Ke Au Okoa, Volume VIII, Number 22, 12 September 1872 — Ka Hooulu Lahui ana. [ARTICLE]

Ka Hooulu Lahui ana.

I l!a ko kakou p#pa o keia kukaiiiakn, ke pHĪp:ii hou aku n«i no makou no ki\ manawa «kolu uo na mea e. pili itnn i ka uinau hooulu iahui, oiai, he nin .n nui knpoii'» no keia e kaana akaheleia ui i kela a me keia manawa, a hiki whlo mai i ka manawa a makou e nke ae nei e hookoiu ai. He oiaio no, ua kakuluia mawaena o kakou nei ho f>DO hooponopono nupnni maikai, a lie noho'na o ka lehuiehu iloko : o ka maiino maikai o ka maiuhia, a me ua kumu kupono maikai a pau loa e hoopakele mai ai ia kakou mai ua noho kupikipikio a pakaha wale ana. Aka. heaha ka waiwiii ? Heaha ka pomaikai ? A heaha hoi ka ikeaia iina e na aupuni ko ka- [ kou Hoho'na kuokoa, ina aohe mau kumu e hoōmauia ai ko kakou noho hooponopouo nupuni maikai ana ? Pehea e mau ai ke ola a noe ka inoa o ke aupuni, ina e iike mo k« Pnpa Hoike a ka I\ipa Ola e hoike naau nei i keia Kau keia Kau, ka oi aku o na make i ko na hanau ? He mea i hoomaopopoia, ke "peki hope " man nei ko kakou hoao ana e holo imua ma ka noho iehulehu ana ; aka, e ku nana maka wale.no anei kakou ia mea ? Ano, ma ko makou mau pepa i haia I aku ua hoomaopopo aku no makon, J he ane kahalua a hiki ole paha ka hoao ' ana e lioomahua'hua a o hooulu hou īa kakou mo ko knkou poe poiioi maoli iho ; ao b mea, ua ane hoomailo loa ia ke ola maikaio ka lahni i kinohi me na ponalo mai o keia ano keia ano o keia mau manawa mahope mai nei, a ua ano aai paha ia mau kina hon e iioolilo ai i ka noho'na o ka lahui me he wahine pa la a hanau nui oie hoi. Ua kokua pn ia mai keia i mau kina e namalama pono oleia ana o n» i keiki iloko o ko lHkou maii la opiopio ;! oiai, i keia manawa ua hoopalalehaia ka maiama ana i na keiki, a me he la, na oi aku ka manaoia tnjn o na '' ilio opiopio," _uh hiiia lakou ma na umauma o na wahine Hawaii, kahi hoi i laahia mua me na omo ana a na waha palupaiu o na keiki maoii. 0 keia mau hewa a me na kinai ano like e ae e hoemi ai i ka noho lehu-] lehu ana o keia lehu-lehu. ! Ano, ina ua sne haulehia na ipanaolana ! 0 ka hiki aua ke hooulu hou ia keia lahui | me lakou ponoi iiio. a aohe mau, kumu \ kuloko e ae e hiki ai ke hoomahuahua 1 hou ia ; alaila, he mea kupono no ia ka- j kou e like me ka makou hoakaka mua j ana, ka ae ana aku e kukuluia i Oihana Hookomo a Hoopae mni i ua lahui o kahi mau aina e. He mea no keia . i ikeia ko I lakou holomua ana, ina o na iahui ia o! Europa a makou i hoakaka mua aku ai. Aole wale no hoi malaii.', aka, o keia hana o ka hookomo aua mai i na lahui o na aina e, ua ikea pu ia no ma ka Mokupuni mahiko nui o Mauritins iloko o kaMoana Iniana. I ka nianawa i hooneieia ai ko laila mau mahiko i'ka poe paahana ole ma o ka hoopauia ana o ko iaila oihana liookauwa kuapaa ana i na kauwa. Oiai, 1 ko lakou mau aina e waiho mahukea, a e kau iho ana na lepo hao iluna o ka lakou mau wili hana, aole lakou i ku wale a nana maka, aka, ua hoala koke ia kahi Oi' , -na Hoopae k Hookomo mai i na ohana o ka lahui e, ine ka ae a tue ke kokua pu aua mai o ke aupuni o Inia, ua loaa mai ia lakon mai na paemokupuni mai o Inia ; a i 'ka lele ana o na makahiki he kanakolu mahope mai o ia hoōkomo ana mai ia poe hou, ua papakoluia ka lehulehu o ia poe makaainana i ko ka wa i kinohi. Ano, aole anei ia he kumu kupono na kakou e alakoia ai o ko kakou mau alakaiia a me ka hoohalike ana aku. £ hapai kokeia keia oihana nui a ka Ahaolelo a me kona mau "loea" kakaoleio i komo ole ai o kau mau wahi manao ana ; aole no o makou kanalua, malia he lehulehu wale no ka poe waiwai e >okua ana i ke aupuni, a e haawi makana ana no hoi kahi poe o lalo mai, i ke kokua manawalea ana ma keia hana maikai, o ka hoao aua e hooulu a e hoomahuahua i ka iahui. E kukuluia i oihana o keia ano, e hooiimalimaia i mau moku ; e kohoia i luna e hele ai e imi, e huli, a e nana uo kekahi iahlii kupooo ke hoohuiia me kakou ma- i waena o na lahui e noho ana ma na pae i moku o ka Moana Pakipika nei, a hala > loa aku paha. Aole keia he wu kupono i ia kakou e noho wale ai e nana ana o ka

w»i* o ku wtti i kahl poe okoa, alaila kukou hoomaopopo aku i ke kooao nna. Eao ioko o kakou, oi kau ka la! Ano, iua he mee kupono ia kukon ka hoomaopopo ana i\e mea pomaikai io 110 ka iioo'iiu lahui ann ka liiwu ana mai i ka poe o kahi lahui oko», a e hnokuu io ana kakou i ko knkou maii hooiknikn like «ur ma koia kumuhnna i hiliūaiia no ka holopono ana,—alnila, he mea nui a he wae kupono ana no kakou. aoieo ka lawe wale an»V m«i i kela a me keia ano lahui-e&ee~ hui mai me ko kakou 110 ke ake o ka poho hou mai a noho like wale iho. Aka, he | mea pono ia kakou ke ninaninau, ma o na kamaaina a ine ka poe i noho loihi mawaouii o kahi lahui a kakou e lawe mai ai e hui me knkou, a ke huli hoi me k« hoomaopopo oni ana i na ano kiipono a kupono ole paha ona poe hou la. Aole he aipnkiko imuuHo ka ohikui waie aoa mai i : kela a me keia poe, aka, he mea kupono ; lioi ke hoomaopopo mun ia ka hni ana | mai o na hopomi me ko knkou. 0 ka mea mua, i poe ike i ka hana, aole i poe molo- [ wa ; iiole o na kane wale ke lawe ia mai, ! aka, e lawe pu mai i ka lakou wahine a me na ohana.

j He mea kupono uo paha ke hoohele ' mua ia ko kakou makaikai au imi anama- ! waena o na iahui o-na mokupuni e kokoike mai nei iko kakou. Ma ka makaikai ] ana nae ia lakou, ka poe o n» Mokupuni I Hema, ua hai mai no ko lakou mau ano i jke kupono ole. Uj» iaweia mni aua j ia ka pue Maniliiki.a ua ike iako lalo-i | kupono ole, oiai, lie lahui lakou aoie i maa j i ka miihi ana i ka hoohun mai. a i maa hoi ina kalii mau.iiaua e ae e pomaikai ai ka noho ana. Ua hilinai iakou ina hua aliiu o iiii Inaii, iiolio m:iu ano hoomaopopo ann no kela mea keia moa o pono ai ka ! noho ana, ka moe ann, a me ke ola ana ; a I he manaolana no hoi kai loko o mukou, | ina oia lahui ke hiweia mai ana e hoohui i me kakou, e ano nalo ana ia poe no ka li- ! lo ole o ko lakou noiio ana me kakou, na j hana a me kela mea keia mea e pili ana ; ia kakou. 1 īna oela, e hooleiia ko kakou mau ma- | j naolana o ka hilinai aiiii o hni mai me ka- ! kou. Ina aole e loaa ia kakon ka lah-ui |c. ho ihui pu ra ti ai me ko kakou, e huli ! palia kakou i Europa a m/Amerika, he i mau lahui i maa i ka hana o kela ano ke- ! ia iino, o na hana owaho, na hana oloko, i a me na hana lima ike o kela me keia ano. j Eia mai,*aole kupono ko lakou mau noho ī haawi aina ana me kakon, aole kakou i I akea loa. 0 kekahi mea.nui.no hoi, aole paha lakou e ae ana e hoohanaia lakou ina na mahina ko no na nku e ioaa nei i ko kakou poo paahanii. Ao.'e wale o keia inea, aka, me he la, aole loa o ae ana ka poe ili keokeo o Europa me Amei'ika, e mare nui mai lakou me ka poe Hawaii ulaula. Ēia no hoi, rne he mea la, ina e hookomoia mai ia ano lahui e hoohuiia i me kakou ; nUila, o hookoia ;ina ka puana j hooiloilo : "e-lilo ana ka-aina i ka haole," j no ka ikaika oke kinai ana o ke kokp keoI keo i ke koko ulaula. | Nolaila, mawaena-.o keia mau poe lahui i i hoakakaia 'ae nei, aole i loaa ka iahui ; kupono e hoohui inai ai me kakou ; aka, | e kakali no kakou ma na pepa mahope I aftu o ko makou hoakaka ana.