Ke Au Okoa, Volume VIII, Number 48, 13 March 1873 — No ka Hoolaukanaka ana. [ARTICLE]

No ka Hoolaukanaka ana.

0 ka hoolaakaaaka ana, o ka booalu hoa aoa uo ia i fea lahoi, e 010, e nui, e lao ai i na'lii a kanaka, oiai eia kakou iwaeoa 0 ka wanhi o ka Palileleikemi-e ka lahni k«lii 1 ooho ai, a, e emi aka ana a naio ae ke ano Hawaii piaoii, ke ano ili nlaala Hawaii oiaio hoi, a koe ako paha is mauawa he Hawaii ili keokeo, a hapa keokeo paha, aka, o ka iii oana i hooolo oa moko, i nai na aina, i eha ai ua iii, i hoolankaaaka ai na knla, i hele ai a "" • »» un AauM», un uinuauia e pan ana ia a nalowale. Ke i mai nei k«kahi kunaka naauao, uaaloko e kaaaiima maka* hiki i koe aoie e ikeia he iii olaala okoa ; »a pan, ua emi, a «a aalowale e maaioa ae o >» mnoawa. NoJai}a, aiai o knkaa ea palapoia o ka lahai i koe, a me ka aina a kahon i aioha nui ai ; eia ka manawa kopono e noonoo ai kakou, c imi, e ko iinna na mea a pao, & e kauo i ka manaoio maoli, a e hoopan akn i keia neoneo ana oka aina. £ hooolo, a e hoonoi, e hoohua, e hoolaha, e hoolanpaī, e iioolāoai, e hoolankanaka, i ka aiua, i na'lii, a me na kanaka, i mau akn ai ka inoa o Hawaii Hoiookoa, ioa aole kakou e 'ala a noouoo oo keia mea, aiaila, e ko ana ka hooiloilo a kekahi poe haole, a me na olelo a ka poe kanla kahiko o keia Pae Aina ; kela olelo kaolana hoi a kekahi kanla i kana keiki, peuei : " I noi ke aho apai ke kai, no ke kai ka hoi ka aina." Eia kakoo ke ko nei ma ke poo o ke alanoi aia olelo e waiho nei, ake hele nei hoi na ia ala, a ina e nalowaie io ana kakoo, alaila, o ka welau hope loa o ia olelo kaalana, e uohoia aku ana ko kakoo aina, na koli nli hoi a kakon i aloh» ai, e ka poe mai ke kai mai.

Nolaila, e hapai kakou i k& uooooo au i keia ninau, " Pehea la e hapai ai na wahioe Pa o keia Lahoi ? " He kanalima makahiki

i hala ae nel, ua maaaoia aa Pa ka hapaaai 0 ua wahiae o keia lahui, aa h&eaa mai boi kekahi, a ua make wale oa keiki. 0 ka hanau aoa a make wale na keiki, ua ike mao ia ia mea me ka oiaio, aka, • ka olelo aaa aa Pa na wahine Hawaii, oia hoi he hanau koiki ole lakoo, aa loaa o!e na keiki mai ko lakoa mao puhaka ako. Aohe oiaio he Pa oa hine Hawaii. fiia ka ke Akoa la AdacßQ a me Eta ma ka mala o Kden», mahop* ibo o kooa hoonoho ana ia laua ia aiaa «paikai laa ole: " E hoohaa oiaa a e hoolaha hoi,« hoopiha i ka hoaoa." 0 keia ka ok>lo hope a ke Akua i oa kumulaa hool&ha » ko laua wa e ooho maikai aoa oaa ka Aina Hemolele i h&awiia do laua. Ma ka aaaaaaa 1 ko ke Akua oaauao maloko o keia maa olelo ; ua pili ka maoa o ia maa 01010 i aa hanauna a pau, a i na iahui hoi a pau ma ka honua, a «a pili po no hoi i keia iahai, oa pili i na lahai naauao, ua pili oo hoi i oa lahui naaupo Ina pela, alalla, aoie ke Akoa i hana i na puhaka o ka haoauna hope o keia Ul īi i mea e haoau keiki ole ai lakoo, a ka kou hoi e kapa ako ai, " Ua Pa na wahiae Hawaii" Eia no iloko o na tausaoi I koe o keia lahai i keia sanawa, be maa laa mflitma kaoaka, aka, ua ike ole nae ke koeoa o keia lahai ia meo aui a maikai hoi. Ma keiaoielo a ka Mea Maaa, aok i ikeia aalaUa ko ke Akua hooaele aoa j oa wa&iae o keia lahai i ka haaaa keiki ole. * Ua haawi aaai ko Aku» | i ua mea maikai a paa iloko o ke ao oei, ua [ hoouohoia taai hoi na kanaka e imiak«, peU

ka ke Akna, pela taaa haoa oaa ma oa w«bi a pae, iwaena on« laboi a pao, ma oa mea walka! o ko kakoo *da aoa j oa haawl mai ke Akw i ka laana aallke kanaka tna ia mea. Psta oo ka hooh«a A&a e boopibi f ka aioa I oa kaoaka, bb baawi ke Akoa i keia qiana ia kakoo, oa kakoa « baoa a bam ofe aa baoa ma! ke Akaa i na wahioe a Uke loa na hale kabl e moe ibo ai na keiki oo oa tausaoi tnafeafciki a hiki I koua poai aoa, Ma jaa aioa oaaoae he maa boke ko lakoa o keia ano, I oapae hiki ei i oa baoaooa o lakoā ke aana, a hoomaopopo no keia mea. A « kakoa boi, oa hemahama a nele i oa bo|p o ia ano, aka, iaa e hooholo like ka lahoi mai o a o e boolankanaka hon ia kakoo. alaiiai, a loaa oo ia kakeo aa mea e ao nai ai ia kakem ma keia moa ako.

Eia paba ttekabi m»a o\<£o ao kapono e malamaia ai. 1. £ a)alaatft oa makoa ina keiki loe ka maikai ioa o ko laltoo kiao, ahiki i ka 1? a i ka 90 paha o a& mak&hiki, alaila « hoq«poe i«a kaoe ika frabioe, » e &ootnoe boi iq& «ahiiw ik& kaae. 5L Ē w« ka fe4Qfl i oiiuu* iiaaa Kma i'kaika, e taa me ka haaa hao, araara, kamaaa,» pek&ko, i mea e lnbi ai ka kino a hookaheia ka hoa, alaila, i ka wa e boi ai e moe ma ka po, e haolehia aaa oia iloko o ka biamoe malkai. » olaoio kopoao ko kiuo. 8. Mai hoolilo i ka aoao o ka wahine, kona oiaa pApaiiaa, koua kiao i mea lealea wale no. Oke kioa noi koia mawaeoa o kakoo nei, ua liioloa na wahioe i mea iealea oa na kane, a o oa kaoe hoi i mea ieaiea na na wahioe, aolaHa i haalele ai ke kaae i ka wahine mare, a lilo i ka wahine e, a pela hoi ka wahinei ke kaoe mare, a lUo i ke kane e, aole pela ka hapanoi o ko na aina naaoao, oa hana ka hapaoai o lakon i mea e hoolaokaoaka ai; aka, o kakoa, i mea lealea wale no. Ua kaopaona i» aa ~hewa ma na aina naaoao a pao, a oa kanpaona po ia hoi ko kakou oei ma ka noonoo ana oka poe ooonoo. Ua olelo mai lakoo o ka moekolohe ka lealea i keia Pae Ai(ioa e noonoo pono iho ka poe heiuhelu 1 keia manao ekolo, alaila, e mohala ia paha konaoiaio maoii.) 4. E moe kaawale ka hapaool o ka manawa o' be kane me ka wahioe ; ua ike ka lahui a pan i keia, ina e moe ppoameaelua, e pomehaoa no lana, pehea keia a ke Akoa ma ka waUa o ke £anaka pookela oka naanao. Pela no e nooooo iho ai, ioa e moe pa na mea eloa, alaila, e ola aiao aaanei ka manao lealea,' (o ka euea oai keia o k» pi» z»anaabi) ainiia, 7 ks wa knpono no ka loaa aoa o oa keiki, o» eml ka Heaika o ke kioo, alaila, e malili' aoanei na keiki ke hanaa mai a make wale no. 5. E malama kela ohaoa keia ohaoa i BQO kuokoa, knoo, a makaala hoi, o keia ke »uo maa mao ioa haole a kakou e nei. Ina elua wahi haole, he kaoe a he «ahine, t»ele no ke kane i ka hana, noho no ka wahioe i ka hale, a o oa wahi haoa ma ka faale, oia ka ka wahine, aole e hele 'wale aka ma ko hai ipoka hale, a boi mai ke kaoe, oa inakaakaa e no oa mea ai, a e noho olaolo like loa aoanei laoa, a pela no a hiki i kawaebooiaaka> oaka ia ai ko laua alo, he mea keia e kaohi ai i ka hele aowaoa aaa o ke kaoe a me ka wahioe. 6. E hoopale loa aka ina k*naka palauaielo e hele wale aoa ma ko eokoa man ipoka hale, ame oa wahine o ia ano, aia ma ko lakoo mao poo, aa piha i na knko iao e make ai onkou a me ko ookoo lahni, he mea omo koko na kaoe palaaalolo, a he Iq« mimilo i piha i oa mea make oa mahaoi a pao, mai paai i ka onukai o ko koo kino, o haoleb:a oukoo i na loa o ke«ai o ko ookoo lahoi, (ina no be pono e kapa ako ia lakou na lakoo e pepehi nei i na taosaal kanaka be noi, ina oo oa oki poo ia lakea, pooo.) 7. E oinaoinao ina kaaa a me oa wahioe i hanao noi f na k«ki, m maaao ke aao nni o ka maoawa i (oaa af ka laoa maa keiki, peia e 010 ae ai ka maaao a me ka ike ake aanao keiki, alaila, koao a hao.' ia peh, malie paba o 010 ia Oaho Noi.

W*siaetooa, Pe}». B—Da koik«' ke koa»ite hookoiokolo i k> bkoa oieio i—» 0 ka l»le eo kek«hi bitft e hoomehwOHu 1 k» nkaoM Luaa Hooko, Hoek«)okolo a o» m Lau* Akaobb o ke Aopoai o Aawnka Hoipaia. Oia koi, e kooawhoalw»* ia ka oka makahiki o ki i 9 ka Hope Peiealliw % k« eawal Noi o Aaiente Hojp«la ke flG,OOe ; oa Laaekaaawei c m Aka K»«ti» 00<K - ea Lom • ka Aha iC«itnHi bo $f9,«9Q, ka Laaa Heomala a k» Hale Atwoleto be $10.000, na Hoa oka Akad«to fS,Qa& 17« koora pa Uokoe keta aa ak« •t* AkaoWe ke kakakakwMwile». kmp»k m ēke aite kae eae m Klo Maakua.

Paraa, Fefc. 18—Ue kiki mi I» Mm ttti Ma4w«d>i mi, ke kooa»k*«*4» hhka mā AaaMleM iMiia otaat aM e *hiihla ike kMeMkaekale -*ka kof« «okMa kaW %kokoto Com»i ka Aha S«ktM hoe, o Ftgo«us k« «c« | kekoia ke Pere«M««a «o ka Aka Kfek«, « a Caateiar ke R«kiM o ko m aia« «.