Ke Au Okoa, Volume VI, Number 52, 13 April 1871 — O ka naauao ke kumn e holo ai na hana lima. [ARTICLE]

O ka naauao ke kumn e holo ai na hana lima.

Aia ma kou oiwi o ku la 23 o Maraki iho nei, i ike ai au i na olelo paipui u kou Kapena, a i ko'u nana anu, nani ka olioli i na olelo hoolanalana ana, e kono ana o ao na keiki opio o kun lahui i ka hann lima iko haolo, — k»manß, nmara, a pela aku. I ka wao helnheluio ana ua manno nei, i mni lu kekahi poe makua mea keiki ia'u i hele i ke Kulauni o Lahainaluna, " Kiihuhii 1 I hele ka makou poe keiki i ke Kiilanni o L.'iliuiiinliiiiii, no na Oihana Aupuni a pela uku. Noluilu, ko kokua nei au i ka uunao o Mr. Lunu Hoopono-

pono " Au Okoa," 110 ke au anao na'keu'ni i 11 a liana lima.

No ka mea lioi, aia iwaena 0 kekahi pne o knn lahni nei, i aoia na Knlanni O'elo Bfritunia. a Laliainalnna hoi, aohe .1 lakon man huna liina ; a he liana lima ka kekahi, a lie inolowa loa ki'kalii i uu hana lima, a he hilahila kekalii i kn hana, he lalnu wale ilm no kekalii me na paa lole niaikai a ka makna, aohe nae he wahi hana e hoi ai ke pnho o ka mokna a me kana waliine ma ka iiale, a lu? wikiwiki kekalii e mare i ka wahine, a aole nae lie liana e ola ai kona ohana. Nani ka poino ! Aka nae, 0 ka hana lima, oia no ka makuakane a niakuahine 0 na haria lima a ke kanaka ma keia auaooka luaknpapan"—A oke pookela 110 ia o na iiaawina i haawiia mai ai e i ala olnna, " Me ka hou o kou lae oe e ai i kau ai," a pela aku. Pela io no ; aohe he kanaka ma keia ao i noho wale ae me ke kalie ole o kona hon loaa wale niai kana ai.

Pela io no h"i, ua hoouna aku kekahi hapa 0 na makna Huwaii i ka lakou mau keiki i ke Kulanui o Lflhainaluna a me kekaiii mau Kulanui e ae o keia Aupuni, me ka mauao naunpo, aia a puka mai loaa na oihana Aupnni, hoi ko lakou poho ; a i ole, ole iho la no. Aka, aole i noonoo na makua a me na keiki, o ka liannu knmu o ka hiki ana i na oihana Aupuui, o na hana lima wale no a ke kanaka i koknaiae kona naauao. He oiaio no, aia a loaa ka neauao i ke kanaka, alaila, na manaoia ō kona pii no ia a lilo i luna aupnni. Aole pela, aole 0 ka oi ana o kona akam-:i hia i,e huke kiekie o ';e Knlunni, lie knmii ia ona e pii ai a lilo lie Knhina Kalaiaina, Kiaaiua, a Lunakanawai paha. No ke aha la ? Aole i loaa ia ia ka leo waena, oia ka hana lima. Aia ma na Anpuni nui kahi 1 hele inai ai o ka naauao ia kakon, na ao nui ia na keiki ma nu Knlauui no na hana lima wale 110, aole no na Oihana Aupuni, he ulia wale no ka hiki ana mai 0 ia rnea iwaena o'ia man lahni nui. I «ha ai ka waiho ana i na Kulanui o na keiki ? 1 naauao ai !akon ; a o ua naauao la, kokua i aa liana lima ke lawelawe lakou.

Pehea la e hiki ai i ke kanaka i hoonaanao nle ia, ke hana i kekahi hale, ke ole oia i aoia i ke aūa kapuai ona ? A pehea hoi e pono ai ka mea nauupo ke ao i ka amara, ke ole i aoia i ke ana paona hao ? Aia malaila e tnaopopo ai, he oi ka poiio ke loaa ka naauao ike hapa a ike pono i ke keiki, mamua o kor>a ao ana ina hana lima. No ka mea, oka iiana 8 ke kanaka unaapo, aole enaopopo ia ia kona man loaa puka—a uku kuala—ukn aie—kuupaona aua iūa mea kanu—a pela aku. No ke aha ? Aole i loaa ia ia ka naauao, ke knmu e hulo ai kaua mau hana, no ka mea, he mau nianawa wale oo koe, me lie mea !a, e kaupuonaia na inea a p«u a ke kauuka e haiwi ai, alaila, ua makaukau ka kak'iu mau keiki i na hana i kokuaia mai e ka naauao. Ma kuu manao ana, o ka hannn knmu ilio la keia e loaa ai na Oihana Aupuni, a na makoa Hawaii e moeuhane nei, oi« ka huna lima. Heaha na hoike e akaka ai ? E nana aku i ke Keiki Paionia (Pioneer Boy) Aberah>ima Linekona, ka mea nana i alakai t ka L'ihui Amerik:t nni, nona na kanaka i hiki aku i ka ekoiu nmi milio,:*, ka mea hoi nana i wawahi i ke kauwa kuapaa o na mnopnua a Hama. Heaha kana mau hana i keua mau la pokeo wale ? He oki wahie—lie muhiai— a lie Peresidena uo Amerika kona hopena. Heaha ka lua ? E naua aku ia Cmint Voii Bisimaka, ke Kuhina Nui o Perusia, ka mea nana i wawuhi mai la i ua papu pale o Parisa ; ke kanaka kaulana i ka hoopouopono Aiipuni ana o keia Au. Heaha kana man hana i kona mau ia uuku ? He haua lima ike a pela aku. He nui a lehulehu wale na kanaka kaulaua o ia mao lahui uui, mai ka papa haDa lima mai lakou a kaulana o luna lilo. Aole anei kakou e hookolo aku ma ia meheu i pono ai ? Aole nae au i manao ma keia kakau ana, e papaaku ana, aole make hana o ka poe naanpo, aka, e hana no, " 0 ka lima hana mau, pili no ia i ka lako," wahi a Solomona. D. K. Ananūi. Ewa, Oahu, M«r. 25, 1871.