Ke Au Okoa, Volume VI, Number 46, 2 March 1871 — ke Olai ma Lahaina. [ARTICLE]

ke Olai ma Lahaina.

Eia malalo iha nei kekahi mau palapala elua i loaa mai ia makou, mai Lahaina mai, e hahai ana no na mea e pili ana no ke olai ma ia wahi, a penei ka laua : Lahaina, Maūi, ) Feb.22, 1871. j E ka Lun'a Hoopokopono Ke hoolilo oei au i kekahi man minate e kakan aku ia oe i kekahi man mea e pili ana i ke olai ma Lahaina nei. Aole uo ke olai o!e ma na wahi e ae, a aole hoi do ka akahi a ikeia keia mea he olai, aka hoi, no kana hana ma Lahaina nei a me ka manao kuhihewa o kekahi poe. 1. Ka ikaika o ke Oīai. Ma ka po iho nei o ka la 19 o Feberuari iho nei, ka hak< -ko ana o ke olai me na mea ola a me na mea ole. Hoike mai ka poe kahiko e ola nei, aole lakou i ike i kekahi olai ikaika e like me keia, a pela no hoi ka'a ike, mai ko'u wa i ka waha o ka lole, a i ka noku o ka Elepani. Nei ka boi, naknlo, owa ke olai, me hehekili la ka hoi, a me he makani nni ikaika la, oia no ke kapa i hahia'la, ka owe i na lau o ka Niu. 0 kekahi maa hale, palaha ilalo, kekahi wahi o ke alanni, nakaka • o keKahi man hale hoi, pnka pn, o ka Hale Aupuni, nakaka na paia, a helelei ke ili a me ka puna, o Inna loa, iloko o na rumi malnna. 2. Kauwe o na Ilio. I ka mao ana ae o ke olai, owe alala na Ilio ma na hale, oo ka pniwa paha i ke olai. Akahi no olai i loheia ai ka nwe ana o na Ilio ma na hale, ano e maoli ka hana a ke olai ma Lahaina nei, pela no paha ma na wahi eae ? 3. Akoakoa kekahi poe e haipule. I ka pan ana ae o ke olai ana, akoakoa ae la kekahi poe e haipale i ke Akna, no ke knpanaha o na hana a ke Akua a me kona lokomaikai Dui, i kahamama ole ana o ka honua, e ale iu lakou i. Ka Holinaia o ke Olai. Aole paha ma na wahi e ae, oia Lahaina wale nei no paha ? Ekolu mau lahui kanaka oana i Holina ke Olai, he Hawaii imi loa, he Pake, a he Haole no hoi. 0 ka Hawaii imi loa, he wahine, kahea ua wahine nei me ka leo nui, " Holina ! Holina ! ! Eia ua wawahi hale e !!! Holina ! Eia oa wawahi hale e!M" Holokiki ua wahine nei i ka Halepaahao e kii i ka Makai, a kn ana kela', olelo aka la, "I kii mai nei au ia oo e kii e hopn i ka mea nana i wawahi ka hale o makou." Olelo akn ka Makai, " He olai," oia ka'o e hoopouopono ae nei i ka mea a ka haole, ua pau i ka helelei." 0 ka Pak.e hoi, holokiki oia a ma ka pnka o ka hale, me ke kipikna, me ka manao he kanaka ka mea nana e puke nei ka puka, a malailn kona wahi i hahau ai i ke kipikna. 0 ka haole hoi, iloko no o ka rumi kahi i Holina ai, i ka nakeke mai o na paia o ka hale, a rae ka uala liilii o ke p-a pnna a me na mea like. A oia, lohe mai la paha onkon, na hopaia ke Olai, a na a ua hookolokoloia e ka Lnnakanaw»' Hoomalu. Nu Hou Maoli. Mahaj°/v a °^«AINA. Ein mnlalo iho nei e ikeia ai na hana a ke olai, ma keia kulaoakauhale o Lahaina ooi. Aia ma ka po o ka la 19 o Feb„ he Sabati ia, n ao ae Poakahi, ma ka hoia 11, o na mioate hope lon oia hora. Ua hoonaueue ia keiakaona e ke Olai no ka minute hookahi a oi ae pnha. A o na poino i loaa ma ia hoonauoue ia ana i liooh'alulu la ai, ua nahaha a hiolo kekahi mau hale

pohaku ehiko ka'u i ike, ua oi akn paha ? Eia iho kuhi mea ehu ai ka a-ba. Aia mnloko oiu maa hale hiolo. Oka poe e moe una, mai ka hiamoe no aala ae e haaa ana ke Olai i kana hana, oia ka hoonauene aaa e haalulu oloko o ka hale, o ka puka koke no ia oka leo Horina. " E Horina ! Horina ! Horina !! Me ka manao na kekahi poe ona rama la e wawahi ana, a i ka hoomaopopo ana iho eia ka he Olai." Aole oia wale no. Eia keia, ua wahi ia ke kau wahi o ka honua, o ka loa roai kekahi weUu a kekahi welau o kahi e nakaka ana, uā like roe 48 kap, aia ia wahi i oakaka ma kahi e kokoke ana i ka uapo mawaena o ke alanui e pii ai rka papu hou, a me ke alanui e iho ai a puka loa i kahakai o ka hale aupuni. Oia hale kekahi ua hoonakaka ia ka aoao hikina hema, a me ke kihi komahana akau. A i ka ni ana ae e ninaninau i na kahiko o keia kulanakaohale ? Penei no anei kekahi Olai, a oukou i ike ai mamoa ? Ua hoole mai lakou, akahi wale no lakou a ike i ke Olai ikaika, o keia wale no. Me kun manao, aole maanei wale no me be mea la, ua puni keid mau moku, a i ole o ka oi loa aku 0)8 Hawaii. N 'laila au i hoomanan ae ai i keia mau lalani mel'- penei : J. W. Kūhelemal Maunakui, Lahaina, Maui, Feb 23, 1871.