Ke Au Okoa, Volume VII, Number 34, 7 December 1871 — NA MEA HOU KULOKO. [ARTICLE]

NA MEA HOU KULOKO.

Ma ka holo "anā akn'n'ei a ka mokn knna A"eti Mera i ka Poalua iho nei, o ke Kiaaina J. 0. Dominia a me ko Knhina Kalaiaina F. W. Hotchison kekahi i kau aku no Lahaina. Ma ke kn ana mfti nei o "Kilr»uea" i kakahiaka Sabnti iho uei, 11» hele a leban i na ohua ; he 19 ka nni o na ohaa o'hope, a he 143 ohua oneki. —

Ma keia mau la mua o keia hebedoma, ua hoomaka mai ka p» ana o ka makani Waikoloa mai ke kukulu akau mai. Ua ahai p'u mai oia i na kui houhou a ke anu.

O kekaiii haole kuui hia o keia kulanakauhalo o BiH Hall kona inoa, uh hopuia iho la oia no ka haawi bia i na kanaka Hawaii a ui hookolokoloia, a hoopaiiii iua ddi.) $IOl) m» .Ua Poalua iho nei imaa o ka Aha Hnomalo, ine nn dala koina elima a me 80 keneta.

Ma kekahi olelo hoolaha ma na nupepa haole o keia kulanakauhale, e hoike ana, ma ka lo mua o I muiri o keia makahiki ae, e hoopukaia iina kekahi nupepa puka malama ma ka olelo haole mai ka Halepai ae o Black me Auld. ■

Mi keia Poakahi ae he la pouli loa is o ka la ma ka papa helu manawa o keia makahiki, aole nae e ikeia inaen'ei. Ē ikeia ana ina kekahi hapa o ka moana Pakipika nei, ma Auseteralia, Nu Guinea, Boroneo, Kina a mē Iniu HikinH Ma keia mau la iho nei' ua ike aku makou i ke kalewa mau ana ae o kc kaa lawe hau ma na pipa Blanui o ke kulanakauhale nei, a ua oi ihu.ihua no na poe.i kuai. Ke holo mua nei keia oihana, a he kumn hoohoihoi ia i ka aiuna;; o ka mea nana e hana nei ia mea ma keia kulanakauhale.

No ka huli hoi ana mai n Kilauea raa ka pe-a Kona o ka mokupuni <> Hawaii, un mau īho hi oia ma Kaawaioa, a utt mnnuheu ke keu wahi o mn& o ka moku, Noiailn, ua hookaulua iho U kona holo ana nn Hawaii i kēia pule, no ka hau» hou ana i kfthi i poino. E hoomaka ana kon» holo ma keia pule ne.

Ma ka lono palapola i ioaa mai ia makoa mai a Kuhuupi;i mai, e hoike ana : Ma ke «thiahi o ita Poalua o keia puie aku nei i hala, ua puhi koloheia ka hale pili o Aimoku me Opukaala e pili la m« Kapaakea i Waikiki, aua pau loa aohe opaia koe ike ahi. Oka 111 ea uana i puhi kolohe aole i ikeia.

Ua loaa mai kekahi palapala ia makou e hoine pili kino loa ana i k? ano o kekahi kanak», No keia ano palapala aole e kupono ikā hoolahaia ma ke akea. Ena makamaka e kakau maoao mai ana ia'makou, maī hojuna mai i na mea pili kino loa, o maUehewa ka lubi, aole loa ia e hoopuka akea ia ana. Ma ka Poakahi iho nej ua hopuia Wekuhi poe pepa piliwaiwai. Ma kahi kokoke i Kaumakapili kahi i hopuia ai keia poe pepa piliwaiwai. Ua lono paka niai no hoi m»kou 0 ka hana mau uo ia a keia poe he pepa piiiwaiwai i na la noa amena la Sabsti pu. Ua hookotokokv ia Ukon ma ka Poalua iho uei a h opanee ia ikB nei. M» ia la i hookolo bouia ai, a ekolu poe i hoopaiia ho umi dala pakahi, me elima la pakahi e hoopaahao ia ai una ka h#na oolea 0 ka Hale Hrtele h«u e kakuluia nei, ua hooHinalimaia ae nei e Mr Ailen HerKni o K.apaiakiko no na makahixi elima, a e hoo maKa ana oia i ka hnpai i kana haoa maloko olaila mn ki la 15 o lanuan o keia makahiki aku e hiki mai sna, O keia keoniinann he 'mea i tnaa «i ka malama hotrle ana, a ua Inweiawe loihi no » i hnna no oa o.akahiki he umi a oi ;<e ——. O k.i llia o na kein : mahuka maluua o kft irokuahi Nevada i nal ai, a m«koa i hoike nkii mi ma ka pepa n keln pule 'ho nei. ua pae ola a«> la la ua kapakahakai o Waikiki, m i Puuhia i ka po, he aneane eono hora kooa au ana tke k»i Ua hele ka oia a opil: 1 ke aun, a ua mnlamaia e na poe " keiki a ke aloiia " malaila me ka maikai. Ma keia Poakahi ae, oia ka I* e malaainia ke kulnia hooaanao uo k* U hanau o ke Ahi ka Moi Ms Hunolulu uei. » na leai«a qui e nnlainaia ana, ou ka Heihē» waapa, hei hei iio ma KuUokahua. a me ke kipu pnka vi« oka pual Kaipela He miu mak»«H ks i l.i'. hui'Aiio na m«a kei* * p«n *■> kiia mau ano l«alA pakahi L ' 1000 mai no hoi oiakou e malauia hou ana ko R»« i ka iakou baoa ti«ih«i ii"o ®a u la.

Ma ke kaitabiaba Sab>tti iho nei i ku mai ai o Queen Bmma toai Eapalakiko oiai. Maluna mai ooa i bo> mai ai ke Kokua LuDttkftaawai Kiekie alaa H.' A. WidemaDß.

Ua ka pepa kuhikuhi ooanawa holo a ka Rgena oka laina mokuahi'o Weba, ma nphioei e haalele aku ai ka mokoahi JUose Tela la Kapalakiko, a e ku mai paha la nei mn ka Puaha, a i ole ia, ma ka Poalima ae o keia pule e hiki mai ana; a iloko no uoi o ia ni»u li e ku mai ai k» JVevada mai Nu Zilani mai. Ma ka la 16 o Dekemaba e haa-i lele mai ai ia nei na mokuahi no Kapalakiko a me Nu Zilanj a oue Auseteralia. Mai ke kuua Jenny ' i lohea mai ai na nahon mai Kauai mai, ma ke kakahiaka Sabati iho nei. He makani ameka oa nui ma ka aoao Hoina o ka mokoponi, mai ka la 21 mai o Novemaba a hiki ika la 24. Ua poino_nui ia oa loi kalo ame na raiki. Ho Vaikahe hoi, a ua komoia na hale ma Hanapepe e ka wai, a ua haaee ka oopo pohakn ma Koloa. : Ma Waimea Kauai, ua lono ia - jai ba pan , ana o kekahi h&lekuai o ka pake malaila, ma ka la 24 iho uei o Novemaba. Ua aoeane e | pa loa na waiwai o loko o ka halekoai i ke | ahi, a koe kekahi mau eke raiki ili he hane- ; ri, a me kekahi mau wihi opala waiwai noku. Oke kumu oka pan ana ike ahi, aohe |i maopopo poao, ua mauao wale ia ca ke kolohe i puhi, a o kekahi manaoia hoi he ahi kukui. ——•—

Ma ka moku hope i ku mai nei mai Kapalakiko mai, i loaa mai ai kekahi l'ouo maopopo hou, ma ka 1a,23 o Novemaba iho-nei e haalole aku ai ka mokn manuwa Amerika Penemkola ia Kapalakiko no o noi. Me he m;ea la e ku mai aua oia ia uei ma keia pole

ae. Ua haaleīe pu aku no hoi ka moku ipanuwa " CalifoniH," i ukali pu i&e ka mauowa

" Narr«garßett ia Knpalakiko ma ka la 20 o No-ven.aba, aole nae i hoikeia kahi o ko laua holo »na, me he mea pah» aia i na awa ma Ameribrt Hema. —

Mi ka po Poaono ih« nei, u* make iho la o Kenekake Mr. Lsdghorn ke kuene a me ka Lana malamn o ka Halemai M<»iwahine. Mai ka wa i hoomaka ai ka pāa aua o k» Hot«fniii Moiwahine, mai ia manawa mai i noho ai oia malaila a hiki i konn Ui hope, He 51 ka ōoi o kona mau makāhiki o keola nna, me 8 nialnia me na la keu he 16. He 24 a keu aa inaknhiki o kona noho una i Hawaii nei. Uu h»uau ia oia i lī o Feb, 1820 ma ke kalna o Booiie i Keii<!take, Noloko mai oia o kekahi ohaoa kaulana o Kenetuke he meopuua du ke Kiaaina Desha olaila.

Ma ka Poalua iho nei ku mai ke kuna C. M. Wai d, be 24 la mai na aina lepo manu mai. He 45 poe paahaua i paa ko lakou manawa haua i hoihoiia mai uei, o kekahi hapa o lakou, na nawaliwuli ika mai. Eia malalo iho nei kekahi hapa o ka palapalā a J. W. Molia i hoonna mai ai no ko makou pepi», e hoike ana i na mea hou ma ka mokupuni Jarvis ; Eono moku i ku akn iiaila, mai ka malama mai o lune a hikii Okatobu iho nei. oka moku ' Siamn,' he 1,000 toua guano ana i hooili ai ; ' Mary E. P;icker,' he 1,200 tona ; ' Agiite,' 1,150 tona ; ' Goodell,' 1,350 tona ; 'R. G. Wyllie, ! (»40 tona ; ' E. M. Bill,' 800 tona guaao. Ua hoike mai no hoi ka mea kakau no ka pa pukiki o ka makani malaila i ka malama o Okatoba iho nei Ua loohia kekahi poe i ka mai ma keia mopuui.

Mawakka o na eepakeke i hiki mai nei ma

" Qneen Emma," o Capt. Barker kekahi, ke kapena oka moku ili * lapHna.' 0 kona kokoolna ī k»u pu nku ai maluna oka moku feuon, Capt. Hay«s o ka moku ukohola '• Oriele," ua hoi ioa aku la i kona hooie. Ama keia ku ana mai o «' Nebr.iBka '' ehull hoi'ku ai Capt. Bavker i Sidane kahi o kana wahiue ame koua ohaaa e noho la. oka moolelo o ko taua holo loihi an» nana i hoolele hauli mai i ko laua mau hoaloha no ka nalowale loihi aua, penei no Ja: Ua haalele aku 0 Capt. Haye i ke kaikoono o P!over 1 nkali pu ia me G*pt. Bakt r, a kau maluna o kekahi moku kuua, e holo i St Mikela, rne ka manao e loaa aku ka moku birigi Hallio J«ckson ilaila, a e kai; uo K & palakiko; aka ua hala eka tr>.»ku birigi mamna o ko laua hiki ana aku. Va hoio aku laua i St, Paol, mai laila aku i Ouohi!»ka mai laila aku i S,tk*, a ma» laila «M' i Yit >ria, a hiki i Kapalakiko Ma Oaol.iska i haaU»l« aī laua ika mo K u kana iui k*> kupono.nlo i u& mokn )» no ka holo ana i ke kai ikaika,

Loko Paakai, N<«» 14—Aohe mau mea nui wal® i h»naia ma ka Aha Hookulokolo i keia la Ua naiawai ke Jure Nui raa ka hor* kak*hiak», a n* koni» lakou e noonoo no Ua lakou biu hana ■> ka ana o ka Ua«auku l'a oleloia he lehulehu kahi pot« i ikea h« p«« mar« U'hulphu, ke hooponopono a ke hoomnkamao nei lakou e hoouna aku i ka laknu mau wahine lehulehu aaa u» wahi oko*, iua. e ku ana na olelo h>>ohoh> o na hihia e waiho nai ioaua o ka »ha i ka ah»»«ia o ka poe i hoopiii» Aoke u.>e hīki k« inaoaoio e htiaiel* «na ka po« Moreo».>na kuonoooo i ko lakou luan koi»« a me ko lakou niu waiw*i, no ka h>v>ko jfK*ao ia o ke kiu«*si « kiie ana »ka mare Vbul«hu Ke hai nei kekaki poe Moren»on« i ko lakou n>*n manaoio, o ka 'awe lehuleh i ana i na wah ; ne ma: ke Aku » mai «o la. *ka, he lehuleku o lakou e

■ iioopuk» i d* k«n«lua no ke «upoao o fca | hao4 tM 1« M*. B« k* ktM ik* k«M«r»|.