Ke Au Okoa, Volume VIII, Number 35, 12 December 1872 — Untitled [ARTICLE]

I na la HOPĒ o keia puie iho nei, ua ike iho makou i ke paiia ana o kekahi mau rula hou, e pili ana i ka Halemai Moiwahine ; e papa, a e hookapu anai ke puhi baka ana o na mai ma ko iakou mau keena, a me ka waiho ana i na ahi koe malaio oko lakou mau pela moe. E hoakaka ana ua olelo hoolaha nei, aia, ua hookaawaleia ma kela a me keia mahele o ka hale he wahi e waihoia ai ua ahi koe, a me na ipu baka ;aoka poe mai e make baka ana, e ae ia lakou e hele ia mau wahi i hookaaWaleia e puhi ai, a e waiho aku no

i na ipu baka ma ia wahi, a pe!a no hoi me na abi kee ; ua hookapa loa ia ka hoihoi ana mai ia mau mea, e waiho, a e hanaia paka maloko o na keena mai. He ekolu a eha paha rula, a o ka pauku hope loa oae, he paoku papa ikaika loa ia ; oiai, ina e uha'i ia kekahi o ua mau rula nei alaila, e kipaku koke ia no ka mea mai, mai ua Halemai la, a e hoonele ia no paha ka loaa ana ia ia o na kokua lapaau a me ka malamaia maloko o na paia o ia ha !e aka hookipa oluolu, a me ka malama alohaana! 0 keia maa rula, e lilo ana ia » mau rala no ua Halemai nei, a he mea pono loa no hoi i ua mai, ke malama ia mau mea, no ko lakon matr pomaikai iapaaaia.

Un bai ponu ia uai oiakou, o ke kuniu i fcau i» ai q ua mau rula noi, no ka mea, ma kekabi o n» pg o ka pule i hala, ua a ia ka p&ku makika, a me ka pela moe o kekalii keeoa, ma ka boopalaleha malama pouo ole o fcahi mea mai; a i ole ia ma ka hoolei wale ana paha i na mamala ahi koe, mamua ae o ka pio pooo loa aua o ke ahi e a ana ika laau. Ma keia malama pono eile ana o kek&lii o na mai, ua aneane e hoopoinoia Ita hoomauia ana o ka Halemai Moiwahine e ku kilakila nei me kana inau bana aloha mawaena o kakou nei, a ua pakele pu hoi me na oln o ka poe mai, e noho mailo aua maloko o in hale a ka lapaau a me ka hookipa aloha ana. Aoo, oke kauia ana o keia mau ru la a me kona mau papa ikuika loa, ua knpono loa ia no ka pomaikai o ka lehulehu mai o a o, oiai, e like me kahi oielo kaln ko, " B kioai koke, o i makalii ka a ann ake ahi." Ina manawa i hala ae nei, ua hookuu akea ia na mai i ba lanakila holookoa o ka hale a pau ; ua hooknuia lakou e pulii baka ma ko lakou mau keeua, a malnna hoi o ko lakou mau wahi moe ponoi ; ma keia manawa mahope mai nei, na hanaino kahi poe mai i ka lauakila i hookuu laulaha ia aku ia lakou. Ano, i ka manawa o iakon e noonoo malama ole ai i ka pomaikai a me ka pakele uua o ka hale ; alaila, aole anei he mea kupono e hookau i kahi mau mea e keakea ai i ka laulaha poiuo ana o ia hana malamn ole ? Ma ke kukuloia ana o na hale a pau o keia auo, ua haua pu ia no he mau rula, e hoomalu pouo ia ai na hoa a pau e uoho ana muloko olaila ; a i kahi manawa, ua hookauia he mau rula papa ikaika loa. Aka, o ke'kauia anao ia mau i*ula, aole nae i hanaia i mau mea e hoopi likia, a e hoopiiihna ai i ka mauao o na raai ; ua hanaia ia iuaa mea, i mea e hoomalu like ai i na mea a pan. a e malama ai hoi i ka pomaikai a me ka pakele o ka poe mea mai. Pela maoli k» maoao nui i hookauia ai o keia mau rula maluna o ka poe mai i imi aku i ka lapaauia maloko o ia wahi.

Aole be mea kupono i ka poe mai, a me ka lehulehu, ke manao he mau mea hookaumaha keia ika poe mai. No ka mea, ua haiia mai makou e kekahi o na Luna o ua Halemai nei ; aia i keia wa, a malalo hoi o ka malama a me ka iapaau ana a kona kauka akamai a maikai,—uh mahuahua loa ka poe e imi mni nei i ne hoola maiio ana oloko olaila,~ua piha loa ka Halemai i keia manawa, ua loaa ole ke keena i kahi poe mai e noi mai ana. Ano, me keia hoomaka ana o na kanaka Hawaii, e ike i ka maikai a me ke kupooo o ka Halemai, a me ko laila mau lapaau, a me na maiama ; a eia hoi ko kakou poe ke hiolp nui nei iloko olaila ; heaha la ka hopena, ina, e pau ana ua Halemai nei i na ulalena ana oke ahi ? Owai la ka poe i hookaumaha loa ia ma ka hiolo ana o ia hale ? A pehea la ke kulana o na mai e moe ana iloko olaila ; a ihea la auanei lakou e malama lapaauia ai, i oi aku ka maikai mamua o na maiamaia ana oloko ola ila ? He mau ninau kupono no keia i na mai, ame ka lehulehu e kaanaia ai. Ina, e poiuo io keia hale mahope o ka ban» malama ole ana o kabi mai ; alaila, e ili aku oo ke kaumaha a me ka pilihua maluna o ka lehulehu holookoa ; oiai, o ka hookumu ia ana o kela Halemai, malalo □o ia o ka hookauwa ana a ka Moi lolani i hala aku, a me kana Moiwahine e ola nei-; a i hoala ia hoi me na manao kokua aloha o ka lehulehu, i haawi kunukunu ole, no ka hooluolu ia o na poniniu a me na palapu o ka poe i loaa ka mailo kafr maha ana o ke kino ! Ina, e poino ana keia hale, ua hoonele ia ko kakou poe mai ilihune i ka loaa ana o na wahi o ko lakou lapaau a me ka hooluoluia ; a e hookanmaha hou ia mai auanei ka auhau ana maluna o na manao kokua aloha o ka lehulehu ; aaia he manawa loihi paha, mamua ae o ka paa ana o na hale o ia ano. A ihea iho la na mai ilihune o kakou e noho ai ia manawaloihi me kalapaau ole ia?

Nolaiia, ke kanleo aka nei tualou ia ookou e ka poe mai, e noho ana maloko olaila, he mea kupoao loa ia oukou ke malama pono loa raa na mea e hele ai i ka hoopoino ana iaa Halemai nei. Mai hoopilihuaia ko oukoo mau manao e na rala i hookauia maluna o oukou ; no ka mea, aole ia mea no ko hai pakele, pono, a me ka pomaikai, aka, no ka lehulehu ilihone a pau, e loaa ana i na maiio a me nq, palapn oka io kino i hooilina ai. Ua maopopo do i ka lehulehu, mai ka manawa mai o aa Haleqaai nei i kukuluia ai a hookom#* ia na mai iioko oiaila, ua noi a lehuleh» wale na hana hoola maikai i lawelawe ia maloko o kona mau paia; a ua lehaleiw ioa uo hoi ka poe i aie nui i na hookipa a me na iapeiau oinoiu maikai anaolokool*' ila. Ma ka nanaina, me he ia o ka hale, e like me keia ano, i nui kana mau haep maikai ana aku i ka lehnlehu, he mea mina, ahe mea kaumaha ioa i ka ma4o o na mea a pau loa, ka ike ana akn a me kona mau hookipa aleha oiuoiu naikai ana, e haule ana ilalo o ka hondß, i pa« leha a opala hoi t

Au maWaena o kakou e noho uei i ke-> ia manawa, ua hoihoi nui ia ko kakoemaa hiliuai aua no na loaa ponoi oo kakou, maluna no o ka kakou mau lawelawe aaa ma ua oihana mikiala ponoi. O ka oihana mikiala ponoi o kela a me keia ano, be mea kupouo loa no ia, je hiipoi mau ia ai mawaena o kakou nei. Ua hoohalahala nui ia e kahi poe mawaena o kakon nei, no ka loaa ole o kan mau wahi hana niikiala kupono e loaa mai ai oke dala. O ia mau auo hoohalahaia, me he mea la, he makehewa no ia mawaena o ka iahui i hoopomaikai nui ia, e like me kakou nei aole wale ma na oihana mahiai wale no, aka, ma na oihana hana lima no kekahi. Eia ke waiho palaualelo nei kekahi mau kumuliana e loaa mai ai oke dala. oka lauhahh a.me ke akaakai, Jie mau mea waiwai ole keia, e hoonahele mai nei i ko kakou mau kula, a rae na wahi pohopoho o kakou ; a pela no me na mea e a pau e ulu nahele ana ; ina nae, e ulu wale mai no lakou, me ko lakou mau hoohana ole ia. Ma ka naha ana iko kakou mau ha-j ua lima ike kahiko, me he mea la, ke hele] aku nei lakou i ka nalowale ana. j 0 ka lauhala, he nahele kamaaina no! ia mawaena o kakou uei, a mai na la mai

0 ko kakou poe i hala aku la, ua kamaai-] nanui lakon i ka hoolilo anaia meai meaj loaa. Ina hoi, ua kamaaina i» mea ika. hoohanaia i mea loaa mawaena o ka poe! 1 hala e aku ; no ke'aha hoi ka mea i hoo-| hana ole ia ai i keia manawa i kumu loaa?j Ma ke au ana ma o a maanei, me he laJ aole no paha i pau lou ka makemakeia ana o ka oluolu maikai o ka inoe ana maluna] ona hu'a moena. Hookahi wale no paha| mea nana e hoopale mai nei i ke kaunuiī ia ma ia mea ; oia no ka lehulehu ole oj ka poe na lakou e ulana i namoena, i hoo-] mauia ai ko lakou kalepa kuloko ia ana| mawaena o kakou nei. He mauaolana no ( kai loko o makou, ina, e mahuahua anaka] poe na lakou e ulnna ana i ka inoena ; ala-j ila, e loaa ana no kona mau kumukuai ka-: pono ma ko kakou kalepa kuloko ponoi ;] no ka mea, o ke ano mau o kakou nei, ao-j le i hoopauia ka makemake ana ma naj mea oluolu oka wa kahiko. Aia mawa-| ena o kakou e noho nei i keia manawa,] oia wale no paha «fa na apana kaona, e| like me keia, kahi i makemake nui ia aij

o na moena mai na aina e mai : aka, muj ka hapanui'o na apana, ke mau nei no ko : lakou makemake ana i na palau moena, aj me na hu'u moena nolunolu nunui ; hei mau mea oluolu i kamaaina nui loa ia kakou, mai ka wa opio mai o keia lahui. Aole oka lauhala wale kahi mea hookahi i ulanaia ai o ka moena ; aka, aia no ke akaakai ame ka makaloa. Oka makaloa nae, ke ano nalowale aku nei mai ka ike nui ia ana ; a o kona ulanaia, me he la, ua kakaikahi loa ia i keia manawa. O Niihau, ka aina nona ke kaulana nui i ka ulanaia o ia mea, ua ane naiohia kona kaulana maikai i keia manawa. Aka, o ke akaakai, he nahele nui loa ia e ulu nei

i keia manawa ma ko kakou mau aiūa po-' hopoho. oke akaakai, be iau nahele iaj i laweia mai na aina e mai ; a o ke kumu| nui o kona hoolahaia aua, no ka makema-' ke o na ; li) i iilo i mea ulanaia i moena.! Ua kamaaina kakou me ia mea, ka oluolu a me ka pahee maikai o kona moe ana. Ke manao nei makou, ina, e hapai ana kahi poe kamaina o kakon, me na kumuhana maikai ; e lilo no ia i mea e loaa ai ka hana i kekahi poe, a e uka ia mai ai no hoi o ko lakou mau luhi ma ka uianaia o keia mau mea. He oiaio oo paha, aohe e loaa nui ana na makeke mawaho 110 keia mau waiwai ponoi o kakou, a me na kumukuai kupono ; aka, ma ka nanaina, me he la, e loaa ana no he makeke maikai a he kumukuai kupono maloko nei o kakou ; ina, e hoomau, a e hoomahuahuaia,

i lilo ai i kumu waiwai kalepa kamaaina mawaena ponoi o kakou nei. Aka, ma ke ano moena wale no anei, e lilo ai keia mau loaa i kumu loaa no kakou ? Aole anei e hiki ke hooliloia i mea waiwai ma kau mau wahi ano okoa e ae ? Ina, aohe e loaa ana he mau makeke ma na aina e tna ko lakou mau ano moena ; aole anei e loaa kahi ano e ae e hiki ai ke hooiiloia aku ? Eia ko kakou nei aina i keia manawa, ua lilo ia i aina e mabi nui ia nei e ke ko ; a ma na aina mahiko o na aapani e, ua lilo nai na eke akaakai a me na eke lauhala, i mea e laweia ai ke ko i n& aina e. Ina, ua lawe nni iake ko maioko o na eke, a hehana i maa mau ; heaha hoi ke kumu e hoihoi ole ia ai o ik mea mawaena o kakou nei ? Ma ka nana ana, ina, e hoohoihoi ana ka poe mahiko i ka alanak o na oke lauhala, a me na eke *kaakai ; alaila aole e oui loa ka lilo o ka poe mahiko, a e lilo no hoi ia i kumu loaa ūo ka poe kamoaina. Heoihana mikiala kapono keia e hoohoihoiia ai mawaena ponoi nei o kakoa.