Ke Au Okoa, Volume VII, Number 11, 29 June 1871 — NA MEA HOU KULOKO. [ARTICLE]

NA MEA HOU KULOKO.

K.4 Moi.—E haiKiii ao kakou 00 k». lohe ana i ka oluolu uiaikai o ke oia o -ka Moi, oiai.-oia e iuaua ana ma kona hoeae aekai eaa lluiokai. Ma keia Puanoo a» e ka mai ai oia maluiia o ke-kuua Panaki Ma ke ka ana mai o Kilauea i ke kakahiaka Po;ion6 iho ntā i hor tn»i ai ke Kuliim» j Nolio Aiuerika Pierce, A. F. Ejy t He kiniiikoln. kum&liina ka nui o na ohua e ae i kau mai maluna otia, a ua piha pono 110 hoi. t Ua la iho nei, a ua p.'. 1 » hoi he holopapa hou, aia ma ka aoao hikina iho o ua hale niakeke i kukulu hou ia iho nei ma Ulaknheo.. Ua lono niai makou e knkulu ia iho ana he niau halo paknukau ia maluna iho o ua liulopapa auo nwapo iiei. Mi ka Poaha ilio nei o kela pule i hoihoi aku ai ko makou Lunalilo i ua Manihiki, & me be koeoa o na i'ukapuka i ko lakou mau wahi. Mamua se <1 ka wa i hookau ia aku ai lakou iluna o ka moku, ua hoole iho la ka luna aole e kau maluna o ka moku, no ka nuku, a me ke kowa kupono ole e hiki &i ia lakou ke luana oluolu iho, aka. mahope iho ua kau akn la ia a holo aku la kā moku No ka hookokoke ana mai pah» o ka wa e hiki tnai ai ke kikina nui, ke liuliu e mai nei na ha!e oke kaona nei hoomaemae, ma ke pena hou ana, a me ke kapili hon i na walii i elemakule. oka punana meli kaulana o na wai ona, oia o ka Nekina, ua hana hou la kona.mau wahi kahiko a paa, m ke hoohiniihinn ipu laau nei koua mau paia, a pela ine kekahi mau hale e ae oia ano, a me na hale oihana liālepa e ae o keia kuīanakauhale. Ua loaa mai ia makoa kekahi palapala n6na kepoo i kakauia, " Knla Ao Kumu ma Wailukn,* mai ka Mr T). H. L. Haknoīe maka pehi mai, o Kauaula, Mani, a no ka like loa o ko waiwai o ia palapala nie k» L. P. K.—i, i hoopuka ia maloko oko Ka'oia pepa o keia la, nolnil». ho mea pono ke waiho malie ia ia me ka maikai, I hookahi o lana e poka e pono ai, Mai mauao ua makehewa ka luhi o ke kakan ana mai. Ma keia man la, na kau pikimola loa na wahi ia makamaka hou o ka makeke kuai ia o Houolulu nei. Ano uuku okaia i keknlii mnnawa, ua pipn loa ae ke kuinukuai inamua oke kuinukuai mau. Ma keia Poaono iho nei i hala (ka la .piha u gaau e ka miikeke-i na kanaka), ua ike ia ka hookeke nui ole o na kanaka ina na wahi kuai, ao ka mea, na akea maikai ka rumi uo ka poe e hele nku nna e knai iu, a ua kaawale ko ka li>> a iiK' ko 114 kaa e liele ai, aoiue like me mamua ka hookui pu o na kauaka me na lio ma kahi hookahi. MĀ ke kakahiaka Poalua iho nei, na ioohia ka poino iilia wale i kekahi keiki ma Kapalama, oiai oia e huii hoi ana i Moanalna. E kau :iua ke keiki inalnna o ka lio, a he kaa hipi pohakn ke hele aku ana mahope ona, ia ia i hoohnli ae ai i ka lio e hookaawaie aku ia ia mai ko kaa aku, ua haule ibo la iu ilalo no k-a uuha ana o ka lio, « loaa Uio la kekahi wawne i ka hnila o ke kaa, pepe liili. Ma ia uianawa, ua hapai ia ae la ke keiki iloko 0 ka hale e ku kokoke mai mni ana, a hoihoi loa ia aku \ kona home. Ma ka uanaiua i konn eha, Jie uku paha ke ola o ke keiki. 0 Ka Aha Himeni nui o Kaneohe i haawi ia i ka po Poaono o kela pole iho nei ua hauaia no ia e like me ka mea ihoolaha ia. U« lono mai eaakou no na hia&eni o ua po la oa ku i ka niahaio ia a ua hoohalawai ia mai na auoi o k» poe hoolohe hiineui e ka hiani niakumake, uo ka pau e un u ka ta*naw«, u» ia kekahi mau himeni aole i meie (a uiai, eono ka nui o oa himtmi i koe. fa»uori a treu ae ka noi ō na <lala i loa» mai 00 na palapala i kuai ia ma ka paka komo o i ka luakini, aka, no pono ole nk« o teek*hi mau d*la mawaho nei i ka loaa aku, 110laila, ao|«.i akaka pone ka knina pao o aa j daia loaa, aka, me ho aaea ia paha e bikt ana 1 ka elaa haßeri iiala, a malak) iki iho pahw. lua e loaa ana ia Ukou ka elna haneri «lala, alaila, elua haneri a keu ka nei « ka aie e koe iio ko lakuu luakiui. Manu« ae o ka wa i hoonwka m ka likneni ana, na paina ahiahi iho la Da poe malHinii «> kahi loHii aku, «« Mt n»» »i a ko Kaueoho tokont»ik*4 i ai. He m«tfc\ki n» i MKriV«afci a® ka poe naaa ka hm>«ni, oa hookipa {akt.u «e k% -maikai i &a t»ali<Mni, a ua moie »a aa kīmemi me ke k» i ka w, aka, o kakaki «m« loo« iao haueaeia i foheia niai, mh«pe ike k* *nfe o ka kūaeaf, aole makoa t m«halot*> na pae ho<«h%onai>)e m*hih#»L*o keia ana. Ua «ilo.ae 116 ta noioko eaai o kekalhi (km makaikai l h»«hi« r» ua inanan « kekahi kokoa «laia « kiiKi, a• ka hop*fce. na hakaka lima maoli ibo Sa lakoo. Ifa k*fW k«W iho **v »a hot>kol«ko(«lA «a fioe { h»kak* ai, taHM*o ka (niMkanawai Pii, 0 Um. «naaauH © ka palapala hopo a ka HĀa liuna hot»r»*' ta tatou be |M no ' Lui R*ndit»*, uo k* haV.*k* laa, a me ka ; «$7 an kona kokoMna. No Rill W#tiior» V> ka hakak» Ua, »$4 no keha k>>ko.lu* TUa ae akn 'akoo imua « ki L-t«*. hanawai no ka hewa i a pela hōi i t%iipa iki ia iko ai lakou i krk*hi maa laau haliAu o ko kanawai.

Wa keia la, a i ole la, i ka la patx( < e ku mei ai &to&a»iu K*iMakavoi o Me, lahoume, m*i loaa mai ai ia kekahi m»0 troo loea bou o na aioi'®.' Ma ka h&lo ao« aku nei a ka 3foknahi Kihuj» i M iho iiei. o.Jfcft'iii.CfiUJD. Kalqkaiia keksbi i kau aku rasUina oaa. a rme is»-Luaa o na f)ana Hoa R.. &»rting, ke K.aryk«lj,Farani M Bailiau,a»kooa abana, , I a iii® Hon. G. J. Ly?n9- O kimp.np 401 kau*kt> la. Ma ke ahiahi Po&kahi iho nei he ahaaina maniiwalea ka ka poe FVee M«bou ma ka 1 | Hale Hooikaika Kino. Oa" hoonani ia 0 loko o ka Hale e na Hpolipo wao, oiaile, awapuhi, paiaī noho anu ame ieie, Malaila ae kahi » hookani ai na poe puhf ohe o ke'lii, a u« hoomau »« ka' holahula hoolele Wawae ana a hiki wale i na hora Hualiiii o ke aamoe. Ma keia Poalna ae e hiki mai ana, oia ka la Po Kinlai, I» Kuokoa hoi o ko Aroerika Hoipnia, a o ke kana-wnln kumalima paa hoi ona makehiki o kona Enokoa ana. 0 ha leaiea i manaoia no oa la nei. oia ka heihei waapa a me na ahaaina banofi ma na honie . oko kakoo poe Amewka. Oka heihei waapa .nae aole he man hoolilia anft i ike ia no ke ano o ka heihei ana. Ma ka hora elima o ke ahiahi Poalua iho nei ka hiki ana mai 0 te Capt. Kahoohnli mai Kalawao Molokai mai, maluna oka waapa, oia a me kekahi mau kanaka hoe waa pn me ia. Aole he mea nni eae a makon e hoike aku ai, o ka " «lo ana mai i ke ebuehu" wale no. Haalelg Uk ftH ; A j ka hapaloa o ka hora umihumakahi o ke kakahiaka a ku mai la.ia nei i ka hora elima o ke ahiahi, «olaila, elhna wale nō horā me ka hapa ka loihi oka holo 7 na mai

Ua hiki raai kalono mai Waimea Hawaii mai ua kakaa aku kekahi haoie kupa kahiko olaila ilalo o ka pali, o Mr Charleg Hall kona inoa, oiai oia e kiola wohie ana. I koiia manawa e kiola wahie ana, ua hihia se la ka lala o ka wahia ia ia, a na ia mea » hoki po aku 1 kona kino ilalo o ke kiekiena, a haki iho la kekahi wawae oua. a eha ae ke kan-i wahi eae ooa. I .ka manao ia aole e ola ana koua haki, 110 ka mea, he kauaka kahiko o Mr Hall, he 60 a koua man makahiki ka oui.

Wa ka po Poaono uoi o lela pule, oa aiUiieia kekabi o na ipu kukai hoomaiumalama elanui; oia ka ippkukui e ku aiva ma ka huina o ke Alanni Moi a me Alamii Pun. waiua, mawai>o mai o ka puka pa o Kawai***Soe p aa p©_ Ul; mamua___aeji_ ka wa i kapoo aku ai ka naahina, biki ako la ke keiki puhi knkui o na alanmi <na ia wabi e ho-a ai i ke kokui, aia hoi, ua hoohoka ia mai la oia e ka nele i ka mea e lin-a «ka ai, ua līlo i ka aihue ia mai kona wahi e iao ana ka ipnknkui. Ue neie ipu kakui pa)ia iui ka hale ka mea i kono ai i na oanaō-. o ] keia limalima e aihue. tLe hooinahuabu:i | loa mai »ei.ra kolohe ipu kpkni oke kaona i nei i keia wa. Mah«ea la na.kiai i k» maaa- I wa oka aihue e hana aoa i : kan» hai).a ? j Ma ka Poaha iho nei o kela pule ke ku ! ana mai oka mokir kialua brigi Susan, he 18 la naai Tahiti mai, Malaila i lohe ia mai •i kekahi mao hunahnna mea hou ma na moknpuni oka moana Pakipiki Heroa. Kc hoomau la na kanaka o kekahi mau mokupo- | ni e lawe i man kanwā hana, a i ole, o ke ewe no paha o na poe moku knai kanaka, He maa manuwa Polekaw nae mslaiJa e ki"i kalewa la ma n* kmi no na moku oia ano. Ua lono ia mai, na pio kekahi moku kiiai kanaka i kekaW m»n«wa Pelokane, he 600 | ba noi o na kaoaka i loaa m»inna o na aoku la o Pera, aoa alualu ia koi kekahi m«ku kiaioe aole nae i loaa. Ua heopio ibo kekahi m&nuw* Fwani i kekahi kialoa br%i Perus»a, mawah» ae o aa kapa kahakai o Pero, a hoihai ia i P»paoto v na hookua ia mai e ke Kiaaiaa Farani rea Tahiti ua kialaa. brigi Bei o Perusia, no ka m°«, ua hoopaa ia ke koikahi kaua mawaeaa o ua aoponi makoa. Impi a i hope, a ihnie a i !ate ke kolanakanhale « Lahaina e k* kowali ia sel f kela manawa. No na tni>kahiki ht* nmī a ktt) i hala ae nei, na kaolaM a kk>kfe « Lahaina oo ka ikaika •ka |wbp malaila. a be >ol®. oakaiOMl» i h®o»e paakiki ik> ka «« p«bi rana, aaw ke koai raaa aa» omWhlo, a «a «iaoa eaai oU U U«mM« me t* poU kaoimka la n<wa. Aka, i keia oMun, aa ii>o U koaa kiek*» pouo, ak« »W i»ai ia kr poki raoiA malaiU «m ka a« ola ia • k« k». aawai Ca W>kw»o wal« a«k« U«U iMt<v o kot»a man kawaha 6 kookak» • na wai o i* bi«. i»aia r okolekaa, «qm ka rama. Oa kuli» pioapiw a»ai m lom b» īm laaakiia a«a ualaiU. he p«a palena oie, ke O \ ke le»Ua keake» ole ia. Kai ka kaole aea 4 ke kolaoakankaW kiekiq J lna p«k« e ola »na o Tiqtptso Keaw«iwi a ia <n»u " W*iValukulttku." «> ttaktAo oa oJe aaa paha i% l Q « paU « gJa an« na loahioe o ka lai M«a i kooikaik* i k« m»lohia o ia knlanakaokak> • ike ««I a i ua nlaia o keia Manawa, e kaole |him>u Uk«>« ohohina ika l»« mv ke kaoioho. Aka, o« p«u, oahala ako Ukoo m» kela kapa ka aiwliwai, ke woe lolii U ko lakoe niao iwi i kr kapo kaW A e poaoa kioo wailua nai u.< paha lakoo me keia nau hnaoleio •• Ah>As»HkNVH«