Ke Au Okoa, Volume VI, Number 22, 15 September 1870 — KA HAKU MONETE KARISO. [ARTICLE]

KA HAKU MONETE KARISO.

M 0 KUN A LV. Ua ala mai Ia ke kakahiaka o kekahi la ae me ke ano kaumaha a me ka molulolea. I ! ka po i lele hope iho, na hana iho la ka poe liana pnhu i ka lakou mau hnna hope loa, oia hoi ka owili sna ia Valenatine iloko o k'e kihei hiikea oka make. Ike ahiahi ana iho 0 u« la la, ua kii ia mai la o Naitien e keka- ; bi meiu kanaka. elua i hoolimalima'-ia, a ua hoihoi ia ako i kona rumi. O ka" Abbe BuoSoiii, ua kiai no oia ia po ans iho, a hiki 'wa-,-\le i *a manawn i owche<rebe māi at kaiao ; :» nahaalele iho oia 4ne ke kahea ole ana aku 1 kekahi mea okoa e ae. I ka bora ewalu o ke kaks4)iaka, hiki mai |« ke kaiika ohana ; a hiilawai mai la oi» me Vilpf/ta, oiai, oia e hele aku ana e nana i ke ano o N<'it era, a haele pu aku I». laua iua wahi la. Loaa aku la oia ia laua e hiamoe aoa ma kahi no a oa kanaka i haalele iho ai ia laua. " E nana ae oe," wahi a ke kauka ia Yi•efot«, " oa ike no ke ano mtn o kanaka i ke ano e hnoluolu ai i ka ehaeha kaumaha ioo loa: Aole mea e ae nana e hoole Inai ikc aloha o Noitiera i kana moopuoa, aka, eia nse oia ke hiamoe n«*i." "Ae, ae," wahi a Vilef ta, '• ua kaumaha io no oia, aka, e nana mai oe i ka'u wahi moe ; aole stfi ae iki aku iluna olaila. Anle i hoopnnini mai ka ehaeha ino ia'u. Aole au i hiamoe no keia •nan po elua, aka, e naoa mai 09 i kun pahu pelnpala, ua piha ia i na palapala a'u 1 kakau ai no na mea a pau e hiki ai ke hopa ia 0 Benedetto. O ! ea, ea, ooe wale 110 ka mea nana e biki ai ke hoolaolu mai i ko'u mau ehaeha." " Aka," wahi a 1g kauka, " He makemake anei oe i keia manawa i ko'u mau kokui ana ?"—A paoe mai la o Vilef.)ta, «' Aole, ain a ka hora umiknmakahi hai hou mai nu. —Aole i ka h"ra umikumalua. ' Auwe I—E na lani ! Kuu keiki! Kuu keiki !" a hulili ino m»i la kona mau maka i ke kauka. A ninau mai la ke kauka, "E hiki no .auet.ifl-.oe ke hoolMpa -mai i- na malihiai ma TDB* , :hook^pJa; ) ?^—' 4 Aole. , -He honhanaa mi aoa ao j 'ka hana'in&' ko T ti līimi . palapala eke kauka, no~ka mea, ua manaoin au o ka hina ka ioea nana e k'paku aka a e hoopoiaa hoi i na manao kaumaha." Ahe oiaio no, ika manawa 1 hemo aku ai ke kauka, na hau'.e aku la no oia i kona rumi pnlapnla, a hoolilo aku Ia i kona manawa ma ka hana ana. Wa na anuu no hoi o kfc alanui pii, halawai mai la oi& me ua hoahanau nei i olelo ia ae la. U« h»aahuia oia me ka lole kumakena, a koino aku U oia i ka rumi paiapnla o kona hnahanau me ke ano kaamaha. Ma ka bora aimkumalua ponoi o ke uwakea, ike ia ska la na kaa o ka poe kumakeoa hanohano e hiki mai an«. —be poe no ka papa loio, ka poe 0 na papa pai nupepa a me na 'lii nui o na puali koa, no ka me«, o ko Vilefota kulana, he ano haoohano no ma o kana oihana la. Owaho aka hoi o ua hote!e »ei, ua piha pu mai na alanui i ka poe makaikai ona ano a pau ; a anle i emo ua piha mai la ka rumi hookipa i ka.poe hanohano ; a mawaena oia por, kekiihi miu mea i kamaaina ia kakou, —o I3oukum.i ma. " Aloha ino I keia kaikamahine !" wahi a Debray, "He opiopio ! he waiwai ! he nani! He hiki anei ia oe ke manao wale e make ana keia kaikamnhine ia kaua i ike ai ia la i na pule ekolu i hala ae nei, oiai oia e boomakaukau ana e kakaa inoa i kela olelo, ae like mare ?" '* Aole no," wahi a Ch»teau—Renaud. "Ua ike maopopo no anei oe ia ia ?" wahi a Debray, a i mai la t> R«>naud, " Hookahi, a elua no paha o'u kamailio pu ana aku me ia, i&'u ma ka botele o kai ohana Morcerf; he uno hauoli maikai oia i ka'u nana aku. Aia la iben kona mikuuhine kolen ? Ua ike nnei oe Aia oia i keia la ke houhala manawa la me ka !ede Inaa a ke keonimana nana 1 hookipa mai nei ia kakou iloko o ka rnmi hookipn." A ninnu liou mai la kona hoaa'o ha, " Owai oin ? He ano lunakanawni no a'nei oia e like me ko ka haku hale ano ?" " Aole," wohi a Boukama, " Ma ko'u nno hoopuka nupepa, ua kamaaina au me ka hapanui o na ano o kanaka o keia Capitala Aka, oia nei, ua maopopo ole kona ano ia'u.' " Ua hoopuka anei oe ma kou nupppa o keia kiknhiaka no keia muke ana o Valenatine," wahi a Di-bray. " U<» hoopuka ia," wahi a Bi>uknma, " ako, aohe na'u i kukau ia manno, a ua noonoo no hoi au, aole paha e maikai ana ko Vilefuta manao no ia me«, oiai, ua hooouka ia maloko olaila, ioa eha P"e inake i koe i ike ia maloko o keia hale ma kein ano e okoa mo ke akaka 010 o na kumu o kei* make ana, alaili, e mnnnnia una no, ua komo pu Na lunukanawai Viiefutu ma keia hana hewa nna."

Ia m»n:iwa. pane mai l.i o Chateau Renaud.Ma keia make ana o Valenatine, ua ane hoopunini pu ia me ka manao <> ke Kanka Avrigny, ka mei naoa e lapaau nei i kuu makuahine. Aka, owai kau mea eau nei o kou mau mska e Debray ?" A pane mai la no ka hoialolia, e au aaa oia e ike aku i ka Haku Monete Ki-.nao. A pane mai la no hoi 0 Boukama, " U.i loaa mai nei ia'n oia ma ka Boulevard. I ko'u manao, e haalele ana oia ia Pa;isa nei ; no ka mea i ko'a hnlawni ana mni nei, e hele ana oia i kona mea malama dala io Danglars la." A i hou mai la no hoi o Debray, " O kekahi mea oo hoi a'u e ike ole nei, o Morela. I ko'u manao he inea knpono oia kekahi mea e hiki pu mai ai ia nei. Heaha la auanei ka mea e olelo nui ia ai i keia po, no keia hoolewa ana ? Aka, eia ae ke kuhina o ke kanawai. E hoolohe ee kakou i kana mes e kamaiiio mai ai i ka mea naoa e hookipa nei." ■ He oiaio no, e like me ka Boukama mea i hai mai ai, iaia i hele mai ai i ka hoolewa, ua ike mai oia i ke komo ana aku o ke kaa o Monete Kariso iloko o ka pa o ka mea malama baneko Dang'ars. Ike komo ana aku o ke kaa o ua count nei iloko o ka pa o ua o Dinglars, kauoha ae la oia i kana inau kauwa e puka mai e paa a e malama i ke kaa o ua connt nei. I ke komo ana aka o ua count nei i ka ra mi hana o ua Danglars nei, lalau mai la oia 1 ka lima o ke c>unt, " Ano, ke manao wale nei au i hele mai nei e huipu mai me a'u ma ka hoalohaloha ana mai no ka poioo nui i hanlehia iho maluna o ko'u ohana. Ua maopopo iio anei ia oe, o na kanaka o ko makou ano o keia manawa i pii ae i na kulana hanohnoo ma ke aoo kalaki, ke haulehia mai nei he mah ane poino o kela a me keia ano maluna o makoa E like me keia, —Aia o Mcrcerf, aa make mainoino oia iloko o kona hoohaohao nui la ; o Viiefota hoi ua nui ka make ano e ana iloko o keia ohana, a owao hoi, ua hoohaahaa ino loa ia au ma ka hana pono ole a kela keiki ino a Benedetto, a o keknhi hoi, ua nalowale ano e ako kun kaikamah'ue o Madamoiselle D<inglars. Ua haa•lele ino.mai oia,i«^ji.".. - " £ n« laoi maikai l : heaha- keia mea-iioo "0 kna kaikannhine," «&fei a- D»ng>ara. ■ a<?le ehiki ia.ia ke. ho(>man«wanai oo na mea i hAoalno ia mai e Benedi-tto. NoUila, ua noi mai oia e hele e kaahele, a i kela po aku noi, na haalele mai oia a ua holo aku me kekahi hoahanau waliine ona. Ma keia mea, ua mannoio au aole paha oia e hoi hou mai e.na nia i F«rini nei, oiai, ua hoohaahaa pono ole ia kona kulana a me kona inoa maikai ma ke kulanakaahale o P»risa nei e kela keiki hana ino pepehi kanaka i maopopo kona h:-wa." ' . " Aka e ka barona," vtfii a ka Haku Monete Kanao, "O na pilikia a me na poino ehneha ohana, ma ka nalowale. ana o ke kaikamahine hookahi i manao eui ia, be mea »no oui a maomaua no hoi ia i ke kHnft{ja miliona e like me oe. Aka, oke hanaka e like me oe ka moi ooa loia waiwai e hoohui ai i na baneko ddla o Europa nei, be mea alo wale ia no keia e oe a poholnpu no hoi koa mau ehaeha ohana iloko o ka. nui o kau d <ia." I keia mau huaolelo a ua count nei. hana aui kapakahi mai la na o DaogUrs ia ia, me ka i ;nai, " Ina peU io, oka waiwai nui ka mea e hoolana m»i ai i na maoao kanmaha, he mea pono no au ke hoolana. ia mai o ko'n mau manao kaumaha, no ka mea, he waiwai nui no ko'a." Mino aka ihola o Dapglurs > keii mau haaolelo ano hoomalimali aka paha ma kekahi ano olelo ana, ai mai la, "He mea ii e hoomnnao mai ana ia'u, oiai, ia oe i komo mai nei, n mea ana wan e kakan inoa i. kekohi mau bil-- d«la elima. Elna ipanae neiia'u i ke kakau inoa ia, a ekolu i koe. E oluolu p»ha oe e hookau mai ia'u e kan inoa ae au i na bila dala i koe ?" Ae aku la no hoi ua eount nei ia mea, a no kekahi mau miaute, aohe nakeke e ae maloko oia rumi, koe wale no ka owe o ka maka peni a DmglHra maluna o ua mau bila dala nei ; a i ka pau ana, ninau aku la ke count ina he miu bila dila lakou no na aina e. Hoike mai la no hoi ai mea malama baneko nei, he mau bila ponoi no e kikoo ana ma ka oihnna wmw»i o ke Aupuni no o F«rani. Lalao aku la ke count i ua mau bila dala nei, a Ddngliirs i haawi haaheo mai ai no kona nana ana, a heluhelu iho la oia, penei "I ke Kioaina oka Baneko. E oluola e nku ae i ka'u palupala kikoo, mai na dala a'u i hoomoo aku #i, i ka huina dala hooknhi milion®- Barona Danolars." " Akahi, alaa, akolu, aha, elima," wahi a Monete Kariso, " Alima miliona 1 he eno punana nalo ineli maoli no oe no ke dala He mea kupaianaha maoli no keia, a ina aole sn i kuhihewa, e uku ia no keia mau me< i ka manawa e hoikein aku ai keia mau bila a i mai la o Dmiglnrs, '• Pela iho la ke ano o ka'u mau mea o hana a e lawelawe nei ma ka'u oihuna."

Ua hoopuka ia kela.mau huaolelo e Danglars me ke ano kalalea, a kau o ke poo iluna ; a i mai la ke ciODt, " He mea maikai no (ta loaa ana o ka haawina kikoo nai e like me keia. Ma Faraoi wale oei no paha keia mea e hiki ai ke hanaia. Elima miiiona dala maluna o na wahi pepa uuku e like pu me keia ; aka ea, he mea pono ke ike ia, i kamu e manaoio ia ai." A oo ia mea, i mai Ia o Danglars, "Ka ! Ke ike nei an, na ano kanalua oe i ka'u mau mea e hoike aku nei ia oe. Aka, ehoike koke akn no oae au ia oe i keia maoawa, ina oe, e hele me knu kakauoleio ma ka hale keeoa waiw«i aupnni, e ike oo oe i kona waiho ana i keia mau bila kikoo a hoi pu mai oia me.ke dala i hohai ia maloko o keia mao biia kikoo." Ia manawa, opiopi iho Ia ka Hakn Monete Ksriso i ua mau bila dala nei, me ka i ana aku, '• Aole Ino ke ano pohihihi o keia mea, nolaila, ke makemake nei au oa'u ponoi no o hoao i keia mea i ikemaka ai an. Ua hoomoe ia mai ka'u mau dila me oe i hiki ako i ka eono miliona. . Ua lawe au he eiwa haneri tau3ani francs, nolaila, ua mau kon aia ia'u i elima miliona me hookahi haneri tausaoi francs. Nolaila, e lawe au i keia man apana pepa elima, oiai, ke paa nei au i keia man bila kikoo elima ; a e haawi aku oo an ia. oe i ka.palapala hookaa piha no na miliona eono mawaeoa o kaua. lTa hoomakaakau moa aa i keia palapaU no kuu makemake e hookaa i keia la." A hookomo iho la ke coiint i na awu palapala kikoo nei iloko o kona pakeke a me kekahi lima, haawi aku la oia i ka palapala hookaa oo na miliona eono 'ia Danglars. Ina he hekili oi ae oke oolea i kan iho aole i oi aku ka eehia launa ole o Danglars no na huaolelo a me ka. hookomo ana iho o ke connt i kela maohila iloko o kona pakeke; a i mai la ua mei malama haneko nei i ke count, "E manao ana anei oe e aua iho me ka lawe aku i kela man dila. ? ■ E oluolu paha oe e kala mai ia'u no kon lawe aoa aka i kela.maii duJa i ( keia nM.oawa.. .No ka mea x aa a.ie.aa i &ei& maa dala i ka paa\d&i& o>:k» 4 ako ao i keia k»kahiaka no a*« ,bookai,-4o- "■ ke ako ai i ka poe kaihu'mahiaia o ka oOnoa halemai." ' ' " ' -• A pane aku Ia ka Haku Mooete Kariso, " Ina pela kou manao ana, aohe no o'u maoūo nui no keia mau bila kikoo elima ; ehookaa koke mai no oe ia'n ma kahi ano okoa e ae. Ke kuoiu wale no o'u i manao ai e aua ili.o i keia mau bila kikoo elima, i hiki pooo ai la'u ke olelo me ka haaheo nou, oiai, i ko'u manawa i kikoo raai ai i k«>u hale baneko, aohe i hooloihi ia . iho i hookahi wahi minute ; aka, na hookaa koke ia msi no ; be mea ano kaulaoa loa kela oo kou inoa ame kou hale baneko. Eia au man palapala Uikoo dala, a e hookaa ia mai au ma kahi ano okoa e ae," a haawi aku la oia ia Daoglai& ine ua mau palapala nei. " Pela no hoi paha," wahi a Danglars, " e loaa no ia oe ka hookaa ia aua ma ke dala." Ua hoopuka mai o Danglars i kela mau huaolelo me ke ano pihoihoi. " Ae," wahi a ke ooont, " A ina oe ma Roma, e hookaa mai no ka hui o Tamikana me Farani, aole laoa e kamailio oui mai ana e like me kau i hans mai nei ia'u."—"E kala mai ia'o," wahi a Danglars, "E pono oo hoi ha e liwe oo oe i kela mau dala ma kela noau bila kikoo i keia manawa no. Aka, pehea ka hookahi haneri tausani francs I leoe ?" Hookomo hou iho la ke connt i oa maa bila haneko nei iloko o kooa pakeke ; a no na dala i koe, olelo aku la ua c>unt nei be me& pooo no e hoopau wale oo ia mea, ■ a e hiki no i ua Dauglars nei ke lawe ia mea i koe. oo kaoa oihana baneko. No ia man olelo aku a ke connt o ka haneri tausani fraocs,i koe ako no aa o Danglars no ia ; ua ano kanalua no ka manao o ua mea muiama baneko la ; a ninao maf la no oia, " Ea, e ke coaot, aohe anei nei na ' mau olelo au he mau mea hoomeamea ;" a a-pane mai la no hoi ke couot, " 0 ka'umaa olelo a pau loa me ka poe mea malama baneko, aohe ia he mau 01010 hoomeamea. Ua maa man i ka hoopuka aoa ma oa mea oiaio wole no." la ia i hoopoka mai ai i keia maa hotolelo, aia hoi, huli aku la aa eonnimei e puka aka iwaho, a komo mai la ke kanwa, me ka hai ana mai, e komo mai ana ia manawa o M. de Bovile ka puaku o na keana oihana halemai. Ia manawa, ua ano haikea mai la na helehelena o ua mea malaoa hanoko nei i ka hoopuka ia aua mai o ua inoa 1« • ao ka hooniaka aku la no hoi i,a o ua couot oei. e hemo loa iwaho. j ( j3oU * pau.)