Ke Au Okoa, Volume VI, Number 35, 15 December 1870 — KA HAKU MONETE KARISO. [ARTICLE]

KA HAKU MONETE KARISO.

mokuna lxii

•' E ka Madame," wahi a ke Connt " Aole ia'u ka mana i koe e hoihoi hoa mai ai ia oe i ka pomaikai, aka, he hiki nae ia'u ke waiho akn ia oe i ka maha a me ka olnolu maikaio kou noho ana ; e hiki anei ia oe ke lawe ia mea, me he mea la, mai ka hna'lohi akn ?" "He oiaio," wahi a Mprcedf>s, "Ua pilīhua io no an. Owan hookahi wale no kai koe ke ao nei, a he hookahi keiki, ua haalele mai oia ia'n !" No na keiki nei, pane akn la ke Connt, "No ko keiki, he pnuwai maikai kona. Ua komo iloko ona ka manao, na aie kela a me kela a me keia kanaka no kona aina ponoi iho. Ina oia i hooman i kona noho ana me oe, ina ua lilo be mea kanmaha ke ola ia ia, a aole no oia e mahele pa i na knnmaha a me na ehaeha pu ana me oe. E mahoahna mai ana ka ikaika a me ka hanohano ma ka hakaka ana me ka popvlikia, ana e hoololi ae ai ma ka pomaikai. E hooknu akn ia ia nana e kuknlu non no ka wa e hiki mai ana, a ma ia mea, ua panlele akn oe ma na lima pomaikai.'' " 0 ! O ka pomaikai an e pane mai nei," wahi a Mercedes, " a mai loko ae o knu pnnwai, ke noi ae nei an i ke Akna ma kona ahonui ehaawi mai ia'n, aole e hiki ia'u ke hanoli hon. Ua inuia e a'u ke kiaha oka popilikia, a me he mea la, aohe i mamao loa aku ka make mai o'n alen nei. Ua maikai kan hana ana ia'u eke Connt, ma ka hoihoi hon ana mai ia'u i kabi mua a'u i ike ai i ka hanoli." "Anwe !" wahi a Monete Kar?so, "na kan man hnaolelo i hoehaeha a i hookni mai i knu pnnwai ; a mai pono loa ina he inaina kau i haawi mai ai ia'u, a eole o ke alo'na ana mai. Owau ke knmn oka ili ana mai o na poino a pan loa maluna ou ; aka, heaha la kau mea i aloha mai ai ia'o, a aole hoi o ka hoahewa mai ? " " E inaina aku !—E hoahewa akn anei ia oe ! " wahi a ke aloha mua ake Connt, " E inaina aku anei au ia oe e Edemona, ke kanaka nana i hoopakele mai i ke ola o knu keiki! No ka aole o koa makemake maoli ka pepehi ana i kela keiki, a M de Morcerf i haaheo ai. 0 ! E n»na mai ia'u ma ka'u hele hewa ana, ina he wahi ano iki kahi ina o'u nei e hiki ai ia'u ke hoahewa aku ia oe !" '' 0 1 e nana mai ia'a !" wahi a ua wahine nei, oiai, na ku ae la oia iluna ahuli ponoae Iu ko ke Count mau maka i ua o Mercedes, a i mai la, "Ua pau ka hulali mau ana a kuu mau maka e liaaheo ai ka nana ana aku ma!una o Ederaona Danatese, ka mea e nana mau mai ana ia'u mai keia puka aniani mai e nohoia-ai e kou makuakane. Na na makahiki o ka ehaeha i hookowa nai mawaena o ka wa i hala a me keia manawa ; aol< j e hiiei ia'u ke inaina a ke h«nhewir aku e kuu hoaaloha e Ederaoaa! O ! Aole e Edemonn ! Owan ponoi no hr»i ka'u i inaina ihUa loaa ia'n mamua ka haipule, ka newa ole, a me ke aloha ; aka, heaha la wau i kou nana anā mai ia'n i keia manawa ? "

Ia manawa, hookokoke akola ka Haku Mooete Kariso' i oa Merccdes nei, " Aole, aole e knu hoa'loha maikai, mai hoopa mai mai oe ia'u. Ua hoepakele mai oe ia'o, u mamoa o ka poe a pau loa i haulehia malalo o kou mau hoopai ino, owau ka mea i oi loa aku ka hewa, eia nae, na hooknu laeiae mai oe ia'a. Ua hooikaika ia lakou ena manao haakei, kaioainaa me ka hu-a-hu-a; ako, owau ua haahaa, a no ka uele i ka manao aa, na kue au i ka'u hooholo ana. Ea, e £demona, unai opa puinehanu iho oe i huu liroa ! Me he mea la, e uoouoo ana oe uo kekahi man hnaolelo maikai e hoomalielie mai ai ia'u, aka, mai n»ho a kaili mai ia mao mea malnna o'n, no ka mea, aole au i kupono iki uo keia mauawa no ka lokomaikaiia mai. E

nana mai, a hoike mai la oia i kona heleheleaa holokoa. E iiana mai, ua hooaiāi ia kuo lauoho e 'na poioo ; na hoohiolo mau mai na waijnaka i na waimaka maaaooao, a ua boalu4Juia kuu kuemaka. Aka, o oe e Ede mooa,nei 110 kou ano opiopio, kau nani a me koa hanohano ; a me be mea la ke kumu noi o ia mea, no. kou hilinui auama ke ahooui o ke Akua, a oa kahooikaika mai Oia ia oe ina koa a pau loa." Ia Mercedes i hoopnka mai ai i kela mnn huaolelo, auwaoa iho la kekahi man waimaka ma kona maa papalina i hoopuulualuia e na poino i haluwai mai me ia. Akn, iko iho Ia ia, aole i oi aku ka pumehana ; a rue ia mea, hoomau hou aku la ua wahine nei i ka i ana mni, "Hemeamauno, na ka bewa mua e hoopoino i na pomaikai a pau loa o ke ola holookoa ana. Ua manaoio au, ua make 00, heuh'i la ke knmu o ko'n ola nna e hulawoi pu me oe ? Heaha la ka pomaikai e loua mai io'u no ke kauikau malu ana nou ilokoo ko'u puuwai ? I mea walo no anei e hoolilo ai i

ka wahine nona na makahiki he kanakolukuoiamaiwa, i mea e like ai me ka wahine nona na makahiki be kanalima ? Oiai, i ko'o ike hoomaopopo hookahi wale anB oo ia oe, heaha la kan mea i hoopakele ai i kno keiki, a hookun akn au i knn kane e make? Aole anei he mea knpono ia'n e hoopakele i ke kane a'u i koho ai na'u ? Aka, ua hookno akn an ia ia e make. 0 ! ena lani ! Aole anei no'u ka hewa 1* lilo ai 'oia i kanaka inn, a i mea e hookumakaia ia'i. 0 ! na hana ino loa akn an, a me he la aohe kupono ia'n ke ola manaaoaoo ka poe mea ola ma keia honna 1" " Aole e Mercedes," wahi a Monete Kariso, " Aole, k<> hoopai nei oe ia oe iho me ke kaumaha ehaeha. He wahine ano maikni oe, a no kou maa ehaeha i pale ia mai ai auOi«i nae, he »g»;na au i hoouna ia mai e ke Akua i hana hewa ia aku, ka mea nana i kono mai ia'u aole e hoonele i ka hoomoe ana aku i ka hauna a'u i manao ai e uhau aku. Ke lawe nei 4U i kela Akna i hoike no'u, a ma kona mau kapuai wau no keia mau makahiki he umi i kuknli mau aku ai no konamau kokua ana mai ia'n. Aka, e Mercdes, he oiaio no, na kokua nui loa mai ke Akua ia'u» a ua kono mai no oia ia'u e ola a e hooko i na mea a pau loa o'u i makemake ia ai. E nana aku i ka wa i hala, ano, ame ka manawa e hiki mai ana ; a e ninan iho, " Aole «nei au he mea na ke Akua i hoouna mai i ke ao nei e hana i ko'u mau hoopai ioo ? I ko'u man manawa opiopio, ua ili mai malnna o'u na poino ino loa, na inea kaumaha, ka haalele ana mai o ka poe i aloha ia'u, a me ka hookoia ana o na manao o ka poena lakon i hanaino mai ia'a ; aka. mai loko mai o na puali panopano o na ino i ike ole ia a me na kaumaha a'u i hoomanawanui inea ai; aia hoi, ua oili mai la ka maamaaoia, a komo m.ii la iloko o ka lanakila, a ua loaa mai la ia'u he waiwai ano nui loa, aohe palena, a aohe no i loheia kekahi waiwai nui loa e like me ia ; a me he mea la, ua makapo au a manao ole ae i hoolako mai ke Akua ia'u ia mau mea i hiki ai ke hooko pololei i na mea a pau nna i manao ai e haoa. Mai ia manawa mai oa nana aku au i keia waiwai i paulele ia mai ia'u no kekahi mau hana i manao i&. Aohe wahi hoomanao ana ae no ke ola aui hoohauoli mai ai ia'u i na la i hala—aole i loaa kau walii bora maluhia oluolo, aka, me he mea la au, ua kipakuia me he anela hoopoino la. Ua hoomaamaa an ia'u iho me na mea a pau loa ebiki ai ke kupono no ka alo a me ka aa ana aku i na mea a pau loa e halawai mai ai, a me na pomaikai hoi a pau loa e hoouna ia mai ai ; ua ao au i kuu lima i ka pepehi, i kuu mau maka i ka nana ana i na make mainoino loa, a i kuu waha e aka aku i na haoa weliweli ino loh i hana ia malalo a maluna ae oka wai. Mai ke ano maikai, hiki ke paulele id a ke kala aku hoi i na oiea i hana hewa mai ia'u ; —ua loli ae la au t-ineahoopai ino, oiaalea, ino, ahu ahu-a. Me keia maamea, ua hoolana ia aku la au imua i ke ala i weheia mai imua o'u ; u* pale ae au i na keakea ana mai ia'u a pau loa, a hiki wale aku ai au ika pahu Lopu. Aka, auwe ka poe ' halawaimaime a'u ma ko'u ala i hele aku ai." "Ua oki !" wahi a 3Jercedes, "Ua oki e Edemona!. E manaoio mai ia'u, o ka mea mua hookahi i hoomiopopo ia oe, oia w»le no kai ike maoli ia oe. A iaa ua wahine la 1 maalo ae ma kou ala, a hoopepe iho oe iaia me koa keehi aoa, ina ua mahalo mai oo kela ia oe holookoa I E like me ke kaikuoeo mawaena o'u a me ko ka wa i hala, aia he pali ku hohonu mawaena ou e Edemona a me ke koena o na kanaka e ola nei ; a e hai akea aku au ia oe, o ka hoohalike aod a'u i kohikuhi aku la mawaena ou a me oa kaoaka e ae, e lilo no oia keknhi o na mea e hoehaeha loa mai ai ia'u. Aole ! Aohe he mea hooka* hi ua ke ao nei i Jike me oe raa ka makai a me ke aiwaiwa ! Aka, e pouo ia kaua ke haawi i ko kaua raao aloha hope loa ; a e hookaawaleia kaua."

A nioou aku la ke connt, '• Mamua se o kuu hnalele ana ia oe e Mercedea, aohe anei au ooi e bana noai ai ?"—" Hookahi wale ao a'u roea makemake hookahi ma keia honoa," wahi a ka wahine, " a oia no hoi ka pomaikai o kuu keiki."—A pane aku la no hoi ua count nei me ke kulu aiia o kona mau waimaka, " E i>ule aku oe i ke Akoa, e hooloihi mai oia i kooa ola ; a na'a no e lawe ponoi maluna o'u ponoi iho e hoohoihoi aku i kona inau poinaikai." " E Edemonn } E Edemona ! Ke haawi aku nei au ia oe I ko'n mnu hoemaikai ona a pau loa,' wahi a Meicedcs. Aka, ninau bou mai la no o Monete Kariso, " Aka, aoho anei au mea noi nou ponoi iho ?" "No'u ponoi iho," wahi n Mereodes> "Aohe a'o mea makemake hookahi. Ke ola nei au mo hemea la muwaena o na loa kup».pai) eluu. 0 kekahi o ko Edemona Dantttvse—i nnlowule mni o'u i ka wa loihi hala aku. Aia mau mo ia kuu puuwai a me kuu aloha ! Oia huaelelo, ua ane hiki ole i

knu lehelehe ke pnann, aha, be hoomanao ana ia i moamoa i huu puuwai, a oia hookahi hoi ka mea a'u e hoolilo ole ai no na mea a pau loa oloko Dei oka honna O kekahi laa kupapau, oia no ka lua kopapaa o ke kanaka i hnlnwai mai ai o kona make me ka lima o Daoatese. Ke hoapōno ako nei au oo ia hana nna, aka, he mea kupono nae īa'u ke baipule no ka mea i make."—" Ae, e hauoli maikai no ko keiki e Mercedes," wahi a ke count, "A e like no me ka'u mea i hoike aku nei ia oe, e hoao ro au e hoomahuahua aku i na pomaikai oo kau keiki." "Alaila," wahi a Mercedes, "e hauoli anei au i ūa pomaikai a pau a keia hoDna e hooili mai ai " —'* Aka,'' wahi aka ninau hou ana aku a '* Heaha kau raiu mea i maūeo ai e hana ?" No ia mea, pane mai j)3erced< > s. "O ka hai ana uku ia oe, e noho-no au maaoei e like me ka Mercedes o na wa i hala, e loaa ana kau barena ma ka'u hana lima ana aku, be mea oiaio ole no ia a ao!e no oe e manao io mai aoa no ia meo. Eia nae, aohe a'u mea e. hana ai, no ka mea, na lawa au me ke dala au i kanu-ai malalo o ke kumu laau, a i ioaa ai no hoi ia'n ma ko'u imi aoa,—ua nui kupono iho la no ia e malama mai ai i ko'u ola ana. Aohe a'u hanae ae., oka hoolilo wale no i ko'u 'man la 'ma ka haipule a me ka hookeai ana." " E M<'rcede3," wahi ake count, " I ko'u manao, ua kuhihewa loa paha oe ma ka haalele ana i ka lawe mai i kekahi hapalua o ka waiwai o M. de Morcerf, oiai, ma ka pono maoli uou kekahi hapa o ua waiwai la, ma ka pono o koa mal&ma aLpakiko-ana." " Ke ike nei au," wahi a Mercedea, "i kan mea i manao ai e waiho mai imua o'u ; aka, aole e hiki ia'u ke lawe mai ia mea, e Edemona ; —no ka mea, aohe ae o kuu keiki ia'u no ia mea,"—"A ha I " wahi o ke couut, "Ke ike nei au, aohe mea hiki ke hanaia, ke ole ka ae ana o Alebato de Morcerf. E kamailio pu no ao me ia ; a ke ae mai oia i ka'u manao, e hoole ana anei oe ?" *' Pane mai la o Morcerf, " Ua maopopo ia oe e Edemona ua pau ko'u ike ana i ka wehewehe no na mea pili ika hewa a me ka pono o kekahi mea. Aobe makemake i koe ia'u, koe nae paha ka mnkemake aole e hooholo iki. Ua oluhia la mai au e na makani ino he lehulehn wale ika ae aialuna o kuu poo, a me he mea la au he manu uuku loa iloko ona maiuu oka aejo nui. I ola wale iho no au, no ka mea, aole i hiki mai ko 7 n manawa. Ina ua hoouna ia mai i o'u nei ka maha, e apono aku no au."—" A ! e ka Madame," wahi a Monele Kariso, " Aohe pono ia oe ke kamailio pela ! Aohe pela, he mea pono no ke waiho aku i ko kakou mau manao i ka makemake o ka lani." '• Auwe !" wahi a Mercedea. " Ina pela e lilo no ia mea e kipaku ai ia'u i k« oneanea." Ia manawa i haule- iho ai ko ka Hako Monete Kariso poo ilalo, a puiwa ae la ma/ ka ikaika loa o ka ehaeha ioo aoa ; a iloko oia ano i ninau mal ai oia i ua o Mercedes " Aole anei e hiki ia oe ke olelo mai. aole oe e ike hou ana ia'u i kahi maoawa mahope aku nei, i ka wa paha e hoopoina ia ai na mea a pau loa mßi ko kakou aka nei mau noonoo ana e kaupaona liko ia ai ?" Me keia mau huao'elo, papalu mai Ia ua connt nei i kona mau helehelena, a hiolo aku la

" Na wai naoa a ke kehau 1" Ua hīolo pa mai la do hoi me na waimaka o Mercedea, a i inai la oia iloko o ka loko hio'o ana o na waimaka, me ke kohikuhi ana 0 kona lima i ka loni, " Ae, e halawai bou ana no kaoa ma kela ,»ale aouli mao ako* ke ae ia mai kaua e komo aku iloko o ia poka eehia nani, k#hi a lii u a me u kauoaha e hiki 010 aku ai ke lalama aku; ke pono a ke hemo'ele hoi k& kakou mau haoa pono palupalu ana ma keia aoao lepo o ka honua nei. Ke hoopuka aku nei i keia mau roea i& oe e knu honaloha man, i ko<nu e hooiaio akn ni ia oe. ke mau nei no k«u mau manao e halawai pu hou ana kaua ma ia w*hi 'ke b«»okoia na mea a'o e hil.nai. £ hoomanao mau no au ma ko'a m»u noi haahai ana aku a pau loa nou ; a ma ka'u pole anano hoi a pau loa, aole au e haalele i ka hoomaoao ana 1 kou kahoaka. Me keia, e hookoia mai ai oe e ka lani ko'a mau mknaolana haahaa ana aku I" Me keia mau hnaolelo, kokuli iho la ua o Mercedes, me ka huli aku o na maka iluoa, me he I* e haipole ana. He mau minute pokole mahope iho, hopu akn la nao Merc*dea i ka lima o ke count a kaomi iho la rna kona; 0 ka hooe loa ia, a holo ino aku la ua o Merc«-des iluna, i kahi rnmi moluna ae o ka hale i hanauia ai o Gdofīion& DanMteso* A hala aku la o Merc<>dfB i ke keena ana 1 irai aku ai no kona hoohiolo ana aku e paa ia mau manao awahia knumaha no ia kaa* wale ana ; ku iho la o Edomona Dafi»Vse, ka Haku Monete Kar>so oo kekahi mau mi» uote pokele, a me kona mau maka e nana ana i ka honua, haalele iho la oia i ka hale a huli hou aku la i ka uwapo, kahi o k» laua' moku eku nna. Aole i ike mai o D'natese i kona houlele aoa ii wahi, oiai nae oia e no-' ho ana ma ipuka aniani a ka makuakane oo o' D»neteBe e noho mau ai. Ua huli aku kona mau maka e nana i ka moku e lawe aoa i kanu keiki maluna o ka moaua kai lo»., Aka, ke man la no nae ka puana ana a kooa n»uu lehelehe ina huaolelo,—« Edcmona I Edomona I I Edemona!! ! " (Aoleipau.)