Ke Au Okoa, Volume VIII, Number 47, 6 March 1873 — Ka Moi o Peresia. [ARTICLE]

Ka Moi o Peresia.

KANA HOlKil HUA I EUROPA. Mai ka wa mai o ka hoomaka aaa o kc noho'na aupaai o na 'Lii o Pereeia, me hc oiea la, aole paha i ikeia kahi alii poo anpu ni e hele aoa ma kekahi hoakai makaikai i na aiua a me na aupuni e. Ua kamaaina kakou me ka inoa o keia aapuui ma na buke o aa moolelo kahiko ; a i keia mau la mai nei, oa kukui mai na looo o na wi nui ino loe o ka lahui o ia aupuni. A hiki wale mai keia manawa, aoie i mao ae ka hahuna int loa a ka wi nialuna o ka aina, ke moe la uc lakou iloko o na poioo, e hiki ole ai ia lakoo ke hoomuikai ae no iakou iho i oa hanaoua elua a ekolu paba o ka wa e hiki mai ana Me be mea Ia, ma ka naoaina aoa akn, mai ko kakoa kulana uuku mamao aku nei ; c ke kuinu nui maoli o kana hnakai e manai nei i Ēuropa, u& ala mai no paha ia mapiuli o na knmu i paipaiia, be mea pono iaia k< hele ma na anpuni e, e imi ai i mea e hiki ai ke hoopau i ke kaomaha o ka wi a me ka ha . ne o kona aina.

Ua manaoia, eiiaale!e «na ka Moi Peresia ia Teberena, ma ka malama ae nei o Aperi!a 0 Imi mai ana, ma kana hoakai makaikai i Eiiropa, e hele ike akn ana oia i na aopnni o Rusia, Perusia, Auseti)ria, Euelani, Farani, ame Konotinopala. Oka inoa hauohano maoli o ua Moi nei o Peresia, oia oo o Scbshynshah, (ka Moi ona Moi.) Ua hnnauia oia i ka 1330 ; a ma ka makahiki 1848, pii aka la oia iluna oka aohoalii, ma ka make ana o kona mako&kaue o Mahomeda Scbab, he moopuna mai oia na Agha Mahomedw Khao, ka mea i lo&a mai o kona aupnai, ma'mnli o kana pahikana ; a na nohoalii hoi kooa mau kapana me na aoo hookaamaha a me ka pono ole. Aka, ma ka moi e kao oei maluna o ka nohoalii, na «aaikai a oloola kona mao la, me ka hookaomaha ole ia e oa hoooka kaM kaumaha ane na lahol e ; koe «ale oo ma ka hapa hope o ka. 1856 a me ka hapa hope o ka 1867, he kaoa kai hoookaia mawaena o Pereeia a me Einelaui, a oa aohe*T ka aoao Peresia. Mai ia manawa mai, aohe 1 kapa koloko a kawaho i hoopilikia mai i kona nnhoalii ana.

0 ke aoo o koaa nohoalii aoa, be Moi kn< ha*o oia, a oa hilinai ooi wale oo kana mao haoa malooa poooi iho no ooa ; a ia maoawa hookahi oo hoi, oia oo ke poo o ka ekaleeia. Oiai, aohe mui kaoawai a komokanawai malooa o ka Moi ; nolaila, aohe mea maua e ae malalo iho o ka la, o ka Moi wale no ; a oo ia oaea, aia iaia ka mana o ke ola a me ka make malooa o na makaaioaoa a pao o ke aopooi. No keia mea, oa hooliloia kona ooho aopooi ana i mea e hookaomaha wale ai i ka iahoi. i komo oo lakou e makau ai, a e hoopio ai hoi i ka 010 aoa mai o oa kipi kuloko ma ke aopooi 0 oa omkaaioaoa, he poe akamai lakou i na hana mikiala o kola • me keia aoo ; a no ke ano hookaomahaia o

bo&kaMftl kes6 al I tt» kn&ioaa», a me k« loaaaal «d* «i !<• <qMNNI" ; . ik« aio«. laa he aeo oKe« e«e o kc Mp«a), aba lawemal iwikmao apan« boohoibal ai 1 oa kanaka • &!aife, noheao b,e mea bīkī fee kaaaiaala» e llio eo o P«re3ia f aapani naiwai, a i aina Moeaoa. O ka oibaoa Eohiaa Noi o ke āapuai, oia oihaoa kiekie a haoohaao o ka aiau j oa ioaa iai«'ka unaua aui maluiia 6 aa mea a pao maialo mai oka Hoi; aka, oa likepn uo oae oia me m makaaiaaoa e ae, o ka Qobo aoa <Ofiifl)o ooa hoopai a tca Moi; a o ko&a ola aia malalo o keahoooi o konahaku. 0 kona okn be $105,000 oo m»kabiki. Ua hookamuia ke kanawai malona o ka bofee Eo> iana.amena moolelo kaao kaiiike. oka hpopaiia aaa o ka poe kalainia oaa oa hihia aao ooi, aia uo ia ma He unji ia, oki ia o ke poo, hoahoo ia i ka pahi, a aa hoooaainoioo īa a biki ikawa e make ai. Oka loaa makahiW o ka M<>s o Pereaia, aia no ia mawae» ua o ewaia a me eiwa miiiooa dala, ina ieaa noi mai, mai ka aohau ia ana mai malnua o aa aina. Ua makepooo ioa kela mea mt Pe« resia, no fc& mea, aoie o lakoo aie iahoi e oka T ® • e ®«S ana oieloaa o k6 aupnai,. tta hopo pioepine iaa hoopai oaao la na ka* oaka kalēpa waiwai. 0 na knianakanhale o feresia, aaie e booh?bf ka maaao o aa taaHbi»i ke >ke aka ; aka, maloko ako lakoa mau b»le kabi i hoomaaoaia ai na mea oaoi a pan o Pereeia i kaolana ai. O Teherana oia ke Cspita poi o Peresia, a kanawalakūmalima tansani ka oni o kona mau kanaka.