Ke Au Okoa, Volume VI, Number 48, 16 March 1871 — Ke Alahao Pakipika. [ARTICLE]

Ke Alahao Pakipika.

Owai la auanei ka mea hiki ke hoomaopopo no ka nui o ke kaaheleia ana ma ke alaliao nui o ka Pakipika e maawe mai la oia na kuia a me na mauaa o'Amenka Akau ? Mai ka wa mai i paa ai oa ainhao nei, ua lilo ia i meu e hoopomaikai nui ai i ka pomaikai kaahele ana m*i ka hikina a i ke komohana; a pela no hoi mai ke Komohaaa rnai, a hiki i ka Hikina ; ua uine ia ka Hikina a me ke Komoh'ioa a kokoke iloko o na Ii pokole wale no oke kaahele ana. Mumua ae o ka pui; nna ae o ua i.lahao nei, ua nui na loaa r-obi iu e ka Hai Hooholo Mokumahu P«kipiku, ma ka lawe ana o na ohua mai Kapalakiko aku a i Nu loka ma ka ;>uali aku o Pa. nuina ; no ka inea, ua lilo wale no ka hapanui o ke kaahele ana ma na mokumahu ma ku puali o Panama, i hoohaiia me ke kaamahu ma kela aoao i ke awa o Asapinewala, a hiki loa aku iNu loka. Ua nui ka loaa īa Hui Mokumwhu, no ka hiki oie i ka poe kaaliele, ke loaa he mau wahi e ae e hikiwawe a*u ai ka hoohiki ana aku i ka Hikina. Aka, i keia manawa, mahope iho o ka hoopooopono ia ana, ua hoonuiia kaoihana kaāhele a me ka hele ana ona nkana maluna o ua alahao nui nei oka Pakipika. Ua oleloia ka o ke kumu i hoonuiia'i o ka laweia ana o na ukana maluna o na alahao nei, no ka haalele ana o ka Hni Mokuahi i na nkana, ke ole e holo pu me na ohua maluna o ko lakon uian moku e holo loa ai mai Kapalakiko aku ai Nu loka pololei. Aka, aa ike paha ka hui Mokuahi i ka ponoole o ia manao ana, no ka mea, ma ko lakou hoole ana mai i ka lawe ana i na ukana, (ke ole e hoakakaia mawuho ma &e ala o Panama ;) no ka mea, ma ia haalele ana o lakou i na ukana, uakonoia oa Ahahui Alahao, e hoomoe i kekahi iaiua mokumahn pololei mai Kina mai ; a hiki uku na ohua a me na ukana i Kapalakiko, alaila, na makaukan na kaaahi i ka lawe ana i na ohua a me na ukana i ka Hikina.

Ua hanaia kekahi olelo ae like ma-waena o ua bui elua, o ka mna, be mea e pale ae ai i ka hooholo ana i kekahi laioa mokamahuholo kue i ko lukou mao moka e hooholo ai, a o ka lua, e hoouoa akn i na nkana a tnc na ohua maluna wale no o ka laiua ulahao o ka Pukipika a me ka Uniona. I ka hooholoia o iu ae like, ua hoomoeia naalahaoe kupono ai no ka holu ana o na kaa ukana. I ka hookoia ana o ua ae like nei, na holo ako ke alahao a hiki ma ka aoao o ka uwapo pili moku, a o na nkana a pan eloaa mai ana ma mokumuhu, ua hookou kokeia maluna o ke kaauhi, na ailika, ke ti a me na waiwai e ae 0 Kiua a me lapana. Ea nianawa e lilo ai no ka iawe anu i ka ukaoa mai Kapalakiko a 1 Nu loka, b'e ami wale no la ; he manawa knpono ia e loaa aka ai na makeke me ke kuuiukuai maikoi. I keia manawa, hookuhi inokuuhi e ku maa ana i kela mahina keia mahina ; a me be la, ma ka nui o ke kauhele ana a me na loua ma na uku nkuna, e manuo iu'na e hoomoe i mau mokomahu lioo, i ku papalua ai iloko o kela mulnmn kein maluma. Ma ka paa ana o uu ulahao nei, ua lona likc ia kakou o na mokupuni nei ka pomaikai; no kn men, ua hooniukaia ke knkuluia ann o ua laina mokumahu, o liolo (>ili mai i o kukon uei mai ka Hikina a me ka Hemu mni, a ke ike nui kukou iloko o kela niulumu keia maluma. I ku muunwa mamun uku uei, uohe i

ike nuiia ua laina moku.nahn e imi mai ana o kakou nei ke oioina e hoopihaia'i ko lakou mau raakemake ■ a o Nu Hōlani a ine Nu Zi!ani ma ka Henaa, he mau wahi ia a kakou i launa pu ole ai mamua ; ahekakaikahi loa ke kipaia ana mai ia wahi mai i o kakou nei. Ika, i keia manawa msi nei, ua loaa ia kakoo ka pomaikai ma ka pili kalepa a kaahele ana. Aka nae, o ka pomaikai nui nae i leaa'i ia kakou ma ka hoomoeia ana o ke Alahao Nni a me na laina mokumahu, oia no ka loaa ana mai o na makeke he lehulehu wale no ka hoolilo ana aku i ko kakou mau waiwai kalepa. He mea mau no ia enakou e hoopuka pinepine aku nei, ina kakoa e hilinai wale no ma ke kalepa ana-me ka makeke hookahi ; alaila, aole e holopono iki aua feo kakoo mau kalepa ana, oiai, e paa mau ana ko kakou mun waiwai kalepa i ka panakuU e na knmukaai o ua makeke hookahi Ia a kakoo e hiliuai ai no ka hooliloia ana aku.

Ua ike no kakou i ka hopena o keia mea, i ko kakou man la i kaahope ae nei, e hilinai ūui ana knkou no ka makei;e o Kapalakiko, kahi e hoolilo nui ia'ku ai ko kakou mau mea ulu. Aka, i keia manawa, ika waeemiioo ai na knmuknoi ma ke awa o Kapalakiko, e hiki no i» kakou ke hoona i Na Zilani, Nn Holani, a me kekahi mau awa e ae, e hoohikiwaweia mai ana ka hamama ana, a ma ka hoolehnlehoia ana mai o ka hamama ana o na awa e launa pili mai ana, ka oi loa aku ia o ka pomaikai o kakon nei ma o feo kakon mau mea olu la a me na mea kalepa.