Ke Au Okoa, Volume VII, Number 48, 14 March 1872 — NA MEA HOU KULOKO. [ARTICLE]

NA MEA HOU KULOKO.

Ma keia la me ka Ih apopo e hoiko uke Kolauoi o Punahou, oo ka wa hoike hapiha mau o ke kala. —— Ma ke ka aaa mai aei o Kilauea i ka Potoao i hiki mai ai ke Kiaaina P Nahaoielua o na Hono, a huli hoi hou ako la i ka Poakahi iho nei oo kona home. Ma ke kakahiaka Poalua iho aei i haalele mai ai o Hokuao ia nei ao na Paeana o Faluhiwa. E hala aoa paha na malama elaa inamua o kooa huli hoi aoa mai. Ua lono mai makoa, iloko ae o keia mau malama e hikī aaai aūa, e kuai kud<ilaia'i ka aiaa o J.R M Stoney (Mopika) i make, ma Kahoku, a rae na holoholona a pau e holo Boa maluoa oka aine. Ua emi hoa ke kumakaai o ka ei i keia wa aia ke kulaaakaahale oei, e aake ana i k« ekolu hapawaiu no ke pai hapalua i aa wa mamua aku aei, a o na umeke poi i ka hapaha. ——-» Ma ke kuai kadalei& aāa iho Bēi e Jca luaa ksdala C. S. Bato o ka pa haie ma ke Alaoui AUkea i ka Poaoeo iho aet i hala, oa iilo ae ia ia Luiaaela Kahaaaaui ao «« daU «wala haaen a kee. ——— Ua loao ia mai, •« haule ibo maa kulu u« ma Hilo ika po Sabati ne«, Mttaki -(« 8, mua hoomauia aao w*le. O ka aaoawe nua keia i heule oui iho «i ea keh wai iaai w.alaiia iloko o keia maa aalam* papaala « hal« ae sei. Ma ke ka «oa nai « •• N«ti Meta M ika Poaima Iho M i, i koi «aai ai ka Ila«.;k« W. C. Park« ««i Lah«ia« a»at, b mJ.a. llasstafer ««• koaa ohaoa. Oka L««akaMwai Kaapaai o Maw H«a A. r«nndar kefc«hi i hiki aai. Ma ka Po«lm« ibo ti k« 1* aa telegatap« noku m« S«i««kt, M abea« »bo •ka hio« aa« « u «a p«»|« ««m « ke« i b«l4 «• Mt Ua hooiako i« •k« K»tHua Kaiai•«*«'W».fiira laa« boa kMia, a«a« m kap««i b« 7* nat %«'tefM ••. Hooc«MvV hkwa lA —Ua ho«k««o b*wi ia kei9M«im«Ho a 875. e pili a M i k«iaa oka Pohak« 1, v > «a "Pohaku Aia- " a K. Loaoaāiiiei O ka poiolei, hetifafL alaiia, o k» faai«« pelolei e iike »« k« tq>a ī w»hw«niH—4M 119.878 Bito. •

oaaeaoia d vm « me &«B9,maM tasa. p«l««e e iiiīiih Āl feona bplo aa» no.Jfa maoawa «ioa. oke Kapona Hartfield o ka aokii ke Kapeoa ooa moka la. Ma kekahi 1« o poie e boao hookelekele ia *i «ia. . Ua lonoia mei hekabi poioo a!i» wale a}& Paokea, i Hilo :—I hela )M>)« alrttaeit<hata, o<ai ka waapaa o ka moku kona Qād ealoeloko paa aaa, ua kabali 4Ufe la ka waapa iloka o be kai a «oafee ioa MkM o oa loina, a he umikuuiHineiwa J p*lni- ko i pohō pu aku iloko <> ke kai.

Ma fee ahiabi Poah»-iho nei akeiapnle, na iiaibai liilii iba la ke koloA kek&hi kaa lawe nkaaa ma ka poka pa becna o ka Hale ina raa>a ma Kaopuaoa. - Ua holo mai ke kaa aie ka ikaika.-a i ka wa i houholiia ae ai na lio e hnokomo iloko o ka puka pa, aa knia akn la i ke ko o ka.pnka pa, a baki iho la.

Ma kele pole aku nei, na ikeia aku. la kahi kohola make m&waho o Lahaioa, na kii ia aku la e kolo roai, a i ka po ka hiki aua i kuia. Ike ao ana ae, ua pau loa ka hapa pui o ke kohola i ka ai ia e oa mano, a o ka hapa uuku wale no kai puhiia i aila e ka poe naoa i luhi ike kolo ana mai. Ua olelo o Kauoha ma o Lahaina, na lakoo do ua koho* la la i hou maa i ke o. Ma ka po Poakahi iho nei i halawai al ka *Halawai Makaaioaoa o Hoooiola ma ke kee* nakulao ka lakioini Kaomakapili, no ke kokakuka ana, a hooholo i ka lakoa mau mea e waiho ako ai i ka Ahaolelo ma o na Lonamakaainana la i kohoia no keia Apans:—Ua hoopaoee ia ka haiawai ana a keia Poakahi ae e hiki mai ana. He mea pooo i na makaainana a paa ke hele ae ilaila; i kaka piba | ai lakou. Ma ka Poaono iho nei i hala ako ai ka moku kuna habeUa, kapena Ēngl?sh, i ke o ®«ao a me ka houa, no ksbi mokupooi kapaia o " Ka Sioka Hapap* Āia ia wahi ma ka lalitu 23, lonita komohaua 166°30'. Ma i« wahi aa, oa tSkoia mai he nui «a mano ame ka honu. Ake ake nei makou e loaa mai ia poe i helo aku la naoiia aua oka pomaikai raa ka lawaia ana i na mauo a me ka honu i mea puhi aiia.

Ua hfti ia aai makou i fea 1000, e bele kaapaai aoa k& Ababoi Hipeni o Mano» ia Oaha nei iloko o keia maa la iho. £ bipa moa an& l&koa ma Kaoeohe, Waikane, Haaula, Kahaoa, Waialaa. Ewa, a me kau mau wabi e ae. & haawi hele aaa lakou imaa.aha bimeni-ma na wahi a pau%J&koo e kipa aka a '- i kekahi 1000, mahupe ībo o ko lakou boi aoa mai, e haawi aoa lakoa he ah» himeni maanei ao ka po> maikai oka luakioi o KauaakapiK. '

Ma fe« ba in iaai oei o k* mokunkho Monoiana n&i EapaUkiko mi, \>a lt«e aii oia he nao mallhiai mahaaha« « oi aka ana mamua o ka piha kapoeo e lawa ai i aa keena a«Lt k|i Hsle Hoiele-Hoa. No ka aea, he wale ao keena o ka h«le4jpß*SWileia oo bb pee rooe oaalaila, a o ki hai a aa malihiai i hiki oaai, e makemaka ana $ hoaa malaila, he aoeaoe kaoaono. O kekahi hapa ona malihioi ka i noho a«a ilaila, a o kekahi hapa ma ke kaa wahi e ae, oka ai ana aae Haila. Oka manawa moa keia i hoopomaikai ia tnai ai ia hale eka aui ona malihiai. Be mea maikai hoi i ka ike aka i oa hoaiioaa hoepomaikai oo ia hale. No ka mea, me ka maamaua ia 0 na pomaikai e loaa ana ia maā ano hale, pela e loaa mai ai no kakoa kekahi, ma ke kuaiia ana o ka kakoa maa wahi mea ola, mana, huamoa, a pela ako.

Ki. " Mo*ataha."—O kell ka inoa » ka mokuahi kon i heoholo la «ai om mai Kap». lakiko mai, me kahi 0 ka mokoahi •« Meaee T«ytor" i kaehiia aka la eo ka hoomaeaae hoa ana. O keia ka maaawa maa i hiki «aai ai ka ia oei, he makeahi ma ka aoao oa haila. Kkolu taosaai ka nai o kooa mau looa ma ke aaa he a me 82-100 toea ma ke aaa hou. a'o keia ka aaeKuahi oui o aa lfiaa holohola «awaeaa • kako« aei a ae Kapalakike 1 hiki mai ia aei. Elua ao oaa kia, a ekoi« oaakL He ka- | puai me 6 wiha ka tael«, a h« 38 kap«it ka j hohoaa. Ok« ikaika O «Mkiai m»ha, t I.SW> Uo ; ia§ e pauku elokaa, a be 12 ißtha k»-«, a A men īpahae maho. A beeh«»Ma maa paame aahe, 1,460 kapeaī ka l>a eka iUwaī, he 115 maa hakehe kieaiehi, 8«S aaa keilipi, he 19 ome vaa»a hoopaj kele ela ieehia ika peiao, ahe 1.900 maa i mea hoolaaa e ae,» heelakew aokan e hiki mai ai ka piKkia. Ua āa«aia keaa keeea hope eepakeke a kepouo ae ka »«a ae« i aa ohu« 969, a e h«k« 00 hei ke lawe 1 aa ohaa 9SO «a* aae a paa keh«iia me ke maa maa k*eea. Ua heelakoie keea aaa keeaa hope me aa kaMke kapeee, uleele, maemaa, a me ka aaai maoH, « oi «k« aaa mam«a eko aa melM 1 kipa mai «a aei. O keea keeae h«pe a«i kahi e ai ai ea ehaa, «• (ike ka haaa«« aaa me ke a« hoM» oka hela ekahi. Ma koaa mai u 1 k»&ibeti ih« aei, ee hele aei •e aa kae»fta ematai««i iaia, a pela nraiV akahi ihe aei. He mekaahi k<M« e kohihele aa< »o ka lama maweeaa e Paaama a me Kapalakike, ( ae ka oaa Weha ae aa ka laina e holo a«« aei mawaea* v kakeu, aee% fh> keia meka ; ) * 1 ka makahiki 180$ »>>» eei k»aa kapili >a aaa E kali aaa Ma eke ke mai e ka a»oko >h> A«veet m«i Ne 2»iaai iu«i, a ia» e ke «aa uu t ke*a Peaoe« •«, alaUa he M k.*a «e ū uei e kaelea iki iho ai mahope «» ko ia U ke a«e m«ī *»a»U h«H hei hoe aka'eia i Kapaiakiko. O Oapi Lep*4g« ka ieea e ka hake kapeaa oha wek«* ahi eeL