Ke Au Okoa, Volume VI, Number 40, 19 January 1871 — A puni ka honua nei. [ARTICLE]

A puni ka honua nei.

Iloko o keia mau makahiki pokole mai nei, mai ka maopopo lea loa ana mai o ka mana ikaika launa ole o ka mahu a me ka uila, ua hikiwawe loa ke kaahele ia ana o keia honua a me ka hoouna aua i na elele olelo mai kekahi pea aina a i kekahi, | ina paha ma kula, a ina paha ma ka moana aku ka hōomoe ia ana. Ua ikaika loa io no ka mana a ka ike ma ka hoohikhvawe emoole ana i ka holo ana o kela oihana keia oihana, 0 ka poai ana i ka honua nei i na la i hala ae, he mea hiki no e like me ko keia manawa ; aka, me ka nui nae o n& lilo a me ka loihi loa o ka manawa na mea nui e hiki ai. . No ka mea, ua hilinai nui wale ia no ke kaahele ana o ia manawa, ina ma ka moana ka holo ana, alaila, o ka makani a me ka pea nui o ka moku na mea e hiki ai ; aka, ina ma ka aina, maluna o na iio a me na kaa holo lohi me ka loloiahili o ka hele ana ; a o ka mea nui loa, o ka manawa. Ia mau manawa ulolohi o ke 'kaahele ana, me he mea la, o ka makahiki paha a oi ae ka haahaa loa o ka manawa kaahele hikiwawe ana. Aole no hoi oia wale no, aka, ua nui ae no na poino e halawai mai ai ma ka moana a me na alaloa ma kahanua. I ua mau la la no hoi o ke au lohi i hala, ua kakaikahi no ka poe kaapuni honua 0 ke ao nei; a koe wale no o fea poe imi aina a me ka poe huii honua. 0 lakou wale no paha ka poe hele nui e kaahele i ka honua, me ka imi ana i kela a me keia mau mea huna o na aina e. Aka, i keia manawa, o ke au holomua ana o ka honua, ua hikiwawe loa ke kaapuni honna ana, a aohe no hoi he mau mea nui loa. Ua wehe ia a he hiki no i kela a me keia mea me na wahi makaukan iki ke kaapani i ka honua nei. E hahai ana kekahi nupepa o Kaleponi i ka loihi, ka manawa, a me na dala e knpono ai ke kaapuni ana j ka honua, a penei no ia : Mai Kapalakiko i Yokohama,4,71.4, mile, he.iwakalua kumakahi la ; Yokohama 1 Hongkong, 1,670 mile, he eono la; Honkong;i .€la]tiA, 3,500 he umiku--maha la j Calcutta i Bombay, 1,220 mile, ma ke alahao Akau Inia ma Allahabada a me Jubalapore aku, he elaa la. Oiai, ua paa pono ke alahao i keia manawa, e loaa no i ka poe kaapuni honua ka manawa knpono e hele ae ai e makaikai i kau mau wahi kulanakauhale i hiki ole ia aku mamua akn nei. E holo ana ke alanui ma ke awaawa o ka muliwai G-angfcS". Alaila, ua hoomau ia aku ka holo ana oia ala mai Bombay aku i Maaiela ma Parani, ma ka mokumahu aku. ma ke Kai Ula a ma ka puali aku o Sueza, ka loa ma ia ala, he 5,500 mile, a he umikumamawalu la me elima hora e holo ia ai; mai Masiela a Havre, 575 mile i na hora he kanakolu ; Havre i Nu Ioka, 3,140 mile, he eiwa la ; mai Nu Ioka i Chicago, he 890 mile, he kanakolu hora; Chicago i Kapalakiko, 2,408, iloko o na la elima me ewalu. 0 ka puni iho Ia no ia o keneo nei. O ke anapuni holookoa o ke ao nei ma ka akau aku o ka poai waena, na hiki loa ke kaahele ia iloko o na la he kanahikukumawalu. 0 na lilo ma keia kaahele ana a puni ka honua nei, aole e oi aku mamua o $1,600 (ina ma ke dala pepa); a ina ma ke dala gu!a, emi mai no. Ma keia kaapuni ana, e loaa ana na pomaikai o ka ike ana i na wahi kauiana o ka honua nei,—e like me Iapana, Kina, Inia, Aigupita, Italia, Sepania,Farani,Enelani a me Amerika Huipuia. £it Manawa.