Ke Au Okoa, Volume VIII, Number 28, 24 October 1872 — HE KAAO NO RAMA NINEVA! Kahiapaiole o Enelani, ka mea hoi i olelo ia he Liona no na Ululaau o Beritania Nui. Unuhiia e Mose Manu Esq. [ARTICLE]

HE KAAO NO RAMA NINEVA! Kahiapaiole o Enelani, ka mea hoi i olelo ia he Liona no na Ululaau o Beritania Nui.

Unuhiia e Mose Manu Esq.

0-. B£LU ĪO. M»«u» «e o ka make &n&.c. Rhcera maloi oa o b» amana, oo k« kanima noi ar<« i ha» na ai, oa kabao aka ka luna aapooi Sey. "ia e ooho ana ma ke kuUnakaohale o Heiene, 1 ke aloalii o kooa anpooi, e bai ako aua no ka (oakuakaa o ka make o Bivera, ka powa kaolaaa o ke aopuni Sepaoia. I ka loaa aoa ako o keia palapala i ke aloalii o >epaoia, a i ka lolje aoi» o ka Moi, oa haalola kooa kino mai lana a lalo, oiai ma o kana kaooha i bele ai o Rivera i ke aopaoi o Beieoe. Ia maaawa koke no, kaaoha ako la oia i koua Kohiaa Kana, e hooooa aka i ewalu haoeii boa ahamaiioa i ke kaoa, e bolo i ke aaponi o Helene, a e hoopakele mai I be ola o Rivera a me ka poe a pau i bcle pu mai me ia. Eia uae, ia lakon i hiki mai ai i Heleoe, oa make moa iho o Rivera malooa o ka anaana. I ka lawa pono ana o na koa a me oa mea kaua e holo ai i Helene, kao aku la iakou 1» pau malona o kekahi moku a bolo aku la i ka moaoa, Ekolo la oka holo aoa oka mokn i<.ka moana, a i ka ba o ka la, ku aku la ua naoko nei ma ke awa o Heleoe, ma ke aao he moku imi aina ; aka, o ko oiaio maoli be moku lawe koa a me na mea kaoa o Sepania. I ko lakou ku ana mai ma ke awa o ke kolanakauhale alii o Helene, aole a lakou mau hana aoo nni i huike ia mai, aka, i ko lakou ike an,a maloko o na nupepa o Heleue. ua make o Rivera. I ke ahiahi poeleele o ia la, lele mai la ua poe koa nei iuka nie ka makaukau i na mea kaua, malalo o ke alakai ana a Mofere a me kaoa keiki o Carafu, he mau kanaka akamai lana m'. ka hoouha kaua aina. Hele aku la lakoO » hiki ma ka hale o kekahi kanaka kamaaina Akamai i ke pena kii, a knai iho la i mau poo kiino lakou, poo bipi ko Mofere, ahe poo hipa .ko Carafu. Ika loaa ana o keia mau kii hoann e i ko laua mau heleheleūa, hookoku ibo la faaa, a ike iho la ua pili pono, me ka heoe iki o ka laua aka. Ma ia hope iho, ninau ako la o $ofere i ka me» pena bii, " He mea biki anei i.a oe ke kohikohi pono mai i ke alanoi e hiki afes ai i ka halealii ?" Pane mai la be kamaaioa, " He biki no, ke hoike roai oukou ia'u i ke komu nui oko ookoo hele ana ilaila." Olelo hou mai la o-Mofere, "He makemake an e halawai pu me ka Moi, no ke kuka pu aoa no kekahi mea ano nui i makemakeia e ka | Moi o Sepania." Paue hou mai la ka mea , pena kn', " Auie e aeia mai oukou e hele aku ilaila i keia mioawa, aia ma o ke Euhina o na aina e, e kui;a mua ai no ka pooo o ko oukou hele ana ilaila, a ma ona la e loaa ai iaoukoo ke apono ia mt»i a me ka ole."

I ka iohe ana o Mofere i keia mau olelo a fce kamaaioa, aole oia i malio mai, aka nae, olelo mai la oia, " F hele no makou e imi i ka halealii, malia o loaa aku ia makon kekahi mea nana e knhikuhi" pono mai ia makou i ka halealii." Paoe hou aku la-ke kamaaina, " Malia paha, na hele ka Moi a me kooa ohana i ka ahaaina hula'ma kohi o ke Kiaaina, no ka mea, ma ka hora umi o keia po, 0 hoomaka ai oa hana o ka oihana hula a me ka ahaaina." Ninau mai la o Mofere, " Aia 1 hea ka hale o ke Kiaaina ? " Knhikuhi aku la ke kamaaina, " Aia iloko o ka papu e kokoke ana ma ke awa ku moku, a o ka poe i loaa na palapala poloai, o lakou wale no na hoa i kopono no ia anaina hanohano, aole e ae ia ka lehnlehu e komo ako e ike i ke ano ooa meae haoaia ana malaila i keia po, o oa malama ppno ia na wahi a puni ō ka papo e na koa komau o ke aupuni."

I ka pau ana o keia mau olelo a ke kamaaiāa, huli aela o Mofere a me kona mau hoa hele he leholehu loa, a heie aku la ma ka lakou wahi i makemake ai, oiai he nui wale na kanaka e hele ana ma na alanui ia po Iko Mofere ma hiki ana mawaho iho o ka pnka komo o ka papo, kn lomaloma wale iho la no lakou mawaho no kekahi mau minute, nonoi ako la o Mofere i na koa kiai puka e webe naai i ka puka no lakoo, a ao ka manao o na koa kiai puka, be poe lakoo i poloaiia aku e hele mai i ka ahaaina hula, oo is mea oa hookuuia akn lakoo e komo iloko. Ia lakou i hiki ai mawaho o ka hale o ke Kiaaina, lohe aku la lakou nei i ke kaui o na mea kani, ka halulu o na kai-na wawae o ka poe hola, a i ke kuu ana iho o ka ieo o na kani, olowala ae la na leo huro a me ka paipai ana o na lima o ke anaina hula.

Ia (oanawa hooponi ae la o Mofere a me kooa mau koa aaawaho o ka hale, a keoa aka la oia i kaaa keiki 0 komo iloko e holahala ai a e hookani ai i ua uie ■ kaoi, oiai he lehobha na haoa hoolealea . loaa ia Carafu, a o aa Carafu nei, he kanaka oiw» maikai, a oa Oleloia oona, aohe wahioe e ku «m:;» c»>a i r bookahi hora i nele ka aihueiao kona puowai e ka ui o ua keiki Sopania oei. Eomo ako la o Carafu iloko o k* hale me kona kahiko «no alii koa, a biki oia ma ka puka, oioao «B»i U ke koa I ka hua o ke komo aoa akq

iloko," be rola ma» mao ia mawaooa o oa auaina iiaoohaoo o kfe aloalii. OWo ako I» o Carafa, " I ko*e maoeo f aoie he boai waiboia uo keia hale, ao ke moa, ua pili wale 00 ia rola oo ka hale alii poooi. H No keia mao olelo a Carafo i hoopaka ai, oa aeia mai la oia e komō maloko, oiai o aa rulanei, oa piH io Do iā tso ks h»ieBlii - ponoi, noi© »o n» b»aa loaiea mawabo ae o ke haieaiii. Ua ko vka oiaio ka Carafo i oleio i ako »t ((oo« ake feoa kiai poka, «m& ia ano ! ; oia i ae'ia mai ai e hai me ke «B*foa baooba--1 do e lealea aaa iloko o ka hola a ka poe maikai, i toa oo ia Carafu a komo iioko o ke keeua hola, ua hoolei pae mai ia ka oaua ana o na maka o ke aoaioa maiuna o Carafu, uo ke aoo hiehie o kooa kolaaa, oa hookipaia °|ft hoomaikai aoa o ke aoatna ia ia, oiaie mau aoa oo ke kaoi aoa o ua mea kani, a ke ku malie oei oo boroCarafu ilooa me ka paa aaa i kona papale ma ka iima bema, a i ka pau aoa ooa mea kaoi, kuooo hoomalkai aka la o Carafa iiooa o ke aoaina, a oobo ibo la oin ilmia o ka noho.

He mao mioule wnle oo ka hoomaha aoa ibo o ke aoaioā huU, hoooiaka hoo mai la ke kaui aoa o na me>t kmil, ia wai oiii mai ai o Carafo a ko ibo la iw»ona o ba meoi hala roe ka hoike aoa i kooa akamai, me ka hiehie o kooa koiaoa i ka oana ako, a o ka wa iho la no boi ia i oiU_jpaai ai iie oniikomamalua oaaa k&ikamahi kaokao aiii o Helene a mekekaoi poe keonioiana ponoi o ka aioa, a holahola po mai la me ke keooionana malihioi. Oiai o Carafu e hopkakahele ao. Uoko o na keebina akamai o kooa mau wawae, oa lilo ia i mea mahalo nui ia e ke aoaina, iloko o keia maoawa o hnla ana, oa ninao maio aku la o Carafu i kona hoa koi lima iloko o ka wa e hnla ana, no ka Moi p Helene a me kona ohana, oa pono ia ako la o Carafu e ue boa hula 'nei ona.

I kona iko pono ana i ka Moi a me kona ohana, na kuupau loa ihola oCarafu i kona akamai i ka hula, a o kona hoa hola, me he mea la e lele kowali ana, a be mea mahalo nni loa ia e ka Moi a me kona uhana, keia mau hana akamai a Curafn iloko o ka manawa hula. Oiai ke auaiua e hauoli ana iloko o ka ulumahiehie no ua hana akamai a ke keiki Sepania, a ua hoomauia na hanalealea me ka maikai, me ka manao ole o ke anaina e halawai mai ana lakoo me ka poino nui i moe uhane mua ole ia, o ke koena akn o ua po nei ka ka&ou e nana aku ai.

Ua Boomaaia na hana lealea o oa po nei a hiki wule i na hora ma o aku o ke aumoe, na luhi iho ia ke kino o kekahi poe hula, a o ka hapanui o ka poe makaikai, ua kunou na poo i ka make I ka ike ano o Cara£jr i keia mau ano o ke anaina, hoopau iho la ōia i ka liula aoa, a unulu ae la oia i ka ulili mai ka pakeke ae o koua poliki, a hookani ae la rae ke akamai, a no ka lealea loa o na pepeiao o ke anaina i ka hoolohe aua, ua paohla ihei .'a ka hapa noi o ke anaina i knlou a ka lawaib, ua malie.

I fea ike au& a Carafo, ua kokoke mai ka wa kupono e hook&ia ai ko l»ua makemake, hooikaīka ae la oia its.pubi ana i ka leo o kana ulili, ao ka maoawa i/j\'. v la i»a Mofere i Inku mai ai i ua koa kiai o ka a me ka liale hnla. Ia Mofere aie kona o»au koa e luku ana i na koa kiai, ua hookina loa ae la o Carafu i ka hookani ana i kana olili, i komu e lohe ole ai ka poe maloko i keia aoo lianoaele weliweli e hanaia »ei mawaho, oiai <i ka poe maloko, ua hoooaoea loa ia lakon e ka ulieue o ka leo o ka olili a Carafu e pohi hoomaalea nei. Iloko o keia Lana hoonalonalo a ka leo o ka ulili a Carafu, loheia aku la kekahi leo e kahea ana muwaho, " He kipi e ! Hekipi Ia manawa, k u koke ae la na meā a paa maloko o ka hale iluna me ke ano pioo t)ni, a holoaku la ma na puka me ke aoo hookeke nui, a komo mai la o Mofere iloko, kahiknhi ako la o Carafu i kahi a ke anaina alii e noho ana. oka manawa iho la no ia i lilo akn akn āi ka ohana alii iloko o na lima o Mofere a me krua man koa, a lawe pio ia aka la i ka moku, iloko o ka manawa pokole loa ka hanaia ana o keia hana powa makan ole, ao ka manawa iho la no ia i oalowale ano e ai o Carafu, me ka hookau ana ma kona poo i ke kii poo hipa, a o Mofere hoi me ke | kii o ke poo bipi, o keia kekahi o oa haoa akamai a ka poe poe powa o Sepaoia. 0 ka ohana alii i lawe pio ia e Mofere a me kaoß keiki, he umikumamalima, ke haiia me ke Kiaaina a oae koua ohaoa, o oa poe ® ae o ke anaiua hnla, aole lakoo i hoopoino ia mai; na waiho maikai ia mai lakoa i man hoike oo keia baoa akamai a ka poe ' wa 0 £ e i aopani Sepaoia. Ua koe ibo ke keiki hope loa a ke Kiaaina, oo kooa komo aoa iwaena o ke aoaioa kaoaka noi, a o ka heeilma alii 0 Helene, na p&kele bo oia, no ka mea, aoie oia i hele i ka ahaaioa hola o oa po nei i pio ai kooa makaakaoe Moi a me kona maa kaikuahine a me-oa kaikaiaa, aka, aa kan iko la nae malona oaa ka maoao kaamaka» a o nw hoi aoua keia kaao, aa bala oia 1 Pelekaue, oo ka hoopooopono aoa i kona mau waiwai nni aoa i waiho ai malalo jo ka malama ana a kooa makaahioe i paoāho e mai la i k«>ia ola aoa. 1 »a po oei no i haalel* ai o Mofere i ke aaponi o Heleoe, a holi hoi ako la i Sepania me ka hauoli nai o kooa manao, no ka loaa aoa o kaoa poe pio maka haoohaoo, akaj i ke »o ana ae, tia oui ka onoeoooe ia mawaena on» kolaoa ano kanaka a pao o Helene. no oa mea e pili aoa oo keia lilo pio ana o ka Moi ā.me konaohana, ke Kiaaina a me kona ohnQ« t nA mana ia e k« lehnlehu, o ke kiimn o keia h*n», ua inanao wnle ia, no ka aoa o Rirv r»«, ka p»«a kaolana o ka imi ana i ua roea huua a pao e w*.bo ana maloko o k» hoooa o na maooa. (JSoU « ;xw->