Ke Au Okoa, Volume VIII, Number 30, 7 November 1872 — Ka Oihana Loio mawaena o na Kanaka Hawaii. [ARTICLE]

Ka Oihana Loio mawaena o na Kanaka Hawaii.

O ka oihana ioio, a ike i ka wehewehe ana i ke ano o na kanawai, oia no kekahi o na oihana pookeia o ka noho hooponopono aupnni ana o-kela a me keia lahai i hooinakili aku ma ka noho'na naauao ; a ua knlou hoomaikai aku no hoi kahi mau oihana e'ae maialo o kona maiu a me kana mau alakai ana. Ma oka noho hooponopono aupuni akamai ana, ua makemake nuiia ka loea hoopuka ana mai o kahi mea

1 maopopo i ke ano o na kanawai • aole wal« hoi ma na katuyppai pili kalokō, aka, ma na mea no kekahi e pili ana i na kanawai pili hihui o*ka honua nei. Ua inai nlii ia na kuhikuhi a rae na hooponopono alakai olelo ana o na loio akamai, a me ka poo i ike maopopo i ka wahewehe an« i na kanav?ai; he poe no hoi lakou i noonooia, o iakoo kahi o na pohaku hekau o ka noho ana o ke aupuni. Me he mea la, ma ka noho ana o naaupuni o keia hon«a, o ka oihana kau, ka wohewehe, ka hoopouopono, a me ka hooko ana i na kauawai, oia ka oihana pookela tna ka hooponopono ana i ka pono a me ka maluhin o ka lehulehu ; a ma ka naoaina i ke koikoi, ka hanohano, a me ka inahalo nni ia o ka oihana loio, aia no he muu kumn nui ko ka loio e haaheo ai no ka oihana kiekie 1 loaa iaia. A e like no hoi me i& mau ano nui 0 ka oihana loio, poia no hoi e kupono ai 1 ka noonoo ana iho o na loio, e hapai iakva i ua oihana nei, a e hookuonoono hoi i'i mea, me ka manao uui «n;* i ka porfeai-i kai a mo ke aloha ana i ka hoakHnaka.: M pono hoi lakou e liooko i ka lakon hana me ka paewaewa a me ka hana api® ole aku i ko lakon mau haku. s f

Ua minamina makon i ka hoopeka ana aka ma keia h?ta o ko kakoa pepo, aa lehnlehn. wale na lonu i hiki Btai i o mftko%i nei uo tta moa e pili ana i ka ha»a apikin krt poe Bawaii i loaa aa palapaia ae e loio ma dh aha o keia aapuni. Ua hoohalahala nui k» poe mea hihia, no na han» npiki o ua loio, oaa ka lawe wale ana i na <£aia a ka poe mea hihia, aole i hanaia ka hana ; raa k» hookaamnh» waie ann i kn poe men hihia raa na koina kaka wale akn no i kulike o!e me ka anhan ana mai o na aUa ; ma ke koi waie ana aka i ka poe mea hina anhan ka hoomaopopo ole ana mamua. ike ano o na f»ihia. O j keia man ano haaa paewaewa, a rae kahi I inan apiki e ae, na (jgo kamaaina ia maa I lono i ko onkoa man pepeiao ; a ua lehnlohn no hoi ka nha'iia ana e na loio Hrwaii, a me kahi poe e ae, i loaa ole ia la* kon na palapala ae loio ; ak>«, ua loaa nae ia lakoa nn maka keleawe, e hana apok'» wale xku ai ia hai, a e apiki whls akn ai i kn hai dala me na knmn pono ole. E like me ka makou i hoopuka ae nei, oa leholehu wale ka hanaia ann o keia mau men mawHena o na loio Hawaii, a aa pinepine no hoi ka loaa ana o na olelo ao mai ka iha mai ; aole wale -ma keia moknpnni sahi i hanaia ai o keia mau mea, aka, na boomaaraaa like ia ma na aha o na mokapnni a pau, ka paipai ana o kahi raan loio i ka poii naaupo i ke kaoawai a meke »00 0 ka hoomaopopo ana i ka hihia imua <1 ka aha. Ua ao ia no eka aha kahi mar: loi o o keia "ino, eia nae, ua ano mihi honna loio i ka wahi o lakon e alo ai, Ma keia mau mea i ulu mai, na ho&pakaia mai kekahi ninan, Aole anei he mea hiki 1 na loio Hawaii ke hana pololei me ke kupono i ko lakon mau haku?

iīe oiaio no, aia i ka mnnawa e hele aku ai kahi raea hihia imua o kii loio, e lioike pau «ko no oia i na ano a pau o liaria h'ihia iraua o na loio nei ; a īaa ka laIhu ana mai o ka loio i oa hihia 'nei n waiho a lawelawe imua o ka aha ; alaila, ua hilinai ka aha maluna o k;i loio no na koina a pau a ka aha e kauoha ai ; ama i t mea e kulenna ai ka loio i ke koi anu nui i ka mea hihia no na iilo a pau s piii aua ia, i huipnia mai me ka uku loio. oka uku loio i hooholo like ia mawaenA o ka mea hihia a me ka f&io, he uku kupono ia e hookaaia ai, e iike me ka hookaa ana i ka bila aie o ke kauka lapaan ; a he mana kupond no hoi e hoopiiia ai imua o na aha, e hiki ai ke hookaaia na uku loio. B like no hni me ka mana e hoole ole 18 ai o ka nku loio, pela no boi e pono ai i na loio ke hana pololei kupono i k<* hana oko lakou mau haku hihia. I k« Pouknhi i»ei, ua iiiki mai kahi wainn© imua o makou, ua pau kana mau dala i ka

ioio, me ka olelo nae o ka loio ma o kona hope loio mai, ua makemake kahi Komieina Palena Aina i oa daia he nmikumahikn me hapalua no ka hoomaopopo ana i kana hihia. Ua heie kino mai ua wahine' nei imua o ke Komiaina Paiena aina ; aua hooie mai ke Komiaina, aole oia i ike i ka hihia, a me ke ano helehelena o ka hihia, aoie kupono imua on%; aka, imua o ka Lunakanawai Kaapuni ka pono. Ano, no ia mea, ua hoohaule ia »a waimaka o ka wahine no kana mau dala i liio pooo oie ai. Aoie paha no ka daia kanā mea i maminanui ia ; aka, no ke ano maopopo oie paha e loaa raai ana iaia ka aina. ka pnuhonua ana i kau nui wi e hookulaiwi. Ma keia mea, ua ala hou mai no ka ninau, no ke aha la i hiki ole ai i na loio Hawaii ke hoopoiolei i ka iakou mau hana ? O kekahi mea nui mawaena o na hana

apiki o kahi man loio Hawaii o kakou,oia no na hana aloha ole o iakou i ko kakon poe ponoi ; a me he mea la, ma ka hoomaopopo ana, na kaumii ioako lakon m&u manao i ka hapuku ana mai i ke dala. mamua ae o ka haawi maoli ana aku i ka pololei ika haku nana ka hihia. Ma o keia mau hana apiki ana, a me kahi mau ano pono oie e ae o ko lakou mau hana, a rae ka hoohaahaa ana i ka oihana haoohano, aia hoi, ua ano kanalua a hopohopo ko kakon poe ponoi i ka hilimi ana aku i na loio ponoi o kakou. Ina, e hooneleia ka pauleie ana o ko kakou poe ponoi m«ipna | 0 ua man loio nf»i o kakou, ihea hoi kahi e hookainia ai o ko lakou mau akamai ? Ina hoi, ua hopohopo ko kakoo poe ponoi 1 ka hilinai ana aku i ko kakoa «aau iuio, pehea hoi.e hiki ai ke hilinai mai kahi poe eae i ko lakou mau hihia? Ua h«u oli makou i ka ike ana, aia mawnena o ka- ! kou ponoi kahi mau loio makaakau, aka v I mai oi ioa aku nae ko makou mau mahalo ana, ina, e ukaiiia ko iakon man hana me na ano hoopono i ko iakou mau hoa kai naka. «