Ke Au Okoa, Volume VIII, Number 15, 25 July 1872 — Na Hana o ka La [ARTICLE]

Na Hana o ka La

Hap«H* ka aoonoo aoa i ka biia e boop«o ai i ke dute maloaa o kekahi aau waiwai 1 hoeaaa iaaai aa aiaae mai <na kooa beitfhela akolu aaa. Ma ke noi ua hoolmlo lo» is ka bila Gap»iia ka nooooo ih i ka bila e hooliui e< i oa Eaaawai Kivila ma ka oleiu Hawmi • oie ka olelo Eaelani ma ko»a helahelu ekoio iu. Noi mti o Ui Alapaki e hooholo loa ia ka bila raa kona heluhelu a'HHu ana Kue mai ke Kuhina U'mwni i ba hooholo lon ana i ka biia no ka mea, b« mea ia o hoooui tuiu ai i ka lilo a hiki i ka ulim» lamam lal a, no be pai ka Imu aua, e eie kn honuhaaa ana. Eia kekuhi eia no ke waiho nei elima a eoim haoeii liiAe i paiia • ole uae i humiihumuia, a ina t> liooholoi» aoa koia hila, e pobo wale #oa hela mnu mea i paiia. Ma ka ninauiu aua ut» hooholo ia ka bila Hapeiie ka noonoo ana i ka bila e hoololi ei i ke kan>twai «> pih ana i ka hooponop mo a me ka mahele ao» i ka wai ma ka apano i Lahaioa, ma kona heluhelu akolu ana Ma ke noi oa hooholo loa ia ka bila. Na hawa ma ka papa o sa Paresidena. ka noouoo ana i ka bila e paoi ai i oa hale inu kepe a. pau loa ma ka hora 6 o ke ahiahi S*bati. ma kona heluhelu elua ana. Noi mai o Mi AUpaki e kope poepoeia ka bila nie ke noi pu aaa e hookomnia i hoololi ma kahī o ke ' ono,' i ' hikn,' oia hoi i ka hora 7 o ke ahiahi e kapu ai.

Kue mai o Mi Mikalemi i ka bila, oo ka ho'ihhiki i ka lehalehu, malia paha ua loaa ia kekalii po« i k« pilikia * hele aku ilnila u inu kofu «i i hoopauia ka pilikia. Mahope iho o ke kukahuka la ana o ka bila o.i ka h» palaa hora a keu, aa ninauia a. hooholoia ka hila e kope poepoew me ka hoololi pu Hapaiia ka nooooo ana i k;i bila e huoponopoini ai i ke kuai aoa i na ! >u inuke ma k*na helnhelu alua ime. Pankf> I E hoololi ia ka Pauku l o u.i kan i vai I*, a j>enei e iieliihelu ia ai : 'Aole e buai, a e haawi aku paha kekahi kannku i kekahi laau make, ai kekahi halii a wahi paha, kahi i wmho mua ia ai ka laau make, koe waie no ka hana akamai, hanohano, a lapaao a me na mea han» lima akamai Aole no hoi e kuaī a e haawi aku i kekahi kaoaka i akaka ote kona aoo *kahele, a aka- ' ai no ho> ; aka, e li'.ki no ke kuai aku i ka naaa * ka mea kuai aku i i kamaaina <>le ai, ina e hooin ia ma ke kakaulima »r(u, ke kupono o ia kanaka no ka malamn ana īa mea, e bekabi i na mea kuai aku, aka, i na manawa a pau e hoakaka mai ka mea kuai, i ka mea oana e kuai aku, i ka h»n» i manaoia ai no ka laau make, a halii a wahi laau make paba, e kuai ia ana." Paoku 2. E kakao ia maloko o ka buke i oleloia ma k« Pauku 2o ua kaoawai 1«, ni halii, a w«hi, laau make i kuai ia aku, e (ike ao me ke kakau ana o ka laau mako m.ioli i kuai ia «ko. Hoomaha ka hale rna ka bora 12 ponoi, no ki» hnpalua horn Hnlawai lioo ka h«le ma ka hapalua o ka bora 12, a hapai liou la ka noonoo i ka bila i hoopaneeia mamua ae o ka hoomaha aoa. Ku niai o Mi Alapaki a kamailio mei, ma fea hoololi ana i kekahi mau huenlelo o kt kanawai, a e honkomo iho " wahi a pahu Irau paha i hookomoia i n.i laau make." Mn ka ninauia ana ua hooholoia ka bila a me ka h«ol«Ii no ke knpe poepoe ana. Hapaiia ka noonoo ana i ka bila " e hoololi ai i ke kanawai oo ka waiho »ia i kekahi mau pau d->la iloko o ka waihooa dala o ke aupuni i apoūoia ma ka ia 30 o luoe 1562." ma kona heluhelu alua aoa. Noi mai o Mi Aiipaki e kapae loa ia keia bila. Hooholoia, Hapaiia ka ooonoo ana i ka bila " e pili ana i ka Oihana Ho-.holo Moknmahu pili aina," ma kona heloheln alua ia. Paaku 1. Ma keia-aa ae ia 'ku ke Kuhina Kelaiaina e kuaī niai, a e hoolimalimi paha e kapili i kekahi e hooko ai ka oihona hooho'o mokumahu pili aina, a e uk i aku no ia mea, i ka puu d»!a aole e oi aku i na he 80 tausani ; aka oae, i mokoma ba kopono ke hooholoia ina ka moana, * i makaukau no hoi ke hoopuni i ka mokupuni 0 liawaii i kela me keia hebedoma. Paukn 2. I mea e hookoia a? na oielo o keia kanawai, ua ae ia aku oei ke Kuhina Kalaiaiaa e kikoo aku i ke Kuhioa Waiwai 1 ka puu data aole e oi aku i ke 80 tausani Noi a»ai o Hon. Kalakeaa e kakau poepoe is ka bila, b e hooholo loa ia hoi ma ka belube luelua ana. i Hookomo mai o Mī Raiki he hoololi hou oo ka Pauka 2 o ka bila kanawai. | Kue mai o Mi Mikalemi i ka bila,* no ka roea. wahi ana, aole i nui loa oa ukana e kupono ei i ©lua mokuahi nana e lawe, a eia kek*hi, aole he nui o ke dala e hiki ai ke kuai •ku i enokaahi hou, a noaoi mai e waiho aku ka hooholo loa ana i keia bila o>a ka makahiki e hiki mai aaa. Ku mai ka Hon. Kalakaua a kamailio mai «e he mea la o keia bila i manaoia, h« hoomakaakaa aoa ia i puu dala e kaai ai i mo kuahi hou ke loohia ka aok«fiii Kilaaea i ka poino. Nolaila, he mea pono no ke hooholo kakoa i keia bila a o ka manawa e hookoia ai, aia oo ia i ka ike aoa o na Kahina ua kupooo. Ke mai ka Hon. Bibopa. a kamailio mai ma ka aoao e ku« loa ana i ka bila, he mea ia e hookomo oui sku ai i k« aupaoi iloko o ka «ie '

Kamaiho mai n Mi Raiki, a> koaa maoao ana, he me« aeia e poma«kat oei ai ka aiM □o ka loaa ana o oa mokuahi hou, • kamailio hooikaika mai ao hoi no ke kepono o ka loaa ana i mokuahi holpholo pili aioa bou Mahope iho oks • >naap«a aoe o ka ■ bila no ka hor» ok< ■ ...» oinauia no ke kapae 1 ana i ka btU, a hoole ia, ht- 10 m» ka ae i k* . kapae « he 23 ma ks bo«le. .Va ae—Bihopa, Kamakau, Nawahi, Nui, ,Nutona, Ken Kaaka, Mikalemi, Poli, Paiku- : ii, Kek >» - 10 Na houle—Doreinis, Kanaina. Kalakoan, ? Kahaon, HHiraki, Kani, Hikikoke, Kipi. Ba- ; lemanu, N;«ilift, Aholo, Hanaike, Kaukau, | Ku hel >ni, Lonoaea, Kahaoanui Kaipe, Alaipaki, Koinoikehueho, Kale Kauka, Keuka- ! h», Raiki, K*eo,~ 23. | Noi ma> Mi Ka.ai e hapai hou ka nooimo 'i ana i ka bli e hoololi ai i ke kanuwai * pili | .ini i k;\ waiho ana i kekahi puu duU ma ka { Waihena Dala o ke Aupuni. j Ku inai ke Knhma oko oa aina e, a kama- ; ilio mai no ke hupono ole o ka waiho ana'ku I o kekahi mau dal* ma ka Waihooa I)ala oke Aop ini. Mahope iho o ke kamailio ann .no ka hapaluh hora, ua ninauia » hooholoia e hapai hou i ka noonoo ana i ka bila. t Lilo ka Hale iki hoopaepaa ana no ka ha- | piīlui hnra, a ma ke noi a ka Hon. D KnlaI kaua, oa hooholoia e kakau poepoe n» ka he- ! ana, ka nnonoo ana i ka bila e hoololi jaii na Pauku 184, 185, 186, oke Kanawai Kivila nia kona helnhelii ilua ia an», Ika

wehe, hoakea, n me k<; pani ana i na alanai, Mh ke nni, (in n.oonoo"pake.hiU-na Pauka o kx Biln, ITeluhe!inß k» Pnnka 1 <» ka bil». Noi mai o Mi Alapāki » hroknaifi ia oin kfi lalnni eiwa n ki pīnku i k«-ia ma» huaolelo, "e noonoo no ka ponn h me ka pono ole o k i haoa i 'iaiwiia ia īakou " Smanh ka hoololi, ;t nonnam. neluhelm'» Paiiku 2;«no ki mea hnohiiiuliala ole ia paukn, ua heluheluiu ka Pauko :i. Moob«l«hala m»i o Vīi Alapaki i ka P«tiko 3 o.ka bila ou ka olelo aa ke Kuhina Kalai;iina e koh > i na Komisioa no ka hooholo ana i ak.n pohq maluaa o tih wahi i weheia ai na Ala.ioi . _ : Mahope iho o ke kukakoka ana, ua hoihoi liou ■> Mi Alapaki i kana hoololi no ka panku 3 o '< > bila, H"!uheluia ka Pauko 4, aohe <ne» kue. Nina:ii i no ka hooholo loa aoa i ka bila, a ipoooia e k:ik;«u poepoe do ka heluhelu eko--1 u »oa.

Noi mai o Mi Alpaki ka luna hoomaln o ke j Komite Wae, no,ka.nooooo «na i ka bila i ] hoopukaia mai e Mi Kaak», e pili ena i ka hoopaa nna ī kekahī malalo « kek ihi pulapala hoopaa i aeia ma ka pauku 1417 o ke Kanawai Kivila, mahope o ka pau mm o ka manewa i oleloia ma ia pnlnpnln hoopaa, e kapae na rul« a o helohelu rnai oia i ka lakou oli;lo lioike Aponoia. Meluheluia kn olelo hoike a ke Komit«, a aoonoiu, Ueluheluia ka bi!a a lakou i hana hou ai ma kabi o ka bitn mua, no ka manawa mua, »ma ke uoi ua haawiia i ke Komite Pai no ka heluhelu alua ana. Ma ke noi ua hoopanee ka hale a ooho | hou ma ka horn 10 kak, o ka la apopo. j