Ke Au Okoa, Volume VII, Number 3, 4 May 1871 — Weliweli o ke kaua kahiko. [ARTICLE]

Weliweli o ke kaua kahiko.

I?.'. HOnp|OljA ANA O ĪERDSAI,SMA K *FjTO. t .j Oka hoopio i oi'akii fc&^ah&na : o na Weliweli o ke kaiiii'ana a taefea >HHc?a : riul, oia iio ka hoopunila ana o loruā»l«'t&ft' ē Tito, i ka M. H. *?0. ona kAoaka' ft "Mko oke kiilaiiakantiult maniuli 6 ; W' Ttakitti Khike ari«, he AO&.OOO. Ua hoike mal b Tosepafca i nn poino o koiia lahuika'nakā, aols mai ha poe o R'>ma niai ka nui, aka, noloko ae o.na 'iii olu j o loko o ke kulanakanhale, oia o Simoaa a nve Keoni ; o Siinot>a, oia no aoao lij«a o ĪeruBalema, a o ka lua-malalo ma hat)i o ka luakini. LLaJafcq ako na hoa o kekahi alii i kekalii, a p«la Usoq ; i&pk»k* »i ji hiki i ka wa i komo mai ai *-fee-Roma, a mai la i na paia M<> ke ak«inai iio i noonoo ai ko m&i la o wawahi i aa paia o lamaaiep^a.

l|a hoomoana iho |a logiooa ktm. oTito p» Sekep)i ka mayutt Olivcta, a hanmaka la e'|«ibi: i. oa laa« i ka abi. a i'ho U na iaau nunui, a, hokulu |a i 'B»ft ahaa lfpo 4 oi« u» ,pim-feaoa la*u e kne mai %i. Ua boouohupa <9 b*ia ,pa na poe pana pua a nie Oa ,pae kiok laa»,. • mamua iho o lakon na mekioi c»tapala a«e<ka bal;sita, he man mea hioia pob{&n <cr me na laao. He nmo mekin. soka qa;lfo4fti<i e pa'e mai ai i keia maa hana aoa, aka, he hpmalienna loa, Aka nao, lie koa. tos lakon iloko o na iioooka kaua-an» mai, <jne>ka hooikfiika ana e puhi i aa wekiui ahi » nie na ohi-ajDa poC kwi.o &tt*a o h«n4ai ia lakou iho iko lakoa w» e.hana ai. Ua kukulu ao no hoi na po® koivo Roma i man towora kiekio, ho kaaalkna k.nbiU i uhiia -me ka hso, a maluna iho u ai&u. ti>wola uei, hu poe panq poa a n*fl ha poo o laau, itoe«c' kipaku aku ai i oa poe luuaio maa utt>*ain » o ka pa aku.

I ka hala anao na laiK! 15 mnhope iho o k& hoopuni nsa i hp knlhnakauhalo, hooonaka Uio la ua enegine las»a a ko Roma c wawahi i na paia o fea pn <i wa'io low, a naha iho la faa p»lo aksiri o na ]n(}aio tiiinuVpaku aku i ko lion», Eiim» la mahopo ' nalia ia Tit» k& lua o n« pa ; a he nni na klanwi ololi ma hb wal» h» a Tit'> i wawahi ai i ka pa, i piha pn ī na poe kaiepa loie a me ka huln hff>a. Atviwi mai »a na īsfeio o kipak» i ea poo koa fk>ma, a m> ke akea knpono ole okahi i nahaaioka pB, nolaila, he kakaikahi 11 a poe koa; i pakele i kapua « na poe lena kakaka o loko mai ; n hnokuemi hopeia inai ■la-<C3) Koma. |<]|>a | a ma i» hope' mni, lilo hon ia Tito ka na p» e hoopnnī ana la īemealem*. & malnila r>ia i hoopnni paa ai i ke kßUnakaut)|jfe, i make tii' k'o ?ftkn i ka wi. Hownaka na Indaio he nnīo h'aawi pi.i akn ia lakon i ko Rutna, ;i o koia p<u» ka ka «oemi i booh»ainoihf> ai, h66paaSa a paa i ki« alail», kokrtluria'malona o ha pa pohakn 0 lo\r(isalema. I krkalii manawa, elima liaih#l i kuknluiB i ka la hrtokahi, no ia moa i o ī6Bepoß;V, " aole w«hr ai 1 na k«H, aole he mao kea no nā o ka poe make." i Ma kein manawa i hoopuuiia fki, puka mai la na liulaio mai loko mai o ke kulapakauhule, a wawahi i'ho la i kekahi hale kitji o na poe o Roraa, a puhi ae la i ke ahi, a pela oie kekahi niaū walii'haua, 9 ae o ko Korua. Nolaiīa, paa iho \a ka oianao o Tito e hoomake i ko loko i ka ai o\p, a hoouiaka koke no ia e nhau i pa a poni ke knlauakauhale holookoa. Pna keia pa nui i ko Kooi i poe iloko o tia la ekolu, me na pa kaua he nmikuinaiiiakolu. Ia manawa, e hooinaka aua ka liahana o ka wi maloko o ke kulaaakaahaie. Ua mako ka o)iaua holookoa i kola la keia la, a ua pilia pu ua alanui i ke kipp o ka poe u»aKe, aohe mea e hiki ke kami oo' Hooiuaka mai la na ai(iiie wale i na lftle i haaleleia, a pepehi i ka poe e kue aku ana. Ilooloi walo aku jia na pue oiake ifoko o ke awāwa ma(alo. Nui loa ka ai i loaa mai i ua koa o Kaioa, mai Suria mai i kei» manāwa, & boobeDebene mai no lakuo i na lndaio pololi i ikeia ako malnoa o na pa, gic ka hoooioi inai .i na popo berena. I k& luku walo ma|okq J»9OOV o ke e w«Ui m* koa o Simpi|a a tse £,epui, i kefcal)i a,mekefcaVi, i ! p;v la « psu ; e ,kao wal? ja aoa u« ipu laa o ] loko Q,k» i«*ki»i. |%b» au ~kv|salii Upo ! iloko o fc+bi o ko jfc>n* poe, tpa-1 o ka hele aiu aku o kukalu |>oe lu4«io I kjDqf» p lakou e p«pehikA ai, «a»oni Ukvo i ku lak« q|au «lala nuimua o ko \*ko« tia*Jrlo aua ia lerusaleina. 1 ka bo<l,{tjyi o ko kaowahi o k|k pa pobaku i n« n>oa f»w»hi o kp Ko«ia, ikoia «ku la uaa U..w«iū he p*kan« i ipalako oiai e pa ludaio. I ka ue ua pakaoa nel, ltqpk«bi koA (kaika i hiii aka iluua o ua p&kaua la pov k«>» ho uoiikuoiaaiakaki, aka «o ko lakou auku ua Uuakila niai na iwaluna o. Ukou. Ho inau la 1 ma pu «kn U kok«U< p kua Konia i ka pq, u»a na kihikil» o ka hale i«nveia <> AuaLouia, a poi*;lu ihv> la i na koa kiai j

,Q »4 VvwUr« mi . omikamaaiukMi }«kou oui, iialailA, pablf««<vta ba kea/ nei lie i-kaiiA&eHi maH p^. i.loho ai na poe o iukon malulo u pii. #Ifu e ki>fafli4 la.irtat«&wa, )Un ekti L& k& lr»U> kiai i ko. R(«6H, a: Hfl<wha&» kana ihiki afe«»ii ftfe<ta£4iFttT, uata)n%tiemiWjtfe )a maiHAkowi kn hale kiai ml«i|a i ftfoiĀtttnki<if'hr>Gr'af ha po'e o 'Koma' no' ka (KKvn.kl hmi atia akn. ' We H<ifha Koa oKoma' i tmk , yf}oko"o keiii Man hakaka'aiia.' ' 1 Rokd o keia miii apa, e! hoomaka niai nna ikaika loa oka hahaoa o ba.v7f ] maloko oke kulanakauhale. Ua ai n* k4-' i"ki>'laboo mau kamaa, na ili upo a ate ila ili apo oka lakou mao pahikana. E hau» noa na hoa'loha i loaa niul ai ka ai, <? na poe powa hui, e wawahi wajē ana lakou iloko o na hsl& kabi i ikeia he tnaq hale hoabu uei na niea a"t;* tJa hoike mai o loeepueai k& ?i ana. 0 kekaV wahine waiwai i kana keiki ponoi No ka nniiioaooa li>» p na paia o ka iua^iui, j aole i naha iloko o aa la eono o ka j pakui ana me na kua hao loloa o a ko Roma, 1 hana ai i mea wawahi pa, noiaila, hoopaii wale o .Tito_i ka hana ana pela, a ae ia e puln ioa pa ike al)i. Mahope iho o kekahi mau hoooka na hoohuemi hope ia ako na poe I<idaio iluko o na ke^na | o ka luakini, a no ka hoi pnuluulu ana aku o na ludaio iloko o laila, pupuhiia iho la ka | luakini i ke ahi e na koa o Rotna, me ka naaa ole i na kauoha a Tito e hoopakele i ka luakini, a pinke pu uie na koa iloko o laila. I ks» wji i ike ai na ludaiu i ka..pūi aoa ac o na i o ke uhi ilana. hoouna a« la lakou i na nwo kii-o ana o ka mi&a©in« a me ka | pilihua. He lauaani fctia īui d;ito i m|ako pu ilnko o ke ahi qae ka | No k;» iwii o ka nkiuki o na koa o Rocna, pnla lakon i na hale waiwai, kahi i , aho ai o na tona laa, i hoopihaia i ke ,gula a me kekahi mau Waiwai makaHjae e ae. He nui na ludaio t i holo aku iluila e peo ai, me i ka he. wahi laa ia a e pdkele ana i na i poino. e Hke nie na wanana ana a kekahi poe I kan!(i yaUahee, ; eia nae,,o& pau lakou a pau | i ke alii. | K»na aku uo.o Tit<» ika aoao akau oke | knlaiiakanhale, a he kauaiia ta»sarii lodoio i |,#epeliua' I keia nwnawa, .aa nawalwalilua ; ke kuhinakanhale, a liio ar ia o na .poe koa o Kooia ka haku lualaaa o Uila, a noke akn 1« i ka luku i na poe lndaio, me be waikalie la nialuna oke knlauakaohaie. K pepehi ana i kela a roc Ueia ludaiw e maalo ae t»na nui ke aluoni, a pnhi akn la i na kale i ke ahi. Iloko o keia man hale, he nni wale na e'ipnu, kane, wahine a me na keiki, i loaa ! ak4 «8 n»ake i ka pok>li ; a o na hale o keia i( no ki» na poe koa -o baā ote ai A aikeoa na uoa o K >nia i k& Juko wale *k'ii, k»«pha ne la-o..?it<>, aole e pepehiia kek#hi kauaka, aiah« uiau i»e« eha tfia k«na kima Aia, o kekahipoe feoa, befeakti luilakoa e luko i na poe kaluko a im ka poe boa, a o na kanak* & u*e na wahiaeopiopio, ua laweia iloko ona kualiu oka loakipi. O na kane no Ukou ua (aakaliiki malalo ihro o ka umikitmainabiku, na lioonnaia mu n« nīine eli o .\igritpita. He nni na UuBani i hwniinam i u&iWahi amopiteata, i «e» haek««> na na ilio liae, a hoohaleaka pu «ie ua p>oe- akamai i ke kaka pahi. ' Aka, mnmna ae o ko lakow laweia an* ilaila, hf umikoinamakniii taiißani o lakon i tn«ke e tk> ka poHiH. ok* fttnna a pan oka pop i muke, ithko okeia hMmponiia atia o ko knlniiakanhale, he umikiimnmakahi h»npri t."iumni luf)aio. Oke lakoaltob noi'ai n» liiilnio i lernsslt?ma, Aoka ah»ait'ift Vrcnc hn ole, a i ka wi i hoopnni ai i> Tito ia lernKalema, «a pitm ke knlanakanhale i na kaoaka <n«i na wahi mai a pao o !udea.