Ke Au Okoa, Volume VIII, Number 6, 23 May 1872 — No ka Ahaolelo. [ARTICLE]

No ka Ahaolelo.

Eia no ko kakou poe Solona ke kupa nei ma ko lakou mau Kuauna o ka hoopunopon» aaa i na Xanawai e kau hoomaluhia like ai maluua o kakon ; ke nee malie nei no ko lakou mau laua ana, e akahele ana i ka maiau noonoo aoa ma na kuiuu a me na iioopii e laweia mai ana malalo o ko lukou inau kaana aoa. I kulike a»i me kahi olelo hooholo i waiho ia mai i ka Poalima o keia pule iho nei, ma ka hora 1 o ka aoina la o ka Poaono nei, ua liuliu ka Ilamukn Nui i na kaa ē lawe aku ai i na Luna Hanohano o ka Ahaolelo e makaikai no lakou iho i na Hale Aupuni; a, ma ka lokomaikai o ka lUmuka a Makai hoi o ka Hale, ua loaa ia makou ka pOmaikai o ke kaukoo pu ana ma ia huakai hanohano. 0 ka Hale Aupuni mna i halawai mai me ko lakou nanaioa, oia uo ka Haiepaahao' ina Kawa. Ma ka makaikai ana 0 na Luna ia Hale, mai kahi haahaa loa e hoomo'aia ai o ua mea ai, ka haleeoai, a iue na wahi e hoopaaia ai o ka poe i hoopaiie i na karaima a iue ua hewa kukoaukonu o kela ano keia ano, aole uo lakou i kaohi mai i kiv lioopuka ana i ko lakou maa manao mahalo do ka maikai, ka mamae, a nie na ano oluolu kupono o ka malama ia aua oia poe i ulia ai ka haule ana a na hewa a me na poiuo. Ua oia mau no ka maikai, ka maeinae a me ka malama kupono ia aoa o paahao, e like me ke ano tiiau o kona mau loao maikai o aa la 1 hala ; a pela no e malamaia nei malalo o kona Luna mikiala e D. K. Fife. Mahope mo o ka hoomalielie ia ana o ua umauma-naha 0 na Looa hanohaoo me d& lokoniaikaioiaHale.ua hoomauia aku la ke kaoo i ka Halemai Lepera ma Kalihi-kai. I ka hiki aoa aku 0 oa Lana malaila, aa nai 00 na hoohalahala ana i hoopukaia mai e ka poe mai e noho aua maUila ; aka, ma ka naoaiow «oaoli me ke ano hoopili kapakahi ole 1 kahi eoao, me be la, ua maikai ko lakoa noho aoa ma ia wahi, e like me ua haawina 0 aa hooluolu aaa aka ia Ukoo a pao loa e hiki ai; a, me be la no boi, o na knmu nui i hooaluia mai ai o na maoao hoohilahala o ka poe mai, oa hilieai ia mea ma ka ikiiki a me ka pilihua i ka ooho koopaa a hookaa«raVe i« paha mai ka poli mai o ka ooha aoa me ko lakoo mau ohaaa. Aka, be mea <kupono oae hoi la lakou ke haawi i kahi m»d aooaoo aoa 00 ka pomaikai holookoa o kaiehulehu maī o a o, oiai, da manao ia ma ia «K>kaawale aoa he komo \» hoi ia « pale i k» hoomailo aaa i ka lehulehu i 100ia mai aai. He kumu kaumaha 00, a h« mea hoooaue manao aloha no hoi ka haaWina poino i haalehia ai malaaa o lakou

a ko lakoo maa hope&a£soc*mftopepo mna> ; ole ai ; Bk», e iike hoi me ba makoa i paaoa I ana te ia, e ooooooia ka pomaikai a me ke I ola maikai oka ieholeha hoiookoa. Mawaeoa bni o kahi o oa kumo booba!abaia aoo nni o lakoo, oia no ko lakoo iapaan oIS ia, koe nae ka loaa aaa aku ia lakou o na laau hoooaha ano inn a e heawiia nei i oa mea a pau. oka lapaao aua e loaa mai ka pobala aoa o keia aoo mai, be mea imi noi i» no e ka poe loea lapaaa o Europa me na aina nae, ma ia man hoao ana, na hoopahu'a piuepine ia mai iakoo. Ua hamama be kula akea no ka poe loea lapaao e h<wA ai i ko lakoo maa ike iapaaa e hoola ai; a he mea kupono ao'paha i keia Ahaolelo ke hookaawale I kabi hoakea ana i na mea a pau e hoao Itfpaaa ia maa aoo mai. Me na hoonaoe manao aloba no i na bopena poino i ilihia mai ai maliiuu olakou, ua huli hui mai na Luna i ka Halemai Pupule. Ma ka inakaikal ana o na Luna i keia Haleinai o ka poe i hoopiooia ai me na mai hehena, ua konohia pu ia 00 ko lakon man maaao oiahalo i ua hoopoaopono a me ka oaalamaia ana oia poe. I keia manawa, ua hookaawaleia na wabi hoomaha a hoolnolu o na kane me na wahine. Aohe loheia o na kalai a hoohalahala o ua Luna no na hooponoponoia ana o keia Halemai malalo o ka malama makaala aoa a ke Kaaka Ho£femau nie ka Luna Keonimana oluolu, J. R. Davidsoo. Mahope iho*o ka hoolaolu kupoho ana, hoi mai ia ka huakai e makaikai ika Halemai MoiwaUine. Ua kuekaa na Luna i keia Halemai, m«f ka nana pono i ke ano a me na kuiana o ka poe mai, a. aole i hoonele lakou i ka haawi ana aku i na manao mahalo no - ka maikai a me ka oluolū kupono o na mea a pau e hooleolu ia ai ka ikiiki a me ka pilihua oka poe mai. Ona romi a pau ame na keena 0 ka pue mai, ua hooluolu kuponoia e uluhua ole ai ka hoolnnalana o ka mea mai ; a, o na papahele ua malama maemae loa ia, a me he la " e lohi ana ka papa, ale mai ka pahoehoe," ika ua mea he maemae. Maweho o ka pa e hoopuni ana 1 ka Halemai, ua pohai ia e na laau hoonani, a me na iaau malumalu, 00 lakou na olu kohai e hooluolu nauea ai ka poe i loohia 1 na inailo, " a ke kino > hoenele ole ia ai." Mai laila aku lakou a ka Hale Koa hou ; a, ia lakou i komo Rku ua haawiiu mai lakou i ka hoohanohano ia ana e ka puaii koa o ka Moi ponoi me ko lakou kahiko piha. iho o ko iakou makaikai aaa i na wahi a pau, ua poloai ia aku laKou e ka Akukaim Keeela i ke heena i koe, a oia hoi Ka rumi hoomakaukau ia ai

0 oa inea paina Maloko ponoi o ka Hale Ahaolelo, o kahi mea aao nui i hapaiia mai ai o ka ooonōo aua 1 keia mau la iho nei, mai ka Poalima mai paUa ka noonooia ana, oia ao na mea e pili ika heemiia oka auhau kiao. Me be mea la, o ka wa uiua paha keia o kn hapaiia ana mai o ba hoohalahala ia o keia aahau ; a, aohe no hoi i loheia mamua ae nei ke kauiuhuia oia auhaa no kona kaumaha. la kakou e noho nei a loa, he mea hiki ole ia ke pale ae i ka auhaa kino, ke noonooia ka malama malnhia aua mai a ke kauawai i ko kakou mau pono a me na pomaikai pili kino ponoi. Ua kaulia na kanawai i mea e malama mai »i i ua inau pono ls, ao ka auhau i 'kauia ai uo ka hiipoi ana mai i ua mau pono la. ma ka hoomaopopo ana i kona aoo nui, he mama loa uo ia, e hiki kupono ai i kela mea kei» mea ke hookaaa ; a oia auhau no hoi i hookauia ai, ua kupono noia Maa na «u<i a pau. Ua ane maikai no nae hoi ka hoololi i hoopukaia mai, aia a hiki aku ke kaaaka i ka puui aua o ka iwakalua o na makahiki, aloila, hookaoia ka auhan kino e kau uei ; ina, e uoonooia, aia ia mauawa e loaa piha ai na pomaikai a pau loa i ke kanaka, ma o kona pono koho balota a me qa poinaikai e aea pan loa e loohia ana maluna o ka mea i piha pono o na makahiki. Ma ke kakahiaka o ka Poalua iho nei, ua lilo nui ka hapa mua o ia la i ke kamailio stra no na mea e"pili ana i kekahi palapala hooweliweli a ka Luna a Kakaa Muulelo o ka nnpepa Kuokoa, i ka Luna Hauohaoo oholu ia o Kohala. oka noho aua oka poe kakau meolelo no aa oupepa maloko o ia Aha Hanohano o ke Aupuai, aoie loa he hhi 0 lakou e kakau hooweliweli aku ai i kakahi Luua Hanohaoo o ia Aha, me ke maka'uka'u aku i na haoa a konā ike uoonoo ponoi i manao ai he kupono. Aka, malia p»ha, ua konohia ka Luua Kuohoa e kona oaauao hume—pa-u e mahaoi aku me ke ano * hookiekie'e hoohaahaa i ka maewa ana o na ohohina dala o ka Luua o Kohala, a me ka hiipoi ia aua mai e aa makaainaaa na lakou 1 hoouua mai. Ke ka~ua ae aei makou e oki maaiiaoa. Inehiuei ka nooaooia ana o ka bita e hoomahuahila ai i ka nka o na Knmukula. '