Ke Au Okoa, Volume VII, Number 45, 22 February 1872 — HE KAAO NO AURORIANA. Ka nani o Sekotia-Helu akahi o Edineboro. [ARTICLE]

HE KAAO NO AURORIANA.

Ka nani o Sekotia-Helu akahi o Edineboro.

BfiLUl(k I ka hookna maikai ana aku a ua olek> a BorenidQ imaao ka Moi Aaroriana, aia bai, haawi mai ia ka iehaiehu > ko lakon man leo huro me ka piha i ka h&ooli nui, ua nni Dae ka raahak>« he aoaioa i iko pono i oa bana a p'au o kala, a me he mea lao keia ka maka mua o So ka lehoi Sekotia tke ana f fea biwabiwtpa me ka maikai o oa hana a $&u e pili ana i ka poniia aa* o Aoforīana i MM, no ka mea, «a ia tekou be kula'na 0 ka mea i lilo i alii, aole ia he alii nni ka po mai, a aole hoi he haoaooa aiii ajai- fcfe koko ponoi msi o kekahi moo alii o ka iahui Sekotia, e like me ke *uo o ka n na 'lii kahiko. '0 ba ili ana mai o ia iooa tnaluoa o kekahi.mea i manao naiia e ka l»t)0i, aole no ia mai loko mai o na hana oūleā īoa"ī loas i k« ke kanafea imi ana'e loaa kā hana nui kaulana, aka, he raea maopopo lea, ina e manao ana ko kanaka e imi i mau hana an'o nui e kaulaoa ai kooa inoa, na ailaia ka ma>* nao paa iioko o kona pouwai, g ī'mi i mea e kanlana ai kona faoa me ka hooikaika trai aoa e oi pakela loa ae mamua o aa mea a ka manao kaoaka « makemake ai. Oiai, o na haūa a ka mea nona keia Kaao, na ike ouiia e ko makoo poe heluhelu, o kana aiau hana, he haoa oui no ia ana i hoao ai e hooku ma ka manao paa, paulele kapekepeke ole, a na ia mea hookahi wale .oo e hiki ai ke hoolilo i ka hopena o ia hana na ke au o ba manawa e hoike maopopo lea mai.

He mea maopopo, o ke kuīana • Aororiana i hoopiha iho la, he knlana kiekiA ia i oi ae mamna o na kulana e»es pao, no fea mea, aiai ia kulana aku na olelo mana e hoomaln ai i ka l»bui, a me he mea ta, mai ke Akoa mai oo ia haawino, a o ka hooko ana i ko ke Akna raakemafce, he mea ia e knapapa niii ai ka po&o oka noho alii. Ia m&n&wa, holi mai la o Auroriana 4teua o ke anaina, a haawi ioai la i kona mau maoao hoomai akn ia lakou, a hoopaka akn la oia he wahi hnaoielo pokole imna o ke anaina kanaka nni, penei : " E na 'lii a ine na makaainaoa, ke latre hei au ine ba puuwai hemoiele, aa'o e kiai a malama i ka noho alii, a na ka iokomaikar hoi o ko kakoo Makua ani iloko o ka lani e haawi mai i ka malnhia o ko kakou Aapnni, a o ka oiaio a me ka pooo. ka u}ea nana e hoomau i ka Uolomua ana o ko kakoo Anpnni imua o ke ao holokoa, no ka mea, he oianaolana nni ko'a ua hiki mai ka manawa knpono ia'a e hooponopono hoa ai i aa oihana a pau o ke Auponi, e hoapau i na mea i ikea ua pili ole i ka pomaikai kanlike o ka lubur mai o a o, e lokahi ko kakon manao ma ka imi ana i na mea a pau e hoio ai na hana a pau o ke Aupani imua, a na ka Me» Maua' Loa e haawi mai i ka waiwai a me ka uoho'aa kuouooao o ka lahui, no ka mea, o keia knlaua a'u e ku

nei, he hana nui ia na'a e m&lama makaala I ai no ka ponoaikai kaulike, a i <oea e holopooo ai, e hoomau kakou i ka maoao lokahi, a ma ia mea e maikai ai oa oihana a p\u loa o ko kakoa Aupoei, e pii moiaelae aku anei na loaa a pan o ka Waihona Aopani a me ko na makaaioaoa, a ke lana nei kou manao, e kakuluia aua he Ahaolelo nai no ke -a na ia Ahaolelo e hoololi a hoopau paha i na mea i ikea iloko o ko ffakoo Kumokaoawai a me na Kanawai, ua kue i ka pono kaolike o ka lahoi mai o a o."

I ka paa ana o keia m&n olelo a Aororiana, haawi hou mai la ke anaina he man ieo huro, a i ka mehu ana iho, ko mai la ka Bihopa nai a haapi mai la he uaau olelo ao pokole-imaa o ke anaina kanaka nai» a ma ia hope iho ka pule hookuo, na hui ako la ke>a a me keia tnea me ka haaoli ooi o ka oaau, 00 ka maikai'o aahana a paa i hanaia ma ia la, a o\a haakai alii hoi, na uk&Uia « na poali koa, i ka hiki aoa maloko o ka halealii o ka pakaoa, malaiU i haawiia he ahaaioa Q»i e Deletna, no ka haoohaoo o ka Mol a me na poe malihioi o ke kulaoa o m A.eponi e ae a pau o Europa, oa m&ikai ka malwpaia ana o ka «a aai oa hpa ai i pelo&iia « hele mai e lawe hapa i na eoaa ai m&ikai o aa aoo a paa I hoolakoia e ka lokomaika) o ke keiki Uamaa ae o ka ai ana o ka'lahnleha «a haawi ake la o Am\»riana he Kea Q«la hanohaao i ka Lunakaaawal Ber»nide Bihopa nni, ma ke aao he makaaa hoohaaohano, o aa maa kea pala nei, na kahaia ka la a mer ka makahikl i nohoalii ai o Aannaaa, aa hoomaaia ka noho aea o ua hoa ai a hiki wale i ka wa kapono e hookaoiai na hoa ai e hoi. O ka aaa eka mea aoaa keia Ka»o i Moi ao 3ekotia. aa halawai mai ao ia me ko Uko« taau hoapooo lokahi ana, a aa lil j ia he mea kwnailio «ai ia e«a awpep» Sekotia a me ko B«rr>pa ho(oftk«a & pa«, a mahope iho o kooa mao la o ka eohoalii aaa, aa koho aku oia i aiaa Kahina oo k* Aapaai, mai Uiko m»i o oa lii koa poaoi o Del*ma, ka *** hoi 1 eha ka ili iloko o aa la k&wa aai i hala ako la, ka poe hoi i maana ako i ko lakoa ola no ka pomaikai o ko Ukoo aiaa makeakine, ka poe hoi aaaa i iaa a keaa i aa wai awaawa o nei mea be kaaa. Ha waeie ka* poe knpoao

«8» W & fef mo» olw Anp«ai &&&& ~, ' jp noho ana o ka Ah& Knhīaa, $oti, na aoa i oa bß^,o^ iif» k# jj<Mß?heata aai o|» bana,» m» aa mea s pas e f hoopoaopono aa ikpa fea ooi, oa. bqik»Q na te»oa a f«a. iō ke^' llio la'ka hoik'e kapooo eaaa i hooiaia o ka Mol moa a me kona Kohiaa. aa b&na kapala iakoa i na oibaa& o ke Aqgnni, a o na ioaa makahiki o ke Auponi. aole j * pololai loa ia maloko o na boke hoike a ( ke Knhiaa Waiw»i. no ia mea, oa hoao nti k% Mof hoo a o»g kona Aha Knhioa hoo pad loa i ko lakop nana ana a ' ana ia mao bske. Nolaila, jna hoao lakoa ma ke ano hooponopono hon, p» noho kinp, jnai ka Moi ma ko&a apo he Peresidena no ka Aha na teis hapa nni, a ma ia hope mai, na kohoia he kanaka niianao loa, j poe knka pn me ka Moi no ka ana i m kanawai knpono ao ka man mahiaai fyrta ae, na _mālfcankaa na mea i makemakeia po ka pomaikāi 0 aa mea a pan mal&lo o be Anpuni, a ma ko ka Lnnakao&wai Berenide auo he kanāka oā nōī ka ~A.ha Kqhina i ka Moi e koho aka'ia ia i LnnakanaW3i »pi no ke Aoponi, a ioa e ae-,,mai -oia i ke kopono o kona lawe ana ia kalaoa hanohano o kpna aina makoahiae, oa hoaoaka ka Moi i naLnokkanawai la i koaa makemake ia knlana, a sa oloola oia e bana ma ia ano, a oa hookohu akn ka Moi ia ia he Lnnakaoawai Nui no te Anpnni Sekotie, a na iakoa i imi i na kanawai knponooo ka lahai, me ka hoohaiki ole i ka pomaikai kauiike o ka lahoi mai o a o, aa ikea ho}opono o keia haoa nni o ke Anpnni, a o ka mea wale no i koe, o ka waiho akn na ka Ahaolelo e hooholo loa a ; iiio i kanawai pa% loa no ke Aopani, ka taa i ka Moi i kona na kanawai a pao a | ka Moi i ike ai ua kopooo i ka pomaikai o [ ka lahoi. .

Iloko o ka makahiki maa o ko Aarort«nft nohoalii ana* o& Bdi na hale anpani hwu j kokgloiv4 08 noi oo hoi &a baoa hoa i boaHk ia no ka posreifcai oka aioa, oa haoa liwa mikiala, ka liaplna&pao hoooiana kapoao i ka oiaio o ka Baibala, oa bate Baie fealqfbqi, na luaklnī eaai, oa hana » pao i kupono oo ka 'poinaikai o ke Aapuni, o keia maa hana a paa a kaMoi, oa hookoia me ka maikai. _ I keia manawa aae» oa oln hikiwawe ae oa oiban& kalepa koloko ° ai ua i booooaia akn i > fre&afii mao Aopaoī o waho, no ka mahoalma loa aoa mai o oa pihaoa kalepa ko!ok6 a kowaho, oa noi ka loaa o ka waihooa o ka oihaina dote, a ma ia mea i oia aoi mai ai oa oīhanaimi waiwai o ka aio», o ba hanai hipa nae ka oihaoa manao naiia ma Sekotia a pnni, no ka mea, o ka hnla hipa i hanaia ma Selotia, na pii ke kumakoai, no ka mea, o na poe hanai hipa malaila, oa malama Io& lakoo i na hipa, a oa oleloia, he maa miliona tona holo hipa i hoooaaia aka aia Ehelani iioko o kela a mea keia hapaha makahiki. oka mahiai kekahi oihaaa oai oka aina, a na ia mea i hoolako ako i o» ohana ponoi o ka aina, a he noi wale naoihaoa imi waiwai i ulo ae raa SeUotia a pani, o na hpa maikai paha keia o ka ka Moi hon mao haaa hoohoihoi i kona mao* makaainaoa, oiai, oa i ala mai na uakaainana a lalan i oa oīhana i mikiala e loaa tnai ka waiwai ame ka noho l koonoono ana o na makaaioana, aa kaai oup lakoe i ka l&kon mao waiwai kalepa koloko me na pne kalepa ponoi iho ao o ka aioa, & na oa poe kalepa oei hoi e koai aka me ko waho poe kalepa, no ia mea, oa nai ke dala i loaa mai i na poe kalepa ponoi o ka aina, a ua hoolilo hon ia aka no ka pomaikai o na makaainana mikiala haoa.

o na apaoa aioe oai waiho wale o ke Aopaoi, «a pan ik& hoplienUuM i» « n»baainaoa, qo na makahiki elima. i&a a na lona anponi, oa m&huanaa ka lo&a o aa aiua knla waiho wa)« o ke Aapeai, iktko o keia m*n*wft, ua b<x»p«DO(>oBo Imma kt m mea e pili ana i ka aohan mliai o m ■»»- kaainana, o ka asbau kula am h aoJba« oa mao do ia, o ka aahae waiwmi paa ame k& anban waiwai iewa, «a boopae wale !&. oo ka n»ea, « ka hoopania aa« o kei& maa anhao, be «iēa ia e kooaaheakaa mai ai i feo oa ma)iaainae& kakela aaa i maa bate a k<to*oooo «o lakon, & o ka beo«Ma ana ia aahaa, be fe&a& k» ia i ka book&«o>&ka w&le aka i oa oāka&ioaaa, & be mm boi ia e ko«o ako aoa i aa pae bm» ka)««»&&ra& iliha«e, e keai ake i ko lakoe mas keleaaa i ka poe Waiwai, a i»i aka i pono m bkoa ma. ka aow«na bele aaa laaloaa o ka aiaa, a o kek&hi poe hoi, ao k% eaaleaa i k& aahaa ia, aa a»aa o<» ko )akoe nobo aaa ifoko o m ba« le pepepe, aa hoike naai lahai ike likoa a»&a fe«a*o~£(&&fe ao keia eaa haaa k>ko» naika! a k& Moi hoa, a aa w&iho ak« ta oia i k* hooko ana ia aaa ano haaa £ paa bmT ka liift* o koaa uaa laoa eapaai. a koe iho |la ia ka naoa hooko, na koaa aeo he Moi jno ka lahoi. Xo kei& nan H«aa k>k«ia&ik&i | a ka Moi hoe, aa nai ea kanaka Sekotia e I aoho aaa laa aiaa e, i hoi boa aai e a<tho oaa ! ko »&k«ahi»e, oiai, o ka Moi bo« i o ka lahni Sekotia, aa kaelaaa aka k&na »aa haoa maikai am« ka hoolaoa i ka eaoao o ma na h«na e !oaa aai «i ka ponaaike! 1 k«» malu&a o ke Aopnni t ntf «m wakaaia&M | & p&a loa oaai o a o o k& &ia& makaa. 1