Ke Au Okoa, Volume VII, Number 21, 7 September 1871 — Ke olai ikaika ma na mokupuni Philipine. [ARTICLE]

Ke olai ikaika ma na mokupuni Philipine.

Ma Ladana i ka la 27 o Inlai, oa hiki ae ka lono kaumaha oo na hana weliweli a ke olai ma na muhupuai Philipine ma ka la I o Mei. Ua m»hu»hna na hana weliweli loa ma kahi mokupuni uoku o Cam)g<*ina, he elima mile ke kaawale uai Miaamiaa aku. No kehahi mau oiahina mamaa aku, i ka na hoonaue nui ana a ke olai ; a ua nakaka a owa hamama ka honua ma kekahi mau wahi. Amakala I o Mei aa hoomaka mai la e emi liiln a e hi-o ke kula pulahalaha e kokoke ana i kauhale o Catarumißa, a hiki wale mai i ka manawa i emi ai na kauhele a iliwai like me ka ili oka honua. Uj lilo keia haua kupenaha ano e, i kumu e hoopaha'oha'o a e hookahaha ai i na manao o ka lehulehu ; aia manawa koke no i lioonaue hou mai ai ke olai ; a mamua ae o ka mao loa aīia ae oka uakolokolo ana o ka honua, aia hoi, ua lumai koke ia iho la ke kula akea holookoa, a ua moni )>u ii me hookōhi haneii me kanalima m«u kino ola.

Ua lilo ke kula ia manawa koke no mahope iho i lua pele, he 1500 kapuai ke akea. a ma*loko mai olaila i pu-a mai ai ka uahi, a i kioia ia mai ai hoi ka lehu a me ke aa iloko oka lewa Ua hoomaha iho la, a hi<si i ka manewa i uhi m«i ai Ka po, aia hoi, ua hoea mai la kekahi puai ikaika hon aoa, a i nkali la mai e ka iele liilii ana i na paka ua ahi. Ua aa koke ia ae 1a na hlulaao, a auhee aku lii na kanaka a ns bipi imua ona ula ah». O ka nanaina aku ia manawa, ua ane weliweli launa ole, e hiki 010 ai ke hoomaopopoia aku ; a ua hooniau mai no ka luai pele i ka hoolei kanli'lii ana mai i na pohako a me ka iepo. No keia poino nui i kaa mai ai, ua haalele iho la ua kanaka a pao i ua mokupuai nei, oiai, mamua aku, b.e 26,000 ka oui o na kaoaka e noho ana maluna olaila.

O na Mokopuni Phiiipine, aii no ia ma ka pae ialani moku luiana, a ua aueaoe, he umikumalua haneii ko lakou nui. He kakaikaiii wale no na mokupuoi nunui o lakou ; a o ka hapanui ihn, he man mokupuni liiliii wale no Ua aneane e elima miliona, ka nui o ua Uaiiaka maiuna oia man moknpuui. he poe Mal»e, hanauaa » ka poe o Kina, a oe ka poe ohana mai Sepania mai ko lakou mau Ua loea mna ua pae moku nei ia Mayo(ana i ka 1851 ; a ua laweia e Pilipo II o Sepnnia i panalaan nona i ka makahiki 1565, a hiki wale msi nae i keia inanawa, anle i lilo holookoa" li)a ia Sepania ka hoomalu an». O Manilla, ko laila eapiinla, ahe kulanakauhale kipa nui ia no bou He uuku ke kalepa kuloko ana o ka aina, a aohe nui wale o ka hapaiia ana o na hana mikiala. Ke moe la he lalani mauna ma ka pae moku holookoa, he aoo luai pele waie no ko lakou hoomakaia ana mai; aLe wahi no e ano pipili mau ia ai e na olai ikaika ana.