Ke Au Okoa, Volume VI, Number 25, 6 October 1870 — Untitled [ARTICLE]

O ke K4.ua ma ka naoa aoa, be lehuiehu a he manuunuo wale na kumu e hoala ia mai ai a be olapalapa manawahua ma kona ano heleheleaa nai. Ua hoala ia mai ke kaua i kekahi manawa e na hoopaapaa ana ma na kumu kulike ole o ka hoopuka aua a kekahi aupuni me kekahi,—l kekahi manawa, ua hoala ia mai ke kaua e paonioni ma ka noho hoomalu pono ole, a hookaumaha o kekahi alii maluna o kona mau makaainana ; a ua ake nui lakou e hoopau ia alii hookaamaha ino wale.—ī kekahi manawa hoi, ua hoala ia mai ke kaua e ka mnnao haakei ake e oi o na poo a me na aiii hoi o na aoao a i elua. A oia komo ana maluna o ia ano kaua, me he mea la, ua kuo ia i na rula maikai kupono mawaena o ke kanaka me ke kanaka, no ka mea, ina e nana ia ma ia mau aoo hooaka kaua ana, e ike no anei kakou, he hahana a he weliweli loa ia mau ano haouka kaua; oi ai, e ulo ia no anei na manao hooakamai a hooemoole me ka hoohikiwawe aoa i ke ano o ka ahai ana aka i na kaawa helehuhu a ke kaua. Mai ka hanan moa ia ana mai no o ke kanaka, me he mea la, na hookomo pu ia no na manao kulike ole iloko oaa ia ia ma ka mahinaai o Edena. I ka nana ana mai ka hoomahubhua ana mai oia ohana kakaikahi, alaila, na ike maopopo ia ka. pukaamaka ona mai o ke ano paonioni a me ke kulike ole ma ka hoouka kaoa mna ana a Eaina ia Abela ; a o ke kumu nni naoa i komo mai ia ia e hooa ia mea, ua hapai ia mai e ka manawaino a mo ka lihi hu'ahu-a. £ hiki no paha ke kapaia aka, o ka hoouka kaua mua ia ana ia o keia ao ; a e oleloia mai nae paha, o ke ano maoli o ke kaua, oia ke komohia ana o na puali nui ma na hoouka ana. Aka, oa komo pn mai no nae ka manao pepehi ma ka hakaka aoa o na mea elua. Mahope mai, i ka hoomahuahua ana mai o na kanaka a lilo he mao ohana a lahui ma ka ili honua, oa hoemakaukao ia na mea e hoeha a e pepehi aku ai kekahi i kekahi, a me ka waiho ana ae i na lala pili kioo kanaka, me be mea la, o ka ihe, ka lona, ka newa a me ka maa a me ke kakaka namea pepebi a boeba i ike mua loa ia ; a mahope loa aku ka pahikaua, a i keia mau keneturia hope mai nei hoi ka loaa ana o ka pu ; mahope ibo o ka loaa ana o ka p»uda, ka mea naoa e kena emoole aku i ka lele aoa o ke kepau i hoopoepoe ia. Ke komo i alakai ia al makou e manao o ka ihe a me ka newa na mea hakaka a me na mea kaoa maa loa, oo ka mea, ma kela a me keia wahi o ka honua nei, aole e nele.jl<i ana ka hoopaka ia ana o ia mau mea. Ina oo hoi • osa> tko ma na lahui Pegana a ba*

po o ka honua nei, alaila e loaa no anei o ka ihe a me ka newa he mau mea kaua punahele no ia lakou. Pela no hoi me kakou nei i ka wa kahiko, o ka ihe lau meki, he mea punahele loa i<> i ke koi i hele wale a " peuli ka hope —A peia n» hoi me na kaua kahiko o Paiesetine, Hilcm:, R'>nia, a me ke kii ia ana o Beritona ( o Beritania i keia manawa) e hoouka kaua ia aku e Julia Kaisara. Aka, mamua aku nae o ia manawa aole e kala wale aku, ua komo mai ke kokua ana o ka puhikaua. 0 na hoouka kaua ana nae oia mau la, ua hilioai nui ka eo ana oka hoouka kaua inaluna o ua aa koko a me ka ikaika o na olona, ame ka wiwo ole. Ua makemake ia ke kanaka puipui o ke kino, ua hoomaamaa ia ma na mea e hooikaika ai i ke kioo holookoa mai luna a lalo; ma ka mokomoko kekahi ano e hoomaamaa ia ai, ma ka hakoko, ke kuLkulai, a ene ke kukini ana i mea e mama ai o ka holo ana, ma ka uhai ana aku i ka enemi, a mai ka auhee ana mai ka hoa paio aku; a nolaila i puaua la ai keia mau huaoleio, — " Ao no ke koa, ao no ka holo."

Maloko o na hoouka kaua ana mai nei o ! keia mau keneturia hope, ua ario e na bana ana o ka imi ana e pepehi aku kekahii kekahi ine ke ano •weliweh ; a aole nae paha he ano manaonao oia mea, mamua ae u na hakaka a me na pepehi ana o ka manawa i hala. No ka mea, ma na hoouka kaua ana o ka manawa i hala, i ka nana ano, he ano manaoaao a weliweli iauna ole ka halawai ana aku o kekahi kino kanaka me kekahi, ine na newa a me na pahikaua i na lima, e hoao ana e koli ola aku kekahi i kekahi, a o ka mea oi aku o ka ikaika o na aa iima i hoohuipuia mai e ke akamai, alaila, ua kaa aku la ke au a ka lanakila ma ia aoao. He hiki no ia kakou ke hoomaopopo aku be weliweli a he manaonao ia mau auo hoouka kaua ana ; oiai, ina pahu he mau tausani ma kekahi aoao a pela no hoi ma kekahi aoao, e halawai a e hoouka ana me na pahikaua wale no, hookahi wale no mea i manaonao ai, a oia no hoi ke koli ola ana aku o kekahi i kekahi; no ka mea, aole e hikiwawe ioa ana ka make, a aia wale no a ka pololei ka hou ana o ka pahikaua ma kahi e make koke ai. Ho manaonao ia mau kaua ana mtt na ano pa-ka maka ana i aa io kanaka ; aka, aohe nae he hooneoneo ano ino loa oia mau kaua ana oia wa e like me ko keia. Ke hilinai nei makou maluna o ka manao ana e like me ka holomua ana o ka naauao kana i keia man !a, pela oo kakou e emi hope ai ma ko kakou ikaika lala kino o ko kakou mau oiwi kanako. No ka mea, ma na Loouka kaua nni ana o keia manawa, ua hiliuai ia a ua hoomahuahua ia ka hana ana ma ke ano noonoo 1010 kanaka ; aoku ikaiKa o na lima a me na lala kino, ua aoe pelupelu ia mai e ka oi aku o ka ikaika ooonoo 1010. I ko kakou huli ana a nana aku i hope i na kau liu wale i aui hope aku la, ma ka loaa ana mai ia kakou ma ka paa hoopaanaau a ma ka aoao o na buke moolelo ; alaila, e hal&wai mai no anei kakou me ka poe ikaika ma ke kaua lima ana. Aole paha kakou e. kii mua aku i ko na aina e ; aka, e huli mua ae no kakou me na moolelo o ko kakou mau kupaoa. Me he mea la i ko lakou mau la, elua waie no paha mau oihana ano mauao nui loa ia, (e waiho ae no hoi kakou i kekahi mau oihana e ae,) a oia no ka mahi ana i ka aina a me'ka hoomaamaa ana i ua mea kaua. Ua lilo ke kaua ia mau la he mea lealea ; a ua hoopuka ia no hoi, o ka oihana kaua, he wai auau ia no na'lii me na kanaka iUaika ; i oiai, ke hele i ka mahiai, i ka lawaia a me kekahi mau hana e ae, a hoi mai, alaila, o na maka a ibe ka mua a mahope mai ka auau aaa o ka wai e holoi ai i na lepe a me na kiua o ke kino. Ua oleloia no hoi, o ke kana. ka, ka mea hiki apuepue i ka hapai ana iluna i keia mau la, " iluna no haki" a ke kuu aku ka ilalo ua haalele mai i ka la. He mea ano hoomaloka ia ia mea iloko o keia man la, aka, ua hooia ia no ia mea e kekahi poe i ikemaka i ka oiaio oia mea. O na mea biki oie i keia mau la ma ke kaua lima ana, he " A" wale no i ka poe kahiko. Ma na aupuni hoi o Europa, Beritania, Asia, a me kekahi mau w&hi e ae o ke ao kahiko, he lehulehu wale na kanaka kaulana noko lakou ikaika ; be poe kanaka kekahi i kaulana no Ko lakou ikaika ; he poe kanaka kekahi i kaulana no ko lakon hakaka mo na liona, a me kekahi mau holoholona ahin e ae, a ua lanakila lukou malunu oia mau mea. Aka, i keia maa keueturia hope' mai nei, anhea ia poe ikaika e like me ko ia wa ? Ua nalowale loa lakon mai na aina aku i holo mna ka naauao, a mawaeua o na lahni i hoolilo nai i ke ko pono ana o ke kana ma ka noonoo 1010 kanaka ko lakou hoouka kana ana ; a aia wale no paha kahi i koe o na kaaa lala kino ana mawaena no ia o ka poe e hoomaa ana i ke kaaa ana ma na mea ihe a me na lawelawe lula kino ana. Ma ka ua- • I na ana uae, na ane hoohikiwawe loa ia i keia aiau keneturia hope mai nei, na ano lioouka kaaa ana uia ka noonoo 1010 ona o ke kauuka a imi ana i na mea e hiki ai ke hooioi ao mamaa o kela a me keia aoao no na luku ana i na hoa paio a enemi paha. No ka mea, ma kela a me keia mau kaua liopo ana mai nei, ua ike ia kekahi mau pu ano e, a me na mea hoopahu e auai a e luku aku ai i ka lehulehu lahni o kela a ine keio aoao e komohia ana ia hana weliweli. Ua hoomoe ia sa mea make raa na wahi a pau loa i ike ole ia e ka noonoo 1010 kanaka mamua no na hooaka kaoa ana. Noluila, mn ke kaapaona ana i ke ano o ke kaua aūa o ku wa kahiko

ame ko keia wa, —o ka mua be auo koli ulu a pa-ka maka hoi ; —a oko keia wa hoi, he ano anai papnpu, a o ka anela luku neoueo kona alakai !