Ke Au Okoa, Volume VIII, Number 39, 9 January 1873 — Ka Aha Kiekie. [ARTICLE]

Ka Aha Kiekie.

Ma ka, wehe ia ana o ka Aha Kiekie i ke'kakahinka o k;t Poakahi ilio nei, la 6 o lanunn, u.i hiki kino in;»i 111 Lun kkanawni a pau, a ua hoakaka inai ka Lnio Kuhiiia i u;i nit:it i k'iuoin ai ka Alia e ako'akua, a e haawi hoi i tt» hooin<iMao ana no ko kakoii Moi i make aku nei, ka mea e hoolewa koke i;i ana. Malalo " keia njau kumu i lioike lu.ii ai »ia he mea kupono i ka Ah i ke h(j<;ki i kaua miiu h<»na inall, a pau na hana luul'uu o ka hoolow<t aua, a u t iiunoi inai hoi o lioopiineo k>t Aha a liiki i keia pule ae e hiki mui.ana ina oia ilio la ka maii twa kupono. Ua loihi aku no na hoakaka ana <1 ka Loio Kuhina, a mahope o kona kauiailio ana, ua kokua ia kana uoi-e Mr. John Montgomery, ka hoa inakua o ka Aha i hiki kino mai, me ka hoike pu ana, he mea kupono 110 e hooloihi ia-aku ka manawa o ka hoopanee ana a pau ka Ahaolelo, oiai e lilo ana ke keena hookolokolo i wahi no ko iakou hana e hiki mai ana. No keia mea, ua kamailio inai l;i ka Lmiakanawai Kiekīe, penei :

| E Na Keonīmana Ua loho kakou me j ka luuluii .[ja.iimako i na hoakaka ana a k i i Loio Knliina, u rne ka hoa kahiko o ka i Aha, ma ka pnaīīa ana ae i ka mako anao j K AMEHAMHHA Alima. He kueuakena hiJ kitvawe aua keia i inanao mua ole ia, a ua ! ili 'iho ke kaumulia kuhohonu malunao ka I lahui. O ka Moi 110 ka lalani alii mai 110 [ ia o Kamehameha, a ua ili mai no u ia i ke ano maikai a me ka manao ka mea i hookaulaivri ai i kona mua .nan;i i hookui mu. Ua launa nui au uie ka Moi i hala aku la, ma kona ano ola pili kino a me ka pili oihana 'pu no na makahiki he iwakalua. I kona wa ho kanaka opiopio a he Keiki Alli, oi/i kekahi hoa o ka Ahaknkamalu i ka wa e iioonoo ia ana kekahi mau kumu ano nui imua o ia Aha, aole wale no o na. hana kuloko, aka, he hana kuwahp kekahi. Oia no hoi kekahi hoa 0 ka hale o na'lii, a he Kuhina KaUiaina no hoi no kekahi mau makahiki, a ma ia oihana i Ioaa ai ia ia ka ike nui ana i na hana kuloko o ke Aupuni ; a ma ia mea i hiki ai ia ia ke hooponopono loea nni i na mea i pili i ka pomaikai o ka lehulehu. No na makahiki «iwa i halana, Oiīi no ka Moi o ke uup'um, a ua noonoo hohoim inau oia i ka hoppoiiopono nna i na oihana o ke aupuni. Aole oia i makau i ka pane ana aku, a ua makaukau mau e hooko i ka wa, e pono ui ke pane aku i ka hana ana i manao ai e hana p«la. Ua loaa mua ia ia ka hooholo maikai ana, he noonoo kaulike, a. he manao hohonu no ka pomaikai o kona lahui. Oiai, oia e uoonoo ana no ka pono hanohano o ka lahui \ Hawaii, ua noonoo maikai nō oia no na haole, i ka poe i noho mai no kahi manawa a me k'a poe noho loa maloko o koua Aupuni. Ua ike oia me ka moakaka lea 1 ka pono o ka hui ana o na kanaka maoli a me na haole ina ka hooponopouo ana i ke aupuni, a me ka uoeau nui no hoi i hooko ae oia pela. 0 ke kulana o ke aupuni nei raa ka palapala honua, aia iwaena konu o ka moana, mawaena o ka aina puni ole o Amerika a me ka Hikiua, a e lilo ana iie wahi manao nui ia e kipa e na poe f. pau e holo ana ma ka Pakipika Akau, a na hoomaopopo piha hoi oia, i na hana a kona mau mua. ma ka hoomau ana i ka hana oluolu a me ka pono o ka launa oluolu ana me na lahui e a p'au, a ua like no oia me lakou ma ka noonoo ikaika, a me

ka hooponopono ana ma ke ano maikai, a aole loa oia i hoomakau ia. e na olelo hooweliweli a na Luua Oihana aupuni o na aina e. Ua loaa ia ia ka noonoo moakaka lea no ka oihana aupunr, a ua waiho mai la i ka oihana me ka paulele. Aka aole ia i keia wa. Ua liala aku la ia i kona mau makua. Aka, o kana hana a me ka lakou, ke koe nei ia no ka poe o hiki mai ana mahope ona." I ka pau anr. o kana haiolelo, ua kauoha mai la ka Lunakanawai Kiekie e hoopanee ka Aha a hiki i ka Poakahi e hiki mai ana, i ka hora 10 o ke kakahiaka.