Ke Au Okoa, Volume VIII, Number 17, 8 August 1872 — NA MEA HOU KULOKO. [ARTICLE]

NA MEA HOU KULOKO.

Ma oehinei i lawe ia aku ai kekahi mau mai iepera he 26 ko laaou oui, no ka hoiboi aoa aku ia lakou i Kalaupapa Molokai, kahi i hookaawala ia oo aa mai iepera mau loa. Ke hana i« nei eiua mau ipu hao puhi ko oanii, ( raeuum pan ) ma ka hale haaa bao no ko Afooa ma wiliko ma Hiio. O keia kekahi o na ipu hao uui i hauaia malaila. Ma. ke kakahiaka o oehinei i haalele mai ai ka mokuahi kaua Amenka St Mary'f< i keia u«ra a holo aku ia ma ka aoao akau aku oei, a hiki loa aku i ua palena o Alaaka, a malaiia ae i Kapalakiko. Ma ka Poakolo iho oei i holo aku ai ka Lunakaoawoi Wideniaua i Kauai no ka malama yia i ke kau hookolokolo Jur« malaila. O L, McCully Esq , ka i holo aku ma ke ano Hope Loio Kuhioa. Ma ke kakahiaka o nehioei ke ka ana mai o kahi moku kuoa Wawla i hoouna la ai e ks Papa Ola i ka Poakola o kela pule ako nei, no ke kii aoa i kekahi mau kaoaka i kau aku maluna o ka moka kuna Ane, ooloko m&i o ka hale i loaa ai ka mai hepeia hope ioa ibo nei Oa iaweia mai ua mau kaoaka la ma Honolulu nei. Ma ka boio aoa aku o ka mokoahi Idaho 00 Kapalakiko i kela Poaha aku oei, ua lawe pu aku oia me kekahi mau haole kaoaaaina iwaeoa o kakou, oia hoi o J. W. Aukioa a me kona ohana, R.H. Steoley, a E.P. Adamu, a me ka Rev. C. G. WUliameon. 0 ka mua a me ka hope loa o keia mau inoa, ua manaoia 1 huli hoi loa aku la laua no ka home, aole ī akaka ka wa e kipa hou mai ai i o kakou oei. ki po Poaono iho nei i hala ua haawi ae la ka Papa Himeoi Kelolika he aha mele ooi ma ke keeoa o ka BufTum's Hall, oo ka pomaikai o ke kuai aoa i ogaoa hou oo :ko lakou luakioi. Ua 1000 mai makoo oa aneane 250 dala ka loaa oua po la. Aole no hoi he mau hoohalahala ana a ke aoaina no ka maikai o na mea i mele ia, oiai, ua kuluma mau lakon i ka lohe aoa i na leo himem maikai oia Papa Himeui. Ma kēia pule aku nei, oa hoopuka aku makou i kekahi palapala e pili 808 i na mai iepera mau ioa i hoounaia mai e Mr. D, Keoahu o Ewa. Ua halewai mai no ia palapaia hoakaka me ko makou mau mahalo ana, a me ko ka lehulehu paha kekahi. Ano ka mea hoi, ua hoike pnai ka mea nana i kakaa aole i paa kooa kakao ana no ia mea, noiaila ke kouo ia aku nei koa lokomaikai, e bohou mai. Ua hai ia mai makou i kekahi lono, ua huna kekahi poe i loaa i ka mai hepera me ka hoike ole i oa luoa o ka Papa Ola, a hiki wale i ke oia aoa o ka mai, elua, a ekolu paha poe i huna ia lakou ibo me ke kokua pu ia e na ohana oka haie, Ke lana nei ko makou manao ma kahi i huna ia ai mai o keia ano, maiaila auanei na ano hepera e puka bou mai ai ; pela kf> ano i loaa ai i ka mea mai hepera hope i loaa iho nei. Nolnila ke kono aku nei makou i ka lehulehu mai huna i oa poe i loaa ī oa enai puopuu liilii, o-puka hou a laha aka iwaeoa o ka poe i maikai ole ko lakou mau o.

Ma ka la 31 iho qei o Iji«i i raabe ai o | Geo K LmdBey Eeq., b» ' Apa-1 aa o Waimea Hawaii, kakaoolelo hoi so ; ka Apaoa Hookolokolo Ekolu ma Kohoia Hawaii. a he 14 aa aakahiki o kona nOho Luoakaoawai aoa Kohala Homa. 0 Lodafas i Euelmii kooa ooeliaaaa, • i kā atakabiai 1H49 kooa b»ki mua »oa msi -i Uonolulu D«i: Ona iiakahiki a pau ona, he 39 bme ' 6 OMlama me 14 la 1 Ua ha&lele ibo oia he J wahioe eloha, oie oa keiki be ll e kanikßD | no ka nalo aoa aku n> ke kaoe a me oiakna aloha oui īa. ■——— Ma ke kakahiaka o ka Poakahi iho oei, oioi keaahi wahioe haole e holo mai aoa raa be kaa, o Mrs, Poole kooa iuoa me kooa kaho kaa pake mai ke Alanui Kukui a i ke AUnui Papu, aia hoi, puiwa «e I» k» 110 i ka inamalu, a bolo nui aku la, a i ka hookee aoa i ke kihi o kc Alanui Pupu oae Kukai, hanle aku la ks ooho aoa kaa o ka pake me ka Pake pu, a aie ka wahine haole, ilailo o ke alanai Ua hauie ka pake ma kahi iaoioo oke ala, a ua pohole pu kona papalina a me ka hapa o kooa kioo a me ke poo; o ka wa,lnoe haole kekahi i eha aole oae i oui loa e like tne ko ka pake. He naau hora mahope iho, lohe mai la makou oa meke loa ka pake, oo kekahi eba kakonukonu ma ke poo, aa komo pu iloko o ka 1010.

Na Hookani-pila Pake.—Ma keia man >a, ua lobe mau i« fce koele aoa mai o l<a pahu, me oa u-ke pooia aaa, a me oa leo kaiaea o na pila kaala mai kahi hale laau e pili kokofe« aoa i ke kihi akau o ka u«rapo a Kamika. O oa pahu * ua like no la me ho kakou mao pahu ilimano, a ma na kilu i aoe like loa me bo kakuu mau puoiu bula, a me ke pa be)eawe kaoi paUle. Ika wa e kuolo ia ai na pila Uaula e kekahi poe pake, a hookani ia hoi na pahu a toe na puoiu e kekahi.poe e ae, e haikau auaoei na leo oukupeu me he mea la he hookani pabu kaeke-eke aua i awili pu ia eoe ka ipu hookiokio. loa hoi e huipu ai me na mele leo aaa, alaila he oki pau okoa aku oo hoi ia, ua like me he mau haneri popoki hi e hieneni ana ika po pouli lai-ku Qke ano o ka leo ma ke mele ana, ua ane like oo me keia : " li, Ja, la, la, la, li, li, ko, ko, la la, 00, ao, li, ii, mi ai,'' Ua hale niii ae ko lakou poe hoakanaka hookahi o ka aina pua

e hoolako iua poe hookaei pila pake la me k« haawi ana ioa apana dala; aka boi, inn e haawi ana keia poe hookani pila i Uekahi hoolealea aoa no ka lehulehu rua ka Ema Kuea, i kekahi abiabi Poaha e Liiki mai ana aole oo paha e 010010 ka hioio o oa keoikeni.

Ma ka nupepa Kuokoa o ba Ppaono iho nei i ike iho ai makou i kekahi mau palapala

" Aohe hoihoi i ka Lunamakaainana o Anahola aie Hanalei," a me " holokee loa ka" ka Luna Makaainana o Wailuku. E hoo-1 maka ana i ka Luna o Hanalei, penei : " He mea ehaeha 110 paha ke kapa ana aku me ua i huaolelo maluna, i ke knnaka i hoonaauao j iMuikai ia, a i loaa lioi ka ike kanawai, » i hilinaiia hoi lie kanaka e ola ai na iwi, ke li!u i waha ol ilo ke komo i ka Ahaolelo o keia Kau." A kekahi palapala hoi ika Luna kauaka makua o Wailuku, peoei: "He miuamina nui ko'u, i ke kapa ana aku i ke kanakā makua a makoo i hilinai noi ai e loaa aua ko makon mau pono iloko o keia Kau Ahaolelo, he holokee loa ka 1 *ea ! e H. K., ua j makaikai nui makoa iloko o ko kakou mau I nupepa i na moolelo o na haua o ka Ahaolelo, a i ka ike ana iho i kau man hana na kuhinia makou." I ka helohelu ana i keia meu palapala, be mea ano paha'oha'o no ia i makoo ke ano like loa o na hooliele olelo ma ka hoomaka ana o keia mau palapala ; ahe j mea mau e ikeia aei, ioa e kakaa mai ana kekahi mau mea mai na wahi okoa, e okoa a e like ole ana ka hoohele aoa o na olelo ma ko laua man hoomaka ana i ke kakaa i ka la .a mau palapala. He manao kuhihewa paha keia hookomoia mai, ma ka " lua A'o" 10 o ke Kuokoa kahi i hakuia o ia mau pala- i paia i ano helehelena like ai ka hoomaka aua ; a ma ka palapaia bope nohoi i ka Luna o Wailuku, ua kakauia me oa bua hiua,; [/noa ponoi ua waihoia.] Ke hoomanao nei makou i ka oa nupepa nei, mahope ibo o ke kapa ana i na Luna Makaaioana o kakou he poe poo hakahaka, "o ka ka papa pai koe no lakou " 0 ka ua " papa pai" nei paha keia, " 0 ka pa make i na maou elua me ka pohaku hookahi!"

" Akamai ka imi'na a ka ike Noeau ka haoa a ka ua."

Ua ninau pinepineia 00, heaha la ka haoa a Geremaoia me ka puu dala nui aoa i ale aku ni uiai Farani aku, ma he aoo uku paoai kaua ? Oka nui ona dala a Farani e oku aku ai, oa hoopaa ia be 1,441,487,961 dala thaler a keu aku (o ke tbsler, he 74 keneta no ia me 6 mila a beu iki). Noloko mai o keia huina, e hoihoi hou ia mai aoa ia Farani he 86,666,666 thalers, no na alanui hao o Alesuke-Loraine. E hoolilo mua aoa oae ke aupuni Geremaoia i keia mau dala uku kaua no ke kokua aoa, a me ka hoihoi hou aoa i na moku aina i hoohui mua ia, e haawi aua i oa tha)ers be 39,700,000 i na poe no lakoo na waiwai i hoopoioo ia, a he 11,400,000 tbalers oo ka uko aoa i na pobo o oa liioa kaamaha. He puu dala nui ka i uku ia i na ohaaa o ka poe koa laudwehr 4,000,000 i puunaue ia mawaena o na alihikaua akamai ona, a he 40,000,000 i hookaawaleia, he puu dala v aiho ma ka waihona, no ke kaua hou e hiki

onai ana mawaeoa o Far«ni a roe Geremaoia Ua k» mn kei». aole wale oo i koi mni o G reo>>»nia oo o» poho o ke haua i hala, aka no na lilo o kekahi kaua hou e hik) mai aoa.