Ke Au Okoa, Volume VIII, Number 4, 9 May 1872 — NO KA AHAOLELO. [ARTICLE]

NO KA AHAOLELO.

La 3, MEI 2, 1872. Halawai ka Ahaolelo jaa Honolulu. bor» 10 Kak. e like me ia i hoopaneeia, Mea Hanohano Pcre« dena P. Naoaolelua ma ka noho, a rne ka Hope Peresideoa Pule ia e ka Kev. H. Aea, (te Kahunapule mau o ka Hale. Helohelo moi ke Kakaoolelo i ka mooleio ona hana oka la iaehinei. Ma ke noi aka Hon. L Aholo, ua aponoia. Ko mai ka Hope Peresidena e hoike i na Kornite mau no ka Hale i kohoia, a na ke Kakauolelo i heluhelu mai i ko lakou mau iaoa pakahi. , Komile oo ko na Aina e.—A. F. Jadd, C. R. Bihopa, D. H. Hitcbcock H. Kuihelani, I. H. Kapuniai. Koroite Waiwai.—C. R. Bishop, J. O. Dominia, L. Aholo, S. Kipi. W. H. Rice. Komite Hoonaauao.—D H, Hitchcock, R. Newtoo, G. W. D. Halemaou, D. KaUkana, P.-Noi. Kornrte oka Malama Ola,—J. O C»rter, P. Kaooa. J. W. Kupakee, D. Kaukaha, W. Hanaike. Komite Kalepa a me na Hana Mahi—W. H. Rice, D W. Kaiue, I, H Kapoeiai, S. Kipī, J. Komotkeehtwho. — Komite no ka Aba Hookolokolo.—A. F. Judd, L. Aholo, A. Baukau, D H. Hikikoki P. Nui. Komile oea Aiaa Aupuni me na Hana Kuloko.— \V. T. MaUin, J. O. C irter, E. Mikalemi, J. W. Lonoaea, C H Judd. Komile Koa—-C. H. Judd J. O. Pominis, J. W. Naihe, J. N. Paikali, J. Komoikeehuebu. Komite Hooiaio Kanawai,—J 0. Dominia J O. Carter, W. H. Rice, C U Judd, Z. poii. i Komile Bnko Heln.—R. Newton, J. 0. Carter, M. Kahananai, W. T. Martin, J. H. Nawahi. Komiie Pai Palapela.—<3. C. Harria me J M Smith * ka Hope Peresdena e waiho ia mai na palapala hoopii imua o ka II»le. Heluhelu mai o Hon Mi Kuiheleni be palepala hoopii no Honuaula, me na inoa pu, e noi ana, e hookaawaleia i $1,600, no ka palekai o Makena. Waihoia ike Komite o oa H«na Heu.

Hclub«la m«i o Mi Loūoaea, he pnlapala hoopii mai Wuiluhu mai, e poi ana e hooeini ia ka uku o kq Mui, a me na Luas aupooi malalooona. Noi mai mai o Hon Mi Aholoe W'ihoia ka palapala hoapii ma ka papa a faiki i ka naauawa e noonoo ia ai ka Bila Haawina. Noi mai boi ka Hon Mi Kupakee, e waihoia i ke Komite Waiwai, Kokoa ia e ka Hon M : Carter. Ma ka nioau ia ana i ba Hale, ua hoole ia ke ooi a ka Luna o Lahaina, e waihp i ka palapala hoopii ma ka papa, a aa hooholoia e waiho i ke Ko.nite Waiwai. Eelnhelii nai o Hon Mi Kupaliee, be palapala hoopii no ka Luqtt«jiakaaiaaaa o Waiaoae a me Ewa, e kue ana i kona koho īa aoa. No ka mea, o ko Mi S. W. Maheloaa, mau balota ka i oi mamua o ko ka Lnoamak&einana e noho nei. Waihoia i ke Komile o ka Aba Hookolokolo. Heiuhelu mai o Hon Ui Z Poli, be palapala hoopii, e bae ana no k« Lnoamakaainana mai Eoolaaloa Oahu mai. Waihoia i ke Komite o ka Aha Hookolokolo. Helohēlu mai o Hon Mi Martia, he ann palapala hoopii elaa i kakauinoaia, mai Kau ooai ; o kekahi e hooponopono hoa ia ke Kanawai oo oa Haka a me oa Kauwa, a o kekahi, e hoqpaa lo» ia Kaoaw&i, Waihoia i ke Komite o ka Abo Hookolokolo. Heluhelo mai o Hon. Mi. S Kipi, he palapala hoopii oo ka Apaoa Koho mai o Puoa, e koe ana i ke kohoia aoa o Mi J. K. Nawabi Waihoia i ke Kooaite o ka Aba liookolokolo. Heluheiu mai o Hon Mi M Kahaoapai be palapala boopii oo ka Apaoa Koho mai o Waialua Oahu mai, e hoohalahala aoa i ke kohoia ana o ka Luna mai la Apana koho mai. Wāihoia i ke Koroite mau. Heluhela mai « Hon Mi A Kaokau, he palapalahoopii mai Molokai & me Lanai mai, e kue ana i ke kohoia ana o kekahi o oa Luna mai ia Apaoa Koho mai. Waihoia I Jke Komite tnau. Helahelu mai o Hon Mi M Kahaoanoi he palapela hoopii no Lahaina, e hoohelahala aoa i ke kohoia aoa o Mi W Haoaike, kekāhi o oa hoa Lanamakaainana mai ia Apana m&i. Waihoia i ke Komite mau. Waiho mai o Hoo Mi E Kekoa he palapala ooi, e apono aaa i ke kohoia aea o ka Luna o Puna. Waihoia i ke Komiie mau. Helahelu m&i o Hoo Mi Kaiue be palapala hoopii mai mai, e hoopaoia ke Kaoawsi no ka Hoopae Lima Hana, a ibg ka Bila Haawioa pu o ia hana. Waihoia i ke Eoiaiite o ke Kanawai. Heluhelu mai ka Hon P Nui he palapala hoopii no Makawao msi, e noi aoa e boopau loa ia ke Kanawai Hookamakama. (Oia ke

Kanawai i kapaia be Kaoawai e hooemi si i na mai ino i loaa md ka hookanoakama.) Waihoia i ke Komile no oa Ah« Hookolokola.

Heluheia mai o Hon Mi Kaiue he palapala hoopii, e ooi »oa e haawiia kekahi puu dala no oa almiui o Molokai. Wailioia i ke Koraite oo na Hana Hou. Heluhelu hou aiai o Hoo Mi Eaiue he palapala hoopii no Molokai, e 001 aoa, e h.)o* kaawuleia i Kauka baole paa mao q>akeia a me keia Apana o be Aupuoi. Waihoia i be Komile i)ii ka MaUma Ola. Heluhelu hou mai o Hoa Mi Kaiue he palapaia hoopn mai Mnlokai mai, e aoi ana e hookaawaleia ka mokupuni o Lanai i Apana Koho okoa. Waihoia i fee Komile oka Aha Hookolokolo. Heluhelu mai o Hon D Kaiue he palapila hoopii do Molokai mai, aole e kohoio kekahi i Kuliina, a Luoa Dute paha, ke komo pu oia ika Oihana Kalepa. Haawiia i ke Komile HooiaioKanawai. H«luh«lu mai o Ilon Lonoaea be palapala hoopii, e noi ana, e hooponopuno ia ma ke kaoawaī na paleoa kupono o na hora hana o ka poe pnahana. Waihoia ike Kom<te mau. Helulielu uiai o Hon. Martin he olelo hooholo e hoomau ia ka haiawai ana o keia hale mai ka bora 10 kak. a hiki i ka hora 4 auwi »a l»r® k«ia ia keiaHa. Noi raai o Hon. Kipi e waiiioia ka manawa hope. Ile huo1»li kana, e hoopaaia ka ma nawa halawai mau ma ka hora 10 o ke kaknoinka me ke kau palena ole ia o ka manawa e pau ai. Ma ka ninauia aoa, ua epoaoia e like me ka hoololi a ka Hoo. Kipi.

Heluhelū mai o Hoa. J. 0 Carter, he ole lo hooholo, penei.

Olelo Hooholo,—o na noho oob LunnkeoHwai D, H Hikikoki, a me P. Nui, he msu Hoa i kolioia rio Hilo a me M.ikawao, e hoole a e hoohakahikma, no ha mea ua hoopihaia ia mau noho me ke kne i ka Pauku 818 o ke Kanawm Kivila Oia hoi, aole e hiki i kekahi o na Lunakanawai Kiekie, Aha Kaka*j, Kaapuni, a Apana ke noho i Iloa no ka Ahaoielo.

Noi mai ke Kuhina Kalaiaina e waihoia ka olelo hooholo i ke Knmite o na Aha Hookolokolo. Apooo mai ka Loio Kuhina ika wniho ana i ka.nlēlo hooholo i ke Kom;te.

Noi m*i o H«n, C fl Judd, e wr :| . ia i kekahi Komile Wae, a kokuaia hnu b« Kuhiiia Kal«iaina i kana noi e waiho la i ke Kornite o oa Alia Houko lokolo, me ka apooo aha ike noi e waiho ia ka nlelo hooholo i kekalii Ko<riite Wae. Niueuia, a hooholoia e waiho ika oielo hooholo i ke Komite Waē. Kolioia oa Kon»;te Wae ; C. R. Bihopa, W H. Rice, L. Ahalo, D. Kaokaha, a tne W. T Mart<a. Heluhelu moi o Hoa. Kaukaha he olelo hooholo penei : Ox.elo Hooholo—Hooholoia No ka mea oa lohe ia he mau ohaaa kenaka kekahi enoho oei iloko o keia'Aupooi, a oa loheia ko lakou a%mau aoa i ka lakau mau keiki i ba hoopaaoaaa aoa i ke Kumokaoawai o Amerika Huipuia, a oo fea mea hoi, mamuli o ka manao ana a me ka hoomaopopo aoa, malia paha, o ula mai auanei kekahi kumu e kue ai i ka noho maluhia ana o keia nupuni. Nolaila, e hooholoia, e kauoha ia ka Loio Kuhioa, a me ka Ilamuku o ke Aopuni e huli aku, a e hai mai i keia Hale i na kumu i ala mai ai ia naeu alakai ao«. Anoai paha, he mau mea ia e kne ai i ka ooho mala ana o keia aupuni, a i ole ia, h« maa kumi> paha e hoomau ia aku ai ka noho maluhia aoa o keia Lahui me na Lahoi e. Kue o Hoa. J. W. Naihe ika iawe ana mei o ka hale e aooooo i keia olelo hooholo, a e honpaooe ia ka noonoo aoa oo ia mea No ka mea, wahi ana, aole i maopopo, o ks ohaaa hea la ka i oieloia, o ka ohana haole paha, nika, pake, aohana alii paha, oulaila, e pooo e hoomoe loa ia roa ka papa, Kokua o Hon. Msrtio i ke koe a ka Luea o Kohala. Ma ka ninau ana, ua honholo ia e hoooioe ioa 1* keia olelo hoohoio ma ka papa. Waih.i uiai o Hon, Kali iuanui he OMO hooholo, e hoolakoia mai ua lioa o kahale rae n» Kauawai, mai ka makahiki >848 a hiki i ka makahiki 1870, a pela hoi e hoolakuia mai ai me jia Bnke o ua Olelo Hooholo a ka Aba Kiekie. Ninauia, a aponoia.

Ko mai ke Kuhina Kalaiaina a hoike niāi, o keia hooholo aoa, me be mea la, v e kauoha abu ana ia ia nana e hoolako mai i ko ka hale, aka, uauuka loa na buke i koe oia kona Keeoa Oihana, nulaila, e Uwe eaai aaa uo oia i «a buke i koe ma kona Kēeoa.

Noi mai ka Loio Kuhioa, e pono e boobomoia ka iuoa o ka Hod. J. O. Carter, i Lqna Uoomalu no ke Komite Wae i kohoia do ka uoonoo ana i ke kupono o ka noho aua mai u na Hoa. Lnoamakaaiaaua o Hilo a me M«k»wao, no ka mea, nana i hookomo mai ka ol<*lo hoob,olo e pili aua ia mea. Niaaaia, a hooleia. Hoiuhelu mai o Hou C. H. Judd he olelo hooliolo, e paiia na inoao ua K«>oiite mau o ktt HaJe, a ba»v?ī>» mai i b» Hoa pakahi u

ka Hale. Ua ka niiiauia aoa, ua apouoia,

Hoikemai ke Kuhiua Knlaiaina, he naau palapala hoopii kai waihoia aka i kona Keena, e hoohalahala'ana no ke kohoia ana o kokaiii mau H»a Lunamakaainana. Waihoia imua o ka Hnle ine Ka hoike w«le aoa uo i ka iooa o ua eoan Lnua nei i hoohalalialaia.

Hoohiha mai o Hod. H. Knihelani, he bila e lioololi ana i oa paoku 810.—527-—7BO a me 488 o ke Kau&wai Kmla. Hapaiia ua haua i hoopaneeia o ka la ioehiuei. Noi mai o Hon. Kipi, e waiho akn ke Komite o oa Palapala Hookoho i na palapala feue i kekahi mao Lnna o ka Ahaolelo i ke Komiie o na Aha«HookoIokolo, no ka mea be nobo ekemu ole wale ibo no lana. Noi mai o Hoo. Ktpi e ho'opanee ka Hale, a halawai hoo ma ka hora 10 kakahiakaoka la apopo. Ninauia a apoooia e hoopanee ka Hale. CA Hana 4, Poauma, MEI 3, 1872. Halawai ka. Anaolelo ma Hooolulu i ka bora 10 kak. e like me ia i hoopaneeia. Mea Hiinohnno, Per(aid"na P. Nahanlelun ma ka eoho, Pule ia e ke Kahunapule inau. Heluhelii mai ke Kikauolelo i ka iuonlelo oka la inehmei Ma ke : noi aha Hon H. Kuihelani ua ap<>noia me kahi hookomo ooku a lH»-Kefc«wlelo. —~ * Waiho mai o Hoti S. Kipi he pnlnpala hoopii mai Waialua ame Waianae raiti i kakau inuuia eS. Mahelooa. Haawiia i ke"Koni!te o ka Aha Ilookolokolo. Waiho hoo mni o S Kipi he palaoAia boopii mai Molokai niai i kakaumoa la e Knluapihaole, e kue ana roB Luna o Molokui inai. IlaHwiia i ke Komite o ka Aha Heokolokolo.

Waiho hou mai o Hou S Kipi, he palapala lioopii na Nakila e kue ana ia Kahananm. W&iho ia i ke Komit« o na Aha Hook^lokolo. Wa.ho hou mei o S Kipi he pal«pata hoopii ai4i Wailuku mii e kue aoa la Lohoaea i kahau looa ia e Mr W. H. Kaauw&i, Waiho'a i ke Kom;te o ka Ah* Hnokolokolo. Wiiihh hou mai o Hon S Kijii he palapala mai Hilo m:ti, me nn kurau hoopii eono.

I—E1 —E kohoii- ■ Lupakanawai Apuua okoa ko Hilo Akau. 2—E lioohauwnleia i bila haawina ,S2S(KJO no ii:i uUuniii a me na ulahnka oia ap^oa. 3—E hoonoa loa ii n* kai Uwaia. 4—E hoololi hou la ka Pauku 1420 oke Ki<oa>tai Kiwila. 6—Aole eae i ; na Kuhma • haawi wnle aku i ka iooa maitfai o ke Aupuni no kekahi inuu hana boo. 6—Aole e ae aku i kekahi hila haawioa uo >.z. lioiele Hoq. Hoole mai ka Hope Peres deoa, anle he mau Kom<te aiau o ka Hile e hiki ai ke waihoia aku keia mau palapaia boopn huikau. Wa ke noī a Hon L. Aholo e pooo e'waihe. ia aku keia mau kumu hoopii i kekahi mau Komite Wae, no na palapala hoopii huikau, a kokuaia e Hon D - Ninauia a hoapouoia eka hale, kohoia na Komite, L. Aholo, Luna H .omalu W. H. Rice Z Poli, Martn, Komoikeehuehu. . Waiho oiai p Hon. Mikalemi -he palapaU hoopii no ka Apaaa o Kona Oahu e ho<«pau ia ke Kaoawai Hookamakama i kakauia e oa iopa he 81. Waiho mai o Martin he palapala hoopii mai Kona Hawaii mai e noi ana e kuai ia aku na aina aupani, waiho ia i ke Komite o na aina aupuoi. Waibo hou mai o Mxrtin he p»lapali boopii mai Kau mni e noi un» e hooemi-ia k» uku o ka Moi i 30.000, a o na Kubi<ias7,ooo Haewiia i ke Komke WaiwaK

Waiho mai o J. W. N iihe he palapala hoooii mei Kohala mai, e ooi ana aoff e «e ia k« hookomo ana. mai i ke dala -pepa Waiho ia i ke Komile mau. Waih" mai o Hon fs|īihe he palapala hoopii e noi ana i koln haole oia Konala,*Wa<ho ia i_ ke Komile o ka Hoooaauao. Waiho mai o Naihe hoopii, e hoohaoa ia'na paahao i hoopai i«kslooina n . ala/iui. Waihoia i ke Koro le o db Aha Hjokolokolo. Waiho mai o Hoa Mi N»ihe, he paUpala hoopii e hoopauia ka aahao o na lio keiki m<* aa meliia ilio. Waihoia i ke Komite Waiwa* Waiho mai o Mi O Kaiue he palapaia h'»opii mai Molokai mai, o epono ana i ke koho la ana o na Lana niai Molokui mai. Hoike mai ka Luoa Hoomalu o na Komit» Naoa Palnpaia Hnokohu o i ka la kou olejo hoololo, ua epoao lakou i p»lahookohe o ka Luna o Puoa a m« H«mikua. Ua kokaa mai o O. Kaakaha, Nmaun a aponoia. Nunoi ani o Mi ii. e k<i ia k* Luna Kaeawai Kiekie e hek» omi e hoolnki i m taau Luna !*.> Apenoia. i Noiioi mai o Mi Aholo e kohe ia ke Kahiaa o ko na aina e, } K.oaiteno ke llale e kii akn i ka Laaa Ka«i nawai Kiekie. Apoooia.; 1 Hookomo mai ka Lolo ba heololi, e poeo na ka P«rrai«ieoa e hooh>fcr. i ua Hea o keia Haie »hoohiki oie ia aiauiu» Nmauia a hooieūu '

H«-le n)4i k.a Luna Kaeawai Kiekie a b<iohikiia iho la aa Luna o Pun« a meHamakoa Hoolaha mai ka Hope Ptrcßideoa oo oa *blelo hoike ana Komite Wae. A Ku inai o Mi Poli, a hoike mai na m*kaukau ka olelo pane a na KomKe no ka, Haiolelo alii aka Moi. Heluhelu ia i<nba o Httle Kue.mai ke'Lii Lunalilo, aole i kopono i keia Hale ka bt>onna aku i keia olelo pane i ka Moi, he mea hilahila ia no keia hale. Kokua mii ka Hon Mi Cdrter, i mea e lawe •i ka bale e nooooo.

Noi mai ka Loio Kohioa e. waihoia ma ka pepa ka olelo pane a pau ika unahiia. Kokoaia, ninauia a aponoia.

Heluheulo mai o Mi C H Judd, he hoike a ke Komite Wae, no ka hooponopono aoa i na rula okaHale, ua hoapooo ke Komile i na rula a pao me ka hooponopooo iki i na rula 72, a aie 25. Noi mai ka Luna o īfānalei e laweia mai ka olelo Jioifte a na Kom[te imua o.ka hale. a na ka hale e aponoaku. Ninau ia a aponoia. Noi mai o Hon Kopakpe, e heluheluia m* i na rola e pooo ke hoololi ia iinua o ka hale, Ap>noia a heluheluia. Knnailio mai ka Luna o K»na ua pooo.iio ka rola mua me ka hooiuli ole ia, a kokoa ia e Mi Puli. Kokui maixvllon S Kipi i k» pono ke huololiĪH. e like me ka hoike a ke K.»mtte. Kokua mai o Mi Cirter i ka pono o ka rula mua, a nin»oia Ka pono, a me ka poho ōle oka hoololi ana. He 16 mn ka ae, ahe 30 ka hoole. NoUila, aole i apouoia ka olelo hoike a na a oa paa no ka ru)a 25 e

like me kona mau. e Noi mai ka Luna o Kona Hema, ehelululu

ia mai ka rula 72. Aoponoia. Nui mai o KnuUaha, e apono ana i ka oleto hofke a ke K>mite. Iloike oiai ka Hon. J. W Kup:ikee, e b >apono nns i ka rula me ka hoololi o!e ia, a koko»ia. Ninauia a hoaponoia e like aie ka hi«h «nu». N«»i mai o Mii S Kipi e haawi ia na rula i ke Ko'mte oke pm ana. Apooo ia Hwlaha mai ka Hope Peresidena no na olelo hoi<holo. llr )i)belii mai ka Lona'n Kiu he oleluhoo'••h k, e l#»e mai no» oio ht' bila, e h'iololi *na i ka m.>Kona 39 n ke Kanawai o ka 1870 p<uku 1-46. Hel.ihtu mii o Mi Martin he olelo hooholo e lawe ia ka puu dcila i hookaawaleia no ka mouo ma Puiiuluu, a e hoololi no Kaalualu W«ihoia a noonooia ka Bila Hauwina. ,„Jioi mai o M« L'jiiija«a, he olelo hooholo. e hoolaKoia na hoa a pnu me na poo-leta elua keneti i hookahi haneri ka nui. Ninnuia a aponoia. 'Waihomai o Mi Kipi he olelo hooholo, e hookaawaleia i 21» 000 d iia no oa alanui o Hilo. Noi ia e D Knukaha, e wmhoia ma na papa a noonoo pu i> a« ka Bila Hanwina. Heluheln mai hoi o Mi Naihe he olelo hoo'holo, e kauoh'ia ke Kuhma Waiwai e haawiia ha uku miie o na hoa Lunamakaainaua, a

«okuaia. Kue mai ka Luoa o Lahaipa L. Aholo i ieein oleio hooholo, a hoihoi hou ka Luua o Kohala i kana olelo hooholo. W&ibomaika Hon E.ulheiani he olelo nooholo e hoohaanale ta i 300 d*la oo ka uw»po m* Waihee. Ma be noi a Aholo oa waiho la a noonoo pu ia me ka Bila Haawioa. Helohelu mai o KmHelani he onao bila aua I hoj>laha ai, iuoun o ka bale nia ka ltt ioehii>fi e lawo mai ana, a akahi no a lawe mai „ oia. Haluheloia, he liila Kaoaw&i e hoololi ina i ka pnuku 870 o ke Kanawai Kivila, e h >okaa#ule ana i elui oim «ahi o ke K» Abi Kaapum <n* ka Apaoo Hookolwkulo elun , •» kn Hi«iii P,»e Atna, tno L«h»iiM i ibs Wailuku, a e ho< loli aoa bvi i na P«uku 48S, —788—537 o ke Kanawai Kivila. Noi moi he Kuhioa oKnna Aina e ; He mea pooo, mahupe <ho » ka h«iQ>>ett> ulua ia j aaa o oa B*U. e p*i hakahaka i« a waiho •• I imua o na hoa pnkahi o fca hale. 1 Waiho mai fce 'Lii he oMo hoo- | hoN» e hookaa«ralrta i $tO«M eo faa Hlo • I ka Ahaolalo o ka Bi. %18?8. Kapaei». i W«il* mai ka tW J, Q. C«rt*r he o4eh> ! h'uAolei. e kaoohai* Hft LaaakaMwai Kiekl» e helemai e hoike i kooa n«otn e pili | <a pauka J430 .» k« ,Ka«aw«i Kivila, iaa le ia i kue i k« Kuiaiikanawai. N«i mai ka Lum o HimM e watboia Beia <>U-lo hooholo ma k.. p.pa. Noi mai ka Lua • «■ H«na • kolkoi hou ka Luna o 8oaolal« s kaua ol*|u hoohok», no ka •o«a, he ioea kupono ole i kei« hate ke aieaa e i ko hai akaiuai. Ku i»ai ka L»io Kukiaa • hoike t»a mh n.i oia i Vei* Paoke o kf A • ofta«iao. •ul» i kapoao i k«ia hale e kii '«<• • Miuau i ka Li»oakana«ai. O ka aee ffflKtr, ioa • eieaa aku ka Ahaolelo i ka naaao o aa Luuahamwai o ka Aha Kwkie. he mea pnuo ke honmakaukau avi keie hak t I kek»bi o»nau a waiho ake, aole ne keia ifae i U ke auo e omaa ai. ! Kokea irn ke Kuhina o ko aa aina e i ka I aaaao o ka Loio Kuhiaa. Wahi aaa o k<ka

aaoainiou e4m>Btt ta i At>a Kiekie, aote i kupooo ke »in#a »kn i fef»kshf o oa L«n«feanawai e ka .Aha Rirkie wale no, a koe keka* hi oaa ho», a ina e oinpo ia aka lakoa a pao, aiaiia e huiko «oai no kkoo I ko ]akou niAMo, ina aa ku« ko kefcafai4 kekabi.; 2?«iaiia he,mea pOMe i ka Leaa o Hcaola||| e hoihoi hoo i hana o)eto hooUolo.

Ku mai 03. Ō. C«rter a oooo! mai e hoihoi hou aka i kana oiuio bootsotō, e hooponopono bi»u. No» mai o P. Noi he olelo nooholo e hoo* kaawale ia i 9000 dila no na o Makow«o, Maui. Noi ia e w£lho a eooaoo ia me Ua B<ta Kaawiaa. Uooiaha eiai ka Loio Kohina e lawe mai ana oia heiiila kaiiuwai i k» I9 apnpo a i kekahi la okoa ako gaha. 1-—Ē hoopau ia ana oka lawaia aoa me ke giana pauda. 2—E hoopan ia ka baato!e aoa o ke kane i ka wahm?>B melea wahine ike kaoe. 3—He kanawai e hoomana ai i na Lanakaoawai o ka Aha Kiekie, e hoopoka ei i na PaiapaUoiaaninau no na hihia oki mure.

Noi mai o D. Kaukoha, e kauoha ia ka L. Mukai, e hoolako mai i na hoa o keia hale me na nupepa pahahi o keia k«lanattauhale. Hoololi mai o S. Kipi i elua kope. ■ Hoololi mai o C H. J.idd, e pono e lawe ia mai n«. wale ito aoie kekahi mau D<jpepa e ae; Ninauia. a apono ia ke ooi a D. Eaukaha, a me ka hoololi & C. H J«dd Weiho mai o Mikaleuii he oleio hooholo e kapae loa ia o A. F, Jadd ame S. K. Kaai mm ka Abao!e!o ako. Kue ia e ka Hoo. D. Eaiakaoa, e hoopanee loa i ka olelo boohoto, no ka mea, he mau la 1 koe a hiki mai laea. Noi mai n L Aholo e hoihoi hou ka Looa o: Honnlulu i kana oleio hoohoio. Waiho 01A4 Nmhe h* e*e!o hooholo. Mahope iho o ka pao ana o ke Ahaolel > o Ueia la e lawe aleo ke Euhina KaUiaiaa i na ( Hoa o ka Ahaoleio e maKaikai i ka Hale Hotele Hou. A kokuaia. Noi mai ka fiou D Kalakaua he wahi hoolo'i kaoa e paina pu na hoa oiaiaila. Ku mai ke Kuhina Kalaiaina a hoike o ke Kuh>na Waiwai, ka mea kuponoe alakniaku. N"i inai ka Luna o H ma, e hoomoe i ka olelo hoohnlo ma ka pnpa, a kokuaia. Ku mai ke Kuhina Waiwai, a hoike ina be ko ka Luna o Kohaia e hoihoi hou ahu i kaoa olelo hoohoio alaila e hiki no la la ke alakai-aku i rja hoa o ka hale i oa hotele la, ma kekahi maouwe e aku. E kamailio mua oae oia me kaona aona ka Hotele, a hai mai i na hou i ka manawae hele a*ku ai. Hoihoi hou ia ka olelo hooholo. Hoolahp eoai o R Kaahaha he olelo hooholo. E kohoia i Lonahoomalu hou no ke Koinileo 'ka Aha Ui.okolokolo. Kae mai o Mi Ahoio e ho"<noe loa ia ma ka papa, a kokuia eMiCH Judd. Niaauia a houleia ka ulelo hooholo.

Hoolaha <n«i o Mi KuiheUni be olelo hoobolo, e hookaawaleia i 39.000 dala ma ka Bih Haawina, e hana ia i hawai ipauoa no na wai e kahe la ma K<volau Mani, a me Hamakualoa, a e Uweia mai eo ke kula o ELama >- oiao. Kue mai o Mi Kupakee, e Koomoe loa io ka olelo h>obolo ma ka papa, oo ka mea, aole he kanaka ma ke kula 6 Kamaomao. Noi ma i o Martin e w&ihnia ka olelo hooholoi ke Komile o na Hana Hoo. Kue Aai o Hoa J. N. Paikuli i ha olele hooholo me ke noi ana e haoaaoe ma ka papa. Kue mai ka Luna H«o<>tiafto o ILohaU Hoo J. W Noihe ika olelo me ka olelo Ba«, h« me« hooeoauaauaa d«l« waie oa la. laa paha eae ia ana he $30,009 oa ha hana aea iba w»i »»uaa no ke kola e maoakio, alaila o ka Lunn kekahi o Kohala e uoi aku i k« $30,000 eo Kahala i keia maa 1« i>io. ao ko Hil«> paha kekahī e eeeei mei i 100,000. īna he mioamiea ko kek<M 1 fce!« waiwai » p- ho, he pooo oa ka poe waiwai o Heia kuUaakaehale e h«le «ae<i e kua, wahi eee heeoakee kekfl£pjo Kemaomao he e(&he kao&ka. Ma ke aiaaeia aaa aa hooholoia e waihp ta tke K.eaute oaa Uana Hoe.

Huik* oai k« Ktk»ooW« m w*ihe ia tbe k« kope oka ol«k> p«o» «lia ika B«i«leia • k« ī uoobt w qM kit «Mo £aeUfti, a m fce nai ia aat M Mahei* i%. N»i roti K« ilon 4Kolo « b*kas ia ka oWlo p*ee a « kobot» k«kai» Rihdi(« aa> oa « )««« «ka ika olelo pt«a ik« Moi. Ni< oania a Apeera«. Ndt nai k« SakiM oko «« Aio« », ok» Ko«ile «aa« i koomaiiaakae i keia o)*)o pa- #• «>i* oo k* Kiea naoa e lawe aka i ka Mui. ««peaei*. Ha»l*ln«u o Uikaleaii be olelo hoekolo, e koopaa ia ke heaawai hookionkana. Uoopaaeo ka hele aka bore llokak Li Huu .% Po40»o, Msi 4, ISTS. HaUwMĪ Ahac4vl<i m* Qoao(«to i k* Uorm 10, kak&hiika, e lik« cm l& i boopk~ ueeia.

M«a Haoohaiio, Pcreeideoa;¥. N<fatel(aloa ma k» »obo. Poloia «ke Krfim»apoie «*« fli»te. . &eiebelq mai k%gpika»olety i 1» tfkf>ok« I» . „ Nj. PawopAtA Hoo^kii, Weiho mai o Hod J O Gurtw ho f*ls>s»U Hoopil i kakauia e k& iooin bdo4«bi, noie me oi» i hnomaopopo !ea | ke ""niW^ H °ua paUpnl» ael. £ bei «MMika Heepii—i «biko tena«*i <kfef i*» P»pa Hūoaaauao—Haawi la.l ke o .fra Oibajj* . . -'v *»*■

Waiho owU Hm S W miiM p»U koopii ao Kohak Ak»a B3tai, «'neMin* ona keīki ili ulaula, ā* Mki kajp * keiki haole maofi hot, i aoia m« a 'oaa tia palepaia booa«iikfti«Bi «» Kala nai inai a lakon i «obo ai, malaloo na K«bioa tae *f leoliMi« ke Anpuni: H«awiia i ke Hoctß3|a»fO. Waiho mai o Hoa palapaia 'hoopii m Kona Q»bn am, «•$. Wk ifi®a he 16, e noi una e hookna i« lla «q&aia 9' na <nakua i hooaua i ka lakoq oiao. lee&i *riar »oko o aa Kuia Kuokoa WaībQĪa 4 ,l£e SLomite Hooaaaoao.

Waiho mai o Hoo W T Msr£Es he palapala hoopii no Kao H»w«U m»i, a zu>ī ? #&a. d;iU. Haawiia i kei K.oo£ts - Waiho mai o HonJjg T Martio %e pala hoopii no K»n Hawaii oaai me be 88, e noi aoa aole e haawi ia ka oJta pa« oai ao kekaht iaiaa mokaahi o i>Bci a me No ZiJani, Haawiia i ke K6mite o ke Kalepa. ' Waiho mai o Hoa | he hoopii no Pona % e poirjisfte hookaawale ia i J>ob i&i*»-HaowißB*i 960 d«la no ka a Hale P#ahao no ka ApBt»io-Puaa, a i 309 dai« bo na alaoui oia Ap&a». Haawiia lke &ofase ao na Aioa Aaponi a rae H«sa, Hea.

* Waiho mai o Hon P Nai bo p&lßpsU bdo* pii bo Makawao mai. me na hioa be 60, e noi ana e hooemiia na kpioa ooa Aha Hooko Kapoha no ka waiwai oka mea i Haawiia i ke Koo»te o ka Aba Hookolokolo.

Waiho mai o H'oo A*damn Kaokan, b® p&lapaia botp : i no Kaaoapaii Maai mai, e Qoi ana e hoopao ia ko ke AopOai aaa aka ma ke aoo koleaoa itoko o aā awa a kaaaka e jsahi e jpp ne } fa o f wiia i ke Komiie o ke Kalepa a me oa Mahi. Waiho mai o H&o D Kaioe be pak|»db noopii oo Molōkai mai, e ooi asa © hooeal ia ka Btla Haawioa o ka Dibaoa Koa 000, Haawiia i ke Komite Koa. Waiho mai o Hoo D Kaioe he palopala hoopii no Molokai mai mo oa iooa he 162 e ooi ana, e hooemiia ke dute malooa o oa | Waiwa» P»a & me Lewa i 25 hapa ha«eri. ; Eliiawiia i kfe Komite ro ka OHiaoa Waiwai. Waiho oiai o Hon J Nawahi be palapaīa hoopii ao Pooa Hawaii oii e fioi I hooemi ia ka aohao o oa Waiwai Paa a aaa ! oa jlio, a e hoohalikeia me ko ka | 1889. Haawiia ike Koeaile Wai«ai | Waiho mai o Hoo D Kaiue be paf|pa& j hoopii oo Moiokal m» oa looa he 88, e noi j ana; aole e ae ia kekahi kaoaka maoii a hai ole paha « lewelawe ma k» oihaaa aopooi, j ioa he ooa rama. NoiinaikaMea Kiekie WC LooaKioe hoopaoee loa ia keia palapala hoopii, a kap ia. Ua haawiia i ke o oa Hoopii Hoikao. Waiho mai o Hoa U Kuw be palapela hoo|»i oo r.*i, me 'oa mo» he 168, emoi aoa, e heoemiia ka ako tßafeahfli o ka M«i, aa Kohina, asMna ]ge# aopooii ae. Haawiia i ke Kooaila o ka Qfea&» Wamai.

Waiho uai h Hoo J be |tih|nlk boopii tio Poaa Hanii e eei # l>aawi i« k« m»aa ao ke ba«i «aa aka »Uw *»pß»i i a&Uaaka, &ae e»si ka fiea C H JwH #abi aaa> M iMM ii nt»M> m i ke Kakiaa KaKklni m k«4kea ole ī* ao k« koai aaā ak« i W awa Ai* i koa« BMaao fe&ke*i ak«, a.me ka «I& I k«k»bi <mq W awn aka m htM la aka aō kek»ki *iō)i «poai i kekaki hiah. / Kok*« Jaai |» tki| 1 «Miakaopil »e ka apoao «m. Oka fio« 1 kalahi i kokaa <«* «ei loa ka o m k»Mka M koia nii» ?. »taa aapopi, «a Ujga i «a« ®«» *w a»i.• 9%NoHimWu»,rits t**hr koa bm ka aka kiekia loa. Ka mi ka LMao » kooa «mmmo, aah aaa aka a kmailiīli inli T» . aa aakaainaa, aka boi, aa iko eaaah * ke» •a bm a aa liaailw paaieka {M* «io». Ua haika pai k« Kakka j nakoauiakeaa »«oK «a% « bt*i aka U« WiHklaa aa aiea »op«M i koi I* tft*i a kaai ala R««*. 3, • he (*ake*»k« «o fc« £*io« KaMam « ka«i aka. B* ow M oia « kaai «k«s«ka»M «M « kwi Mi mai a»a. i ola «i« k«apitUua āa 1» lekaleka. Ha fe« aiaaa « ih i ko k« HaK o« kooMoia « faa«tf*b j o m 4lm Aapeai aa» m Him Uoa.

Qlcm Bot*| A 94 KeauTK Ko Mau. Eai« •oa Aioa Aopoai ae sa Haa, ika lakea Olelo Hoolmlo ao eapalapala koepii sa» Maiokai «ai aoka boekaa«ral« ana i pae da!a waa aiaaai e Mdofcai, iseki paiapaia boe{Hi mai Hoooa. ola mai, bo ka haaaaaa i pale !tai «a Makooa—Ua hoohoio iakoo a vatbeia aa mau palapala hoopH oei a hiki, i ka n< 000000 ia ai ka Bita Huwioa Mk ke ooi ala Heo L. Abola, i» apoooia ka Olelo Hoika akA Koouu. ■ J Na Olblo H6oholo. Hooiaha oui o Hoo G. W. D. Haiemaoo be Oieio Heohoio. 1 kaaehaia ke Kuhiua KaiaiaiAa. o lM>oltto ako i ka puu d»U i hookawrato ia i ka Ahaoielo e ka makatfiki 1870, Mia haoa boa aoa i ke aoa b Hoookaa mi Ha4B*koa, aailoko mai o ka B«ia Haa<rtaa i baokaa*ale i» i ka M H. 1870 be $2400. Nei mai ka Hoo L Ahoio, e hoopaoee loa ia ka oōoooo aoa i ka olelo boobolo, a kokoaia o ka Looa o Haoa. Kokoa ka Hoa D Kaokaha i ka oleio boobolo me ko ooi aoa e waihoia ako i ke Komite Waiwai. Kokna pa naai ka Luna o Ewa i ka oieio hooholo e laveia e noonoo, a e haawi boi i kekahi koeite omu oo ka eoooeo ana ia mea. No ka mea, wahi aoa, | oia no kekahi lana i ka AJ»o!ek> o ka makahiki 1870, a oa hoohoio ia kekahi mau Bila Haawina oo Ewa, eia nae, aoie i booiilo iki ia e ke Kohioa Kaiaiaioa a hiki i keia maoawa. Noiaiia. be makemake kooa e iaweia ka oielo hooholo e ooonoo. Lilo kahaiei ka hoopaapaa aaa. Mahope iho o ka aioaoia aoa, e hoopaoeo loa i ka oielo hooholo, oa hooleia Ua hooholoia e haawiia k« oielo hoohoio i ke KomHe Waiwai. Waiho aku ke Kahioa Waiwai » kekahi palapala i ka Peremdeoa, a oa heiuheloia. E hoike aoa no kona kaaaaiiio pu aoa me ka Ooa oka Hetele, a ua poloai ia oa Hoa o ka Ahaoielo, ma ka bora 1 o ka aowioa la e heie aku ai i ka Hotele Hoo oo ka paina aoa malaila. Hoolaha mai ka Mea Kiehie W. C Luuaiile he olelo hooholo—E hookaawaleia i f 16, 000 ea na iilo o keia Ahaolelo oka M H 1872. Noi mai ka Hoo L Aholo e hoaponoia ka olelo hooholo a kokaaia. Ma ka uinaaia aoa i ka bale, oa aponoia. Hoolaka aai e Hm S. Kipi o iawe *a| aoa oia he mou bila kWMi. Oka mua, be bila kaaawai a hooaoala na kai lawaia a pa«, a o Ka loa, he-kaaawai o bookaawaie aoa i puu dala oo oa aiaoui. Ko mai ka Hoo W. T. Martio uieka olelo ana.—Da hoolaha moa mai ia e iawe mai ana be Bila Kanawai e hooioli ai i ka pauku i-4-6 o ka mokaoa 39 o ke kaoawai i hoohoioia i ka M. H. 1872 Ua makaokao ka biia i keia aaoawa, e belabeio ia. Heluheluia oa mao bila kaoawai hooloii la ma ka oklo Hawaii a me ka Enelaoi. Noi mai ka Haa G. W. D. Haiemaoo, e haawi ia ka Bila Kaaawai i ke Komile Pai, a e pai bekaha*a ia, Aponoia. Hooieba mai o Hoa H. Koihelani, e lawe mai aoa oia be Bila Kanawai e aeia ke pubi ana i ka heio 8 o ke ko i rama. Hooiaha mai o Hoo Kaokaha e iawe mai aaa oia, be hila e hoololi ai i ka panku 256 a me ka pauku 9Ī5 o ke Kaoawai Kiwila. Ko mai ka Hon. Mikalemi a hoike mai, e heioheio a£phi.aoaoia i ka bila aoa i hoolaha mai ai ioehioei, e lawe oai aoa oia. Heluheio akahi ia ua bila nei, be kanawai e boopau ai ike " Kanawai e hooemi ai i na mai taMM loaa oia ka hookamakama." Noi mai ka Hon Z. Poii e paiia. Kue īa eke Hon L. Abolo, ao ka 6ea, he uuku loa ka bila, a be mea hoonui liio waie oo ke pei aoa. Kokua ka Luna o Hanalei i ka pono e paiia, no ka mea, ma kona manao aaa, be wahi biia uoku hoepaapaa nui keia, nolaila be mea poao be peiia i oaoa like ia ai eoa boa. Ma ka oioania aoa, oa apoooia e pai, mahope iho o ka belutielu aiaa ia ana.

Hoike mai ka Hon. J. O. C»rter, ga mikaokao oia • lawe a»i i ka olelo hooholo asa i kam&ilio ai ieehioei, aka, oo kahele aoa oka Lnoakaaawai Kieleie ma ke kaa wabi e aka, a haia ka pole okt>a, aolaila e waiho ia ka lawe aoa mai imoa o ka hale a hiki i ka wa e hoi mai ai ka Looakenawai Kiekie.

Noi mai ka Hoo. J. W. Naihe e hoopanee ka bale. Ua hoopaoeeia a biki ika bora 10 kakabiaka o ka Poakahi e hiki mai ana.

LA HAi 6, Poakahi, Mai 6, 1873. Halawai ka Ahaoielo ma Honolola ma ka bora mao. Mea Hanohano Pereaideaa P Nahaolelua ma ka ooho. Poleia e ke Kahonapnie. Helohelaia ka moolelo oka La Haaa 5. Ma ke ooi a Ka Me« Kiekie W. C. Looalilo, aa apo--210». Noi mai Ka Mea Kiekie Leealilo e kapaei» oa rola o ka baie, a hoike mai la oia ma keia aaa la iho e lawe mai aoa oia be hila e hoo loli ai i ka Paukn 23 o ke Kamukanawai. Na Pai.jlpala Hooni. Heloheio mai ka Hoo. Naihe be palapala hoopii oo Kohala Akaa mai, e ooi aoa e hookaawaleia i f4,000 eo ke alanoī i Mahukooa, a biki i ke a«a ko moku. Haawiia i ke Komiie o oa Hana Hoo. Noi mai ka Hoo. Carter e poao e oaoa oa Komite no oa Palapala Hookahu i ka palapale hookoho o A. F. Jedd Eaq. Ko ka Hope Peressdeaa a hoike be mea hiki oo i oa Komite o ia hana' ke heie ako e oaoa me ke ooi ole mai i ka Hale, a e boike mai i ka lakoo oleio hooholo oo ia mea. Waibo mai ka Hoo. Mikaiemi he f»lapala hoopii oo ka Apaoa o Kooa, Mokupooi o Oaho, e ooi aoa e hoamahoahoa ia ka uko o oa -komokola aopoai. Haawiia ike Komite Hoooaaoao. Noi mai ka Hoo. Aholo, ka Lana Hoomaloo ke Komite nana Paīapala Hookohu, e kapae ia ua rjla, a e hoike mai oia i ka lakoo olelo hooholo oo ka oana ana i ka PalapaU Hookoha o A. F. Jadd, kekahi o sa Lonamakaaioaoa o ka Apana o Kona Oaho. Ma ka lakoo hoike aoa, oa apono laflba i ka palapal* hookoha. Noi mai ka ! rlon. &»3kt»ha, e boobikiia ka Lona o ae koho ka hale ika Loio Kohioa i Koraite r.ao« e kii ako i ka Lonakanawai Kiekie. Aponoia, a hoohiki i» ka Luna o Hoouiolo. Waiho mai ka Hoo. Kipi, be palapala hoopii oo Hik» me oa iooa he 102, e noi ana e hooemi ia ka oko o ka Moi, a me oa Kohioa E hookaawaie ioa wahi koho balota o Hilo. 1 hookaawaleia i Looa Helu okoa, Looa Aohao, Looa Alaooi oo Hilo Akao. £ hookaawale ia i $500 oo ka Hale Hoo> kol(dcob ma la wahi, Haawiia ike Koraite o oa Hoopii Huikaa. . J Na Ou3X> Hoikk a ks Komite Was. Heiohelo mai ke Hoo. C. R. Biebop, ka Lona Hoomaio o ke Komite Wae i ka olelo a ke KomHe oo ka aooooo aaa i ke kapoāo o ka ooho aoa mai o Mmm». D. H. (Athxpe*.)