Ke Au Okoa, Volume VI, Number 20, 1 September 1870 — Pane ia J. Ikemaka. [ARTICLE]

Pane ia J. Ikemaka.

E Ke Au Okoa e ; —Moha oe : E oluolo oe iā'u e kamailio pu aku me J. Ikemaka o Wailuku, be kamaaina paha i» he malihini paha, aole au i ike pono ia ia. Ua loihi ka waiho ana o na olelo a J. Ikemaka imna o ke akea, aole nae hoi au i wikiwiki & pane koke aku ia ia, ua kali aku hoi maui i ka nui ona manu. Ano, ke ku nei maua iluna a pale no makou iho, o mnnao raai auanei k« lehulehu mai Hawaii a Kanai, ua ku i ka oiaio ka J. Ikemaka ninn olelo hakuepa. Aia ma ka nupep» Kwkoa, helu 27 o ka Buke IX o ka la 2 o lulai, ua puka ae ka olelo kuahaoa a J. ikemaka o Wailuku, Maoi, e kauoha ana i na kahu ekaleaia. mai HaWoii a Kauni, aole inake hoouna haumana hon i ke kula Eahenapnle ma Wailuku, a i >.Je ia ma kahi aka P»pa Hawaii e manao ai e kukulo. No „keia mau kumu w«bi ana. 1 No ke ano hookiekie ka ? o na haun^ana 0 ke kola o Wailuko. 2 N') ka aua pi i ko lakou roau hapavcalu 1 k» m»hina bon, aole haawi no ke akua. 3 No ka haumia a pelapela o ka inoa. EJ. Ikemaka e, o keia mau kumu au e hapala wale msi nei maiuna o makou, aole ia i lilo i mnu kumn oinio mau e papa aku ai i na kahu ekaleaia, aole make hoouna mai i ka poe a lakou i ike ai he kupono, he poe ano hookiekie ole. he manawalea i ko lakou mao liapawa]j i ka mahiua hoo, a he poe inoa maemae hoi, aole, aole loa ia he kumu kupono nau e papa akn ai i na kahu ekaleaia, he mau kuma hap»fa wale iho no keia nau e ka makamaka, i inea e ino ia ai makon imua o ka khulehu. ~Eia hoi, ke hoike nei oe i ka mea oiaio ole i mea oiaio, a o- ua mea oiaio ole la. oia ka'n e hoike 'nei i kuma nau e papa aku bi i ka Papa Hawaii, aole make kūkula i kula ka'hunapuie. E i mai paha auanei oe, aole au i papa aku pela ika P. H. Ae, aole io no paha i puka ko leo pela, aka, ua nui nae ko leo i ke kahea ana mai.ka hikina ake komohana, penei : " Mai hooona mai oiikou i na kahu ekaiesia i ka poe a oukou i makemake ai e hookomo i ke kula kahunapule ma Wailuku a nja kuhi a ka P. H. e manao ai e kukulu.

Ina pela. aole aiei ia i like me kon papa aku i ka..R,H ?. Xohea mai e loaa mai ai na hancnana o"ke kula kahuuapule a na Papa Hawaii la ? No'na hui mahi ko nae paha ea ; peiaka—u. Ua maopopo no ia oe kahi e loaa mai ai na haumana o na kula la, he poe no ia i wae ia mailoko mai o na ekaleaia mai Hawaii a Kauai, 'kahi au e papa akn nei. Nolaila ea ; ua like oo ia me kou p;ipa aku i ka P. H. mai kukulu oe i kula kahuoapole, no ko mea, oa papa aku nei au-,i ua kahu ekalesia, aole make hoouna haumona mai. Ma keia wehewehe ana, ua loaa keia manao hai Aole e ku ana hē kiila kahanapule, ke ole he haumana. Ke pane aku nei makou ia oe, ua kahihewa loa oe e ka makamaka ma keia, a ke kauoha ia aku nei oe. e apo mai i kou kuhihewa a hoihoi aku. Eia hou hoi, no kela mau kumu ekolu i hoike ia maluna ae, ua kapa mai oe ia makou ma na mea pili kino. 1. U» kapa mai oe ia makoū, " he poe hookiekie." Aole pela e ka makamaka e pee nei, i kuhi anei oe i ke komo ana ae o ko poo malilo o ka inoa J. Ikemaka e alo, aole e nnlo ua haina mai e ka moe, eia no ko puapua iwnho nei kahi iahuwale ai. Aole makou i hele ilaila (kula kahunapule mn Wailuku) e hookiokie la makou iho, no ka mea, o ke kahoa o ka oihana a makou i makemake ai ke ao mai nei ia ia makoa : e haahaa; aka. ua ike no makou i kaa be alapahi, a he oiaio no ka ka. H<iku e i mai nei, " no ko'u inoa e heioo wale ia ana oukou." Nolaila e ka makannka, m halahu oe mawaho o ka oiaio, a ua hapuku mai oe i kou alapahi a nui imaa o kou alo, a ke noi ia ako nei oe, e hopu mai i kou alapahi a huihoi aku. 2. Ke kapa hou mai nei oe ia ooakou. he poe aua pi i ko makou mau hapawalo i ka mahinahou, aole haa»i no ke akua. Eia hou no ua wahahee au e J. Ikemaka, maaneimakou e kapia aku ai i ko inoa o J. Ikeole. Ma keia wahi no hoi, ua kupono loi ke kapaia ka inoa o keia kanaka e pee nei, 0 Mahomeka Alua, eia la ma Wailuku kabi 1 pee ai. Auwe ! e pau auanei oukou e na hoahanau o ka Eknleaia o Wailuku i ka alap-ihi ia, a hoopunipuni ia hoi e keia Mahomeka hou. Eia ka'u pane ia oe ma ka maoao elua. Ua kani pono ka makoo man hapawalu aia iloko o ka waihona mahinahoo o ka Ekaleaia o Wailuku, a no koa ike olp, a no kou hele ole no hoi i ka pule mahinahou, hui pu hoi jne ka opu ke-e mo«, wjkiwi><i ai «e e hoike imua o ka lehulehu, me ka i aka, " he poe aua pi i ko lakou mau hapawalo no ka mahinahou, aole haawi no ke akua/'i kobi mai ai paha ka leholehu he oiaio kan e Mahomeka Ikeole ; aohe oiaio, he epa oe, a ke knuoha ia aku nei oo e hopa mai i kou opa an<i, a b kiloi »ku, aole o makou makeinake e ulu keknhi Mahomeka wahahee ma Wailuka. Eia hoi, ke olelo mai neiooa J.

Ikeole nei, i " ka haawi ole aku do ke akua. n ( Ma keia wahi. ke noi aku nei au i ka leholehu e nana aku ma ka Nupepa Kuokoa) He wahi haohao ko makoa nokeia, oiai, [ oa hai mai kela ( Ikeole ) imua o ka lehnlehn i" ka haawi oie no be Akna:" Ma keia wabi, ke niaau nei makou : Ovrai la keia Akua aJ. Ikemaka e hai mai nei ? Ka i mai koe, o lehova. Ijja o lehova, no keaha la i kau ia ai me ka hua uuka ? he hoailooa Boei ia no ke Akua Kahikolu ? Ke i aku nei ao ia oe me ka wiwo ole, he hoailooa ia no na Akua liilii a oukou e pi<i iki aeja ma ka puka o ka hale. Aole no hoi au e kanaloa ike kapa aoa aku ia oe, akahi no oe a ao i ke kakaulir ma, [ o kahi ua ike ole i "ke " Aokiko."J I na o la ke Akua i manao ia e ka mea Dana i hoopuKa ma ka JVup«po Kuokoa ; alaila k« hai aku nei au ia oe, ua kani pono k« mākou mao hapawalu ilokoo ka wailiona mahinohou 0 ka £kalesia o Wailuku, e like me ko makoa hoikaka aha, m<* ka maa o keia manao elua, a><a hoi, i na be Akna e ae kau e J. Ikeole e llli mai nei i na wahi hapawalu a enakoa 1 ka haawi ole aku ia oe i mea kuai awa no ko aumakua, alaila, e i ae ua hewa io no ia J. Ikeola i ka.haawi ole ana aku i mau hapawalu kuai awa no-ko aumakua-hoo-ponipuni. I hewa no ia lakon nei, ka'a hoi ia e olelo maiu aku ana iloko o kahi keena nnku la, ( kahi keena e kula ai o W. P Alexander) e haawi pakahi makou i mau hapawalu koai awa no ka kanaka la, keakea e ia mai hoi e lokou ne>; o ka~ pau po ia o ka'u koi aoa aku ia lakou, aole no boi au i manao, e ohumu ia mai ana m.akou no kir haawi ole aku i. mau hapawalu kuai kuhi ao, he kanaka e a-k-u oe, eia no ka hoi 0 ua kanakahookohukohu kahuna lapaao nei, ka mea no ka ia i make-e mai nei i na. wahi hapawalu.a makoa i ka-'lilo i na mahinahou, i mea e holo ai na hana a ka Haku ma na Pae mokō o Maikoniaia. Auwe oe e ka makamaka ! i kau kuhi mai i ka pono o' kou aumakua ia makou, mai manao mai oe, e ola kou pololi awa i na keiki makua ole i noho akn ai i ka aina makua ole, hookahi o makoo makua o ka Haku leao Kristo. 3. " No ka haumia a pēlapela o ka inoa." e ka makamaka, be, mea kupanaha ia oe ko kapa boo aoa m»i i mau iooa hou no makou. 1 na e huli oe iloko o ka Buke inoa a Rev. W. P.'Alrzinder, aole p loaa ana ia oe kekabi haumana o ua. kula la, i kapaia kona inoa o " haumia," a me "pelapela." I na hoi eninauakoina makna o ua mau keiki 1», e hoole mai no aoanei na makua o lakou, me ka i mei, aole a makou keiki i kapaia kopa inoa. o " haumia " a me. ".pelapela," he ole - loa no. Ina pela ka hoole ana mai o na makna o makou, alaila, Nawai la auaoei i kapa iho i keia mau inoa maluna o m«koo ? Ua maopoP", nau no e J. ikemaka Mahomeka, e hapala wale mai nei do iko mikoa mau iooa. A kahi n«> makou a-ike i iee kanaka haaoao o Wailuku, ika wehewehe ana i ke ano o ko makou niau ipoa pakahi, akamai io no, ko mea no ia i koho ia ai i luna apena no oa hoahanau o kai o Paukukalo, kou wahi hale halawai ka ia e ko ae ana i luna o Papakoi la ; kuhi aku au, be pahu lole bipi na &kaha-lii-lii, akamai no hoi ke kaula Mahomeka Ikeole i ka wehewehe ana i ke ano pakahlo oa iooa 0 niakon. Ke manao kanalua ole nei au, ua hiki no ia oe ke wehewehe mai i ke ano o ke- : [ia inoa (" Mr. Pnnana." ) Aole hiki ia'u ke wehewehe i keia, o oe hoi o kakou ke kanaka akamai s nan e bai mai i kona ano. A ke ninau aku nei hoi ao ia oe : Heaha )a keia mau inoa haomia? Aole makou i ike, o ka makou nae ia e haohao nei. Aka, ua i mai nae oe, aia a pane ia aku kuu : paumai." Nolaila, •• e waiho no makou jka ala o ka oiaio mahope i mea kipo aku.no. k» auwae oka enemi ke oili hou mai. Eia n#e , | ia oe. e akahele oe i ka lawe ana.i - ka iaoa maikai o hai, e lawe .wale oo oae oe aole.e pau ana, no ka oea, aole i ku i ka oia--10 k*u alapahi. ' . • Aole makou e pane aku ana ia oe, me he mea.la aa ku i au kui i pahu mai pei * bal>hu ako la, aka, o m&oao .mai ka |ehulehu he oiaio ka'u wahahee, ,nolail» k iUi« ka makou e pale aku i.kau alaphi a hoolei aka 1 ke kula o Kamaomao, a ke lcauoba:ia ako : nei 00, e hopu mai ia'u.māu kauoa hoopunipuni a hoihoi aku, a k« noi hou ia aku nei.no lioi oe, emihi ae i kekahi o makoo, ioa iho no i Wailuku, kahi i noho.ai, no kau mau .ole». lo waiwai oleii paka .ai imua_o ke akea. . Ke ku nei makou me ka nana aku i ka hoea hou mai o Lokoino, me kon& makaukan. no ka hoouka kaua, alaila, ,e hopu like.no makou i he kaula gula moku ole, i huipa oo ka enemi. loa e manao aoa oe e pam hou mai ia makou, alaiU, pa oi aku Jra pooo, e hai ae i kou inoa pouoi imua o ke akea. Ke hooki nei makou maanei, a o ka pomaikai o ka poe i hoino ia nn ka ponolea makoa. e ake aku nei. Me ke aloha ika Lona Hoo* pon*ipono, a ine na keiki oka Papa Pai Aapuni. D. Aiawa. ' Honolulu, lulai 25, 1870.