Ke Au Okoa, Volume VII, Number 35, 14 December 1871 — Ka Heihei Lio ma Ewa. [ARTICLE]

Ka Heihei Lio ma Ewa.

Ma fco kakoo nei pepa o na pole i hala ae nei, ua hapai uo uiakoo i ke kaui<*ilio ana do na mea e pili ana i ka heihei lio ma E wa, a me kooa rriau hopen» e kau aua oialun» o tra poi- i kooiuliia naa ia oihaua. Eia oae, aole ia ) hnlawai mai me na kumu e manaohia ai, he aaeu kupouo e hoopauia no ka pomaikai o kela aoao keia aouo. ' Ke hopinauia nei no ua ]iana la ma ke kula o Kalipahee, I keia mau ia hope inai nei no, na hoopapau nui ko Ewa, Waianae, a me ko \Vai4llla poe ma ia hanaa lakon paha i kauooi ai he loaa koke mai o na pomaikai ma ka eo ana mai o ko kekahi i kekahi. Ha oiaio no paha, he haoeli ka aoao i kō mai ; a pehea ka meaililo ? Aole anei ia i hookoeeni hope ia ko-na mau mauaolana, i lioohokaia hoi o kona mau kaumii ana ? O ka pili waiwai ma kona ano nni, aole ia he kumn a he kahua paha e loaa p u no mai ai o na pomaikai ; a ma keia kahi i manao kuhihewa ai o kahi poe e noho nei a e hoopapau nei ma ia mea. No ka mea, oke kanaka e paulele noi ana o kona mau mauao ma ia mea, aole e hiifi iaia ke hoomaopopo lea pono loa e ko raai ana ke.au o ka poniaikai ma kona aoao ; a ua- hoopiha pu ia no hoi me na inanao hapai kuko e lilo mai ana ka hai iaia iloko o ka manawa pokole me ka nui ole aka lnhi. Aka, e hiki ao paha ia kakou ke hoomaopopo ; o na mea a pau e loaa inai ana iaia, e mau aaa anei iaia aole e liīo hou ana ? He ano kaoalaa ka haioa o ia mea ia makou. Ko ka mea, oke kanaka e loaa mai aua o kahi mau mea'ma ia 'āno pili waiwai, o'kona man ake ana aohe e aua a !oaa hoi he kaupalena aoa ; » he kakaikahi loa hoi ka poe e hoopau koke ana i kolakon mau manao ake e lilo hon mai ka kekahi me ka hoapuipoi raai i kan»i 0 k;> poe manao nui ma na heihei lio a me na ano pili waiwai e ae, he nni wale ko lakou mau ake ana e loaa hoii mai, me ka lawa ole me na mea i loaa mai iaia ; e hookauia ana no ke ake e loaa hon mai, a ma ia mea pili hon no. _Nolaila, ma keia mea, he kaunui hou ana aku e loaa hou mai ; aia nae, ke kaunai hou aku la oia e lilo hou aku, a pela no i noke ia aku ai, a pau na puka i loaa mai iaia, a komo maoli i '■ kona pakeke pouoi ; a ke lilo kahi umi dala ' o kona ponoi, alaila, ua # loa aku kona mi- ; namina ia mea, mamua ue o ka huiaa oui e

waiho ana iloko o kona pakeke, a pel;» no ka pili ana a hiki i ka nianawa i pau loa aku ai o na mea i loaa mai ma kona hou panoi. I mea paha e hoomaopopo loa ia ai o keia mea a makoa e olelo nei, e !awe mai no makou i kekahi mea i hanai» oa» ua kala heihei la o Ewa, Ma kekalii heihei mimua aku nei mawaena o ka lio o Waialna an>e ko Ewa, ua hele mai kekahi kanaka o Waialua me na j dala i hiki akn pnha i ke kanaono ; a ma ia heihei ana, na hiki aku kona ola i ka hookahi haneri a keu ; na hnohauoliia kona mau manao. Aka, mahope mai i kekiihi heihc:i hou ana, \ia hoi hou mai oia e heihei hou ma kana lio 110 i pili mua ai ; eia uae, aole oia i halawai mai me ka kki i ioaa mua iaia, ua pan aku i fea lilo i'kahi menokoa, a peiā hou mai uo i kahi heihei hou ana mai no, ua pu«hu iiou aku no, a hiki wale i ka manawa i nao mooli mai ai i kuna ponoi. Ua haiia mni makoa, ma kekahi ka o keia mau heihei lio ana ma Ewa, n* hiki akn i ka umiknmaha haneri ua dala i knkaiia mawnena o ka pee heihei nm ia kula o Ewa, a o ka meu maxi ka maluna aku ona h,iceri dsls eono. Ina ia { pela ke kiekie o na puu d»la i knkaiia maj waena o ia yoe mai na lima akn o kahi a i | kekahi,—aole paha e uele aku la ka lehnlehu ! o na puuwai i hoomalnle i* no ka lilo ana ; ; o kahi poe paha, ua manao e hoomo&uioa i j ua wnhi dai& no ka pomaikai o ka ohana, eia j nae, iloko o ka nlumahiehie oka heihei lio, ' ua hooleiia iioko o " ka hoka o Kapakai." Ma ka hoomaopopo ana uo keia mea he ■ heiiiei lio uia Ewa, ua ulu mai no hekahi ni- : nmi. Ao'e anei e hiki ke hoi>pauia heia hana ; heiliei lio pili waiwai ma Ewa 1 No te- ah» U kumu e hikī ole ai ? Kenana aku kakou īa W aiulua, kuhi i hookumu mua ia ai o ka heihei lio, na maluhia malaila, aole heihei lio ■ o kma mau la ; a no ka hookapu loa i* aua malaiU, nolaila, ua lele mai i Ewa nei ; a ua iuaha!o makou i ka Lun» Makai o Waialu* . ku hoomalu po«o ana i kona apaa», No ko nua lioi ka «nen t» hiki ole ai i ka LnaaJd*sis o Kwa ke hau» pela, nie ka uoomala ku pono