Ke Alakai O Hawaii, Volume III, Number 43, 30 April 1888 — MAI LEPERA MA HAWAII KA Hoopau Dala wale o ke Aupuni MA KAKAAKO ME KALAWAO Ka Lua Kupapau Hoi O NA KANAKA HAWEII E KANU OLA IA NEI. [ARTICLE]

MAI LEPERA MA HAWAII KA Hoopau Dala wale o ke Aupuni MA KAKAAKO ME KALAWAO

Ka Lua Kupapau Hoi O NA KANAKA HAWEII E KANU OLA IA NEI.

[Kakauia no Ke Alakaiī.]

Heaha ka waiwai o keia hana ana pela, e hiki io mai ana anei ka hoola no keia lahui i keia mau la aku? Pela paha, kanalua. Aka, i iia e hiki io mai ana he hoola, e ola io ana paha ka poe i loaa 10 i ka ma'i lepera, i na he īke 10 kona, a he aloha oiaio hoi i. keia lahui. A pehea, e hoomau ia aku ana no anei ke o ana i ka poe i o ole ia o na kanaka Hawaii? Ea! Heaha ka waiwai o kela kanawai e ae ana i na mea a pau e lapaau i ka ma'i lepera me ka laikini ole? Aole anei.no ka ike o na wahi Kauka haole, he ma'i ola ole keia ke hoola ia e lakou, a o na ma'i e ae e hiki ana la lakou ke hoola. Nolaila, kāpu iho nei i na kanaka Hawaii, ka lapaau laikini ole ma na ano ma'i e ae. & koe ka ma'i lepera Ke ike nei kakou, kanakplu a oi na makahiki.o keia ma'i o'ka laha ana, pela no hoi ka lapaau la ana o na Kauka haole ma Kalawao, a auhea kahi uukju loaa mai? He nele loa aku hoi ka pomāikai riui. Ua ike ka Moi, ua kwmaaina na Luna Nui o ke Au |)uni, ua kupa a ewe i kanaka Hāwaii keia mn'i lepera hiki ole ke hoola ia. Owai ka mea waiwai ma keia ohi hapuku e lawe mau ia nei ī Kalawao 0 ke A6puni anei a o na kanaka Ilawaii ponoi paha o ka aina? E puana like mai ana na Hawaii oiaio ā pau loa aole mea e koho hewa mai ana, o na Kauka haole wale no ka mea waiwai ma keia hana aloha ole, a me na haole na lakou e ho >!ako nei i ke ola, a me na lako a pau e pono ai ke kanu ola ana i nn līawaii oiaio ma Kalawao Piha ko lakou rnau pnkeke i ke dala, loaa ka hana e waiwai ai, ola ka ohan'a, kū no ke kaena a ka haole. u Aole 1 lawa ka ike o na kanaka Hawaii pouoi e hookele ma na 6rhana Aupuui." No ke aha? Wahi a ka puu wai i piha i ke aloha oiaio. No ka nele io no v ka ike ole i kahi e ola ai ka lahui, a no ka pakela oluolu o na 'lii, a me na kanak* naaiiao o ka a n<ij lioiaila, puni Wi.le lakou i ke ao a rui Luna Aupuni haole, e hookaawale ia o Kālawāo i ilina kupapa no na kanaka Hwaii i loaa i ka ma'i lepera, a o li'ma ae la na Lunamakaainana, holo i ka Ahaolelo, kakāuinoa ka Moi, lilo i kanawai make no na kanaka Hawaii a liiki i keia lā, a i ke kanaka hoj>e loa o ka lahui Hawaii. Eia ho ka inoa o ka poe Hanohano na lakou keia make. Owai o lakou ka mēa hookahi i kue ino loa i ua kanawai pepehi kanaka nei? O ka mea Hanohano, ke kanHka Hawaii kaulana loa, ke po-kela b 'ke kupauah * ' -wahi, kanaka > a ka Mea Hanohano C. C. Harrls, l hoike ae ai ma kekahi nutiepa haoie hiahope iho hoi o ka make ana aku o J. W. H. K* oiai hoi, oia e nolio Btia ma ke kulana

Loio Kuhina (C. C. H.) a peuei kana oleio: f l He mau au Ina o Kauwahi ka Loio o kefcahi- hihia koikoi imiiH o ke Kiūre ma ka aoao p.ale, ua kiki au ipa jpūka N hakahaka a pau o ka hihla, i ole alre pakeīo JkalaWehaiu .malailaa lilo, aka nae, i ke, a ku mui iluna e hoakaka, a e ao aku i na Kinre, liia kekahi vyahi kumu a'u i ike mua ole ai, ia w% hoke iho la no au i ike ai e haule ana ka ko'u aoao." [A pulelo hou aku.]