Ke Au Okoa, Volume VIII, Number 14, 18 July 1872 — No ka Ahaolelo. [ARTICLE]

No ka Ahaolelo.

La BV"a 57, Poakahi, lulai H, 1872. Halawai ka Ahaolelo ma Honolulo ma ka hora i hoopaeeeia, Mea Hiinohano Pereside o& P, Nahaolelua ma ka noho Pule »a eke Kahaoapale mau Helohelnia ka oioolelo o ka la haoa 56 a aponoia, Na Palapai.a Hooni. W*ibo aai o Mi Lonoaea he palapala hoopii mai aa poe paahana mai na «ina lepo manu mai, e ooi ana e haoaia i kneawKi e hoomaka ia ka helu an« maluna o ka moku e haalale ana ia Honolnlu a hiki i kalii liani» Noi mai r Mi Alapaki Kaaka e kapae lo» ka palapala hoopii oo ke kue i ka oleld aelike i haoaia mawaeoa ona Haku ame na Kauwe. Mahope īho o ka oana ia aoa o ka palapala hoopii aia hoi, aole be palapala hoopii maoli ikn Ahaolelo aka, he palapala maoli no ia Mr Loooaea, »* "lelo ara " E Mr, Aloha oe .-" ke &e, Nolaila, hoihoi hou ia ka palapala, aohe kuleaoa o Hale e lawe ai i ka palapala. Waiho mai oMi Kale Kauka he palapala hoopii mai Koolaupoko mai e noi aoa e kuai ia na kai lawaia o oa Kouohiki. Ma ke ooi ua waihoia ma ka papa. Hoikk a ke Komite Ku- mau. Heluheln mai o Mi Carter ka Luna Hoomalu oke Komite Malama Ola i ka lakou oielo hoike no ka palapala hoopii aal lionololu mai e noi aoa e papa ia ke kuai aua i_ku opiuma, koe wale 00 aa mea laau lapaau Ua uoonoo ke komite a ua hooholo e hooikaika nui i oa mea e boo«»i ai i ka la wt nui la «na mai o kn opiuma, * ua haoboUf lakou (■, li'io- » ke kanawai o pili ana i ke kuai ana ■> ka opiuma. Ma ke ooī aMi Rice, us waihoia ma ka papa a laweia mai he bita no ia mea, Heluhelu hou mai ke Komile Ola i ka lakoo olelo hoike no ka palapala hoopii mai Honolulu mai e ooi ana e papa loa i ke ki>ai ana ika waiona ina »">naka. Ua nooiioo ke komiīe a ua hooholo he mea pono ke hoohaiki ike kuai ana i na waīona, aole pnha he pono e pupa loa, no ka mea aoie i like ka mauao o ka lehnlehu no keia mea, Hoike mai fee Komite' Pai aa paa i kt,- paiia ka biJa e hooponopono ai i ke huai an.i i ka laao utake ; a me ka bila e hooponopono.

a huololi i ka Pauku 18, a <ne na uiahele l 2, 3, 4, o ia Pauku hookahi o ka mokuoa 29 0 ke Kauawai Ki»raima. Hoike mai ke Eakauolelo ua paa i ke kakau poepoe ia na hila kaaawal, 1 E kau ana 1 ka uka poho a na poe ooa i baoa ai maluoa o na poe kuai wai ona 2. No ka oleio kauoba •ka Aha no na bit»ia oki m»r« 3, E hoopau ai i be kanawai e hooemi ai i na iou « me m mai i )aba ma ka hookamakama ana 4, J2 ae ai i kau Hookolokolo Jure Hou noka Apaoa 4. Ma ke ooi aMi Rice, oa boobploia ma ka la apapo e heluhela akola «a ai oa bila ma na hao« o ka la* Heluhelu hou mai ke Komite Ola i ka lakou olelo hoika ao ka palapala hoopii mai Hoaolulu mai, e uoi aoa e hoopau loa ia ke kuai ana oka awa. Ua maoeo ke komiie aole poao ke hoopaa loa ia ke kuai ana oka awa, oo ka mea, aole i papa ia ke kanu ana Apoooia. Na Bila * Olelo Hoouolo. Heluhela mai oMi Kupakee he oleln booholo, ao ka ike ia aaa ua ikaika loa ke kauoba • ka Papa Ola no ka papa aoa i oa ohua aole e hoio malona o oa moku, oolaila, e kaaoha aku ka Hale • ka Peresidena o ka Papa Ola e hookuu i kekahi mau ohua oo oa kumu kupono. Hoapooo mai o Mi Martin i ka olelo hooholo, a iaa paha e papa loa ia ana ka holo ana o na ohua mai Hoaolulu aku alaila, e pono no e papa ia ka holo aaa ooa moko, aole e iiookua ia, oiai, ua aeia ka hookuu ana ioa eke leta a me oa okaaa, malia paha, o kekahi o ea leta i 'kakauia na ka iuaa oo ia b kekahi oiea i loaa i ka heber«. Mahope iho oea kamailio ana o kekahi naa hoa, ku mai ke Eohioa Kalaiaina fka Peresidena oka Papa OlaJ a kamailio mai Ua hooholo ka Papa Ola i maa urla, aole oo lakou wale iho 00, aka, no ka leholehu 8 paa. Aole makoo i man*o ona rula a makou i hooholo ai no ko ouikou pomaikai wale no ia aka ao ka iahuieho oulookoa a pao. ila ke!e Poakahi aka nei ua halawai ka Plpe Ota, oo ka aoi< <>o i ka papa aoa i BS ohoa, a o oa ohoa i hookua ta aku i kela maa c»!e eloa i hala ae nel, be mau ohua lokou i holo pokele mai a hoi koke aku. No ka ike ia ana uapuka kekahi mai hebera ma Uakawao no kekahi kaoaka i haalele iho la eei i ka la 4 o luoe. oolaila ī hooholo ai ka Papa Oia i rula e kaohi ai i ka haalele o oa kaoaka a pau ia Hooolula. No ka mea ioa e hookuu ia oa kaoaka a puka liilii mai ka mai ma kela wahi keia wahi, auhea oa kokaa kupooo oo lakou ? no ka ra«a ma oa apani kueaion aole iie mau lu - eka kupono oo ia mau wahi. 'Ku mai oMi Carter a kamaili> mai. He mea poeo ia kakou ke kokua aku i n j hana a pau aka Pere6idena oka Papa Ola e hana ai. Oiai o<* ike au ua hooaka kaumaha ia kooa saa hokua e a<« haoa, a ua hooikaika oui i aa ata a kaohi ai i k» mai

Noi ra«i ii Mi ,' tol« « ha»wiia. ka olelo ; boohoJo i ke Komile in>lama Ols J | Ma ka mnsu m aoa iia hoohelo ia e haawi ' ba oleio hooholo i ke Kamile Ola | Na hawa ku 1 KA Wi, Hepaiia k» uooo -e ika olelo hoike a ke Komite Hookolo. no kap»l»p«l« hoopii mai Honolulu laai-e pili aoa i oa Luna kudala i) Honolulu nei, aole e aeia laua e lawe mai •os wniwai oa aina emn a kuaī koda!a aho, k<>e w»le no oa waiwai m«i na j poe kalepa mai. I Ku ®ai ka Hon C R B<hopa ma t*a aoao • e kue ana i ka olelo hoike a ke komite : Ma- : liope ihu o kaou kamailio ana no ka bapaba ! bora, uh hoomaha ka Hale <na ka hora Vl M. Halawai liou ka hal« rna ka bora 12| a ī hapiii hou in ka noonoo *ua I olelo hoike i a ke Komite hookolokolo oo ka palapala boo- ; pii aka poe knlept o Uooolalo e pili aoa i ī na Luna kudala. : Kamailio roai ke Kuhioa Kalaiaioa : Ua ! maoHO au e liolo aku i Maui i keia ahiahi, ! nolaila, nole i lona ia'a he aianawa loihi e 1 ooonoo ai i keja hoike ake komile. Ma ko'u ! manno ona he me» kupono ole i oa Luna ko{dala ke lawe mai i na waiwai o na aioa e ma j ke ano kulepa a kuai Uud.ilu aku. ! A ina e lawe aoa kekahi Luna Kodala i | mao waiwai kalepa mat nn aina e mai, » knai ; kodala aku, alaila e hoopaa oia i kona loikini ; kudata. No ka mea ma ka hana ana ine ke ■ia ano, ua oi nui loa aku ka ponwiikHi o ka poe o waho, ka poe i noho paa ole ma 'kei» aupuoi, ka poe i aohau ole ia. a e hoopoho auanei lakoo i ka poe Kalepa e nobi> nei mna- : nei. no lakou ka hookaa ana i na auhau o ke aopuni He mea keia e hoop<im.vkai nku ;u t nii kapena moku na malainamoku ,t me na kuene paha oka ti,oku ini e lawe mai ana kekahi o lakou he inau wniwai o na aina e a himwi aku i na luna kudaU no ke kn:u k«dak uia aku Oiai ma na knnnwai oka aina ua papaia • ke knm' .irm aku o kekahi i wani ia lole a me ; tia waiwai k«lcpa uae i hoouna in rnfti na i aina e eaai, «ia wale no a nku oia i na dai« | he kanalima oo k:i laikini. Nolaila manao au, aole e pooo e hooholo ia e like me ka ke Komite, e hooknu akea ia ke kuai ana aka i na waiwii o n» aina e. Im; eae la ana na Luna Kud'<ia e kuai kudala aku i ntr wiiwai a na poe kalepa i haawi uku ii a n>s na |i«e #ne oaha, a nje ke koai kuda|ii iiiia i na waiwui i hoouna mai na aina j'e mui. aiailn, e poho auaoei na poe kalepa e : ae e h mmau ana ma ia oihana. Kokon mai o Mi Kalakaua i ka olelo kue a Mi BiiK pa me ke Kuhina Kalaiaina, mc ka \1 aaa : Ua kokua uui loa no au ika olelo a Mi Eihopa a me ke Kuhina Kalaiaina, oiai, aole he pouo i na Luna Kudala ke lawe mai i na waiwai o na aina e. Ku oiai o Mi Keo Kaaka, a kamailio mai, aole an i hoapono i na k,:im» e ae a pau o ka olelo hoike a ke Kotnite, aka, mainuli o ke ano noi ua mahalo no au. Manao an e pau wale ana nu koin mai ke welie ak<>a ia i kela a rne keīa kanaka ; o hookiekie ia ae ka uku Laikini KndaU $1,500, a i $1 000, aiaila e auanei ka Hui Kalepa i kekahi kanaka i Luua Kudala uo lakou, a ia ia wale i no ko lakou mau waiwaī e haawi ai, a e ike auaoei kakou i ka nele o 6a mau Luna Ku- | <' .'a nei.

£u mai ke Kuhina ō ko na aina e, a kam»ilio mai, me ka wehewehe ana i ke aoo sui o ka hoopii a me ka olel» hoike a'ke Komite, a nonoi mai e waihoia ka oleio hoike a ke Komite ma ka papa, a hiki i ka la e hoala hon ia ai, Ki» mai o Mi Alab j ti Kaaka, ka Luna Hoomalo o Re Komite Hookolokōlo, a kamailio mai, rne ka hoakaka ana i ke ano noi o na mea e pili ana i ka mea i hoohalahalaia. Ma ka ninauia ana ua hooholoia e apono i ka olelo hoike a ke Koroite. Hapaiia ka noonoo ana i ka bila e hoololi ai i ka Mokuna 9 o ke Kanawai Hoopai Karaima. Noi mai o Alabati Kauka, e hoopanee loa ia ka noonoo ana i ka bila. Noi mai o Mi Keo Kaaka, e hoopanee iki ia ka noonoo ana a hiki mai ka mea nana ka bila, i lohe pono ia na knmu o ka laweia ana mai o keia bila. Ma ka ninaaia ana na hooholoia e kapae loa. Ka hana o ka la. Hapaiia ka noonoo ana i ka bila e hoomala ai a e hoomaanauna ole ai hoi i na ululaau, a me na laau o ka oahelehele, ma kona helnhelu aloa ana. Ma ke noi o Mi Kapakee, ua hooholoia e haawiia k* bila i ke Komite o ka Hale. Kohoia o Mi Matina i Luaa Hoomala no -ke Komite. M» ke uoi ua hooholoia e noonoo pak»hiia na pauku olsl>ila. Mahope iho o ke kukakuka ana o ke Komite no ka hort okoa a me na minote be 20, ua uinauia a hooholoia e kapae loa Hoopauia ke Komite. Hoikeia ka olelo hoike a ke Komite, ua aponoia Ma ke noi ua hoopanee ka hale, a halawai liou ma ka hora 10 kakahiaka o ka la apopo. La Hana 58, Poalpa. lulai 9, 187f2. I Hnhwai ka Ali.«oVl.» ms ka hora taaa. j Me» Pere;; nleaa P Nekh<t»lcluu ma ! ka noho. Puleia e k»- K:it»uo ipule niau H.e- -| 'uheluia ka mooieio 1 ka.U 'oehinei« aponoi*. iI>UKE K KE KoMIĪE Ku MAU, I Ilpike m»i ke Kounte Pni un pna i ke pniia | ka bile e hoololi ai i ke kauawai e piii ana i

ka waiho ana o ke dala ma ka Waihona Au- { pnni. Helohelu mai o Mi Eaiki ka Luoa Hoomalu o be Kom't<> Kalepa i ha lakou oielo hoike oo ka patape!a hoopii a ka Papa o ke Keena Kalepo o Hon ilulo, oo ha hoololi aoa i ka Pauku 510 o b« Kauawai Kivila, e hoopauia he dt.t- maluaa ■> na w»iw»i ke ko, Ue kofe %me ka maīakeke i hooi 1 :;» mai oa ainn e mai, ua «nanao ke J\om'te he me* pono no ke hoopau ia dute inaluna oia man mea. Aka, <vkc noi e hoopao ia ke dnt« malonn o ka raihi, ua manao ke komitf aole pono ke hoopauia ke dute oia mea, Nolaila, ua hooholo Ue komite e waiho i ka palapala hoopii ma ka papa. Hoapono oāai <i Mi Al*baki i kn olelo hoike a ke bomite m» ke noi ana e (awe ka hule iu« olelo hoike la, Apnn«>ia Heluhelu eaai o Mi Alnhnki ka Luna Hoomalu oke Kemi'.e W»i« no ka nooooo ana i ka bila « pili «na i ka ae ana i na Komieina Aina lioi Alii e kuai aku i keknhi Ainp Lei Alii. Ua hooholo ke komit«* e lawe mai i bila hou e pili ana ia mea ma kahi o kB bila kahiko. Aponoia. Ma ke noi ua hnoholoia e heluhelu ia ka bila a ke kom<te i l«we mai «i ma kahi o ka hila mna, ma na hnna o ka la.

Heluheln mai o Mi Alabaki ka Luna Hoomalu o ke Komit« Wae no ka nooooo ana i ka hila e pih ana i ka hooponopono no k-t hoopuka Roa inn Palapala Sila Nui. ūa manao ke komite e hoopanee loa i Ra Pauku 2 o Ka bil«, » ua haku lakou i pauku 2 hou a me ke kolu oka pauku. Nonoi pu mai nc> hoi ke komite e haawi m kein bila ma na ha na o kn la rna ka Poaooo c hiki ir.ai ana. A aponoia Bit.A & Oi.ei.o llooholo. Heluhelu oiai o Mi Keo Kaaka he olelo hooholo penei : Olelo hooholo. —No ka mea, ma ka la 10 o Ok;itobi» i hala ae nei, un hoopuka ke Kuhiua W'aiwai i na B >na o ke Aupnni Haw;iu, e hoopaa »hf» iaia ihr> n me <kooa poo hoi>e

ma fea oihnna, no k» oku i>na o+h : mto Bona. 1 knpaia na "Buna Hiwaii," no tia dolu ho $42,000, me ke kuleaaa ole rna ke kanawai. a ■io'e ke kue hoi i na olelo o ka Pnuku b o ke Knmukanawai; anoJta pnea, maiii han» n ke Knhina ua anenne hoowahawaha it mahalo ole oia i ke kikhuakan»wai o keia Aupuni, a oa nti> me ka haakei, a me ko kule.'ina ole hoi i na līinna e kue ana i n« pono ok« lehuleh ) ; Nolaila, E hooholma, e ahewa t»eut Hale Aheolelo i ke Kuhin i Waiwai ho la haua haakei a me ke kHiiawiii 010. Noi m«i o Hon. D. Kalakaoa e kapae loa ia ka olelo hooholo, Kokua mai n M« Al*>baki i ha olelo hooholo, Ninau mai ke Kuhina o ko na aina e he pala|>slrt rtnei kekahl i laweia mai imu» 0 ka hule no ka hooia ana i keia olelo hooholo. [Ao.le.] Noi mai uMi M«tin4 e haawi ia ka oleio hooholo i ko K"mite W&e, a iol« ia i ke komite oka hale, Aka, oi lon aku ka maikai be haawiia i kekahi Komile Wae. Lilo ka haie i ka hoopnapaa aoa no ka hupalua h>ira no ka olelo hooholo, a m« ke noi a Mi Kapuniai, 'u» hHp»iia na hana o ka la. Na Hana o ka La. Hapaiia ka han» o ka la oia ka noonoo ana i ka bila e hoolilo aaa i ka Aha Apana o Wmluku i Ah« Hoomalu. Mi ke ooi ua hoopanee ia ka noonoo ana i ka bila ma oa hao i h'ope. Hapaiia ka noonoo ana i ka bila e hoopii kivila ana i oa poe kuai waiona no na poho a pau i hanaia e ka poe ona rama, ma kooa heluhelu akoluia Ma ke ooi.ua heluhelu holookoaia ka bil». Noi mai o Hon, D KaUkaua e kapae loa 1 keia bila no na kumu ekola 1. He kanawai kau kapikahi keia. 2. Ua kue ike Kumukanawai 3. He kanawai hoopilikia loa i na poe kuai rama. Mahope iho oke kamailio ana o ka hale 00 na mioute he kanaha, ua nmauia a hooholo loa ia ka bila ma kona heluhelu ekolo ana, Hapaiia ka noonoo ana i ka bila e pili ana 1 na olelo kauoha f> Ka Aha ma Da hihia oki mare ma kona heluheiu «fcolu ana.

Ma ke noi ua heluhelu la ke poo o ka bila. Ma ke noi ua hooholo loa ia ka bila ma kooa heiuheia akola ana. Hapaiia ka bila e hoopau ai i ke kaoawai e hooemi ai i na ino a me na mai i laha na ka hookanwkama ana, ma o kona heluhelu akolu ana. Ma ke noi ua heluheiu ia he poo 0 ka bīla. Ma ke noi ua hooholo toa ia ka bils ma kona heluheln akolu aoa. K«mailio mai * Hop, B'hopa he mea pono e noonoo akahele kakou <na ka hoopaa ana i keia Uaoawai, a e kau ia i kaoawai nou i 01 ao ka ikaika no ka hooemi ana i oa ino a mo oa naai aai e make nei na tausani kaoaka o ke aupum.^ HoomaUa ka hale ma ka bora 12 M., no ka hapalua hora. Mahope ibo o ka hoomaha ana na halawai hou ka hale. Ku mai o Mi Bihopa, a kainailio hoo mai t*o ka hapa hope o kana haiolelo, i ka i aoa : Ma na mai e ae e like me ka mai hepera, a tne na mai laha e ae, na wikiwiki lo* kakou 1 k»« kan aoa i inuu kannwai a me ka liaua i nā rula, a ua makau loaoli kakou ; aka, no kei i mau uiai aai kahiko: iwain» o kakou, he nie * pouo' īa kakou ko han'» i kek»ln kanawai kupouo i oi ae ka maikai i k • kan>.wai i huopiiuiu He ,mt'» pono e kauia i Kan »wai. ikaika maiona o na poe hoolaha i ka aia'

Ua lohe au u lnwe mai au& ke ELoUina Kalainiaa ho kanawai hoo ana i keia kanawai i hoopaui», a nulaila.ke kooio o kona boki)B ana p hoopau i keia kanawai, nolaila na oki ko'u manao i k«is wa, ae hoomaopopo iho nukou no keia naea.

Mahope ihu o ke kamailio ana o kekahi mao hoa e ue no ka hora okoa, ua ninanin ua ae a me na hoole, a oa hooholoia, he 32 ka poe i koho, he 21 ma ka ae, ohe 11 mn ka hoole. Na poe ma ka ae. —P. Kanoa, J.W. Knpakoe, VV.T. Martin, J.Nawahi, D H.Hitchcock, J W. Naihe, W Hanaike, A. Kaukau, J. W. Louoaea, P. Nui, R. Newton, DW. Kaiue, ■A.'K Jinid, J O Carter, E Mikal«mi, Z. Poli, i J. Koinoikaehiiehu, J. N. Paikuli, E. Kekoa, 0 » Jndd—2l Na hoole —P. Nahaolelna, 0. R Biehnp, 0. Kanaina, I). KalakuuA, P. Y. Kaeo, H.A Kahauu, S K Kaai, L. Aliolo, H. Knihelani, M. Kahauauui, 1.11 Kapuniai,—ll. Hapaiia ka noonoo ana i ha bila e ae ana 1 Kau Hookolokolo hou ma ka Apana H'iokolokolo 4, ma koiiH heluhelu akolu ana M» k*- noi o Vli Alabati Kunka, ua hooholoi» e heluhela holookoa ia ka bi!a, Ma ke noi o Mi Kapuuiai, na hooholoia ka bilt» m» koua heluheln akoln ana. Hapaiia Ra bila e hmii-mi si i ka noho hnikau ana o na kaoe a me na wahine, ma ke ano mauuahi. Noi mai o Mi Kalakana, e kapae loa ia ka bila. Noi mai o Mi Kapnnini, be hoeioli kana i m:»n«o ai e hookomo ma ka bi!n, " Ina uo h.inaii eha a elima keiki, a na mea mannahi i ooho )(»hi ai no kekahi mau makahiki, e mare i» iaua." M)ihop<* iho o ke kamailio ana o na hoa o ka hah; no ka liapa hora, uu niuauia a hoolioloiu o kapae loa i ka bila. ka nonnoo ana i ka bila a ke Komite Wae i hana hou ai mo kuhi o kii bila, " E ae aku i na Komiaiua o na Aina Moi e lioolilo oku i kekiihi Apana Aina Moi."

Hfilt)holjßia k» bi!n hoololi h<;n a kt: Komite 1 liiinii ai. Ma ke noi o Mi Aliib iti Kat ua kapaeia na nila, a na heluheluia ka biht manawa olna, . Ma ke hoi ua hooholoia e kakan poepoe i* bila nq ka heliilielu akolu ana. Hapaiia ka uonnoo ana i ka bila e hoololi ai i ka Pauko G o k« kanawai i kapaia, "Ho kanawai e hooponopono ai i na iooa, i hooloia tna ka la 24*0 Augate, 1860," H «okomo triai ke Kuhina oko na aina e, i be poo-o ka bila, me keia : " He kanawai e hoololi ai i ka Pauku 6, o ke kanawai e hooponopono ai i na inoa i hooholoia i ka la 24 a Augate, 18G0.'' Ma ke noi ua hoolioloia e kakau poepoe i ka biU a me ka hoololi aiia ma ke poo, no ka heiuhelu akolu ant». Hapaiia ka noonoo ana i ka bila, " E pili ana i ka Berita Mare," ina koua heluhelu iklua ana. Ala ke iioi ua hooholoia ka bila, e kakau 'poepoe no ka heluhelu ake'.n ana . Hapaiia ka noouoo ana i ka bila e hoololi ai i ka Pauku 1417 o ke?Kanawai Kivila, ma kona heluhelo alua ana. HE KANAWAI E HOOLOLI AI KA PAUKU 1417 0 KE KANAWAI Kivila. E hooholoīa e ka Moi a me ka H ile Ahaolelo o ko Hawaii Pae Aiua, i akoakoa iloko o ka Ahaolelo Kaukanaiwai o ke Aupuui : Pauku 1. E hoololiia ama keia ua hoololiia uo ka Pauku 1417 o ke Kanawai Kivila. ma ke kapae ana i na huaolelo " kela mea keia mea," a e hookomo ma ia wahi na hoaolelo " eela kane keia kane," a oie ke kapae ana i fea hoaolelo "eli.ma," aehookomo m.-i kona w .ni ka huaolelo " ekolu," a peuei e ht lnheluia'i na Pauku la : " Pauku 1417. E hiki no i kela kane keia kane i hala kona m»u makahiki iwakalua, ke hoopaa iaia iho ma ka palap»la hoopaa, e hookauwa na kekahi ma kekahi hana aKam ii, paahana, irui nnauao, a hana e ae paha, no ka manawa, aole oi aku mamua o na makahiki ekolo " Pauku 2 Ooa kanawai a me na hap» kanawai a pau i kue i keia, e hoopauia, a ua hoopania no. Noi mai o Mi Kipi, e kapae loa ia ka bila. Wehewehe mai o MiKeo Kaaka. no ke kupono ame ke kaulike oka bila. Ua nooooo ia bila ena Komite Wae, Mi Aholo, Mi Matina, Mi Kaiue, u me a'u no hoi, he poe i ike i ke ano o ka haua ana ma na wahi mahi ko, a ma keia panku, aole i komo na wahiue, o na kane wale no.

Kamailio mai o Mi Kalo Kaoka, m» ka «ōao « kue aoa ika bila, ika i ana ; Ca nleloia īlio nei, ma keia paaku aa liooneleia ke komo aaā o na wahine ma ka noho hana aaa malalo o ua haku, ma ke kapaeia anu o n» huaolelo, "kela naea keia mea," a hooki>moia na huaolelo, *' kela kaoe keia kane," ma ko'u manao ana, aole i hooneleia ma koia pauku ke kukanii o na wahine e kepa ai, a e hana ai paha i palapala hoopaa tuaUio o ko kahi, Noluila, ke nonoi nei au e kapae loa ia ka bila. ' Kamailio tnaī o Mi Bibopa ma ka &040 e kue aom i kn bilii, uo ka mea, ua.,hoohaiki ia (a pono o ka lehnieiiu ma kei» bilu, a na kue hoi i !?e K.iinukaruw*ai, a kamailio mai no hat«i īior>* a keu. M iliupo iho ii ke kamailio pokole hou m 0 Mi Keo Kaafeti, ua a hooholoia e booJianee ka hale, a liaUwai hou ma ka bora 10 1 kakīiluuka o ka la apopo.

LA B«NA 59, Poakoiu, lULAI 10 1813. Halawai ka Ahaoielo ms ka hora mao e like me ia i hoopaneeia. Mea Hanohano Pereaid«na P. Naliaololu» ona haooho. Puleia oke Kahuaapole Heluheloia ka aooolelo o ka la inehinei a aponoln. Hapaiia ka Hana o ka La. Oia kn Bila Haawiaa imna o ke Kocnite o ha Hal". Kohoia ka Hon W. P. Kamakau 1 Lona Hoomalu no he K n mite. Hapaiia ka noonoo ana i ka oku o ka Luoakanawai Apnea o Wniluku $1000. Ma ke noi a Mi Alapaki Kauha na hooholoia he $700. Na lilo oka PBpi Oln $12 000 Hooholoia. Ukup»nee oke Aie Lahn» $99.000 : Hoololi ko Knhinn Waiwai i $14 000. a hoaknka mai ike knaiu « konn noi ana e hoololi hoo, oo ka mea. o ka Bila Hanwina i hookaawale ia iho nei, $300,600 konn oi maimua ona loae. oke aupuni i manaoia, Ua I kr>mo pu no iloko o keia ka Aie Lahui be

$90,000, e like me ia i hoakakaia. Aole no paha e hoolilo ia ana keia huina a pau o ka oku panee, ke hoolilo ia na haawina a pau o ka Biln H->awioa i hooholoia, oiai ua oi oui akn hmoa a nn hiawina mamaa ona loaa innoli o ke anpnoi i manaoia. Kamailio mai o M» C«rter. o keia lele ino ana ae mai he $39 000 a i ke $74 000 oka uku pnne« m» ho me» I» he mea k<>bo wale no. Aia iloko o kona m 'noo minli be mau hookeke ikaika ana, He $34 000 ka oi o keia hnawioa mamua o ka mea i manao walo ia. He makemake ka mea e kaniailio noi e ike, mai hea mai la i pakela ano e aku ni ka haawina nku panee Lihui. Ua manpnpo ke holo ino nei ikß Aie. ioi nui akn ka mama okB leina m-imua o ka'u i mnnao mna Kamailio maf ke Kohina mea j mnopopo o kekahi man haawina mn k» hila | hanwina, eolo ia e honliloia ana, aka hoi, he i mea nono no ke hooknawaleia i haawinn no ka uku panee no na daW i lawe hoaieia. K>imailio mai o Mi C»rter in i i hoohnlo ka hßle i ka hil.i honie daln—-a ina ho moa kanalua ole in mn kn noan o im Knhin i—nlnila e.pono n».kai<ou 0 hookaa :ba uku paneo o db dala v lawe hnaioia E ' wme fea hooman ia ana oko knkou mau lnur> makahiki $800 000 wa]p no; » e hoopaa kakon ika <h>iai

ana i na dala 1,200 000. o pono ka kakou e hookn:t i ka uku-panee me keia e hoomnlielie ana kakou i ka hopena auhuiihia mahope o kakou. Ku mai o Ms>Alapaki Kauka a kam iilio mai, u« lioopohihihi nui ia au no keia mea. M*:ka lioike nna <nai oke Kuhina Wmwai i neia mau huaheln, u» hoomaopopo rne he I<v e hiki ana ka nui oka aie lahui i ka 455.000, ke hui ole la me na Bona o ka Hotele Hoo, iB e hiki ana ka huina o ka ukupanee IhHiū i k;» f TOO 000 a keu. Kamniiio mai o Mi Garter ua akaka loa ma keia, eoi ana ko kakou aie Uhui mmnua o ka $400,000, ma ka pau ana o na makahiki elua e hiki mai ana, oiai he aie lahai no ko kakou i keia maniw», aole e loihi ka manawa a e ike no kakou Uh olelo rnua ao aole nu i pau'ele nui i ke kupono ona hoolilo dala ana a ke Knhina Waiwai, a ī keia . manawa nae aole oo i hoomahuahua ia pela. »

Pane mai ke Kuhioa Waiwoi aole an i maoa<> e hoaie ~datarhX)U- i ka makahiki e hil*i mni ana. M» ku ninai" ia ana, nn hooholo i-> ka haa. wina no ka nku-panee aie Uhui be $74 000. Ma keia hooholo ia ana, ua hiki *kn Un nui 0 na d»la o ka Bila H»tawinß i ka $1,180 944. M" ha Pnuku 5 oka hila i hokkeka ia oo ka hooiilo ana i kekahi haawina co kellahi. Kamailio mai oMi C»rter, ma keia Pauko, aole i p>tpa ia ka hoolilo ana ona Kuhina i kekahi haawina no kekahi, nohila, he tnea ponr> k® h«-luhelu i« ka Pauku me keia. "E «eiō uā Kuhioa e lnwe a hoolilo aku e like me ko lBkou maoao." Noi m»i o Mi Kupakee e hoopau loa ia ke■a Pauko, no ka maa. m« ka mana o keia Pnuho, he nui na ha»wina i hoolilo ole ia no na nlnnui a me na aUhaka e like me k» mea 1 liooholoi» « kn H*le; Pane mai o Mi Ahnlo, me he mea la o ka mea a na luna o K'tna fTema a me Kaa i kamaiiio iho nei. no ka h >olilo ole ia, »ole palia ia e h»niia ana ma k«>ia mua aku, no ka mea, ua ae iho nei kakou i ka hoaie d»)a aoa, nolaila e loaa ana na puu dala i hooholo la iho nei no kela a me keia hnawiaa Kamailio m«i <> Mi Cart«r; I keia maa la m<i nei mu Sidane, o keia lawe w«lis ana i k» haawina i haawiia a hoolilo aku no kekahi, oia hek»hi koma pilīkia i noonoa nni i» o ke aupuni, a o ka h >peo« oia pilikia, na 1 hoopau ia kekahi o na Kuhina. a he mea hou ; kai kohoia i pani no ia wahi. Pela ho hoi, ! aole knkou i makemike i kekahi ano o ia jmw maanei. Ona hoolilo aoa ina hanwina j aole pono i» e lawe ia ae no V>k«|ri haawina noi no kekahi hana hou . Hoakaka mai ke Kuhina Waiwai, pehea la e hoohnlo pono ia ai na hana o ko aupuni, ko pani ia ka law« ana, ina aa lawa kupoa< , oie kekahi haawina i maraoia nona iho. I Pane mai oMi Hikikoka, aol» loa he pono ' ka lawe ana i kekahi haawina no keknhi aea e HO, ma keia ano ua haawi ani ia lia maoa i ī; na Kehina i oi aku mamui o ke kupoao no |ka hooliiu ina daīa oke aupuai. ; ; Pane mai oH »n Bihopa, e hooman ia no : keia pauku pela, uo ka pono o ka lehnlehu. il' a e oulikiia keia lawe ana ma na haawina I a pau, he mea ia e ane paoioi ai na hana o ke | «upuni. ' Mi ka ninauia ana ua hooholoia k» pauku 5 Nm.kuia na Paaku 6 a me 7 o ka b;l» a hooiholoia.

Hoofwaia tte*eage w»ao aae i k« Bila HsmHb», * fa«ike ia Unos o ha haje, b ka Wla-a.®e oa keeiAll, a uonftHa e kakao peepo* i ka Bil> bq ka beldhshs akota «B«. Noi oaai ke Kohioa o ko na aina e, e oos» 000 bou h ka ba««ma o k» Poekp o kn Moi, a e hooholoia i $5,000 no oa mnk&hiki eloa e feibi mai hoō Ma ka niaaaaa «na ea hooholo lo» in i $5,000. Noi mai o Mi Alapaki Eaaka e hapaeia ka haawioa e pili ana i ka aiat<eke o Lahaina o>a ka nioauia ena aa haale. . Ma ke noi oa noonoo hno ia ka haawina o ka oihaoa koa, ma ka |$Qkiekie hoo aoa ae i s $79,500. Kamailio onai o Hon" Deminls, ina e hiki i, hekahi he kokoa i ka oihana koa no rb daia malalo o ka $79.500, aaoi ae ia mamua o ka mea hiki la'u kc hana. Kue mai o Hon. Bihopa i ka hoomahuahna una ae i keia haawma. a me ka hoomahuahua ana hoi i ka nui o na koa. Kmnnili» mai o Mi Keo Kaaka ma ka ao« ho e kuo ana i ka hoomahuahua hou ae i , keia haawiūa. Ma ka pinauia ana oa hooholoia he $79,500; he 18 i ae a he 17 hoole. Noi mai o Mi Koihelani t noonoo hou ia ka kaawina o ke Kiaaioa Wahine o Hawaii, a e hookom»ia i $5,000 Hooleia. Noi mai o Mi Alapaki e noonoo houia ka nkn o ke kokua Kakanolelo o ka Aha Kiekie a e hōokomoia is3 OUO. Ma ka oioau aoa ua hooleia. Ma ke noi ua hoopanee ka bate. La Hana 60, PoaHa. lulai 11, 1872. Halawai ka Ahaolelo ma ka hora mau. Mea Haouh-ino P**residena P Nuhaolelua ma ka noho. Paleia e ke E.ahuoapnle m«u. Heluheluia ka euoolelo o ka la i oehinei a aponoi'.. Iloike mai ke Kohina o na aina e he olelo hooholo nn ke Kohina K -laimna, m« ke ooi pn ana ina eae in e heluhelu, alaila, ma ka Poaouo e hiki mai ana e noonoo la ai. Heluheluia ka olelo houholo a apoaoia ke noi. Noi mai o Mi Kipi e hapai hou ia ka noonoo_i»na i jsa haawma oka oihaoa koa. Mahope iho o ka hoopaa paa ia ana no na minute he '20, ua nioauia a nponoia e ooonoo hou. Noi mai ba Bihopa e hookooaoia ma kahi o ka haawina koa $79 500 i $68,000, a kokuaia. Mahopa ibo o ke kamailio ia ana no na minute he 10 ua ninauia no ka haawina i hoo* holoia'ma ka biln, a hoolcia, he 39 nui o □a poe ī kolio, he 22 ma ka hoole, a he 17 ma ka ae. JYa ae—:W. G. Lunalilo, P. Nahaolelua, P Kanoa, J. O Domiais, D Kalakaua, W P Kamakau, P. Y. Kaeo, H A. Kahanu, C. C Harris, J. M. Smith, Kaai, Aholo, Kui> helani, Kahananui, Komoikehuehu, Kale Kinika, Kaukalv4'—l7. Hoole.—C. R. Bishop, Kupakee, Matin», Nawahi, Hikikoke, Kipi, Halemann, Naioe, Hanaike. Kaukau, Lonoaea, Nui, Nutona, Kaiue, Alapaki, Keo Kaaka, Mikalemi, Poli, Paikuli, Kekoa, Kapuoiai, Haiki —22 Ninauia no ke $68,000 a hooholoia. Na Bii.a a me ka Olelo Hooholo.

Kamailio mai ke Kuhiaa Waiwai do kek«hi mea i hoopuka ta roa ka nnpepa S. W. C. Adoertiser o neia kakahlaka, ua hooie ako aa i ha olelo ana mai a ka Luna Haaohaao o Honolulu. be palapala ka ka Lunakanawai Kiekie ia u e pili aaa i ka hookiekie ae i ka uku o ke Kakauolelo elua o ka Aha Kiekie. "Ke hoomaoao nei au aole au i hoole aku i ka wa i kaaiailio ia ai keia mea oo aa hebedoma eha a eooo paha i hala akn oei. O ka Hale ka boi«e oo ie tnea, a ke niaau uei au i na hoa o ka Hale, ua hiki aoei i kekahi o laknu ke hoomaaao ua hoole ao aole he pai hoouoa ia mai ka Lani>kaiiav<ti Kiekie mai. Pane laai la oMi Alapaki Ke hoooiAoao nei au ina <nea t oleloia ra« ia ia. Ow«u ka mea naoa i noi e hoonaahuahua ih ka uku o ke Kakaaolelo Elua o ka Aha Kiekie, aka, pane mai ka Luna a Kona Akaoi aole e hikl «e liooQj haahu« ae <>iai aole i aoi mai ka Lanakaaawai K iekie e hoomahoahuaia kona uku, eia nae aole i pane iki mai ke Kuhiaa Wiiwai ua noho onumuie wale no la. | Ni>i in«i oMi Kaie Ktiika, e hou ia ka dl 10 aaa ika haawina o aa alaoui a | m« n» alahaka o Hilo, $8,000, a aponoia. Noi mai o Mi Kahananui i $5,000. | Mahope iho oke kaioailio ia aoa no ka hapalua h»ra a kou. ua niaaoia « lioohokua no $8 000 e like me ka isea i hooholo inua ia. N* Hana o ka ia. Oia ka bila baawioa mt koaa heluhelu ! elua aaa. | Noi n»ai «. Mi Kale Kauka e nooooo hou j ia ka haawiaa he $80,000 oo na «aokuahi holoholo pili aioa, • e hoemi i» i $12 000 wale tio !N« ka meii, he (>uu d«l« We ke*», a «ole i akaka ka e kuai aku ai i mnkuahi hom Kainailio mai o Mi Hikikoke, ua kupoao noli3 haawma e hookaawale la puu dal& i hiki ai i ke Enhini KAlaiaiaa ke koai ahu i mokoahi hou, eia uae, he noi ka'« nole e haawi ia kei» puu dxla no kekah' hoawina e ae Hoomaha ka hale nsa ka hcra 12 ponoi iio | ka hap&lua hora. j Hulawai hou ka hale, aka saio Mi Kaai ; a kawailio mai a» ke ooi aa» e po&o e hookooao « i>e aao o ka heawina i hookeaw.ikia penei "No ke kuai ans i aiokushi hou $S0 - 000'» '

Hoololi tn«i Mi Kale Kauka i lua oo D» ! mokuahi. j Kumiilio m»i ka Hoo Mihopa, aole au i ī hoapono loa i Keia hooloii r»ui ia iim o kei» dala no ke kusi ana i mokuahi h-.0, he mea ; keia e hoooiahuahua la ai ko kakoo a«e lahui ; M« («ehinei u>. hoohnlo oukou he g?4,00() o(j ka uku ana i ka uku omee IhLui, a ke hoo- ; hui ia akn me kei>» d ila, a ke hookoia pah>i na hao» i man«nia n« ka mokuahi al iU lie , mea maopopo e hoomahuahua is an» k* *ie ; lahui No ka meii, h«- mnn»Wa pokole w»le ; liO i h-il« ae nei Ha hooholo ia ana o Ki'auea ] a u* hoi (o«ii kona ennk hio, a ir»-« elui mo- t kuahi e hoo'ioli. ia āna he mea ma- poo'. e poho »na keknhi o l»ua a e «o .hn .hu» ani i ko kakou mau »ī>- laliui. Aole m> hu e ku«- ; noi loa i ke ku»i ann i m >kn«hi hoo inn e 1 mahoinua m<i xna na h«n-> o, ka ~iua, aka, i keia mariaw«, anle knpon(» e ho .lilo nui m" ; ke ma' p'.p.i ole e puka noa » e pukn ole an . paha. Nolaila, he me« pono e h'opmee i : kei ■ me' uo hh mikahik» el»4 e hiki m-i -nn. Kam«»li» mai ke Kmliioi KaUi.iiH, n n.ho loli i hooko.noia inn ohi, u i pnliki ia h u , ma kt«iH puu d li. aole e hiki ke hoo'«i.> ri'« ka rriok«.:t'.i Ktlmi«»i». No» mai kn Hon Bih.'i.a> hooh<>ln (nua k«« haa»itm h- 12 <HW ..K»ia«i«,. HoOioi hno n.« Met ilrt(ioh«ni. H'kik ke rne Kaai i k< Utj;« m i.i n .i, * (nniu<a n<> k:t I»«.m > I'i.OOM p.iii d i.i i hiiiik-i.o» .1- ii ii > (ia iieoi.ihe'na o K<l i.e a un.ih .l i. N >i mi«i n.M- Fl<(ikt e h okoioo i n.«awifi' hou m ilalo iho ne 80 000 to ke kun ar». i m'.kuahi hou. Ma k» mioiim nn ua honlei-i ekd hapa nui oka h«le eKoiu hapaha on« hoa. Noi mai o Mi e hookomoia i 10, 000 ma kahi o ka haawma, oo ka hana hou ena i na uwapo, a e kupaeia hot ka olelo «r»a pel» a e hookomou penei': w No kH hooinaeāiāe'liōu"ana ihi <iw«po 10,000 Ma k>« nioau ia ana ua ho -holo ra. Noi mai o Mi U lemanu e hookomoii i 1, 000 nn ke hona ana i ke awe pae o Honomaliao, Hamakaa i H«waii. Ma" ka ninauia aua ua hooleia, be 16 ma ka ae, 8 he 13 ma ke hoole. Noi mai o Mi Matina e hookomoia meloko 0 ka haawina o ke Kuhina Kalaiaina i 1,000; no ke ku»i ana i mouo a me ka heleuma no Punaluu, Knu, Hawaii. Ma ka uiiiania nna ua 19 m« kn ae, 18 uih ka h ole Noi mii o M» Alapiki e h«p«i liou ia ka unoiiuo ana no ka h»awtn« e r«il» ona » k« kukulu ana i hale papaa hou 10,003; ue noi nei uu e kepae loa i keia hanwina. Ma ka ninauia ana ua hooleia ke noi, he 18 ma ka ae a he 19 ma ka hoole, No» mai o Mi P Nui e hookomoia ma na haawioa i 2,000 no aa al«nui a me ae «lahaka o Makawuo Maoi. Ma ka ninauia ana ua hooleia. Noi mai ke Kuhina Kalaiaina e hookomoia i 1,500; i haawiaa e kokua ai i ka hoihoi ana maī i na laina Hawaii poino ma ua aina e. Ma ka ninauia ana ua aponoia, Noi mai ke Kuhiua K.alaiaina e hooknmoia ma kahi o ka haaWin» no na lilo o ka Paua Ola i 18,000 oia hoi i 6,'KK) ke hoohuii* iho me ka mua (12,000) (Ja inantu nae au o keia mau ldo a pau 6.000 e uku u ao e ka hai laina mokaahi o Weha, ma Ka lawe ana mai o ka mokuahi N«-br s*a i «a mai puupiiu liilii iu nei, ke kumu i h«n m. huahua ia ai na lilo oku P.«p i OU. Hoon<«loia. Noi m»i o M» Kapunia' i 1,000 no k» paleWai o W«itnea. liooleia, Noi mm o Mi Ki»(hei«ni i 1 500 no ka phīekai o Makeni. Ho*»lera. Noi ai>ti o Mi A'apiki K«uka i ] 200 no ka h»le O.'okolokolo tna Wailuku. H.wl 11. N"i inai » Mi Hikikoke e hoemi i hh ..ku phpee oka eie lahui i $70 000 Hnoholon I N i mai o M' Ke-< Kaaiia, aole eoi ku n» j lilo o ka Biia Ha«Wina m mna «> ka §1 130 i!44 Hooh'.l.-ia M;» ke noi, ua hooholo lo» ta ka b l-« h«awina h nie na hoololi e k-ik>>u poe-'<»*ia <■" ka heiuhelu akolu auu. H piio» ka iioot»"0 a«rt » k;« oleīo h....h •!(; j aMiK' O K.«»k- i ho-pauee a i h» P<> l j ■-uei-e pili ana i ka boahe«a ni;i 1 k> K • ;mi Waiwai no kona h»na komukaiiHwai oU>, m« j ka hoopuka onn ī na pul.pala b nt aupum i no ka Hotele Hou I Hookomo mai o Mi Ai«p»ki he hoeloli hou | iio ka olelo hooholo mua a Mi Keo Kaaka, j penei : j Olki.o Hooholo—No ka mea, ua hana ke j Kuhina Waiwai me ka inaa? kanawai ole ma I k.i UIG o Okatobū 1811, ms ka honpuka ana ina Bona o ke uupum Haw<ii no n« daU he kaneha ki»m»iua taus*ni, uie ka hoopaa ane ia ia iho a me kon* m«u hope m»hope ona ms ka oihioa, no ka uku ana »a inea iloko o na makahiki eīima, a us kapaia u» mau bona*ttei "Na Bont Hotele," ao k ?ia hana ana a ke Kuhma Weiwai on inmwo o'e 1 k» maaa kau kauawai o keia aopuni, a he 1

aupnni, a inn «• hoohola i« aaa me fca nan« : ole i.i « keia ahaolelo, e lilo ana keiq he mes : kumn •lakai no hop* eku Nolail», e hoo-: holoi» ma keia. »olc e apom» nku hsle i Ahnolelo i keia h«ns »na, a e ahewa hoi i I- ' Kohin»i Waiwai oo i« tnea, Mihupi' ihn n k» hoiiūHep'H nna o ka hale \ 00 bt hora okoa ua hoūpnnAU a ooho hou to» ; kn bor« 10 k»k, «Na U npopo. • , j La Ha\A 61 PiULiK*, ICLAT 12, 1872 i Hnl'iwni k» Ah*olelo rn!i ka hor-4 mm). : Mi'!» H-inohano I > > p'nid< , r\« P, \.ihu'.l("lun nia ; k.'» noho. Puleia e kfr Kahnnipnīi» m;iu Uwluhelnia kn moolelo o ka la -iuehi(i*i, apon.iii. ; H..0l il, i mai (> Mi Riikt, e law» mai nn» ; no« he bll <> pili Hini tna innknahi holohnln illl aui;t. Na H«V4 O KA 1.4. Hapaii i ka hmi» i h^opm<'eia infhinci. oia ki noonoo'ana I k<» h lololi hou o ki< olelo h>i<>holo « Mī Ka iki, f> pilinn>i i bn h<>aWH :iku i ki' Kiih'-ii Wiiwni, 110 k:t lioopnKn M, , i lIH "B fīntptfi » K • »rrii o \r K' i '< . .k .. a W:.-..-. |io ; iiii* h liiium ;.ir. i kc -Knhi'i» Wiiv*':ii. in» .. I- 11, h» B lIM II t. '(• ? A In'hlim l;i k:i m:īmi ma k#> k-inaw.i i !ir-i:ī <o k'H li ior»iik:i :iri.i i na man .B m.-i 17 lele l;i ? K"f k« !iiut»H i neiii ma ke K»k'«wa! o<. k«» | ■ oii.i rn(> k:i wi, E hiki ;tm'i ' rk • K h'i. lf" i rrii : , hc n'Mki ■ kllik ,W;« t i i o i',: H f N'. 1 . l.i, Wc 01. > • ri(-i .i» <• 1 11 1 : -i| •• .l l'l •,.. 'i."' . 'lO ip.) :» •.1 I >' B "iā H >t !f, aif' k* m n i i ae ole i«t ma k(> %*•.:« w 5. T7 . b-=ifa ria okoi :»-p. n-P helc ftk.t 'ke Ki'Ti' : n i W -īwii';», ;« na h-opnk» ma{ ke Knhin- Wrv • i na m»>n paUnaU hnopn» , 'a, a he:«hft I » lre ano o m«n B ,l na nei ? j Ei* ka nir»;«n i k('i:». manawa, he-rn»n B .na a'nei kei» i lrn iko knnawai ? Ina na manao Knliina Waiwai he m;«u bona kei « i kn i ke kan»w.»i, alailn, n» hooi oia i ka m-»n . i haawiia nona ma ke kanawai, a he mea p >no . e aoia oia imua o kakou. Elna wale no man , moa u«i, o ka pono, a me ka hewa, o keia j hoopnka ati:« i na booa o ke aiipuni, a ioa ua i bewa oia, alaila, he mea pono e aoia oia e ka I hale. No ke ano hopohopo o na poe mea dala no keia mea. na halawai lakoo, a na hoopnka ae o J T W.itjjfhouBe, aole oia kekahi hapa o na ona no ka Hot(-le hou, aka, ; ua ba;.wi akn oia i kana maii d»la no kona liiliiei anii i ko anpw.;, a ma o ke anpiini la i »i oia <• haawi i ke dala, aole no ka |ilo i ana he hoa lini iM> ka Hot»>le. | M;iuao ;«u ma ko'iia miio K no I ke aupuui, aole i kupono ia la' ke hoopnka i j ūb boiia o keia ano. Aka nae. ma ka hoo-; , - * paapaa aoa irieliii:ei jo keia mea, na hoopnka pu ia mai ka inoa o ka Moi, a o keia lawe ana mai i konā itfoa iloko o keia hale, he mea pah» ia e hoohnli mai ai i n» hoa. Ke manao nei au aole loa i kupono i kekahi o na hoa o ka aoao alii ke Kwe ruai i ka inoa o ka Moi iloko o keia Lale, oiai ua hoikeia ma ke Kumukanawai, maiuna wale no o na Kuhina na hewa a pan aole maluna o ka Mo», .a t keia lawe ana mai i kona inoa, he hoohaahaa ana i» i kona hanohano, * * * * M* ua mea i kamailī««ia e keia hale, a ma na nnpepa, ua hoomaopooo no ke Kuhina Waiwai i k;« hewa 6 Kana mea i liana ai, a ub hiki ia'u ke olelo ae, ua hmia oia i' keia tuan'bon«» me ke kue ike kanawai. Nolaila 0 i.a hanā * pan o kei» «no, he niea e h<>ohau ai i ke'anpuni, « ina ao'e i aoia keia hana ■»!»>», aUiU, (i 1 ! k.nnn alakai keia no na h'tin hp«n o keia a (|.. ma keia hope-akn. 0 ke ano nui wale t>o ■> Keia <>telo hooh •!:> 1 Uweia mai >»', h. l n»'-a »;■:««> akn ai a e ho ih. >»• • i ke Kuh iii Waiwai i\o h-»>p'ik<i atia i keia mmi b m «,' o lilo keia i ktm»U ala-

U*i 11« (|u K.ihif)>t II pui ni:ttlO|>e 'on;l Ad!c I i |>ili keiii nlulo hooh.il. > i kvi ;ik>t, II I 5 fc 1 ll'Mipllk i :hi;« i lia b )iia, u i liew.> oia, | li ln' pHiiii e l<o:tl>f wnia oia. ; Ku īii .i ii Mī a rn:i.t : U « 'iii liaii) uil i il :i k'i'lo i k:i(li Illiu :t < 110 liel, 111 nmii.lo ;>i) nu'ke :ik;iiflii n ii, k I II i U) i■; n rne k r)ke •> k . Lun;t o Hiiikilhlii, M.i k . I;t iim;i i ku imilioi i iii ki*iH, ii i ikei i o m-» : ;li»' !l' l O k:i lileiu lio tl<ilo, u k.l fl<>Op,tll MIH ! k.' Kiihiii . \V.tiiv.ii ,» (I k , w.t ,tu i'm! i.k.ui, M. K.'ln l iii i.. u i .li;vii iii.-w . I.hl,i!n i k.'i;t I i, n)i i.t un! i i iiii-i* :ii ke hii<-> i'ie >ne» iu «■ tH)o;ii;tk:.po iik ii ai i n;t lioa Mi« k,t U iii'i i i lnwi'in mm m k» 01010 hooliolo. aii» m «l;iilii ho hoahewii ikaika ana i kue i k«; K umukanawai, h i keia i» u« l.iwt'i;t inai ho ho;»litH.\» ni.ima [Pam' inai o Mi K«>o kttak», pela nn k » mauao i ki iohi, »K.t, tm k » iiitin»i)l;i ittiu, «ole e hooi v»t>pop i iin lnm nolaila ua laweia mai kei* olelo hcH»holo.J Qia no, hookahi uo ano o k b olelo h .oholo o V ka hoahi'w.» ana i na Kuhina, ua Uke oo ke ano o ka olelo hooholo ojua toe keia o!elo houholo. . 0 ka la«pe ana mai i keia ■ lelo hoohōlo uk. hiila kona uiuiiawa knpono. Ina e lawein tnai i k > w i :tole i liooholōi i ka bila aie d,tU no ka H"tolo, »litila ua kupono, oiai, "he o'u aua ia īka wauKe i wa opiopio "

mai ai ke Knhinae ahewa ? He kanalaa M0 no ke kupono o ba lawaeia aoa mai o keia olelo hooholo. Ku mai oMi Kipi, a kamnilīo mai : U» manao an na nno waiwai ole ka hoolilo ana i !-» mnnawA mn ke kamailio ana i nei olelo : h>• iliolo 0 kei:» L<ilni e kamailioia nei, o ; tet:ihi no ia o ria I>un» Vni o ke Anponi. « ma k<>'u manao ana, ua kne k>» kakou man I hoop»»apaa ana I Kn rnai oMi Mikalemi, a k»mailio mai : M«i oi loi «kn ka waiwai o kei'» oUlo 10, ina i Uweii m»i m »nin» ae o k « w« i hooli..l'i>» <.i k i b ,- U hoaie d«U Ma ka n-inn ana i ka h»na a na Poo A'ipnni mamua akn : npi ii» ike.i» no ko Ukon ho.iie an» i ke; A'ip'ini. M«n «o a.n.h«> mpn n<ii no k'» hoopnaia !»•»:♦ o keU honi n ke K'ihina Wiiwai i lnna »i, tirt bewa nm kona ma.u liel heleiia ; a p»n. ! oMi Aholo. Ut manao nu he <i'»-lo ho.'h'ilo »n < nui Kpi-« oi « ho> k» ho .- ! he*»>i *ni 'ikn i ke Kuh n» Wa:wai a ti-« m<-! nnin n-i ;in n.i ka h<> .|ipiv>i wi'i» »na aku i ke i K ih n» W-iiwai, ue k » m.< p po nle <> Uh \ K> W 'ii 'i -u i k.-i i rii.iow) ; IJii ; ni f <liU" k" au iiiiu' n.. IH4H b>- ! (»'. ( [ V<•. n i lilo (»", w.«>ii » k» mi-a p»n-I A" ei. » l l^» i<'- )i »"i;tt i 'mi'i ua ho hlo ia l<e d I « '• ke <>i|>'t <i I.«H e l»we i» m.! nei ka <>l-lo H oh .1 < m mbii < «e ok« h> <- ; h om.lo i» ((it n'k» hiii hii.ie d»la. alail-, hft o1 >,k i) k» mii ■'a r •> i.. M» k•' nan oio eo .»<>■'»■ n•-e h- .-i ho •» .a ua b'-w« m •- li f k'ihn VV i*. t j . n.0..k»- «.<ki C>!e ke h "i(»i l/'.nH \ T i ma KuinuU .naw i, noUil i. ii« U'weii*' ma l nei he w«hi olel-. honhnln ; e •«" lio '» w • aki» •> . ke Ku'iin W iw» ; , « ;ma Uo'u m ..<a<. an« «ole iku i k- k-n iwai na ' O'ihew i ann a kei« hale Ku m»i ke Kuh>na o nn' Aina e » knmai'io m i. -Ua m»n»o ka aoao KuHin» aole e kamailin in no keii 'me.'a, «ka, m«tiope iho o k« i hnolohe anā-nk'u'i na olelo a na Hna, ūa ma- : n»o au he mea pono no ia'u ke pane akn. ; M* nehinei ua hoomanao au i na kumu a ka . Luna o Han»lei i noi mai ai he mea pono ke kapae ia keia olelo hnoholo no ke ku ole i ke kanawni ke bo«h»wi aku i ke Kuhina Waiwai, a no ka pololei o kana mau olelo »n» a m« na kumu in«opopo lea i waiho mei »i imua o keia Hale ua manao »u he mea ike kanawai oia, a mahope iho nei i lohe ai au he loio ka oia K»mai|io mai no hoi oia no j keknhi mau minute no.kole ekoln ma ia hone iho » Imomih» e ka H ile ma ka hora 12 ponoi no k« hapa hora. I'ka hnUwai hou ana o H le, ku hou mai ke Kuhina o na aina e « kamuilio 'mai. I keia manawa ke hapai hftu nei an i ke kamn'lio ana no na bona- i hnopukaii, a i hoooaa ia h"i Ua olelo ia mai oei e kekahi j Lana n Hon lnlu, ua haawiia kekahi mau boj na-.ta(iB>«ni dt'a hook.hi no na daU 5 r (> j haneri pah», ke olelo akiu »u ina e ha»wi j wale 1« ia man dnla i ke Kohin'a Waiwai, j anhe» ka mana i keia H .le e ahewi ai i ke j Kuhin:» ? O na Lun» Haoohano nae 0 Honololu nei he ma<> kanaka Hawa-i a he mau mea i h«nau la no na kana«a o □« aina e wai, ua paakiki Ukon, a ua hakak» no keia ku'i>>« mat ka w« inai i hoopu';» ia ai kekahi m u kammlio ana no ka HoiaU, a mn k'nohi 'oni hoi a hiki i ka hopena,. E n;<i«»' kakou i ka pnno o keu 01010 hooholo, m me ke knpono i ka hale ke ao aku i ke Knhnia W iiwai, me ki na'na "le i ns mea 1 kiuinili ' i > m « na nupeiiH, a e na kanak . ph<ma "S nlaiiui Ke olel .' »ku neī .u ih \ ■ v»kou ina-e h "ii 'lo 11 kein ol t >lo h oho'o, a j U.««. akn ik„ M(«|, »<> «• «> ln'k» ī k« ~|«'|.. i «e e xpo:to Hna p-ihi ..»» «««!«> pah;t, ao'e i t k k i i ,'u i • rnea. no ka me», mti ka wa ;in ii h «I;. wll ;<i k i Ah inlelo n ht- ī i keia

Ilinmw I, ;ioie I" i a II I II ilawai a kainailio mi' k M i iio kei<» (n-»a. K 'nn-. o'»k"U ma ka olelo hnUe a ke K'> >•■lo'i W i'iw.ii a e i"ve no nu.ou tiole i li.ow, haw.hi '(a ho:k>» «II» i k-i oikou tn«tia kauk n • w»i.e iiii IX -a ii.. uie «, ih ii.nke la m«i iw 'h .«ipuka i« he ii.ii t#.tl ii iU B > a »!<■ k. h ~.w. -vi t a (i»i <> t.,« i«.><- t if . 4*2 i k . U»nu d »i: n • k« h t-*i- i k'.»'•• "ia «i I.Kon m»l im» o*« H «l>-. » "nle '>-.» i noo'il i« «ku ke ahi da' «•> ke •«)i> •«»> O • liaa>> .» >' la han » o<ti'. » le I>« >ie wa'ii ;d ';» n 0>«hl I loan m i i »e K ri o > W iwai. o o n< <»»ea i lo> mai i» i«, <> >»;« o eio h.i ii n.« m ,l<>>< . n t a <n« na imiiepa, a m . »* alaou< pah i o Ke k laiiakauua'e Ke <.lel-> iku nei au ao'u 1.,n i hoow .ha'.Vi«n:» ke Kuhion W r aiw ai i ko onkou m<»na k«u ka iaw«i, « m.UiU aole i kup .no la oakuu ke ino':. aku i k«*la olelo houholo Ke noi aku »ei aii i t <>ak u e kaupaona oiikou i na olelo a na L'»na o H"in>lnlu, i hoo paka mai ai. (Ja nīeioia mai nei e ka LuAa 0 Honolulu ua hele aku ke Kuhi ,u Waiwn Rta na huina alanui e wi«hahee ai, a e ht|kt< ai i na oleln hoopnn'puni no ka Uwe ana nai 1 na dal» n«« ka lloie'e llou, in» peU, al «•■ m»i anei ke Akoa i keia wahahee nut e r.«»h • i*»iti iwaena o kakn» ? A uAi.n ia mai ouXo i ili-wa akn » ke Kuhiua Waiwai, iuj i«' i olele hooholo

Ku mn» o Mi Kah-inanui « «amallio mai, aole «u i manao e kamailio nui ma keia mea, aka, U4 loaa ipoī »*>.'u ka manao hou e kamailio ai ano. U i makemake nni au e kapaein ka ole'o hft>hol(», no ka mea, aole ia i ku i ke kan»wai, nolaila, be mea makehewa ia kakon ke hooholo Ku mai o Mi Louoaea a kamailio enai, me ka » aoa. Ua kamailin ia mai nei e ke Kuhin» o ko na aina <• oa knaoia an e na Luna o Honolaln, ue olelo net au aolo peU, aa kobi> nu bu e like mn ko'u m-mao pono mni ke Aku • mm, me k< hoopili ole in ihope o kela a (ne keia. Eia knkahi. uaolel» mai nei ke Ku'iina o ko ii> Am* e.e m >ni «hu r»a Hna 0 ku H.ile ' kiii.i inau kuiuu i m«i nei »» ke-a ia ko'u pun iih k «na m«u nlelo a<>'e e hini m'u ki* ukhii. Ei t no au rria ka ahewM a >a i ke Kuh o : W nwai, un uewa <>ia m » ka hoopuka «u« i n « h>>ua o ka H««tele. Ku uiai o Mi K<ip«kee a kamailio inai. Ow.iii hii kekahi i kaiiiilio <04 nehmei no Ke līap-ie ina i k « oleli; honnolo, Ho k'» mea, >ole ia i -ku i ke k.n «w,.i, a oWaii no kttlp.ihi 1 K .'k .ia in* k:» .».>;» >ek »p .«* loa i k » olelo • 0 ko'.i maiiao i ki wa I h tl».:i;t ai -.ei:t i»<;;». u « ik<! :io ke Kii iin i i k-a hewa » ii'.l .il» i wmlii' mai «i la iu-.liiKo o kan« oleU> hoike, n»e ke no-i uiai i k.oa Hale. Ann, iih 'io.i'Uiim kakou, oiii hoi, ua haawi akn kikm i k« <• u'i'« i k» bilt e hoaie d.ia ai ii' $1 H» 000 n > ka Hotcle Hou, nol-nla, aole oa i/i i Hoe <* hiki iii kv li ~,h.'w. »Ku i ke KiHnnn Whiwhi. Kn (»»ai .i Mi \-«ilie * kamoli.. m;»i m» ka :«.«•».» e ka i;»i' itiv.t i ka olel > nooh >lo Wain .'n, iim n.ihi ka (iuti.«w:i kupouo e hoahew i v;i ;ii ke Kuliin;», no kit mea, ua hmkaU «ku k >kou i;i t.v n»a- ku h >oh «lo an t i k.i bil > hoaie dal:t iio-ka H< tele he $110,000. Ina- e hoopukii ih keia olelo hooholo i ka w& i Uwe inai ai ka Lii.;.. o KoliaU Akau i k;t palapala hoopii e noi ana e hoopii Luna Nui i ke Ki)liit»it, iii.t uft poito. Ku mni << Mi K»ai a kamailio mni, akahi no au h hoomaopopo kahaha nui o ke kaha.i katii i ku ni keia olelo hooholo, oin hoi, no ke kue ka i ka rula o na heonimana, e like me k;t olelo ana Iho nei a ka hoa ma ko'u aoao hema, Mt nehinei, ua ku no aa s ni-

nau aku i«ia i ke Kahua e hiki ai ke ku ka kakou hoahewu :tna i ke Kuhina Waiwai, aol.» uia i hoine m*4popo (nai i; ke kahaa e lnoihewa «i keia hale, no ka mea, aoie i uuopopo ua hih.ki i ke Kumukanawai a me na kanawHi. M-« kei'i U, ua puka ibo nei ka ■ lelo n ka Luoa o Honolula, o ka rula o na keonimana ka i hahaki ia, aUila, he mea <n»opopo aole kuleana e hiki ai ia'u ke ooonoo no keiu olelo hooholo.

Ku msi o Mi Mikalemi a kamailio mai, ua kamaillo mai nei ke Kuhina oko na aina e, ua alakai ia w»u a me kekahi mau hoa e ue inahope o na luna haole o (ionolulu, aole pela ko'u māaao, ua hoopnka aoa koho ao au e li«e me ka ike ana o ko'u luoaikellala, riol.ila aole la he mea kupono e kamailio ai. A ka'naili» m«i no hoi oia ma ka aoao eko ku.i aaa i ku olelo hooholo. Ku mai o SVI« Poli, a kamailio mai : Afr. Pere.iidtna :—Minamina no wa>» i kahi Auniiia Waiwai, iua ua imi ka olelo h oholo e wale aku ia ia me ke kuin<» nle, ;» iiia nia i« ano ka o ka olelo hoonolo, e kue ana au, ak», aole pei*. no k» .nea. ua ike makaia e na hoa o keia h.le, ua Hne m .oli ka hana a nei Kuhuia i ke Kumuk.iuawaī a rne na K -niwai, me ka ae ole ia e kei « h le, ot;»t ho>, u» ho>ke inai n • ke Ku nin t, ua liaawi »ku oia i.ka b;U b'6"paa d>U t h .iim i )s oleia.m » ke kaniiwai, oia hoi i ae le i'M e ke kan-iwii u hHiia, a me ka ike no <» iia hoa o kfia h >)e u « kue la h.ina ake K nhin i, ei« ka ne mea ■le ilea loa 'n'a kei i 0 i!e ka Hi'iino iiko, nii' to-oie-i I. a .)e i hev» t. K ,t 'n.i ; niai Inko j.e n ni olelo' » ka Mei Kn-kie i«e K'ih ni o k<> na nn. e, na i mn >ei k« U, he >*oiio intn lun » e h«hwale oei imli'ine o 'ia Lunao Hoool ilu, nna inanio »•>. (IW1I) pth« keiaii i Kom > iioko •> i > olel->

. k>* Kub iia «I*l, e b<».>le asu «in ui a<>ie h>* ■ uaui <> ).» o|h|,( ; 01 *-l 'liea. (( KH L«..« H-u I H.nio u u, o'■ k>ī mea Kuein.i ino i un B i. nii ku M keke, e m i» ti>«, em : pi»i*, nole u i 'iiaKeni'iki' « kue aku i.i ii ma *ei>. mea, n<j Ua-ine-», ike an <> h > oia.u k. : :»e.« f liah'ii uku «i, *•>!« o k I • |>nw . e a mr i K'. h'i.'pili w,»le A peh>'īi hi»i, eh'» li , Luu • e hahni oei enan o Ukou, (in Kuh - j ,a ? ) U« luki o<i in'u ke Hai paknhi i*ki» i «ii U&uu mau inoN, akn, uu (naka'u au, o ki- | pehi hon is .nai au i ka ipu inika, e l>Ke me : <uu hanaia ana • kekahila enamua aku nei ; A m» keia htoa kue a ke K ihui» i ka por>o , i i maoli, h ma i-i ano, ko kokun nei au » ka | oleli» hoohol i o ahewa aku i nei Kuhina huna | Kmmimi ole . Ko mai o Hon C R. Pihopa a kamailio : in»i v ua loihi ae nei o* U i liaila o keia kaj muilio aua o<> ka hoopii luoa oui an», a mai k% manawi» mai nn lioi » noonooia ai ka bila i ho i.e dila n hiki i keia mana«a, aV lohe m i'i n nn n,r ho(it»uka mana i nna o kokahi oi e • Luna Nu; i ko Kuhina VVaiwai l' • ! < !o K»> olelo ho«h '10, ua i;. > h>ukhi i nn I bon* o ke Aupuni Hawaii e ke Kulnna Wai

wai, fflā ko'u maiiap aoa, «ole keiu he mau booa ao ke Aupuni Hawaii. No ka mea, in» aole e huoholoia e ftafeou ba bila hoaie dala, alaila, aule no he da!a o ke Aupuni e hooliloia aaa no ka hotele h«a Ua oleloia ma nn booa, uh hoopaaia ke Kuhinu Waiwai a me koou mau hope mohope oaa, aka, aole a«e no ke Aupuni, aole he palapala me ke aopuni, aole hoi he mau dala o ke aupuni i hoolilo la, Mannu 110 au us pono Ou ke kukului.» 8u« o ka Uo(elu, a ao|« hoi a>i i «nanao he pomaiuai ko Kakou a n>» ka lehulehu no hpia i.ieio ~,, 1 uh». K» mai oMiKa ue a ha.nailio mai. No k» ol^lu; ana m>i nei oke Kuhina oko ua qiua e, o dh poe he II ko lukoa oui, « 6 paha o ia poe. Ui h»ti«i likou «nahope o na Lana eloa o Honolulu, auu mauao wau ow.iu kekahi, nolai-ia he mipaa ko'u e aamailio ma la mea, owau kekahi i hue me ka Luaa o Honoiuiu toi ka hihia o S. Kahoohalahala, a owau ka mea i Uue ikaiKa ia ia. R.na in<ti Ka nuho, e hookupono ka mea Unihulio nn» i ka me« imui o ka hitle, oia ka ..lelo hi.ooolo. Hoopn ka Luua o Molok*i i(aua <> kd h;v!e, no ka hooholo aua a ka noho M > k i ninao aiin i k» ku haie, ua «ponoia ke n.iuoha aiia a ka noh«. Kainailio hou 'iiai Mi K»iue, i kn'u ma'.ao itu.i, aole i hewa «a Uw jii ana mai o kei» nlel.i hooh ilo, a o ka inaiiao maoli o ka ..IHo ho holo, oia hoi e pa, e apo inai i ke Kuhina, i ole oia e lelo m.waho o kh jia. K.u 1 1»• oMi K>inkalic», a kamailio mai : K-.< ku ti«M iu e kmiiiiil oh ui m,» ke kahu» m> «'u i kuknlu ai i kdi U iuoninoi. Aole uu i in.imu) e p»ni; hou uku i ke.ia aka, ma na hoopu-ka inaiiuo ana a ka Luna o Molokai, ua hilinai nui ke k iliua o kana mau olelo pane iniiliiua o. ka'u mea i kamaīlio ai i ka la iuehioei. He ua olelo au īmua o keia hale, ao le lie kuleaua iki o ka hale holookoa, e h«i pu ma ka ana e hoahewa i kekahi Luaa Xui maloko ae o kekaln olelo hooholo, no ka men, aole ia o ke kuamoo pololei e biki aku ai kona hopeua i ka ahewa ia. Inae uana aku *s«* ho* i ka Pauku 59 o ke Kimnkaiiiwai, oia wale no ke alanui kahi e hiki ai i ki;ia Ahaolelo ke haaa. Ma ia puuku, un hoakakai» ke kulaua o ha m'aka ainaoa e liana ai, a jue ke kolAna.o na alii e liaha' ai. Ma ia puuku, na ka aoao -nakaairiHna e liookumu i na hoopii Lnna Nui a pan i nhiiki kanawai ia, aia a maopopo ka pouo o ia hoopii, alaila e waihoia aku no iuiaa u na alii ; uo lakou ka mana e hookoiokolo ma

ke u»o ali» r»ioa!)ĪD»u 110 tee aupuai, ē like mo ke knh knhi aua o ke Kuenukanawai ma ka Paiiku 59.

Aule i hanaia e like mē ia kohiknhi ana, ke hukiia nei ka manioio <> ke Kumukanawai a me iia hoa o keia hale mamuli o kekahi <ilel<ī li<ioholo aao ole, i laweia mai e na L.unk o Hon«luiu. No ka mea, ika wa mua o kn Uweia ana mai o ka olelo hmh ilo, ua hilinai nui i» uoaluna o ka Pauku 15 o ke Kumokan»wai koua kahua, aka, mahope iho, lawe 'hon' ia mai he lioololi e Mi Alt»bati, kekahi hoa 9 Hooolulu, e ktpae ana i ka Pau--15 oke KuinnkanaWiU, a kau iho.la maiuna i» kekahi nii);iu kulanalaua, oia hoi, ua haoa ftan>»Wi»i i»nf;i ke Kuhiua, aole paha ma koiii». hoopn.ka ana i na biln hoopaa dala ma «a aoao o ke aupnuī ? Nolaila, eia ka oinau ; iī■» hi>a :■ N'» ke aha ke kapae iā; oua oka ■Pauku'ls, a |aw<-ia mai U ma kekahi ano e k;» olelo hooholo ? E hoomanao oukoa ena ■m ho», oMi AUbati keknhi hoa o Honolulu, ■u' Oih ma lioio kaaa hana makaakau loa, a ii>;« k'inu aim Loio. ua miupopo ia ia, aole i Uwa ma- ki» P» kn 15 o ke Kiimnkanaw.«i Ka-hewi» o ke Kuhiua, im ka inea, aole i nti;»ki ke Ki/)iiii» i keknhi inau olelo o ia paukn. liu)n;ti» k»; kuinn i l»woia mai keia hoololi, | ;ii» ke ano e ae, e hoo aku ai i ke j Knhiiii». Ina u » maopopoi ua Lr.ua o HonoI 1 •>l", iie hew.» keia ■> ke Kuhina e hoopii Lu

.1» Nni i .'i. N(» k»» nh« kn mea » hookumn i .'j iVi (. kn P.iiku 59 o ke K.iniukiiii .«• «i, »• h i.ipu Lun • X«II i» ? In t pel i *U- i il i, k« h..."8 «ik'i ii«»i hii nnua «. ket» h»lo me A.i xr w i le i ha Kuhiiii. |>e p.»uo īh kak.iu j ke ku lokāhi iluna k hoopii Luna Nni i ke K 'ihiini. No ka inea, oin nnoli i»o ka maki- i i»» <> k » Ap »ni o Han «lei « me \nuhi>U, kH poo nniiii i h.n.iiiKi inaī ia'u iloko o t».iU». a <>>* no hoi pnh» ka m.»kem«ke iutoli o : ua ni.tkasin»na a pau o ke aupuni, hookolokolo Luiia Nui in ke Kuhina, iua na nmopo-; (»o i;i k.ikoti ua liowa ke Kuhin»; ak», miiUio x> koia olelo li<K>holo, un ololoi» mai noi e na Lun » o Hon«<lula, e hoohoi • k~»k.>u e hoahowi» !»kn ī ke Kiihui», h ho iknu uku ia ia, h o k.i p'io »t !» m> i». Ini peU ko Una man ioi.i, he ine » kuhah.i lo* la'n, ki hookuu w»le <tm» i kekahi l»weha\a me ka hook.>lokolo ole Auhoa U Va Aha llookolokolo Kiekie aoo like me keia, : biK>puka i k«na olelo hooholo lihewa, aole nae he uko hoopai no ia ahewa ;ma i ka UwehaU, e like mo keia ? Wahi a o» Lnna o Honololo, No k-.i mea, na.il i iln- : u i . k ikou ka M i i» Huok->U k >lo Kīekie o ko j knkon inpuai, » <> keia .l.iio A!i »oU«io »m> hoi ' k» Aha Piii* Kiokie- o 6ēia aopuni, a

peoei anei k« h*aft kapooo i ka maoa okeia hale, e lawe m&i ma kekabi olelo hooholo aoo hooenama, a hookoa wale akn i ke Kut)iria, aole he boopai ako. Ea, aohea onkoo ena boa, oa maopopo ia'a *aole i lawa maialo o na kaoawai ka hewa o ke Enhina, e hiki ai i»e hoopii Lnoa Nni ia, a oa ike no oa Lima r> Hor*olulo ii\ mea. oolaila laaa i tswe mai »i i ka hewa o ke Kohioa raa ,kekabi oīelo hooholo, a haalele i ke alooai po)oI»t. oia ka Panku S9 o ke Kumokaoawai, a oa tasopopo pn no hoi ia laua, aole i laiva ka hewao k« Kuhina ma na kanawai e waiho nei, noUiU lnoa i olelo mai uei, be mea kanmaha ia kakon ke hoopii Lnna Noi i ke Knhioa, a e poiu> e hauaia ma keaūo mama. wahi a laoa, itlai!u, hf pono anei i na boa o keiahaie ke ae akn ia mauao, o bana m#ke ano mama, ina peU, t»ole anei >a he ano ooopi4inieaai o keia kale ike Kohina. Ina oa maopnpo i keia hale, na haki io ke kauawai i ke Kahina, e pono no e hoopii Lana Nai ia, i btki ai ke boahewaia oia, a hoopnkaia kona 'olelo boopai, e like me na hoopai i oleloia oia ka Panliu 59 o. ke Knmnkanawai. Aole au i lealea iki, a pel» pu no hoi paha oa makaainana o ko'u Ap»na, i ka oleloia ana mai nei e na Luiia « Honolnln, e hoahewa oo kakoa i ke Kulnna, alaila, oia knna knmn e haaieie mai ai ika Oihaoa Knhina. Aoie pela k(/n munao, nana e haoleie mai i ka Oihana Kohina, a e kapaia ako oo anei oia he kaoaka pooo ; • aka, o ko'a maaao maoli, ina aa akaka mulalo o ka hookolokolo Lnoa Noi ana, uh h(;wa ke Kuhiua, alaila, e hoopaiia oooia e like me ke kuhiknhi auao ka Paoka 59 o ke Knmukanawai. Aka, oa māopopo loa ia'u, aole no i lawa ka hewa o ke Knhina «««lalo oka hoopii Lan» Nni ana, a oa ike (>u 110 hui na Luna o Uonoluln ia mea, oola* U liiuu i lawe mai ai ma ka olelo hoaiai ieuaa " I,u makaaiuana, i oleloia mai ai o laoa na Lmia kokn.l makaainana.

Ma ko'u hoo(obe ana ako nei i na roe« i kamailio ia mat oei, a oa puka oiaiaei kekalii mt»o «ilelo oia hoi, " na i.onnoo ana fce Kuhinu i ua hoa o keia Hale, a na hau kona mnnao looluua o lakoo no oa oihaoa," Manao ao, aole ia be naau kalai naauao aua, oo ka oele olelo auēi o oa Looa o Honolala i olelo ai pela, ua like no ia maa olelo aoe, me ve keifei uuku e noa ana i ka pohekn i ke kuuaka makua, no ka mea, aole e hiki ia ia ke hakaka me koon q]bq lima nawaliwali ; it pr-la no lioi, aole uo au i eoahalo loa i ko ke kuhioa o ko na aina e, bo<>pi]i olelo aoa mai i ka hoopili o na iuoa he 11 mahopeo na Lnna o Honolulu a nte hemea la oia ka tnea ; i kat'o ai o ka Lona o Molokai i ke Kuhioa. | Aka owau nei, ua kue loa au i ka olelo hooholo, no ka mea, oole ia o ke aianoi pololei a keia Halp e hana ai i komo ai ke K.ubiaa i | ka ahewa ia. j aote ntn ko'n hoopilimeaai, | aka, oia ko'u alaoui i loaa ia'u e hele ai, iqi ka laiua poiolei o ka oiaio e like ene ke alahai ; na, a ko'u mau ike kanaka. Ano ka uiaopiipo loa ia'u, aole i poloiei keia olelo hooholo mamuli o ke ana o ke kamnkanawai nolaila, au i hoole ai i ka pololei o ia alakai aua. Ma ko'o hoomanao ana, he poe hiliuai knmnhanawai kakoo, n>a na ainaa a pau i lawe ia mai imoa o ka j Hule, na hapai nui kakoo i ke knmnkanawai a pela no hoi na Luoa Helo I, Hela % o Houolulu, aKu, malalo o keia olelo hooholo, ke haalele nei kakou i ke kumukanawai, ke koi I mai nei ka leo o k« Paukn 59 e hana e like me kona makemake, aka, ke hoole aka nei kakuu ia koi ana mai a ke knnmkaaawai. Aka, e like me ka'u i olelo nana iho nei. Ua ike lea no aa t Hoa Hanohaoo Heln 1 a tne Helu 2. Aote i lawa ka oielo hoahewa malalo o ka hoopii Lnna Nui, noiaila laaa. i |aI we mai ai i ka hewa o ke Kuhina malaio o ! k«* olelo hooholo hoomama wahi a laua, ala- '( ila, he laao hahau knpono %nei ia no ke kanaka i mauaoia ua uhaki kanawai. Aole loa pela, aka, ua olelo mefj nei laaa, oia ka law.eia ana mai o keia olelo hooholo, oia ka ka leo o oiakaainaaa, i kuu maoao aole ia o ka leo o na makaainan'. e haaa kakoa ma ke ano maoa i ira na inaopopo ia kakou ke Kuhina ua hewa, o ko laua maoao w&le no īa, a ma keia «aaa kuma ko'o kue i ka olelo h(H>holo. Ku m«i i) Mi Keo Kaaka a kamaiiio no I kekahi nau rainute poaole ma ka aoeo o ka | olelo nooholo. [ Mahupe iho o kana kamailio ana, oa nioan | iā o* «e a me na hoole, no ke kapae aaa i ka j <i|elo lio >h'>lo, ua hix>holo ia e Kapao, 'ite 9S , ka poe i koho, he 23 ra& ka ae, be 13 ma ka } hmile. j N* ab—P Nohaolelua, P Kanoa. J. O. j D'xnims. C R Biah >p, D Kalalt«Q*, P. Y. j K»e «, H. A K «lanu, P W Hutchi&«», C. ; C. H«trris, S K Kaai, J W K >pakee, D. j H- HiKikoKe. S. Kipi, 6 W D Halena«oa, J. : VV L. An»ln, H. Kuineiani, P. Nei, | M K ihananuī, R J.Komoikehuehu !,iv-«piin>ai a ®e P K»ukaba f Na HOOLE—W C. Lunalilo, C. Kaoaina .: W T >1 t>o. J. Na»«bi. A. K«u*ai>, J W* L >u>»«e.t, O Kaiue. A F. Judd, J 0 Csrter, : E, Mihnlemi, Z Poli, Paikuli • me Kekoa. M« ke aoi uj hoopaoee ka h*lo

LA HANA62 Foa< NO ICL4I 13 1879. H»Uwai k» Ahsolp|o n» ka h«rt naa. >!<•« Haoohaon P Nahaolelaa ma li« eote. Pule ke Rahuuapul« H«lwbel»ia ka noo"iel'i o hela i ipoonik. H«l»b«lu <n»i u Mi KaaKa, ka la«tl)toa«lfl 0 ke Ko«il« Oia, i ka likM et«k< hoik» 110 k« ole'o htxihv>lo i A Ni Kopilm e pili B»a i ke knooha i k» Otft hvtnKuuia kekahi ««o oh«a Hoeohila e* ak.u e kau malMua « ti «efcu *• kek«*i «mi •sunm kupono Ua «uoooo ko Roratte a«a hv>vM«> •* bo>«p<Miee loa, oo kn aaea, eohe b« Kupuoo o ke K<*ikke« wale «na i k«uob« * ki Papa Ola. Apoaoia. I Na Ouia Hfl«iOta 1 Hoolaha mai o K«>*iela«t« lawe cmi «w j oia he Uila kanawai m» k* hoopii tM mi • oa Komiie he 13 o Wail««Q, % piii iu i ♦ t n*hele olek> o na Ah*hookoiokoto «ai« Uk 1« ku loio 1 \Wi ke boi o» kapae i* nfr rate, iea ie 0 Mi R>iw>«, nm m> k« muK, he b''a k»n«WM « kneii ka «aaaa i 1 KuftmA Ralai«i«« • kik»d i ko Kahiaa W

; v 1----#»i iaa d«U »o>e 0 01 sku «bqi o ke $«0, 000, qo ke koai en» i Bokubi b©"s: Haawi U i ke Koai»te P«i. HeJubela tb*t OMI Naibe be olelo hooholo peaei : ka b«a«ioe daU n kc Kuhioa Kalaiaioa i 001 m*i ai hi- $1,500 00 na luiaa Hawaii piliki» a i hookaa*alei® ma ka Bila Haawma. oolaila e hnoimino pu *a o oa poe kekahi o Maikonisia, Bt Fat«tiiva A ma ke n« aa bothoi hoo »a 1 ke mee naoa 1 hoopuka mai Heluhelu mai 0 Mi Loooaea, he olelo hoobolo e k£aobaia ka makai « ka h«l(| e ho.ilako o»ei i na Kanawai o ka M, H. Iti6o a nie ka M. H 1868 oa o#Jioa pakahi ok« H»le A ma ke 001 ua booboloia ka olelo booholo. K* Hl>'i I HOOPĀNKEU oXK LA. Māoaiia ka heluhelu ekolu ana 1 ka B la e haawi < ka maoa 1 na Kooiiaina Aioa 1 .<-i Aln e hooliio aku 1 kekahi apanu aina Moi. Ma kf «01 u« heluhelu la ke po<> o ka bile a h(M<ti<ilo li>» 18 ka bila llapana k« btl* e iiooloii ana i ki- k*nawai no ka hooponopono a»a 1 »» inoa. ma k.>na heiuhelu ekuiu ana Ma ke 001 un fiooho Id loa ia Hapaiia ka bil i e pili an» i ka l>pnta manroa kon» heluhelu akolu aoa, rna k« n»i aa ho 'holo iua ia ka Liilii m» i» heiuhelu ana Hnpan.i k» ooonuo ona i ka liona 1 boopant eie. oia iioi ka bila e hoololi ai 1 ka pauku 141V oke Kannwal Kivila ma koni» he-1 .>helu sn;i, [•' pilt nna 1 ka liana o na palapala kepa o na knne wule no, imle.ka wahiue ] Ku mai oMi Kanka a knnnailio eaai. Ma ka noho anu oke Koimle W,e no ka nnonoo ana 1 keia me», na houli 'lo lakou e hoololi i keia pauku 1417 o ke Kanawai K vi!a, ma ka hookomo aua 1 k-ia noololi 1 oie e kotn<» oa WHhine malalo o k«ia palapnln ae kepa no ka haoo ana e like me na kane. Mahope iho o ke kuka aoa o ka H>ile uo oa hora eiua a aie ka hapa, ua ninauia e hooholoia e kapae, he 26 ma k& ae e kapae a be 10 nria ka hoole. Na »e—W: C. Lunalilo. Nahaolelun, K*no», Bihopft, Kanain», Kaliik;i.n;i, Kiiuiiikau, Kaheno, Hutcbmou, HaniK, Kannka, Ka-.n, Kupakee, Hikikoke, Kipi, Halerii:»ini. \»i'if, Aholo, Hanaike, Koukau, KnilnMain. Nui, Kahmauui, Alapaki, K■ i <<1 k«-h<i«-I»>j. Il nki. -2». N'a hoole—P. Y, Kaeo, Malina, Nawalil, Louoat>a, Nutoii», Kaiue, K< ■ Kaaka, Mika<emi, Kekoa, Konkali» —10,

Noi ni<ti k«'iii Lao»lilo e ii»>opHne« k* II *■ le a hooleia. Hiipaiia. k# 11001100 an* i k* Paiiku 2. ;i, o ba bila t- piii aim i ka huopoiiopoiīi» &j t » , « i ona i oa Palapala Sii» Nui na kun.i heiuheiu aloa ana, i t «i ua hooholoia e noonoo paknhi ia aa pauku o ka biīa. Mahope iho o ka.noonoo.ia ana o ka Pauka 1 oo ka hapelua hom ua l>ooho)o ia me ka hoololi . ka Pauku 3 a hoaholeia. Ma ke i.oi ua hooholoia ka biīa ao ke ka kau poepoe aiia , Ma k«- tioi ua hoopanee ka halawai a ka hora 10 ktik. Poakahi Lk Han'a C3. Poakahi, lulai 15, 1872. HhUwh) ka Haie ma Ka iior,i 10, knk IVlea Hanohaoo P Nahaolekia ma ka Naho. Pule iae ke K&hunipule ; Heluheluia ka moolelo o ka 1& Hana 62 a «ponoia Na Palapala Hoopii. Waiho mai o Mi Keo«Kaaka he palapala hoopii no Honolwln mai ē ooi ana e hana ke aupmn i alanui ma Kakaako, a e b :okaawaleia i 500 data no ia uiei. Haawiia i ke Komite o na Hana H «u Waiho mai u Mi Raiki he palapala hoopii mai rm poe hana wfiu b;ita mni o Mai/i a me Oahu e noi ana e kau ia i i|ul<* mnluau o na waiu b»ta hovili la rn »i na niua e m«i. Ma ke lioi ua hnawi iu i ke KoniiU; Waiwni, Waino mni o Mi Kekoa palapela hoopii inai Koolauloa mai e noi ana aole e lawe na konohiki i na ia a ke aupuin i hoonoa ai oo ua kanaka. Ma ke noi ua kapaeia ka palapala hoopii. Waiho maī o Mi Komoikehneha he palapala hoopii mai Ewa a me WaUone uiai e aoi aoa e hooiuania no ke dute ana maluu;» o no raiki i hooili ia mai n.a aina e mai. Ma ke uoi ua waihoia nu ka papa a noonoo pu ia me ka palapala hoopii a ka poe kalep» o Honoluiu VVaiho mai o Mi Poli he palapala hooon mai Waialua nrji e noi ana e huolilo i;i kekahi Kauka Hf waii i kauka lapaau no na mai Pt»*e. iia ke noi ia ana ua kapaeia. Waiho mai o Mi Poli he palupala hoopn \Vaianae mai e uoi ana e hoopiina ke kanawt.i no ke dute oaaluna o na waiwai paa a me ke kauawai e pili ana i ke oki mare. Ma ke noi ua kapae loa ia. Wniho mai o Mi Polī he pelapala hoopii mai Waian te mai e noi ana i 40U dala no ka haua ana i oiouo, no na moku holoholo pili aina e ku ana malaila. Haawiiu i ke Komite Kalepa. Hoike a ke Komite Ku-mau, Hoike mai ke Komite Pai ua pau i ke pa-> ia ka bila e pili ana i ka laina mokumahu holoholo pili aina. Hoike mai ke Kakauolelo na kakan poepoe ia ka bila e pili ana V ' _ hooponopono ana i na Palnpaia Sila N'oi, Ma ke noi ana a Mi Alapaki oa h<Kiholoia ma ka ia apopo e hehihelu «kolu ia ai ka bila. Hoike mai o Kale Kauka ka Lunahoomahi o ke Komite Wae no ka noonoo i ka bila e hoololi ai i ua panku 184, 185, 186 o ke Kanawai Kivila.' Ua ooonoo ke Wae, a na hooholo e hana i b la hou. M» ke iioi ua aponoia ka hoike, a ua laweia hoi ka biln hou a lakou i hana ai a e heluhelu ia ma na hana o keia la. , Na Olelo Hooholo a me xa Bir,A. J Heluhelu mai o M« Nui he olelo hooholo | oo ka ike ia ua ikaika loa ka rula a ka Pipn ! Ola no ka papa ana i oa ohua, noUiU, e po- : oo i ka PareBĪdena e ka Pap» Ola ke hookuu akn i kekahi poe kanaka ano miikai a i maikai hoi ko lakou mau o e kau malHna o tia moka a hoi aku no ko lakou mau wahi. Ma ke noi ua kapae loa ia. Heluhelu hou mai o Mi Lonoaea he olelo 1 hooholo e hoopau ia ka paina liilii ana o n:i hoa ma ka beiena, no ka piha pono ole o na pakeke, ae hoihoi heu ia ma ka hale ai <> Kealakai a ma ka Holele Hou paha. Ma ke i uoi Ua kapae loa ia. Helnhelnia no ka ro«nawra mua ka bila a ke Komite Wae i hana ai no ka hoololi hnu ana i na Paaku 184, 185, 1,86, o ke kanawai Kivila, p pili ana i ka hana hon ana !ioakea ana, wehe ana a me ke pani aua i ja alaoui Htawi īa i ke Komite Pai. Hap&iia ka nooooo an« i ka oMo hooholo ke Knhina Kalamma i waiho ia mai i kela t aku nei e ke Kuhina o ko na aina e, e pili i na i ka hoolilo ia an%o ka Hotele Hou ma* I

lalo o 11 a inahima ana a ke K.ubīiia Waiwui! [ aole ua ke Kuliina kaiaiama e like me na ! hoakaka mia o ba l auKu -29 o ke Kaoawai | | Kiviia.ua ke Knhina Kalaia oa ka laaUma i an» i ua waiwai paa a paa o ke aupuni. We--1 hkwehē mai ke Kuhiua Waiwai, o .-h olelo li«< liolo, ua haoa.e «<» ia, mawaeoa e n a «ne kV Kalaiai ■ ua aelike ia e laoa 110 hoolilo ana 1 .. . maUina 1 ka Hotēle : Uoi) uiuU o (> ke Kuliiua Waiw '. ; Noi niii oMi Ken Kaaka he oi akn ka po- ■ n<i iiB ke Kuhina K.ilaiaiua no e inalama i i ka Hotoīc aoie ua ke Kulima Waiwai, Kaoiaiiio inai ke Kohiua o k<> na Aina e ' <> ke kuuiu o ka bi)uliio ia auu 0 kieia haoa j malalo o ke Kuinna Wui wai. 110 k4 uoi loa o 1 na tiaua a ke Kuliina KaKiaioa, a o kekahi i 110 ka hooliolo ta aua <■ ka hal<- nei, e uku la : k:i uku pani'e o na Uala ln* 42 000, mailoko ae ■> 11,1 I ..m oka Hott-lo Hoti Nolaila, ua i n'mniioia lii* kupono k<- Uwi-ia mai ka <.|t-lo ho. liolo i- Imiki uuua o kif hale i ole 111 e poi lo'nM <»i;n n o' iie ini-a liiki no ja ke hanaui : pi I» īwii'iia (' ka aha kulnlia. K. 11 111:11 o M1 A1 ipaki. in< na Pauku U'J a t I '- k<- 40. I k«; .v aiiawai kivila u-t hoi- ; kiOii i-.o mal iila li.t kf i». illillia Kalaiaina f inaiaina 1 n>t aina iin w.uwai pan a nif na luili. 1 Keln hn . keia nii'i o Li' aupuii), a ina e ' eioupolio 1.1 aini Ki-iii uli'lo h.wiiioli.i, alaila, t: i !(i iiia .n.t ani'i kt'ia mau l'auku o Ui' Ka- > 11»w >i k 'vna N .ilaila ik'li; lie inaiia ikf ka--1 l.i iiio nle;o liooiio»'.' u iionpiiu 1 kekahi kauaKuuailii; niiii ka Uou K,ilakaulT~finF~Sir 1 a'H'i hoapono 1 ka olt;ln liOoliolo, no ka mea, s lit- hanu liou keia. Ku 'ion mai o Mi Kro Kaaka me ke pale : ana"l ka oiflo a ki; Kuhiin o ko na Aina e. Mlil.pt> ilio o Kana k,iintuio ana uo n& ininutf eli ua un lioomana ka liale 110 ka liapalua iuii !» intt ka liOta 12 ponoi. H'il.iWiii h'iu ka halo nia ka hora 12 a me ka 'inpa. Muhope ibo 0 ka lioopuapaa aoa o ka Mle no na minnle lu: 40, ua ninauia a : li.ioholoia kn olelo iioohoio. Hiiimnu ka ii'ii īi'io ;tna 1 ka liila e hoopao a' : ka Pauku 14 18 :» kt Kaii;tW;ii :\.ivila.nia k..t:i ii'.'ulmlii < sua. Maliopi- ll.io o kit lioopaapaa i;. an;t o ka lilla lio ka ht.ir:« o-:oa oa iiiii.iij.,i a iiooiioioia i' ki.|.:.c loa, he 23 in« ka : ;t' f Kft pat; a h<: 14 tisa ka no'i l ''. M,i k<- no' la ati . ua !i •.p inei' ka hale a iiolii h"'i qii ka hora iO o-ke kakahiaka o%a ja u[i*»po.

I/* H.ina 04. Poali;A, Īui ai 16, 1372 lUinwui h» Almolelo .ii . h« hom m:m .Me,i iii'.nnhano Peresidena P. Nuhnoleluu hm . kii (iiuio Puleia >' ke Kahuniipule m.iii lleluoelui» ku miiolelu <» ki> U inehiaei a aponoia. Bil.A & OLELO IiOOHOLO. j Ma ke noi a Mi Kuiheiaiiī un' ī-.apaeia na ; i'ula, n 'ua ae ia aku oh e heiuhelu mai no ka ; m»B#ws mu'i he bila e papa atin i na «nahele : olelo imu« o oa Aiialiookulokolo Hole e ku : io.'i Ma ke noi un kapae lon i». N ■ ka nele ana i ua h'ana e ae imua o ka hnli , ua h ipaiia Xa II \s\ o k a La, 0 k.'i hana mua oia ka bila " E hooponof noiio ui tio ka hoopuka aoa i na Palapala SiJ la Noi'," ma kona helnhelu ukolu ann, ] Ma ke noi ua heluhelu hoiookoa ia K» bila. i Ninaa mai o Mi Aholo, pehea la i n« o o» ! kuleaoa i lona oie na paUpaia a na Luna i H'«>na Kuleana Aina, o ia mau aina anei ke- | kahi i komo pu mitloko o keia hiia? j Ku mai o Mi Ajapski a hoakaka mai i ke ] ano oiaoli o ka hil :. I Ma ke noi ua hooholo loa ia ka bila ma koI na heluhelu ekolu is ana. Hapaiii» ka noonoo mia i ka hila e hoomalii »i i na ao;iii eluii iiihlmlo o na piiUpnlii lioi/puii hanu i hoakaaui» mn kn Pauku 1417 o ke Kanawai Kivila ma kona heluhelu elua ia ana. Mm ke noi ua haawiia k« bila i ke komite o k'i hale Kohoia ka Hon Kamakau i Lunahoomalu no ke komite o ka hale. M:i ke noi ua hooholoin e noonoo pakahi i na Pauku o ka biU. Heluheluia ka P.iuku 1, penei : — " Pauku 1. E hooiaioia kela me keia palapala hoopaa hana i kakauia malalooka Pauku 1417 o ke Knnawei Kwiii», ma ka hele k:ou ae « ka h>jku hana, a o kona hope paha i liookohuia, a me ke kauwa, imua o kekahi : Luna Hooiaio Palapala o ke Aupuni',' e ae aku ei no ka pololei'o ka palapala hoopan, 'a penei e helnheluia'i ka palapala honiai" Un hele kino mai i"moa o'u " ka^ ; haku, a me ke kauwa, oia na mea no- • na na aoao a iielaa iloko o ka pnlapala hi;opaa ; bani' malnko nei, a ua helnheluia a weheweheia o' i'u imna a laua. a ua ae mai Uua na j hnnnin ua palapala nei mamuli o ko Uua ina- | kemake iho a no na kumu i haiia maloko " j Lile ke komite i ka hoopa>,paa ana no ka j hora okoa, a'hoopaoia ke komite. j i Hoomaha ka haU no ka hapalua hora ma j ka hora 12. j Halawai-hon ka H*le ma ka hapalua o ka j ! hora 12 b nolio hou ke Komite uo ka noonoo j i nni» i ka Paoku 1 o ka biU, J | Mahope iho o ka iioopaapaa ana no ka ha- | palua hora, ua hooholo ke Komite o ka Hale | i e noi aku i ka Hale e haawiia ka bila okoa i j i ke Komite Wae. Aponoia, a kohoia o Mi ! Aholu, Alapaki, Bihopa, a me Ka«i, ! i K-imite !" Noi mai o Mi Louoaea e kapaeia na rn)a o ka lī»le, ma ka ae ana aku iaia e waiho mai | ■ i kekahi palapala hoopii imua o ka Hale. Ga i ī aponpia. j Hoikeia mai ke ano eui o ka paUpnU j j hoopii, na kekahi poe he 49 o na 'moknpuni j i e ;ke e nohō nei ma Honolulu i hoopii mai, J ! oia hoi, e haawia i $400 no na ohua i. hoopaa ! la mt Honolulu nei. Ma ke noi na waihoia j ma ka Papa. j I Noi mai ka Hoo, Bi!]opa e kapaeia na rula, a e ae aku ia ia e lioolaha mai no kekahi bila. Aponoia. Hoolaha niai oia e lawe mai ana oia he bila e piK ana i ka hooponopono aoa i na daU. Hapaiia ka noonoo ana i ka bila e kauoha ana i na hora hana o ka i«i no na palapnU ! hoopaa t ina i hoakakaia ma ka Pauku 1417 ! n ke Ka:i.»wai Kivila, ma koi.a helnheln elua j ia, i oia hoi 9 hora hana o ka la,] I Ma ke noi iih haawiia ka bila i ke Komite j 0 ka H ile Kohoia o Mi Kale Kauka i Luna I Hoomalu no ke Komile Lilo ke K mjitc i ka hoopaapaa ana no na hora elua a keo ; un ninauia a hooholoia ka j bila rne ke kapae ana i ka hope o ka j Pankii mua, a me ka hookomo «n» i mau hooluli hon no'ke poo a me ka Pnoku. | Hoopanīa ke Koinita, h hoikeia ka nlelo | hoike a ke Koniite iimia o ka Hale. I Ma ke noi ua kakmiin im »o a me na hoole : 1 ka apono ana i ka olelo hooholo a ke K<>He 35 kā nui o ka poe i koho, he 22 m» ka ae, » he lo ma ka h • .le ; .Vi .4e— Kaiii, M»rfm, Nawshi, Hit(.-hcock. Naihe, Aho'o, KauMau, Lon'»»ea. I Kahananm, Newton, K«tue, A. F ,ludd, I

C«rter, Mik&lemi, Poli, korooihehi><'hu, P*i huli, Kek<>a, Eapuaiai, Knukuh», Rice.—22 Jfa Ooole—Mt. D >anniB, Biiljop, Kamakau, K.Bf<i, Kaiianu, HntchiBoo, Harris, Smith, Kipi, Halemaau, Kuihelani, Nui, C H Judd—l3 Noi rctHt he Kuhina o ko na Aioa e, 6 lioopam*i• llale a Ua lit npi po— Mb he o»i ua h >i»bolo ib k» bila e knkau du ka iieluhwlu akolu ano. Mii ke 'ioi u t hu<>|>Hueeia k« liale a ka liu m 10 a M <• ka Ih "*