Ke Au Okoa, Volume VIII, Number 34, 5 December 1872 — KA MOOLELO O FEREDERIKA KA NUI! Ka Moi Kaulana o Geremania. [ARTICLE]

KA MOOLELO O FEREDERIKA KA NUI! Ka Moi Kaulana o Geremania.

tt£LU 40, I ka pau aaa o na haoa o ia maoawa, a ; a hoi, o kn Moi ma ke ao<» oluoln loa o ke kamailio ma keia halawai aoa, vr. lalau mui la oia ia Keoela N*eipperg, a haki ako la iaia ina kabi kaawnle iki, me ka Haku Hyoford, ke Kuhioa Beritania, a i mai la iaia : M l'a makemake au o oe pu oo hoi kekahi e lobe i ka'n mau mea a pau loa e olelo ako oei ia Eeuela Neippreg. Ua ike oo ka Moi Beritaniu i ko'u mao manao, aobe o'o makemake e hoeha aku iaia ; aka, o ka malama wale ona no ia'o ibo me ke kopooo. E hai aku hoi iaia, oa kaaohaia ko'o puali kaoa ma Bradenburg, e hoi ma kahi hoomoaoa o ka hooiio, a ehoopao loa i ka'hooloulo aoa ma Galtio." E hoomaoaoia, o keia wahi heomoaoa ma Galtiu, he oea ao ia i hoohui puia mai me oa puali kaua Faraui, k<>oa h <ā hui, i mea e hoo ■ maka'uka'a ako ia Hariorera, ina, e lohe ia { aoa ka loaa ana ae a ke kokua ana a Eoelani ia Auaeturia. Ano, mo keia nmlu aaa Fercderiks oei, eia oia ke lawe liilii raai nei i kona mao poali kaua, i mea e hoouele ai i ka loaa ana ako oke kokua i kona hoa hui ia Faraui. Me be nnea la, ua koo<>ia keia mau haoa poholalo ana e oa hana hoomalau a ka aoao Faraoi iaia. Ma keia halawai aea do i hoomaopopo loa ia ai ka haaa apaka pooo oie a Feredcrika ia Faraoi ; uo ka mea, imo» ponoi oke alo oke Kuhiua Beritauia, i hoopuka aka ai oia i kekahi mao mea-«r ai ka aoao Auae | tnria ; a peni kaoa a'oa'o aoa aku ia Kene n i

Neipperg-, " E hoohui abu oe«i kon mau po

ali koa me ko Prince Lobkowftr, ma B .«!iemi». Alaiila, e haule fcoke aku na mau puali kaua aei o oakoa maluaa o na puali ka:ja o ka poe F <rani, mamaa loa ae o ka loaa ana ia lakoo o kamauawa kupoao e hiki ai ke pale aoa ia lakou iho loa e holopono ana kau ooao haoa ma keia mea, alaila, malia paha o hai ako au me oe. A i-ia e bolo pono ole ana kau mau hana ; alaila, a% ike oo oe oe i ka hopMa o ua mea a pau loa e hiki mai aoa ; na kela a noe keia moa e malama pono no lakoo iho."

Ca„ ikeia ke aoo hololoa pooo ole o keia Woi opiopio ma o kooa lauūa boi palapala fflau ana me k« aioaiii Auseturia i ua. aamanw* a pau, raa o ka holo aua aku o na palapala i ke aloalii Anawluna, ma o na Kenela Auseturia la. A i nalo ai kona mau manao hui laona pu me kooa enemi, a i 'koaa pipili hoi mahopeo ka boi ana me Faraoi, oa kaooha aku la kela i ke Knhina Heritania, e palapala aku i na aloaiii mao a maanei, i Deresidena, PreBborg, i Ēnelani, » ia wahi aka, ia wahi aku, e hoohalahala aaa i ka hookuli maoli o ka Moi Peroeia, aole hoolohe iki mai mamnli o kahi mau kumn kopono i waihoia ako no kona maa mana a me ka nooooo ana ; aohe mana e ae e hiki kopooo ai ke hooholi ia ka manao o ka Moi opio ma ka hoolaalea aoa me ke Auponi Auaeturia. Ua 'ianaia keia mao palapala me ke ano maalea, e hoi poia ai na elele e lawe ana ia mau palapala e oa kiu Farani, a e lawe loa ia aku ia mau mea . a pan i ke aloalii o Farani, e nana ia'i. Ma ka !a 16 o Novemaba, ua hoopaa ae la ia i ka oobo* ana o kooa wahi ma Neisse, i kolike ai me na mea a lakoo i hooponopono po ai me ka Moi Perosia, a hookoe iho la he mau wahi kaa hapa ma ke kolaoakaohale, i mea ki mai i ke kaoa hoomeamea, a hele ako la kooa mau poeli kaua i ka hema, ma na maona ako o Moravia. Ua hoonka hoomeamea wale akn la do ka poe Peroeia mahope aku ; aka, aa hoomao akn la no o Keoela Neipperg i koi» maa pnali kaaa, a komo wale akn i V)eua, kahi i hoipa akn ai o kooa mao poaii rae na kanaka, ē haoa i na papo e hooponi aoa i ke kolanakanhele. Ma ka la 17 ae, oia hoi ka la mahope iho o ka haalele aua o ka puali kana Anaetoria, oa bele ak j I» o Ferederika me koaa man pnali kaoae hoopani ia Neiaee. He mea ano pa--kiki 'kana e hana ai, no ba mea, e hoike aoa oia be aoo kaoa hoomeamea wale no, a imoa oo boi o ke Knhioa Faraoi, oiai, oia kekahi i nkali ponoi mai /10 ma na hoonka kaoa aoa

mai no ia ia ; a oo ka mea no boi, he kaoaka oia i makaokao ma na oihana kana a me ka oihana koa. Aka, aa hoomakaukau koke ae la 00 hoi oia i kona maa poali kana ma ka eli ana i na auwaha, a hookaene pono ae la ao hoi ii lakoo ibo 00 oft knlana kana maoli. TJa hoonoa'ako la oa Moi opio nei ia Prince Leopold i k* aioa o (3tatr, palapala ako i kahl aohe eoemi i koe ako, oa pao loa ako h i Viena. Ua aoa ako 1* u )sa mao ana aina i ka loihi o ke kaawale mawaeoa o lakou me kn poe e*Bmf, i hiki pooo ai ka hoolei ana »ka i m poka a ae aa mea iloko o ke kst«Mk»obale. Aka, aa pahaohao o«e ke Knhiaa V&r«ar i keia mao mea e haoaia nei, a niaM i», " Heaba ia ke aoo o keia mao l»aa7 0» makemake noi loa lakoa i mao eeegi««ra akamai ma keia haoa !" Aka, o Ferederika me kona ano makaala I: poao mao, oa hoolalelale aai ae la oia i koaa j

o»io paali kaaa i ke aou hoomeamea hana io maoli ; » mi ki |» o ka la 17. o Ok»toba, aa hoomaka aka la oia i ka hoopahopaho aoa ike kolaoakaohale. He mea weliwelipeli i ka oana mai a ke Kuhioa Faraoi i ka paiakoli ona hoonka aoa a <o kaoiahi soi. Ua hiki ole i ke Kohio.i i jra»i ke kanaloß ana 1 ka hopena weliweli o ta hooaka kana po kooiahi eoa, a boi akn ta oia i Breslau e kali mai ai i ka hopeoa o ia isan hana, a me fea liaawi pk> ana mai o ke kolaoakanhaie. O k» hopeoa o kaia hoooka p<i kouiahi ana, aole no ia i nui wale ; nka, he uokp wale uo ia—he mau ola ekolo a eha paha, i make. a he elima mao hale i poino Amakala 81 o Okatoba, ua haawi pio ia mai ke kalanakau* hale o Nefoae imoa o ka Ferederika. Pela iho la ka lilo ana mai o ka papa hope | loa ma kona maa lima. Aoho enemi i koe

ma ka aioa e hoopaapaa mai ai i kooa lanakila a me kona maoa ma ka okana o Silesia Ma ka la 1 o Naveroaba, ilawe pio mai ai oia i na knlanakaohale oei, a na haawna he maa ahaaina nui nm oa hoomalamalama ia aoa o ke kulanakanhale ; a na huipa ka lehuleho olaila a pau i ka hauoli lokahi ana no ia lanakila.

Ma ka la 4 n Nnvemaba, hoi aka la ia i kahi kulauakanhale o Breslao, a komo aku la oia iloko o ke kalanakanhale mo ka hookahakaha oihana koa noi. laia i hiki pono aka ai ika hale alii doke o ke knlanakanhale, na hoonohōia oia malana o ka nohoalii, me ka hanohaoo nui. ua hooalii iaoia keDuke Nui naalo* na <» Sileo<« Lalo. Eha haneri k« oai o r.a 'lii kanlana, i kahikoia me na lole oaoi, a i lawe hoi i ka hoohiki ana, e noho malohia malalo ooa. Ua hoomalamalamaia ke knlanakaohale, ua haawiia na ahaaina hola, a m© no lealea lahui e ae ; a me ia mau hana i paoina ia'i keia lanakila ana o ka Moi opio o Pera--Bia, iloko o na makahiki maa o kooa oohoalii ann, malalo o ke kaiauno o kooa mao ka* pona. Ma ke kakahiaka o ka la 9 o Noyemaba, holo aku la o Ferederika i Berina, a kipa ae la ma kona ala oka hoi ana i Glogan. Ma ka !a II hoi, komo aku la oia i kooa kalai nakauhale alii o Beliua ; a malaile oia i booj kipa haooli oui ia aku ai e kona lahui ponoi. ; No kahi mau maoawa pokole i maoeo iho ai | oia, ua piha pono kona man lauakila ana, a j o kona mau pilikia a me na hookaninahaia J ana oka mabao, ua paa iho ia. Aka, oia mau «no lanakila ana, malalo o na lawelawe | ana o na mea kaua, a me ka hoomalo ana o na mea kaua, ua hoomaopopoia no ka wa pokole w ile no ia. A akahi oo nae a hoomaopopo iho oa Moi opio ūei, o ka hoomaka ana maiia o kona aiau hookaumahaia' Ua hookonio akn oia iaia iho maloko o kekahi hana nui, na popilikia a me na kaumahn, e hoouluhnaia ai oia i na manawa a pau, a hiki i kona iho ana «ku i ka luakupApau. ; Aka, he maū la mnhope iho o kona hiki ana aka i BeUom, o ka Hakn Hgnfocd, ka eiele Bf-ritaina, halawai ako la me na Moi oei, ma kekahi o na keena hiehie o ka halēalii ō Belioa. Oka Moi Perusia, oa hoso iho la oia e huna i na ano pihoihoi noi iloko ona ; aka, hoopaka akn la nae oia i na mea e hana ana iioko ona, me ka i ana aku, " E kuu Hako Pelekane, oa hana hewa mai ke aloalii o Vieoa ika kakoa mao mea i kuka ai ; no ka mea, ua hoopuka akea ae la ke aloalii o Viena i na mga a pao a kakoo i kuka malo ai ma ka pa kaoa o Scbellenoff. Ua hoopoka ako la ka Emeperese kaoemake ia mau mea imna oke aloalii o Bivaria. 0 Wasner, ke Kuhina Auseturia ma Pariāe, na hai aku oia ia mea ike Kohina Farani Fleory. Oke Kohina Aoseturia hoi ma Peteroboro, oa hai abo oia ia mea imua o ke aloalii o Rnsia. 0 Sir Thomae Robinsoo, na hai ako oia ia mea ike aloalii a Deresedena. A ua kamailio akea pn ia ae no hoi ia oaeae na hoa o ka Ahaolelo Beritania. w

No keia mea, hoopoka koke fce 1a o Ferederika ia mao mea imaa o ke akea, me ka fioolaha hoole ana i ka oiaio o ia mau mea imoa o ka lehulehu ; a ua kopooo oo hoi ia mao hoole ana, oo ka mea, man palapala, a mau koikahi hoi, i kaka»t> mawaena o lakou, e hikl ai ke kokua mai, a be hooīaio hoi i na mea a lakou i kamaiiio p« ai ; a i hooholo ai hoi. Da hoole makaele ae la oia aole oia i komo iki rue kabi mau lana aoponi a lona koa » Angetnria, e koka ma ia mea; a o na mea a pao i hoepokaia be mao mea wahahee wale no ia a pan loa. Oiai, ma ka na Moi opio nei bana maalea ana, i loaa mai ai o Neieae, a i haalele mai ai hoi ka pn&ii kaoa Aoeeturia hoioohoa ia Silesia ; nolaila, hoolaha ako la oo oia i kealoalii o P»rani, © na mea I hoopokaia e ke aloalii o Aasetaria, be mao mea wahahee

MAHELE IX. Ka Kaua o Moravia. Ma ka la 7 o lanaari, o ka 1141, mare ia iho la be kaikaioa o Ferederifca me Looisa Amelia, ke kaikaina ponoi no o kana wahine, o ka Moitfahine manao ole ia o Elisabeta. Ua ho«b«oohano poaoi mai ka Moi i ka abaaioa mare me kona kioo ponoi; a oa lawe holookoa ia, ke ido o ke anaioa rae kooa oaao aoo waiphhe a paa loa. Aka, itoko o keia mao boikar. ana o ka lealea, ua lilo noi kena mao manao i kaoooooo Bna iqs namea apaa loa e pili ana i kana roaa hana boopouopoDO «opooi me oa aina e.. 1 tlk« ne u «aw i hoopah mai ia, j ko lakon mBO maoawa i hoi kamailio pa ai ao ka haalele a&a o mm poali kana AoaeUina ia SUesia, ua hai ako no o Ferideri«a imoa o BA Lana Kos AoBetoria, ina, f hoopoka moa ae ka aoao Aoseturia na mea * paa alakoa

i kuka pn &i ; alaiU, « hoolo maoli aoa no oia ika oiuki oW» o ia mau nea ; a aole hoi oia e hiliuai aoa mamnii oia maa okiluaa like aoa. Ua m»kaaU ioa no hoi oia, aole oia i ae a i hooki»n akn hoi, e kakaa i kona inoa malana o kekahi pepa. Ma keia hoohalea kopuaaaha mne fea m&ale», i itlo wale mai ai o N«īsse me ka okaaa o Silcsia.

Me he noea la. o ka maaao aoi o ke aloalii o Ai9titaria i hoopoka aku ai i ke kaikahi olelo mala o Sche)lenorf, oa makemake uoi ia aoponi, e hoopaonioni i ka ooho hoa'loha aua mawaeoa o Per*iaia me Paraoi, i kee ai kekahi i kekahi, o laoa vale ih<» oo ; a boo koeia ka hoopilikia aoa aku ia Aoaeinm. Ma keia mea, oa hoonaokiuki ino loa ia ko Peredorika maa maoao pooo ; a hoaiai loa aku laoia i kooa mao maoao hoole, a me ka hoike aoa i ka oi loa aoa akn o kooa pipili

loa aaa ako ia Farani, a me ka lana mau kuikahi i bana ai, e pili ana no kona pomaikai iho, a me ko ka Moi Lui XV o ke aupoei 0 Farani. Aoo, ia manawa, »a hui lokahi like ae la o Faraoi, Perueia, Bavaria ame Saxooa, e kaihi mai i ka okana aina o M<iravia, a e hoohai po ako oie Saxona. O 'ieia okaoa, he 'Lii Maraqois ka mea e ooho ana maluoa ona, aa 91 uo kona-uoi mamua o ka mokuaioa o Masekuseta, aoka nai o na kaoaka, hookahi milioua me ka hapa ; a ua pili no hoi oa aioa oei me Silesia, k&hi ana i kaoa ai oooa Iho, 00 Ferederika : ina hoi e lilo ana me lakou ; alaila, e lilo ka hapaoui me SileBia, a o k&a wahi hapa uuko tne Pemeia, 1 hiii aku al hoi mo Si)eaia. Ua kababa nae o Farani i ka ike ana, e haawi ana ka Moi Saxona i kahi hapa o ka aina ke lilo oiai.

Aohe manao oii' o Fered?rike i ua oielo mai a kooa mau lu>a bui inaioko o ke Uaua ;

aka, ua manao nui wale no oae oia ma db mea a pau loa, e pili aoa i kooa mau pomai kai ponoi ibo L T a hoouoa raoa aku la oia i kona mau puali kaua ma ka hema loa o Moravia, a lawe ao la i kooa mau kulaoa puali kau« ma ua kaol.ale o 01mutz, Troppau, m« Friedeofchal. Ua laweia 'nai keia mau wahi mu ua !a hope o Dekemaba. Ua manaolaua iho la kn moi o Pemaia, pela ibo la e hiki kupooo ai i«ii ke lawe hele ike kaua, b biki i na ipuka o Viena, i ka manawa a ke Kupulau o kahi makahiki ae e hiki mai ai.

Ma ka la 8 o I&nuari o 1742, hōlo aku la kamoi Fer derike i Deresedena e kuka pu ai me Augugato 111, ka oaoi o Polaai, ka mea bo> i hooholoia oia ka luna koho o S»xon a ka mea hoi nona ke aupuni e hoomahuaho/i ia anfl, ke hoohnipuia uku i Moravia Oka moi o Polaoi, he kioaka ano palupalu oin, oo ka men, ua lilo nui w»!e koon maumanawa a pau ioa ma na ōihana lealea, a me kekaln mau puni eaea oa keiki a kanaka. O na manao a pau loa o ua moi nei, ua palupa--1« a hehee wale mai no ia, e like me n« mea a ka inoi P«rusia e koi aku ai • a ua like ine ka hau e hehee wale ana ke pa mai i ka lima I ko laua helawai ana, na hoopuka aka ia ka moi Pero3ia imua ona peneia " Ano, 0 oe, i keia manawa a'u e hoopuka aku nei imua ou, oa lilo oe i moi no Marovia, ma ka |aea me ke kaua ana a na aupuni o ka poe i kaua hui. Ano, eia ka manawa e lilo ai i mea oiaio, a i ole oe e ae mai, alaiia, aole no e loaa iki ana ia oe ma keia manawa mahope akn nei, a aole n , hoi i kau mau keiki. E hoolaleiale koke aku oe i kou man puali kaoa i -<§*xan'a, oiai, ka manewa i palopalu ai na piiHli kaua Ausēturia ma ia aina. Ai< nāa Iglau, ma keU aoao mai o Auseturia kahi i waiho ai k'ohi mau lako kaua hui he lehulehu wale, abe lilo wale mai no ia meu mea. ioa oe e hoonna aku aua i kou r>oe kaua ilaila, me ka awiwi ana. E kokua mai no ka poe mahele koa Farani ma kela aoao mai 1 kau mau hooikaika ana a p«u. E huipu'ka no au me oe, me ko'u mau puali kaua, i bifci aka ai ko lakou mao huioa i ka iwakalua tansani. Ke hoi I īkahi msi kou mau maoao, oa hooikōika ana, bme kou maa puali kaua a pau i aole o makou mau maaao kanalua e lilo emoole loa wale msi ana ia maa wahr ia oe roe ka nui ole o na paino, a me na lilo. Ke holopono ka kakou maa hang ; alaila, e maki pololei aku no kakon i Vienoa ! "

0 keia man olelo a na Moi nei o Perut)ia, oa hoopiiikia ia e ke komo ana mai o ke Kohina Nai o ka Moi o Polani, a oieio mai la, aia imna e ka Moi, ua makaukaa ka hula opera ; a hnli akn manao o ka Moi mahopeo na oihana lealea, a aohe manao i keia mea, o ka hooikaika ana i loaa hoo mai ai- iaia ka hoomahoahua ana ako i na paieoa 0 kona aopnni. Aka, oka Uoi Peinaia, he man bora mamn» ae oka wehe ana mai o kaiao o kekahi kakahiaka ae, oa hala e ako la keia me kooa mea alii koa okaii i ke knlanakanhale o Pragne, kahi a ua poaii kaoa Farani me ka poe Bavarfa i iawepio mai ai 1 kekahi kakahiaka nai mai nooia i holo akn ai i ka bikioa i GMatr, malaila kahi i hoolaalo ei o kahi bapa o kooa maa paali kaoa Peroaia, malalo oke Keiki A.!ii Leoplo. Iloko o ka pule hookahi, oa holoia eia na mile ehiko haneri, e hoomaka ana i ka heakai ma ka bora eha o kela a me keia waoaao ; a e lawe lawe i kana mao bana be iehnkho wale ma ke aia. Ma kela ane keia mao wahi ana e kipa, a e hana oielo ae like mao aoa, aia me ka poe nana e hooiako raai i koāa m|a poali kaoameka ai, a me na lako «ae; Q o ka mea, oa kana mea moa loa e manao li, mamoa o oa mea e ae a pao ioa.

E hooma&aoia, aia maloko o ka paUpala 2 h«al« «i ia M. Valori, a li(o &i ia Ferederik J aa kaoohaia mai a« Knhiaa Faraai la, aoM make a» aka i ka lilo aaa o Glatr ia aka, e paa ao oia ta wahi ao ka poe Faraqt; Aka, aa iawe ae la ka Moi Per««ia i oa ku\ I !

laa«kanbal« uoi oona poooi, a tia hooooho ibo la oia i kooa oiao poali koa ponol, I roea e biki ole ai i kahi poe okoa e ako, ke iawe •ka ia maa wahi. 0 Olatr, be kelaaakaaW lekahiko ooia oo ka poe Katolika. Aia iloko o ka loakioi mooeka, kahi i kaa sU o kekahi kii r>rigiae hemolele, tM»a na a«b«i i hooweiawelo ia, a i hoooahaehae ia hoi e ka loihi oka manawa i kao ai iloko o na wahi oei. oka wahioe girighi« iwi mli-kuna maa puie hoomana, imoa o o« kii virigioe aei, oa hoopuka a}ta oia, iea e nau kooa ma* ū*J ka hoopale ana aka i ka poe Perosia mawaho ako o ke kolaoakaohale ; alaila, e haawi aku oo oa wahine ia iholoko aaol bou oooa. Ika lilo aoa ooa kolaoakaohale nei i ka Moi Perosia, aole oia i hoooele i aa kii virigine nei i ka holoko i maoaoia ai ooaa; aka, oa kaooha ae ia oa Moi Perasia oei, e homuia kek&hi lole.oaoi loa ; a na ka Moi poooi oo e oko na lilo no ia mea.

Ma ka la 26 o lapoari, holo aka la' o Ferederika i Olmutz, 110 ka mea, oa lilo ia wabl i kona poe koa, he hookahi mahioa mamoa i hala ae. He mau puali koa ikaika kai hele po me ia, a e moe ako aoa kona mao kuamoo mawaena o oa k&hawai a me na pali kahoho, i uhiia kooa mau paia me ka baa e hehee mai aoa. Ua ukaliia keia masi anaoname kooa mao koa, rae na poioo tfe leholehu waie. O Ferederika, aohe ona maoao 00 ia maa popilikia, ame ka pololi noi, a me ka lnhi o oa puali kaoa, a hiki wale lakou i 01motz ma ke aomoe o ba la 28 o lanoori,

I he kakahiaka mahope jbo, aa hoopokaia a« la oa oleio ksuoba i aa poali kaoa Perogia a pau, i3 houlaulu nai ae Ukoa ma Wizchau. Alaila, e raaki hoke aku lakoo be kanahikukumalima mile i ke komohana i Prbstich f be uaan mile pokole ke kaawale mai kahi e boomaka ai ka hooaka ana i manaoia ma lglau. Ma keia wahi e bai aku ai lakou meoa pnali kaaa Faraui ma Saxona. Oka huioa o na koa i manaoia e houluulu ae aoa malaila, ua manaoia e hiki aku aa» lakou i ke 44,000 koa fielo wawae, me-5,000 kna kaua lio ; a me keia mau pnali kaua, e hoooka kaua aka ai maluna o 10,000 koa Außeturf& ma lglau.

I keia manawa hoi, ma ka lo 24 o lanuari, malalo o ka hoohalua ana a ke Kohina Farani, s rue Ea hoopooopono anpuoi ooelo aoa a Feredertka, na hookohuia o Ckarlos Albert, ka Moi o Bavaria, i Emepera no malaio oba inoa o ka Emepera Ka!s XII Ue keiki oia na MaxWSilliana, ka Moi o Bavraia, ka tnea i ilihune a noho malalo o ka iokom<iikai a me ke kokaa aloha ia mai e Lo'iis XIV. He ehikn na makahiki, a he keiki alii hoi oia ma ka hanau aua ; oka, be noho'na ilihnno nae oia. Pela koua noho ana, a mare i kekahi kaikamahiue a ka Emepera loaepa, be hoahaoau kaukini oia no Maria Teresii. Ika make ana o kona makuaka&e i ka 1726, oa lilo oia i Moi no Bavaria; aka, ua komo pu nae oia iloko o ka aie, e biki ole ai iaia Sse boobezoo mai iafa iho mai loko mai oia mau pilikia. oua hooalii bmepera ia aua nei, ua malamaia ma Frankford, rne ka h;iDobano n n » ma ka la o Feberuari, oka 1742. O keia kouoīa ana o Char)ea Albert 1 Emēpera no Gerernania, ua manao o Perederika, o kona laoakila nui ana ia ma kona aoao ; a oia hoi ka hoailona o ke pio aua o Anseturia He kaoahakumalima ka nui o kona mau makahiki, i kona maoawa i hookohuia ai i Emepera. (Aoleipau.)