Ke Au Okoa, Volume VI, Number 23, 22 September 1870 — ME KE KAUOHA. HE KANAWAI [ARTICLE]

ME KE KAUOHA.

HE KANAWAI

HOOKAAWALE A2ĪA I NA H.VAWINA DALA XO KE AUPŪIĪI NO XA MAKAHIKI ELUA E PAU AUA MA KA LA KA2ĪAKOLU—KU3IAKAHI O iUap.aki, Makahiki Hookahi Tatjsajti Ewalu Haneei iIE Ka-KAHIKU-KUMALUA. E hooholoia e ka Moi a me ka Eale Ahaolelo o ko Eawaii Pae ■Aina, i akoakoa ūoko o ka Ahaoīdo Kaukanawai o ke Auiuni: . P n . a taawina dala mahope nei, i hiki aku ka huina 1 na Dala Hookahi Miliona Hookahi Haneri Kanaono-kumama-ono iHnsdDi Ekolu ETftneri Kanaiwa-kuniaono eq© mamalima Keneta, e haawiia ia mau dala mai loko ae o na dala e waiho ana iloko o ka Waihona Dala o ke Aupuni, no na lilo o na makahiki elua, e hoomaka ana ma ka la mua o Aperila, 1870 a e pau ana ma ka la 31 o Maraki, 1872. ' Na Lilo 3loi. Ko ka Moi Dala ponoi a me ka Oihana Alii $45 000 Puuku ame ke Kakauolelo oka Moi !.!!!!!! s^ooo $50,000 Na Haawina Hoomau. No ka MoiwahineKalama « 8 000 " " Emma 12'ooo $20,000 AhAOLELO iTE AhA KUKAJTALtr. Na lilo o ka Ahaolelo qoo Kakauolelo Ahakukamalu, ($5.00 o kā Halawai)...!!!..!. 'āOo Hana aua i kope o na moolelo o ka Ahaknka.ma.ln 200 Na Lako Palapala, me kela ame keialilo oka Ahakukamalū 100 $15,000 OIHAJTA HOOKOLOKOLO. Uku Lunakanawai Kiekie 4innnn Mua !.!.!.! 5 8 000 Alua ...!!!!!!." 8000 " Kakauolelo oka Aha Kielne ' " /nAn " f " Elua oka Aha Kiekie 2'400 Unuhiolelo no ka Aha Kiekie a me ka Aha Hoomalu. 2'ooo Uku makahiki Lunakan wai Kaapuni 0 Oahu !.!! 2'4OC Uku makahiki Lunakanawai Kaapuni o Hawaii.......... 3^600 Uku makahiki Lunakanawai Kaapuni o Maui !.!!!!. 4'ooo Na lilo kaahele oka Lunakanawai Kaapuni 0 Maui !!!! '200 Uku makahiki Lunakanawai Kaapuni 0 Kauai............ 2 000 Uku makahiki Lunakanawai Hoomalu o Honolulu.!!.!!'!! 4000 Uku makahiki Lunakanawai Hoomalu o Hilo !!!!..!. 2 000 Uku makahiki Lunakanawai Hoomalu o Lahaina...!!!!!!! a'ooo Uku makahiki Lunakanawai Apan3 Puna, Hawaii gOO Uku makahiki Lunakanawai Apana Kau, Hawaii.!!!!!!!!. 600 Uku makahiki Lnnakanawai Apana Kona Akau, Hawāii!!!! 450 Uku makahiki Lunakanawai Apana Kona Hema, Hawaii... 450 Ina nae ua hoonohoia elua Lunakanawai, hookah: no Konā Akau, a hookahi no Kona Hema, alaila e loaa ia laua • eono haneri dala pakahi. Uku Lunakanawai Apana KohalaAkau, Hawaii 6CO Uku Lunakanawai Apana Kohala Hema, Hawaii.!!!! 600 Uku Lunakanawai Apana Hamakua, Hawaii !"..!!! 600 Uku Lunakanawai Apana Wailuku, Maui !.!!!!! 700 Uku Lunakanawai Apana Makawao, Maui !!.!!!!!!.. 600 Uku Lunakanawai Apana Hana, Maui !."!!!!!! 600 Uku Lunakunawai Apana Kaupo, Maui !!!!!.!!!!!! eoo Uku Lunakanawai Apana Lanai !!!!"!!!!" 400 Uku Lunakanawai Apana Molokai !!!!!!!!!! 600 Uku Lunakanawai Apana Ewa a me Waianae, Oahū!!!!!!! 600 Uku Lunakanawai Apana Waialua me Koolauloa, Oahū!!!! 600 Aka hoi, ina i hooliloia o Waialua i Apana o'koa, $500 ka haawina. Uku Lunakanawai Apana Waialua, Oahu 500 Uku Lunakanawai Apana Koolaupoko, Oahu. .!!*!!!!!!!.* 600 Uku Lnnakanawai Apana Anahola, Kauai !!!!!!!!!. 500 Uku Lunakanawai Apana Hanalei me Anahola, Kauai..... 600 Ina nae elua Lunakanawai Apana, alaila e kapaeia ka hua olelo "Anahola." Uku Lunakanawai Apana Lihue, Kauai 600 Uku Lunakanawai Apana Koloa, Kauai !!!!!! 600 Uku Lunakauawai ApanaWaimea, Kauai. !!!!!!* 600 Uku Kakauolalo Apana 2 !!!!!!!!!! 400 Uku Kakauolelo Mna Apana 3 !!!!!!!!! 300 Uku Kakauolelo Elua Apana 3 [ UkuKakauolelo Apana 4 !-!!!!!!!!!!!! 300 Lako Palapala, me kela me keia lilo no na Āha Hookolōkolō a pau, (ua komo pu me na lilo o ke pai ana a*me kauku leta a e hiki ke ukuia ike Kakauolelo oka Aha Kiekie, ma ke • kauoha o ka Lunakanawai Kiekie, a e hooliloia aku e ke Kakauolelo ma ka ike pu ana oka Lunakanawai Kiekie) 1 000 Na lilo oka Aha Kiekie. me na lilo ona hoike ma na hihia ' karaima. 2 300 Lilo 0 ka Apana Hookolokolo 2 !!.".!!. 1 '200 Lilo o ka Apana Hōōkolokolo 3 !!!!!. l'ōOO Lilo o ka Apana Hookolokolo 4 !!!"!!!"!! 'eoo Kuai ana i na Buke Kanawai !.!!!.!"!!!! 500 Haawina Kuikawa no loane Ē !!!!!..!! 250 f\ . __ $75,850 Oihana o xa Aika E me Kaua. Uku Kuhiua ;... 410 000 U>u Kakauolelo !!!.!!!!!!!!! '. 4 000 Lilo o na Luna ma na Aina E !!!! 2 000 Uku Leta me na lilo e ae. !!!!!!!!!!!! 2'ooo Na Lilo ona Elele ma na Aina E : =;'nrm Kokua OihanaKoa !!..!. !!!! 75 250 _ $98,250 OIHANA KALAIAINA. UkuKuhina 410 000 Uku Kakauolelo Mua !!!!.'!!!." 4 000 TJku Kakauolelo Alua. !!!!! 3 000 Uku Kiaaina 0 Oahu. .....!..!!!!!!!* 3'600 Uku Kiaaina 0 Maui !!!..!!!!!!!". 3'600 Uka Alii-Eaaaina Wahine 0 Hawaii 2'ooo Uku.'Kiaaina 0 Kanai !!!!!!!!!!! 2'400 UkufHope Kiaaina o Hawaii ».!!!.!!!!!!! 2'ooo Uku Kakauolelo Kiaaina Oahu. !!!!!!!!!!!!!! '800 Uku Kakauolelo Kiaaina Maui !!!!!!!!!!!!! 1 000 Uku Kakauolelo Kiaaina Hawaii !!!.*!!!!!! 2'ooo Uku Kakauolelo Kiaaina Kauai •!!.!!.!!!!!!! 'ōOO UkuLuna LetaNui !.!!!!!!!!!! 5 000 Uka Kakauolelo Mua Oihana Leta !!."!!!.'!.*!!!! 2'400 Uku Kakauolelo Alua Oihana Leta !.!!!!!!! '832 Kela ame keia lilo eaeo ka Oihana Leta !.!!!! 7 800 Uku ona Luna Leta, Hawaii !!.!!!!!!! '800 Uku ona Luna Leta, Maui .' !!!!!!!!"!!" 1 000 Uku ona Luna Leta, KauaL !..!!!!!!!!.!!! '400 Uku Lawe Leta !.".!!!!!!•! 6 184 "Uku Luna Alanui !.!!!!!!!! 9'ooo Ukunona Elele !.!!.!!!!!!!! 1'144 Uku kanaka Malama Ilina Alii. !...!!!!!!!!! '600 Paha hou no ke kino o ke'lii ka Moi Kamehamehā HI !!! 1 000 NaLilo no ka DinaAlii '500 Uku Luna Hale Paahao Oahu !!!!!!!!! 3 000 Uku Luna Wai ame Kakauolelo Makeke .*!!!!!!!!! 3'eoo Kuai ana ina mea lako hana alanui !!!!!!!! ] '500 Uku poho no na Alanui !!!!'.!! 2'ooo Na Alanui ame Alahaka Hawaii, na lilo ike mua ole ia!.!! 3^ooo No ke Alanui ma Kau, a i Mouo ma Puualoa 3'ooo Na Alanui me Alahaka, Kohala', Hawaii 2'ūOO Na Alanui me Alahaka, Puna, Hawaii !!!! ] '000 Na Alanui me Alahaka, Hamakua, Hawaii 2000 Na Alanui me Alahaka, Hilo a Waimea. ĪO 000 Na Alanui me Alahaka, Kona, Hawaii !!! /000 Na Alanui me Alahaka, Hilo, Hawaii !.. 2^ooo Na Alanui me Alahaka, Maui 6^ooo Na Alahaka ma ka muliwai o Waiawa, Ewa !!! 3',000 Na Alanui a me na Alahaka, Oahu lo)ooo Alanui hou e iho ai i ka Pali 0 Nuaanu 20,000 Na Alanai a me na Alahaka, ElauaL 1,000 Ana Aina Aupuni stooo5 t 000 Mahelo a me Unuhiolelo 1 Hale Alii 60,000 Aola nae e hooliloia ia pna dala no kekahi mea e &«.

Hooponopono Hale Leta Hou 6,000 No ka hanaia'na o ke Alanui Kula 5,000 Hana hou na Hale Aupuai 10,000 Uku Hoolimalima Keena Aupuni 2,400 Kuai i ke kuleana o ka Moiwahine Kalama, Hale Hoopaa 1 Honolulu, aole e oi aku i na dala 3,000 Hale Hookolokolo a mc Hale-paahao ma Waialua, Oahu.... 1,400 ■ lalee Hoopaa ma Honolulu 2,000 iiale Hookolokolo a me Hale Paahao ma Hana, Maui 1,500 Hale Hookolokolo a me Hale Paahao ma Kona, H.w.iii 1.000 Hale Hoopaa, Hamakua, Hawaii 500 Hale Hookolokolo a me Hah Hoopaa ma Kohala Akau 1,000 Hale Hookolokolo u rae Hale Hoopaa ma Koloa, Kauai.... 1,500 Hale Hookolokolo a me Hale Paahao ma Waimea, Kauai.. 300 Pa a me ka Hoakea ana Hale Paahao hou, Hilo 3,000 Hoopuni ana i ka Pa Hale Hookolokolo, Hilo 1,500 Pahu Palapala, Papa kakau a me na noho no ka Hale Hookolokolo ma MolokaL 100 Na Keena Aupuni Hou 60,000 Kokua i na Paahao 9,000 Papa Pai Aupuni 12,000 Kuai i na Buke no ka Waihona Buke AupunL 1,000 Kahi malama i na Mai Lepera. 25,000 Na Kahuna Lapaau kaahele me na kahu mai 12,000 Kela a me keia lilo o ka Papa Ola 12,000 Halemai Pnpule 14,000 Kokua Halemai Moiwahine 8,000 Hoohoihoi Oihana Mahiai a me Hoopae Lima Hana 15,000 Na Lilo Buro Oihana Wai 6,000 Na Piula WaiJHou 4,000 Uwapo Hou a me ka hana hou ana i na uwapo 10,000 Lanai ma ka Uwapo Moknmahu Hou 3,000 Eli ana i ke awa o Honolulu 25,000 Na lilo mokumahu Pele 11,000 Na heleuma me na Mouo * 2,000 Kao ma Wailua, Kauai 400 Hale Hookolokolo ma Ewa 1,000 Kao ma Hanalei, Kauai -. 400 Wahi pae ma Honokaa a me Honomalino 2,500 Na Lilo Halekukui Honolulu. 1,500 Na Lilo Halekukui Hilo 400 Na Lilo Halekukui Lahaina. 500 Na Lilo Halekukui Kawaihae 200 Oihana Kinaiahi Honolulu 12,362 Uwapo Mokumahu Hou 16,000 Hana hou ia ana o na alanui ma Lahaina. 2,000 Palewai ma Lahaina 400 Halepaahao ma Lanai 1,000 Hana hou ana i ke alanui pali ma Wailau, Molokai 2,000 Kela me keia lilo Oihana Kalaiaina 1,500 $526,122 OIHANA W^AIWAL Uku Kuhina $' 10,000 .. Uku Luna Buke Helu AiipunL 4,000 .. Uku Luna Dute NuL 6,000 .. Uku Hope Luna Dute NuL 3,600 .. Kiai Oihana Dute 2,400 .. Uku Lnna Hale Papaa, Honolulu 2,400 .. Na Kokua Kiai Dute, Honolulu 2,000 .. Na lilo e ae a me hoolimalima kakauolelo kuikawa ma Hale Dute. 2,000 .. Lnna Dute a me Luna Awa ma Kawaihae 400 .. Luna Dute ame Luna Awa ma Kealakekua 200 .. Waapa Hale Dute 800 .. Uku Hoolimalima Uwapo 2,000 .. Na loaa manaoia Dala Halemai 5,000 .. Uku o naLuna Helu, aole oi mamua o 5 keneta. 21,000 .. Uku ona Luna Auhau, aole oi mamua o 5 keneta.. .. 11,300 .. Aie Lahui e hookaaia ana 1,400 .. Uku Panee Aie LahuL 22,000 .. Mokumahu Holo Piliaina. 25,000 .. Mea e kokua ai i ka hooholo mokumahu ma Kauai, e hooliloia aku e like me ka manao ana oka Aha Kuhina.. 12,000 .. Kela a me keia lilo oka Oihana 2,000 .. Huakai Makaikai ake Duke o Edineboro. 2,841 25 Uku makahiki hookaa oleia e like me ka hoakaka ma ka Papa C 173 .. E ukuia aku mamuli o ka manaoia he pono e ka Aha Kuhina o ka Moi, a ke ae pu mai ka hapanui o ka Ahakukamalu, aole e oi aku ka hookaa ana mamua o ka Elua Tausani Dala o ka malama hookahi, i kekahi laina mokumahu e holo mau ana mawaena o Honolulu me Auseteralia me Nu Zilani, a o Honolulu'nei kahi e ku hope ai paha, a i ole o kahi e hoouka ai, a e hoolei ai *no hoi ika nkana moku. E imiia no ia dala no ka Waihona Aupuni ma ke ano i oleloia ma ka Pauku 2 o ke Kanawai i kapaia "He Kanawai e kokua ai ina ■ Mokumahu Holo Moana " i hooholoia ikala 22 o lune, M.H. 1868 50,000.. $188,514 25 Oihana Loio Kuhik-a. Uku Loio Kuhina $ 10,000 Uku Kakauolelo. 2,400 Kela me keia & lilo kaahele 1,000 Uku Ilamuku Nui 6,000 Ukn Makai Nui Hawaii 4,000 Uku Makai Nui Maui 4,000 Uku Makai Nui Kauai 2,000 Uku Kakanolelo MakaiNuiHawaii 1,000 Uku Kakauolelo Makai Nui Maui 1,000 Hopu ana i na lawehala. 3,000 Na Makai o Oahu a me na Hope Makai 35,000 Na Makai o Maui — 8,000 Na Makai o Hawaii 10,800 Na Makai o 'KauaL 5,300 Kela me keia lilo Oihana Makai. ; 1,000 $94,500 Buko Oiha2ta Hoouaauao. Uku Luna Kula Nui § 4,000 Uku Kakauolelo o ka Oihana 3,000 Kokua Kula Hawaii a me Enelani 41,000 Kokua Kula Aupuni ma na Apana nele 17,000 Pai ana i na buke kula, §800 no ka humu ana i na Huinahelu hou, e like me ka hooholo ana a ka Ahaolelo 5,000 Lako Palapala me kela keia lilo 600 Kula Hoopololei 15,200 Kukula ana i n.i Halekula Hou 3,000 Puu Dala Hoouna Haumana : . 360 No ke pai ana ika Buke Moolelo Hawaii, e hoolilo aku ia dala ma ka manao ana o ka Papa Hoonaauao, aole hoi e hoolilo aku iajpuu dala i kekahi haawina okoa e ae 2,500 Ao i na Keiki Hawaii i ka Oihana Lapaau, aole nae hoolilo aku ia puu dala n<rkekahi haawina e ae 4,000 No ke pai ana i ka "Bake Hoakaka i ke ano o na Pua a me na laū nahelehele o Hawaii nei" ma ka olelo Hawaii a me ka Enelani 2,000 $97,660 • Hoakaka Hui A2U. Oihana Moi $ 50,000 .. Haawina Kuman 20,000 .. Ahaolelo & Ahakukamalu 15,500 .. Oihana Hookolokolo 75,850 .. Oihana o na Aina E me Kaua 98,250 .. Oihana Kalaiaina 526,122 .. Oihana Waiwai 188,514 25 Oihana Loio Kuhina 94,500 .. Oihana Buro Hoonaauao 97,660 .. $1,166,396 25 Pauku 2. E kan no ke Kuhina Waiwai ma ka aoao ona loaa o ka Bila Haawiūa o 1868 a me 1870 i na koena a pnn i haawiia ma ke Kanawai i aponoia ma ka la 24 o lune, 1868, aole nae i ukuin a hiki i ka.la 31 o Maraki, 1870, aole hoi i hoakakaia ma kahi e, a oia mau puu dala a paa, aole no e ukuia no na i kumu i hooliloia'i mamua. Pauku 3. E hoora«u aka ke Knhina Waiwai ika uku nna i na uku makahiki i oleloia ma keia Kanawai, ka uku o na Kob, a me na Makai, na lilo o ka Oihana Kinaiahi, a me ka Aha Kie* kie, a me ko na Aha Kaapuni, na Bila Aie o ke Anpuni, n hiki i ka la 30 o lune. 1872, ke hooholo ole ia he Bila Haawina hou mnmua ae oia la. Pauku 4. Aole loa e ku i ke kanawai ke uku ke Kuhina Wniwai.aole hoi e ae e/ukuia aku i kekahi dala mailoko ae o ka Wailiona no na kumu e ae, no na kumu wale no i hoakakaia

ma keia Kanawai ; aka boi, o na dala a pan i waihoia mai iloko o Ha manawa pokole, a ua haawiia aku no ia he palapala lioike aie, a me ka ukn hoopanee ma ia dala e ukuia no i ka manawa i oleloia me ka haawina ole, aka, ina e puka mai ka Mai Luku, a o ke ka*ja, a o ke kauaia m»i, ke kipi, a me na pilikia e ae o ka Lehnlehu, alaila e hiki no i ka Moi, iloko o ka Ahnknkamalu, ke haawi i na dala knpono no ia pilikia, a e hoike ke Kuhina Waiwai i i<a Ahaolelo e hiki mai ana no na dala a pau i ukuia mamuli o keia olelo. Pauku 5. Ua ku no ike Kanawai, ina i pau e kekahi haawina- okoa iloko o kekahi oihana, e hoolawa no ke poo o aa Oihana la i kela haawina noloko ae o ke koena o kekahi haawina okoa e ae. iloko o ub oihana uei, iua he koena ; na ke po<> o kela Oihana keia Oihana e hoike i ka Ahaolelo mahope iho, i ke dala i hooliloiu pela ; aka hoi, aole i aeia ma keia e hoolilo aku i na haawina no na hana hou ma kekahi Apaim Kuaaina mawaho ae o ia Apana. Paokū 6. He hiki ole i kekahi mea ia ia na Oihana Aupuoi elua i hookaawaleia ka uku makahiki no ia mau Oihana, ke ohi i ka uko i oi aku mamua o ka uku o ka mea i oi o lana, ke hiki akn ka nku o kekahi oia mau Oihana i ka elua tausani dala a oi ae paha no ka makahiki, a aole no e nkaia oia i kekahi uku e ae a uku i oi aku paha. Paukū 7. E lilo keia i Kanawai mai kooa la e hooholoia'i. Aponoia i keia ia 22 o lulai, M. H. 1870 KAMEHAMEHA R.