Ke Au Okoa, Volume VII, Number 27, 19 October 1871 — HE KAAO NO AURORIANA. Ka nani o Sekotia-Helu akahi o Edineboro. [ARTICLE]

HE KAAO NO AURORIANA.

Ka nani o Sekotia-Helu akahi o Edineboro.

HELU 1. KA MANAO HOAKAKi O KA MĒi KAKAŪ KAAO. Mamua ae o ko onkou ibe aua iho e ka poe $ heluiielu »n* i ke(a Kaao, ke haawi akn nei aa t ko'u aloha ia oukou, oiai, aule no paha ' onkoa e hoonele mai ana i keia wahi leo o ka mea kakan Kaao. Eia mai ko kakou Kaao hoa ke hele aku la e hooip» pu me ookou, a e hoikt aua hoi i koua knlaoa a me kana mau bana a pau imua o ko (iukou mau kiioaohi, a e hookipa aua no hoi paha ko oukou mau puawai ia ia me fea hi»a> dd), a he mea uo fios.nana e hooaanea maikai ia kakou ma na mjinute hana ole A. o ka makamoa qo hoi '""(a o ko oukou ike aua i ka moolelo kaao pono. > Sekotia, a he nui ko'u mat;ijwa i huli ai e loaa mau ipai ia'o na kaao maikai, —a iealea hoi imua oka ; poe o kakou i hoonuanaoia ina ka olelo Beri-, taiiia, ame na liaole i laana pu ine a'u. A ke hai mua aku nei au ia oukou i ka mea no-: keia Kaao. He hiki ia ia ke huipa mai i i mau manao me ke kaihi akn i ko kakou mau hoouaneaia i ka manawa e heluhelu ui, a no ka uiea uo hoi noua keia Kaao, nooa ponoi ke kino holookoa i lawe liilii ia e in: haaeri tausaai keiki alii p Sekotia. Abe mea mau no hoi ina ba oielo ana i nei aiea he Kaao, aole i moekahi ka olelo ana nona wale no mmi ka mua a ka hope, e oielo aua no kela ame keia mea, pela e loaa ai ia kakou na anoi an», no ka mea, na kamaaina I mau oukou i na ano a pan o ka'u mau Kaao, mai k» wa mua o ko'u hoopuka aua ma ke akea a hiki i keia manawa. 0 keia mea he kakau ana i ke Kaao, aole ia he hana auku, aka, me ke akahele o ka noonoo aua, e wae aoa ena ua mea maikai a kupono i ka niakemake oka poe heluhelu, Ama ka hoomaka aua e kakau, oia uo ke ki inua uaua e wehe ae i ka hookaA®ale ana.i ua hopuna olelo a lue na kiko; a, i kokua ia mai hoi e na kelki hoouoho hua, a i lilo ai i mea maikai ma ka heluhelu aua. Nolaila, e hoouiau oukou i ka lawe aua i kei.'i Pepa, i ike holoukoa oukou i ka luoolelo o ka ijiea uooa Kaao, oiai, ke hoopuka ia nei ka helu gaua o keia

Kaao ipo ku Helu 2t o keia Pepa, nolaila, e ala ua keiki ponoi o Hawaii.a bolo inoua, a e hoomau ī ka lawe aaa a biki 1" ka hupena, a he pono e hooki au i ko'u luinao hoakaka, a e lioouiaka kakou e kamailio no ka mea līoua keia Kaao. Ua haiiauia o Anroriana he kaikamahinē ui uaui lua ote, nai ka puhaka niai o kona' makuahine maloko o na ululaau kanaka oie 0 Sekotia. O kona makuahino, noloko raai no ia o ke kulonakauhale ō Ediueboro, a he waliine oia noloko mai o kekahi ohaua ilihune, i kekahi la, hele aku la ua « ahine nei ma kalii o kooa mau i akamaka i u«bo ai, a uo ka loihi loa o ke ala e hiki aku ai i kahi o kona mau &f£kamaka, ua napoo e ka la ma ia hele aua, oiai, aole he mau hale e ku koke mai ana malaila, i hiki ai ia ia ke kauaho ae mālaila e hooluolu ai ia ia iho, me koua moeuhaue mua ole paha, e loohia ia mni aua oia me kekahi ulia wule ma ke alanui ana e hele nei. I ua wahioe i uoho ibo ai e hooeuaha uo kekahi mau iniuute, aia hoi, lohe aku la oia i kekahi mea halulu, me he kapuai lio la e holo uoi'mai ana, ua keia mea i hoolele ae 1 ka hauli o koua punwai, aole no hoi i liulio iho, halawai koke mai la oia me kekahi ka-i naka e holo mai ana maluna o kekahi lio me kona ikaika loa, me ka makaukau i na lako kaua, ia ia nei i ike aku ai, hoomaka iho: la keia e huna ia ia iho, me ka manao e hoK> pōuo ana ia manao ana, aka, ua hiki koke mai la nae ua kanaka nei, a ku iho fa ma kahl a ua wahine uei e noho aoa, a niuau iho la ua kanaka uei, aole nae he huaolelo a ua wahine nei i pane ae ia wa, uo ka mea, na piha oia i ka makau a me>a haalnlo nui. a oa ia mea i kaohi iho i kana mau hopuna ol«-: 10, aole e hiki ke olelo ae. Palua a pakohi i ka uinau aua iho a ua kanaka nei, aole no he hopuna olelo i paoeia ae, a hala kekahi mau : miuute, aia hoi olelo ae la na wahioe nei, " Aole a'a haaolelo e ae e kamailio pu ti me oe i keia wa. aka. iajgMb«he manao kou e hanaia kou mau makemake a pan alaila, ke haawi tki nei au ia oe i ko«riß\ tae ka make, ow, aole a«t! ike i ka 6 j ka moa e halawafpo n«i iae a'u i keia wu, a i heabta la auao.N kaa nea e haua uaai ai maj luna o*u i keia wa Ma keia mau olelo a ka wahine, me he mea la, oa kuia mai la na manao o ua kanaka uei «io keia mau olelu a ka wahine, no ka wea, o koia kanaka, ho hoa oia no ka poe o ka Ui> laua o ua mauaa o Sekotia, b« poe i noho wau ma na knahiwi, a #a lilo ia wahi ia lakou i home, a i wahi i aloha uoi ia, ao ka mm, o na w*ht ino a pau Kva o ia wah». ua lilo ia i mēa ole. a akaniai ma ka powa aua i na malihmi e Wle aaa maloko o na alulaan a me na alanui anehanwha, a he .wale i ka waiwai a paa o ka poe e halawai ak« aoa mo a »a ia hana hoi -i loaa mai ai ia lak .a ua waiwai he aui waW», a um o ia kaiaa keia kanaka. Mah<.>pe ifc*> o ka j

pan ' 3ele iho la oia saaffGU9 iiu>o <i |pss fcē, haawl aka i i»<&&o Sto®tfa W-imaa »«awahioe aei roe fca M* ona, uie ka hoolēl'paa o 'nAaa » bi>oa mao fca a '|a 4 wa koke no, fu>opaU i»at I<saiu&&a kaoa man haaoUalo o " Ano, e ka wahioe, nial koliihawa ffko and ao'i kekahi mea e poiho d kou oia, akft. be maaao fe£a e nlna» 7 a*kn 1k mi S<& wahi i Me mai ai." Hai ako fa ēa wahiqe nei i kona mooielo ka maa a 'Wpe, a hiki wale i ka maaawa' a l&aa'e kamaiTio nei, i ma koaa hahai pau'ana mai r kona kalaaa, i a na keia rfian oielō a a ka wahioe i kono mai i kooa pnūwai ē hoohoi lokahi pa ;a laua ma na olelo maikai. Rfa ia manawa.oa ane pan ma'i ia ka makan o na vrabiiie 'uei, a hoolei pan mai la oia i kana olēlo imna o ua kaaakajie! do %ekah{ mao hora, oiai, eia laqa iioko o na hora ponipoai o ka po kahi i hookoko ai i ko iaoa maa manao. Iloko o keia na paa ko iana manao e hoohui ia lau& i hookahi pnnwai, a i hopkahi panā ana, me ka ike ote o ka *lēbo}«ho, koe ka ike o ka mea oaua i haoa .ke ks&akd, a ma ia manao paa o lana, na komohia.like iloko o laaa aa manao makemake me ka iokahi, a maiaila laoa i hoopaa ihō ai ia laua, i hookahi po, na hookawowo ia na manao aioha lokahi iloko o laaa. keia hui aaa o iaua, na hoopau wale ia na manaCF ō aa wahine nei no ka hele aoa i kahi o koua man makama'ka, a mamoa ae oka wehe ana oiii 0 ke alaula o ka wanaao, ua hao akn la ka mana o kē keiki o ka nka o ka Hilana i aa wahine nei, a iā iaua i hiki ako ai ma kona home, na hona ioa na kanaka nei i kana wahine me ka ike ole mai oko iakoa poe hai ma - kahi kaawale loa, me ka malama pono ia ia"" 1 na pono a pau me ka hemahema ote, a na keia man maiama pono ana a ua kanaka aei i hoopaa loa i ka mauao o na wahine nei o kana kane ia, oiai, aoie pela kona maa fa e noho ana ma ke kniaaakanhale o EJdioeboro. He mea pono no hoi ia ia ke t>lelo iho, be nlia pomaikai keia i loaa mai ia ia inake alanoi a hiki i.koua mao ia hope, a na hoolohe maa no hoi oia i na olelu a kana kane me ke pakike ole. Ūa noho laua me ka olnoln maikai o na manao mawaena o laaa a elaa, & hiki walo i ka manawa i hapai ai ua wahipe ooi i ke keiki.

He m&u mahina i bala aeo ko lana noho pu ana rae ka maikai na maopopo loa ia I»ua, na hapai bana wahine i ke keiki, ka mea ooiia keia Kaao, a e like 110 boi me ka loihi o ku manawa hapai o ka wahioe, ptf>a no boi i ike oie ia.ai kekahi bewa mawaeoa o laiw, aple no hoi he mea jiana e hookue i ko laoa man munao lokahi a hiki wale i k&'manawa i haoau ai ka laua keiki makahiapo, he kaikaiuahine, a i ko laua hoomaopopo aoa iho i na helehelena 8 pan o .ua kaikamahioe neī, ua hoike pap mai la oia i kooa aoo wahioe ui no ka mauawa e hiki mai ana, he oiaio, he kaikamahine oia i haiaoin mao ia e ka oaoi, a he mea kupouo hoi ke hiaai pooo o« oa«hi f rae ka haooli nui aoa no ka naoi oi kelakela aku o ka mea nona heia Kaao, oo ka mea, ua olelo kona makuakane i ka naoi o kaoa makahiapo, aole 116 hookahi poa o na laau a paa o ka houua nei <s like ai tne ka ui o kaoamakahiapo, oiai, ua kamaaina oia i ka ike pioopine ana i ke ano o na laau poa o na kaahiwi a uie na inanna o Sekotia. Ma keia mea i lele mua ae ai ka haoli o kooa makoakane, iuii paha he mea hiki i ke ahooui o kalani ke hooloihi mai i kooa ola aoa, alaila, e hilioai ana oia ma kekahi mea ana i haopu waL ai, me he mea la, e hiki mai aea paha he maa ulia iio ka pomaikai mahope aka, aka, aīa no ke au oka manawa e hoike mai ia mea. Na keia mea i hapai mai i na maoaoī koko e mamua iloko o ka puawai o kona e ili mai ana be mao pomaikai he oni wale malnna o kaoa makahi&po m&hope aka; ao ka mea, o na iaaa paa m&ikai a paa e n'«n)t maloko o na kihapai a me na kula, ua hiki ole i ko lakou maa oaoi ke okali mai mahope o ka nani oi kelakela o ka mee nona fceia Kaao.

Aole do pāha e liaHq k& eoaaaw» qm hope aku, aiaiia, e b«Uw»i kok« eaai aa& b« ka poe b®!abdu ma aa me* a pau e pib ana ika mea oon* k«ia Kaaa. I k«kal)i la, kapa m la ka manao iloko o aa Mka» o 4trunaaa. e hoi ako e oobo eaa kahi bu o tt*aa wakioe. oaaloko « ke kakaakaalaie kaa»baoo o Edia«bor«, a e baaM« ako boi i ka #obo aaa o ka ho«M ««ui, kabi o e aai «aa ia'i a aa oaal»ot baibai *timina. O ka kaae nai nana i k«aa ika eoaeaa « aa ma ke kolanaluiohale e oobo al, "ao ko laaa GMfiMe ao», rl«u mrb« pomal. kai nui eaakoa o ka iaaa Y iVina>f)frir mka e bAri Sti kebooa«aaeo poōola ka U** kAikanabiae u aa uea a paa o k* | aoho aaa vabiM «aikM awbopa tki. Ko | m iuea, aa bo*ak«fc iahn| > ke ke4#aka». bal« o £dioeboro • Bobo paa\i, * «akila laaa i ao6e a* on ka a»aikai o ke ala • Uaa kaikawahiaa, ao ka «oaa. ke aa 1« ke kiao o«a kaikaaaahiae «««i koaa ea*uabaa aaa, k* dm «Mi l* aa hoaiioaa o k« aaai jāh»iale iīaoa e koaa aaa« helehaloaa, a aa i* om* i bMko » ka aaaaae o kekabi po« i ike pon® v aa heMwi«ra o «a kaikaaahiae a#i, e ihMikanlaaw aku no ka ai o ea kaikawahiee oei. na aai ka po# o ke kalaaaka»baie i b«4e m«i e ike poao 1 ka w*bifce ai v» o* hine 0«. a oa kapa iho aa nakaa 0 'aa kiiVntn*hine ort i inoa o AoivinaT>*, ka aaiu a Sekctia—bela ak&hi o Kdu«bAroL