Ke Au Okoa, Volume VI, Number 30, 10 November 1870 — Untitled [ARTICLE]

I keia-£akahuea, oa aneane pan loa mai i he ka mai ma ko kakoa nei awa laln na moka okohola lawaia o Hawaii ponoi nei me ko na anpani e. Oiai nae, mai ka manawa i hoololi ia mai ai o na lawaia kobola ana mai ka Hema o ka aioana Atelaoiba me ka Iniana, & hoihoi ia mai ma ka Pakipika Akaa ka-lawaia ana, —na lilo no ka pae moka Hawaii oei i man oioina a pua hoomaha no ua mau moka okohola nei. Ua miki poDoi mai me na moka kalepa nui, e aw« aku i ka homa i db nkana aila nui a ua man raokn lawaia nei iehneha aka ai i na Kai Akaa. Mai ia manawa mai ilulumi mau mai ai na nioku lawaia okohola ma keia awa, a ua holo akn he man taosani kanaka Hawaii o kakoo, e nhai aoama ia oihaoa oi lanna ole o ka luhi a me ke kenakena i na poino he roanaunnu wale ; me ka waiho ana ae i na poieo e ae, na halawai mau noai me lakou na hookikina olelo ino ia ana, na peknpeku ia e na kamaa.boti oui o na malamamokn a me na'lii moku a ae. Ma ka makou hoolonolono mao ana, t»a manao a aa mahalo noi ia na laina Hawaii ma ka oihaoa okohola, mn ka eleu, ekeekeu, ka makaukao a me ka hoolobe i na hana a pau e pili ana ma ka oihana okohola. Oiai, n(? keia mau aoo o nakanakaHawaii, i lilo ai lakon he poe makemake nui ia e ua kapeon mokn a oa manao nui ia o na kanaka Hawaii na hiina maikoi loaomua ma ka haakai holo okohola ana. Ua nui & lehuleha loaT:a poe kanaka Hawaii i maneo ako ko lakou mao ili ma ka oihana okohola ; a oa holo pinepine loa kekahi poe a oa ano aoo ma ka moana. Ma keia hope mai nei, na komo iloko o kekahi poe na manao kanaloa, ina, o ka hookou ana akn i na knuaka Hawaii e holo ma ka moana, ho ano hohonn a knpono ia hana ona pelo ; oiai, i kela a me keia makuhiki ke emi nei ka lahni, a he mea pono poha na kanaka mikiala Hawaii e like me na luina ponoi o kakoo, ke aua ia e nobo ma ka aina nei. Me he mea la, o ka poe no paha i kepa ia maluna o na moko okohola,

be poe mikiala a ake haua no lakou ; a o kekahi kumu no paha o ko lakou makemake nui e Lolo i ke okohola, no ke ake nni ina e laki ka niokn, ulaila, e loaa poulu pokeokeo mai ana ia lakou i ka manawa hookahi. Ako, e olelo ia no pahn o ''Meahi poe, o ka hdlo ana oua niau luiun !: waii nei lua ka hnak«i, e lilo no ia i mau kumj e loaa inai ai i ka aina i mau mea waiwai a e hoowaiwai ai paha i ka aina a me ka poe lehulehu e imi hana ana, ma ke ano pololei kekahi a me ke kupololei ole kekahi. Aka nae hoi, he nioau nni no ia, iua he mea oiaio, ke hoowaiwai io mai uei anei lakou i ka. aina ma ka luk«u mau huakai okohola, i oi ae mamua, iua lakou e ooho ana ma ka honua nei, a hoolilo ia lakou iho ma ka mahi aua i ka aiua i hoohua nui mai ai i na waiwai e hookomo nui mai ai i na loaa knloko. Eia nae, ma ka hoao ana paha o kakou e kaohi rriai i ko kakou oiau houhanau luiua ponoi, he mea no boi ia e kaupale aku ai i ke kipa ana mai o na "v>ku okohola no na wa eiua iloko o ka makahiki ; a hoonele ia ka manao nni o ko kakon poe Inina i ku holo moana aua rna ia huakai pipilikia ; a ma ia mea paha e huli hou aku ai ua mau uioku okohola nei. Aka, ina ua iiiiinai ia ko kakou poe Hawaii no ko lukou niau eleu a me na hoolohe maikai ana i na kauoha o na'lii mokn ; aiaila, he kumu no paha ia, e hoomau ōi i ko lukou uiau pipili ana rnai ia nei. Ua olelnia, o kekahi o uakumu koi ikaika loa i na kanaka Hawaii e holo luina ma na okohola no ka loaa puulu mai i ka manawa hookahi o :ia dala ke hiki mai i ka wa e ohi ai oke ka ki; ke hoi laki mai hoi ; aka, ina e hoi nele mai. alaila, e hamo ana no i ka auwae, a e knlou paha ilalo "ia lakou." Ma ka nana ana no hoi i na pomaikai ponoi maoli e loaa mai nna i na kanaka Hawaii e kepa aua inalnna o ua man moku okohola nei, aole paha e hiki p(;no ke puana ia ua loaa nni ia lakou na pomaikai. Aole paha wahi Inina Hawaii a kakou i lohe ai, ua hoowaiwai ia oia ma ia oihana o ka holo luina ana ; a i ole hoi ia, na hoowaiwai aku hoi paha oia i kona mau hoahanau a makamaka oka aina hookahi. Me he mea la, aole paha kekahi o keia poe i loheia ua kuouoono lea, a ke hoomaha nei oia e ai i na hna a ':«• na hou i luhi ai. oka mea no i ike mau ia mawaena o na luina Hawaii, i ka ohi ana no o na wahi dala f u» pan koke no i ka uhauha ia iloko o na pnle pokole ; a niiki hon aku la n<) ma ka ipuka r. ke keena kepa e pokaa ai me ka hoolonolono i ka mokn e kepa kanaka ana ame ke ano oka le Ina penei iho la ka hooman ana o na lninaHawaii i ka holoholo mau ana maluna o na mokn okohola i kela a me keia makahiki, be luhi wale ana no la ia, a he hana honlunlu dal3 ana no ka ahuai a me ka paki-haalele no ka manawii pokole ;~alafin, he ano lnhi ana ia, e like me ka lnhī i puana ia ai, " Lnhi n-a i ka ai a ka lio."—Eia nae. he mea makemake nui loa keia i ka Inina kanaka e hoohu'a nei i ka au ana i na moana ane huhnluii. Ma ka nanß ana nae i ka poe i hoopomaikn; ia, be mea maopopo no pah3, o ka poe no lakou ua maa moku la, ka lua, o ka poe mea hale knai liilii a me kekahi poe hana lima paahana ike, a o ke kolu, o na ana a lakou i hoahn aku ai malnna o ke knahu o ko lakou man lealea. 0 kahi pomaikai hoo kahi paha e loaa mai ana ia kakou ma ko lakou holo ana akn malona o na mau mokn la, o ke kono man ana i na poe moku la e kipa man mai ia ina kikina oka makahiki. No keia mea, ua ala mai kekahi ninau nni ;—Ua like aoei na pomaikai e loaa mai ana ma ka makaukan ana maanei o na luina e kepa ai, me ke poho i looLia ia kakon ma ko kakou mahiai a oihana kalepa ponoi ? He ninau knpono no keia na kakou e kaana ai; ahe knpono ina mea a pau ka hoakaka ana.