mnluliia i manao ia aku ; alailn, hauo'li wale ia uupuni a me ia lahui no ka loaa ana o kona mau kanawai maikai e maluhia ai o ka noho'na 0 kona poe makaainana mai o a o o kona mau palena. Aka, ina no nae hoi e maikai kupono na kanawai i hana ia, a ua hana pololei ole ka poe na lakou e hooko, alaila, aole no 1 loaa ka mea i makemake ia ai o ka hopena oia kanawai ! 0 ke kumu a me ka manao nui i hanaia ai o na kanawai, i mea e hoomalu pono ai i ka pomaikai malohia o ke kanaka hookahi, ka obana a me ka lahui holookoa, me kahooponopono pu ana i na uuhaa o kela auo a me keia ano. oke aupuni ua waiho ia aku ia ia ka mana hoomalu e malama ai i ka hoohaunaele ame ke kuee ole oka lehulehu. 0 na kanawai a pau i hanaia, a aole no i kupono kona maikai, inaaole e maikai ka hooko ia'na e ka poe i kohoia na lakou ka hooko ana ia mau mea. Aka, ika manawa no nae e ala mai ai oia mau hooko pololei ole ia ana o Da kanawai, alaila e paka mai no nae na kuee o kela ano keia ano, a o ka hopena oia o ka lumai ia o ka aina iloko o kekahi kauahuliamahi, e hooneoneoai i kekahi hapa puipui oia iahui. Ma ka nana ana, he mea knpono, o ka maikai o ka hana ia ana o na kanawai i poe hana pololei ka poe hooko i ua kanawai la i maluhia ai ka aina. Eo kakou poe loea o ka aina ke hoomau nei no lakou i ke kalai a me ka hoololi ana i na kanawai no ko kakou man pomaikai o fca noho maluhia aua. Uahalaae nei elna mahina oko lakon halanai ana no na kuka kaoawai ana ; ua mahuahua no na bila i hooholoia, a ua nui no hoi na bila a me na palapala hoopii a kahi poe i lele ma kela aoao oka pa. oka bila nui i hoopaapaa ia ma keia Ean o ka Ahaolelo o ko kukou anpuni, oia no ka bila e ho»>pan ana i na panku kanawai no ka Haku a me ke Kauwa, a na haule poho nae na hooikaika ana o ka poe na lakou i lawe mai iua bila la. Ua pinepine no ko makou hoopnka ana i ko makou ,manao ma ia mi a, a na hoakaka pn aku no hoi makon no na hopeoa e hiki mai ana ke hoopau ia na kanawai la ; no ka mea, i ka la no puha e lono ia aku ai ma na paia knaaina no ka hoopau ia ana o na kanawai la, ia manawa koke no e ulu mai ai ka uluaoa a me ka haunaele.

Aole 110 makoa i kokaa iki ma ka hoopao ia aoa oia kanawai, aka, na hooakaka no makon, he mea kopooo no ke hoololi ia ma aa wahi e ike ia ana o kona mau wahi ino kupono 010, aka, o ka hoopao loa ia ana aohe kupooo. £ia ke waiho uei uo imna o. ka hale he bi!a na ka Luna Hanohauo o Kao, Hawaii, e hoololi ana i oa kanawai la ; a be ano maikai kupono no kekahi mao hoololi enaloko olaila. Aka, he mea kupono 1:0 hoi malnna iho o na mau hoololi la e hookao hoo ia iho ai, ke ikea oa kepono ka hookomo hou aoa iho i oa mau hoololi hou a pela e noonoo pono ia 8 maemae wale na wahi kina a pau oke kanawai. Ai apu pn hoi imua oka hale kekahi bila e hoi>boiboi ai i ke kukuln ia ana o kekahi hale wili lole ma Hawaii nei. He kanawai ano kupono kela, oiai, e pii anei ke kumukuai o ko kakou mao pnlupulo a me na huluhipa ponoi, a ke lehulehu ia maa ano wili lole, ko kakon mau pomaikai oo ia ma'ke ano laina hana, a me ka aahu ana i ko kakou mau lako ponoi. Ma kekahi la oka pule i hala iho nri, oa hoopaapaa ia kekahi bila hoololi a ka Luna 0 Molokai, e hilinai ia ka pololei o na kanowai ma ka olelo Plawaii, a oole ma ka olelo Beritania e hilin&i ia ai e like me ka hoakaka ana oke kanawai. Ua mahalo no makou i ka ike ana akn i ka mamina noi ana o kekahi poe Luna i ka kakoo olelo maknahine ; aka, ina paba lnkon ua kamahele iki me ka olelo Beritania, alaila, e maopopo no anei ia lakou, o ka olelo Hawaii, aole ia he olelo e piha pono ai na hoakaka kanawai ; oiai, ma kekahi manawa iloko o ka olelo Beritaoia oa nele maoli no io olelo i na huaolelo kupoūo, a no kii aku i na olelo make o na aupnui kahiß"o. Ma ka olelo Beritania no hoi kekahi mau hopuna olelo pokole, he loihi a he bdo kakahili ke unohi ia ae ma ka olelo Hawaii. 0 ka Poalima iho nei o ka pole i hala, oia ka la hope loa e hoopnka ia roai ai o na"bila, aka, no ka pau pouo ole paha, nolaila, ua hoopanee ia mai a ka Poalua iho nei ka hoopau ia ana o ka hoopoka ia ana mai o na bila. Ina Poalima nei, na heluhelu mai o Hon Ailuene B>>yd i kana bila i hoolaha mai ai, a oia no hoi ku bila e haowi ana i ka msna ina mahi ko ka maua e pnhi waioua. E olelo ana kekahi nupepa haole o keia kaona, ua hnipii ia mai me ka hoapono ana o ka Ahu Kuhina ma ia hila. Aka, ma ko makou manao ana, aoho oiaio oia. olelo, oiai, i ka □inuu ia aoa, ua kue na Kuhina e noho aoa 1 ka bilo, a he eha wale uo poe i kokua i ka bila. He mnu la hnpa paha i koe, alaila, pau ka ooho ann o ka Ahaolelo o keia Kau.