Ke Alakai O Hawaii, Volume I, Number 22, 2 June 1888 — Ahaolelo o 1888. [ARTICLE]

Ahaolelo o 1888.

La Hana 2, vlei 30. Halawai ka hale e liko me ka mau. ma ka hora 10 a. m. Peresidena S. G. Waila ma ka noho, pule mai ka Rev. E. S. Timoteo a hoomakaia na hana ma ka heluhelu ana mai o ke kakauolelo i ka moolelo o ka la hana mua, a nia ke noi a Kamauoha ua aponoia. Palapala Hoopii. : Na ke 'lii Kamika mai Honolulu mai: he palapala hoopii mai na Pukiki kahi umiumi mai, e nonoi ana e hooholo' ia kahi mau Kanawai kupono ē hooko ana i ke kapu o ke Kanawai Sabati, i ole ai e weheia na halekahi umiumi ma ia la, a ma na Poaoiio hoi e aeia nahale kahi umiumi e hamama a ka liora 12 p. m. ; a, aole hoi e aeia kekahi e ako a e kahi i ka lauoho a umiumi o kekahi kanaka ma ke ano hoolimalima m.a na la Sabati, maloko o na hale noho. waihoia i ke komite hookolokolo. " Na Paehaole i waiho mai he palapa]a hoopii mai Molokai mai, 63 inoa e hooholoia i kanawai e hookuu loa ana i ka uku kula o na makua e hoouna nei'i ka lakou mau keiki i na kula Enelani kumu mua; a mai a Laiki me Gay o Kauai mai he mau palapala o ia ano hookahi; a ina ke noi; ua liaawiia i ke komite hoonaauao. Na Kamauoha he Palapala Hoopii mai Kona Ilema mai e noi ana ; I—E1 —E haawi ia i uku no ka mea malama hale ipukukui o ke awa o lloopuloa. 2—E hookaawaie ia i $I'oo, noka hoomaemae ana i ke avva pae o Hoopuioa. o — E hookaawaleia I $300, no ka hana a hooinaemae hou ana i na Alanui Aupuni e moo la mai Hoopuloa a hiki i Kapua. 4 — O ka Peresidena o ka Papty, Ola i keia wa e hoopau ia oia. 5— E noonoo akahele ia no ke kukulu ana i mau halemai lepera ma na Apana koho balota a pau o keia Aupuni, a o na Kauka Apana, o lakou na kauka no ia mau halemai. Haawiia i ke komite o na hoopii huikau. Na Olelo Hooholo Na Kamauoha i waiho mai he Olelo hooholo, e kauoha ana i ke Kuhina Kalaiaina e hoolako ae i na hoa o ka liale me na Buke kanawai o ke kau Ahaolelo Kuikawa o 1887, e like me ka Oielo hooholo a Paehaole i hooholo ia ma ia Kau. Ua pane mai ke Kuhina Kalaiaina Aole i loaa aku iaia kekahi kope o ua Olelo hooholo la, a eia nae, ua makau-

kau no ua mau buke nei i ke pa'i ia a no ka hoolawa io aku hoi i na hoa. Waiho mai o Helekunihi he mau ninau i ke Kuhina Kalaiaina penei: 1— Ehia la ka heluna ona mailepera i. laweia mai mai.na Mokupuni Hawaii, Maui aku mai ka tna-~ lama o lanuarili hiki i Mei.nei i laweia ma Kakaako a i Kaiawao. 2— JEhia ka nui o na mai ma ke kahua o Kakaako i keia w.af A ehia hoi ma Kalawao? 3— Ua hoololi a hooponoponoia anei ka noho ana o na mai ma Kakaako ,mai ka noho huikau ana, e like me ka mea i ikeia mai ke kau kuikawa o 1887? 4— Ua lapaau ia anei na poe mai lahilahi e like me na pohaka kane na upehupehu a ehia poe i ola a hookuuia. Waihoia i ke Kuhina Kalaiaina. Noi mai o Paehaole eae iaoiae heluhelu mai no ka manawa mua i ka bila kanawai ana i hoolaha mua mai ai, ae ia. Heluhelu mai oia he kanawai e hoololi ai i ka pauku 4 o na kanawai i aponoia i Aug 29 1884, oia hoi; e ae ia na makua a. kahu mea keiki paha e hookuu ika lakou mau keiki e h£le i na kula la Aupuni olelo Enelani me ka uku oLe. Waiho ia malalo ona rula e like me ka mau no ka heluhelu elua. Na ke Kuhina Loio i heluhelu mai i kekahi mau bila kanawai: 1— Kanawai e haawi ana ike kuleana mana kapae kfure ma na hihia a ke Aupuni Hawaii e lawe mai ai, a i hoopii ia aku ai paha ke Aupuni. 2— Kanawai e hoopau ana i ka mok. 53 o na kanawai Hoopai Karaima e pili ana ina uku ina Makai Nui, na makai ame kahi poe hoopii eae ma na hihia karaima. Hoolaha mai ke Kuhina Kalaiaina e 1 awe mai ana oia he elua mau bila kanawai. Hoike mai ke Kuhina . ,;stin ua pau ike pa'i ia kana ho?ke a aia rna na pakaukau ona hoa : a e lawe mai

ana oia he bila kanawai e like me nei: V 1. Kanawai no ka Oihana koa oke A'upuni. 2. Kanawai e hoomana ana ike kukulu i'a ana o ka Oihana H'oouna Opeope Kuloko a Kuwaho. 3. Kanawai no ke kakau kope ana i na hoailona oihana kalepa. 4. Kanawai no ke kakau kope ana i na maka a me na pepa hoailona. 5. Kanawai e hoohaiki ana i ka manawa e mana ai na palapala ae 6 na Pake e komo hou mai ai iloko nei. Waiho mai ka Loio Kuhina i ka hoike Elua Makahiki o kona Keena, a haawi ia na kope ina hoa oka Hale. Waiho mai o Kalaukoa he olelo hooholoe noi ana i $40,000 e hookaawaleia no na lilo o keia Kau. Kue mai o Paehaole i ka olelo hooholo a noi mai e hoololi ia ma ke ano he biia Kanawai ma ke kapae ana o na rula, oiai hoi aole i hoolaha mua ia mai. Kue loa mai ke 'lii Kakela i ka olelo hooholo ame ke kauoha pu e hoihoi hou ia ika mea naaa i lawe mai, oiai aohe kuleana, a aohe ; muiia e hana ai pela, oiai nae lie hana maa mau no ia mamua, aka aole naē he mana. liula mai ka Peresidena me ka apono pu ana i na kumu hoohaīaiiaia a Kakela; aua hoihoi hou ia ka olelo hooholo i ka mea naua i lāwe mai. Hoolaha mai o Paehaole e lawe mai ana oia he niau bila Kanawai e hoololi ai i na Pauku 57, (>!• a me G;> o ke Kumukanawai, ahe Kanawai e piii aua i ka lapaau ana ika poe i ioohia ij ka nia'i !epera. I.N i ke 'iii' Dole e lawe mai ana oia he bila Kanawai e hooponopono ana i na Pa Aupuni, na iioiohoiona-aea, na hao kuni, a e: hoopau ana i na Pa&ku 231. a ka 2->iJ |> na Kanawai iloohuiinn. iioolaha mai o lie|ekunihi e lawemai ana oia he bi|a Kanalwai e hoopau ana i ka hapa hope oka Pauku 4, a e hoopau loa una i ka Pauku 7 o ka Mokuna , io o na Kanawai il'uipai Kai'aiiua. Noi mai ka Loio Kuhm o k; pae ia ua rula a e heluhelu inai om ma ke poo i na bila kanawiii aiiu i h .ulah . mun n>ai ai: | 1. He kaaawai e Ihoopau loa aku ai i ka oihana Kianipa* 2. He kanawai e pili ana i ka huomaopopo a»na i kekapi inau haua ī hauaia e na kiauina m^mua. He Kanawai e |liolu>onopou ;hou ai 1 ka Oihana Makai kuloko o ke AuPjpīi. |

..Na Paehaole i ainau maj iua palia ua |iau ia mau kanawai i ke pa'i ia; a na ka Loio Kuhina i pane mai, ua pau np i ke pa'i ia a aia ikko o na buke kanawai o keia Kau. .Waiho uiai o lielekuuihi he Olelo hooholo e hoolako ia ua hoa o ka haie _ me 150 pooleta, oia hoi 100 poo o 2 keneta, ti ī 50 o 1 -keneta. r ~ 1 Kue mai o Kamauōha no ka pono o!e,a kue.ia na ruia o keia olelō hoōholo; a ua aponoia ke kue. Iloolaha. mai o* Kalaukoa e lawe maī ana oia ī keia mau bila kanawai: t. He Bila kanawai e hookaawale ai i na lilo o ka Ahaolelo o 1,888. 2. Bila kanawui e hoololi ai i ka Pauku 101 oke kanawai Kivila. 3. Biia kanawai e hoopau aua i ke kanawiiihookamakama i aponoia i Aug 24, 1860. Heluhelu mai ke Kuhina Kalaiaiua no ka wa mua i keia mun pila kanawai: ■ ■ .. . 1. He ka<iawai e hoomana ana i na Notere lehulehu no ka hoohiki aua i na hana a pau i hoakaka ia, a me ka au.hau pu hoi hapaha no ia hoohiki ana. 2. He kanawai e hoomana ana ī ke Kakauolelo mua o ke keena Kalaiaina e kak;iuiuoa malalo na iuikini. Waihoia e like me na rula. Hooliiha mai o Kamaifoha e lawe mai ana oia i keia mau bila .kanawai: 1. Kanawai e hoemi ana i ka auhau waiwai paa a wai wai lewa i 75 keneta no ke daia e iike me ke kanawai o 1,882, mokuna 43. 2. E hoopau loā ia ka auhau ana i na Hio ī hoakakaia ma iia Pauku 4, 5 f 6me e 7 mokuna 43 ona kanawai o 1882. Heluhelu mai ka Peresidena he ieta mai ka lanakanawai Kiekie Alapaki e hoi imu ana ua makaukau kana hoike aua hoolawaia na hoa o ka hale. Heluheln hou mai oia 1 kekahi leta mai a ;Wii\i aku e ninau ana Tua paha ua makemake ia e hoolawa aku ia Keena me na nupepa u Advertiser" puka ia ame "Gazette" puka pule, a'-e hoike aku ke kakauolelo i ka uui o na kope e lawa ai. Heluhelu hou mai oia i ka pupa inoa 0 na Komite penei: Na Komite Kumau. Komite oko na Aina E —Kamika, Balauwina, Keoki Wilikoki, Kauhane me Nawahine. Komite Ilookolokolo—Kikila Balaunu, Kakela, Hikikoki, Kini iue Likikini. Komite Waiwai —-Ēalauwina, Kawainui, Wilimana, Alopeka Wilikoki me Parisa. Komitc Aina Anpimi —Kimo Pelekane (makua), lega, Maki, Bakalamana, me Nakaleka. Komite Oihana Kalepa—Pohikan a> Kauka Waita, Horner, Gay me Kalau— koa. - Komite Hoonaauao —Taonasena, Paehaole, Walakahauk', Helekunihi me Wile Ilaiki. Komite Malania Ola—Kini, Foster, Danieis me Oeoki Hole Notley. Komite Oihana Koa —īana } Keoni Kaimana', "Huelāee, Wall a nte Bele. Komile Bila Kanawai —Raiki, Gay t Naone, Kawainui me Taonasena, Konāte o na Huke Helu —Hole, Kamika, Kauhi, Luiiian me Kimo Pelekane (opio). ; * Komite ONa Kula. — Likikini, ,Diakoua, Kamanoha, Hikikoki, me Walakahauki. Komite Pai.— F. Kawainui, Kamai, Robingon ; me Alopeka Wilikoki. Komite Huikau.— Geoki Wilikoki, Walakahauki, Bakakmana, Heiekunihi, me Kakela. Noi mai o Kakela ina e manao ana na hoa e lioomaha ka hale, ahiila e hooniaha a h'iki i ka hora 10 apopo. Hoololi mai o Paehaole ina e hoopanee alaila e noho hou ma ka hord 9 o ke kakahiaka, Hoololi ke 'lii Wilimana ina e hoopanee alaila e noho hou ma ka hora ? 0 k a la apopo | Ma ka ninau aoa ika Uale, ua hoo 1 holoia e hoopanee a hora 10 a. m. o ka la ai>opo. Lu hana 8 t Mei 31 1888. Halawai ka hab hora 10 ». ra» Peresidena m» "kV uolh% pule ke ka-

liunapule heluhelu ia ka mooleloo ka la hina i hala. Apono ia. Na Palapala Hoopii. Na Paehaole mai Molokai mai me <50 inoa he hoopii penei: 1— E kauoha aku ke Aupum ma o ka Papa Ola 'laia Kau ka Unna a me <}oto a i kekahi paha o laua, e hele mai i Hawaii nei e lapaau ai i na mai lepera, 2 — E hookaawaie ia i haawiua dala kupono uo ka poe e hiki ana ke lapaau a ola ua mai 'la; a e uku ia lakou e like me ka nui o na mai e ola ana. 8-—E loaa ka mana piha i"ka poe a pau e aa ana e ola ka lepera ke lapaau a e hooko ia ka lakou mau kauoha; a e ae e lapaau. 4— E ae ia ua poe ala e aa ana no ka lepera e komo ma Kakaako, a e komo palia ī Kalawao e lapaau ai ī ua mai. 5— O na mai a pau e laoaau īa ana a ola ole iloko o hookahi makahiki, a loaa ole ae paha he mau hiona loli ae no ke ola aku, alaila e hoouna ia lakou no Kalawao, a i Kakaako ae nei 130 palia. 6— E hoopau loa ia ka haawiua da-■ la uo ke kauka o Kalawao. 7— O na mai apau e lawe ia ana ī Kalawao, e ae iaona mau kokua e heIe pu, ke makemake lakou pela. Bila Kanawai. Heluhelu mua mai o Kalaukoa i ka hila k&nawai ana i hoolaha mua mai ai, oia hoi:- E hookaawale ia i $40, 000, no na lilo o keia Kau, a noi mai 4 kapae ia na rula; a ua heluhelu elua la ka hila ma ke poo. Hoololi Kumukahawai. Heluhelu mai o Kamauoha no ka manawa mua i ka bila kanawai aoa i hoolaha mua mai ai, e pili ana i ka hoololi i ka pauku 31 o ke Kumukalaawai, a penei e heluhelu ia ai: ; He kapu loa ke kino o ka Moi a me k/v Maluhin: Maluna o na Kuhina ka j hihia o na Oihana; a na ka Moi ka Mana Hopko. Aole no e paa na Kanawai i hooholoia e ka Ahaolelo ke ok e kakauinoa ka Moi, koe jaae ua mea i hoomaopopo ia ma ka pauku 48. waihoia no ka heluhelu elua. Na Ninau. Waiho mai o Puehaole he maa ninau i ke Kuhina Kalaiaina penei: 1— Ua lawelawe a hooko ia anei kekahi mau Kumuhana e pili aua i ka hoopakele ana i ka poe i loohia i ka mai lepera? 2— Ua nana a ua Kauoha ia aku nei anei kela mau Kauka kaulana o Hamebug* no ka hele maiīanei e lapaau «i? | 3— O kela kanaka o Keann e noho ! nei ma Kawa, a i o ia ai a hookoiLO i J ka palahelie le|>era. Ua loaa io anei: oia i ka ma'i i keia wa? j ! Na Pane. J ke Kuhina Kalaiaina i pane mai: Ua leta ia aku nei no o Unna me ka hai ■ pu ia aku ina aole he hiki iaia ke heie . mai alaila, o kekahi'mau mai palia ke | lawe aku; a tia pane mai oia, aole pono ! o na mai ke hoouna aku, e pono o kc-j kahi o kana mau hauniana ke hele mai j a eia oia ma America i keia wa ; a e le- j ta ae ana o t T na iaia, a ua leta pu

aku n«i no hoi.ka Papa 01a 3 aolo rtae i | loaa inai ka paiie. E ike ia keia ma ka ' hoike a ka Papa Oia. No Keanu, he oia- j io ua, hai ia ak'«i iaia, ua loaa i ka r>>ai " ■ '■■■; ■■■-' ■ ■"—■■ ' ■ Na Bila Kanawaii Ma ke kapae ana i na rula, ua heluiiolu niai ku Kuliina Auklna ma k<* poo no ka wa mua i 'na hila' kana'Wai ana i hoolaha mua mai ai. Na Kini he olelo hooholo, e hoolako aku i na rumi heluhelu o ke taona nei me elua kope o na bila kanawai, a me na olelo hooholo i pa'i ia, a menahoike a pau e waiho ta aku ana imua o ka hale. Kue mai o Paehaole i keia noi, no ka hoouui lilo, a maliope o na papa leo ana, ua adono ia ka olelo hooholo. I Noi ke 'lii Kamika, e-koho i komite pane aku i ka haiolelo Alii. 11010. .... ...No Na Nupepa. Waiho hou mai ke ln Kamika he olelo hooholo, e kauoha īa ka Makai o ka hale e hoolnko aku i im hoa i kela a me keia la hana, me nookahi kope o keia mau Nupepa, Advertiser; Bnlletin; Paeaina; a me Ke Alakaī 6 Hawaii. Pakui mai ke 'lii Waterhoui?e ī Ka olelo hooholo ma ka hookomo ana mai i ka inoa o Ka Makaainana. ulu ka hoopaapaa mawaena 0 ko ka'Hale no keia mea, 0 Wilimana kai kue loa no na nupepa. Pakui hou mai o Kalaukoa i ka olelo hooholo ma ka hui pn ana mai i ka inoa o ke Knokoa, me ka hoike njai oia wale no ka pepa i paio ikaika me ka pololei e like rne na i ana i keia wa. Ae ke 'lii Kamika i keia mau pakui elua, Waiho mai o Kini, he hoololi i ka olelohooholo, oia hoi, he mea pono na kela a me keia hoa e waiho aku i na inoa o na Nupepa ana i makemake ai imua o ke Kakauolelo, a liana e kauoha i ua hale pai e like me ia heluna. Ma ka ninau ia ana o ka Hale, m aponoia e like me ka Kini. Heluhelu mai o Kamauoha no ka wa mua e pih ana i ka hoonoa ana i na kai Aupuni konohiki; a me ke kukulu ana i na Haleniai. nja kēla a me keia apana. r oolaha mai ke'lii Hikikoki e 'lawe mai ana oia he bila kanawai e hoololi ai i ka mokuna 31 o na kanawai karaima, e hooponopono ana i ke kuaī ana 0 na waiona, a me na hoololi o ia kanavs|ii. maī ke 'lii Kakela t)0 ka wa mua ma ke poo i ke ana 1 ho.olaha mua mai ai, e pili ana / ka hooponopono hou arm i ka oihana kauka hnki niho. ■ Hoolaha, mai o I)iakona, e 1-we m ;i aua oia he hila kanawai e hoololi ai i ka pauku 22, mokuna 55 o na kanawai e ])ih ann i ka auliau o na "hoailona pai." Ka Heiekumhi i heluhelu mui 110 ka wa mua i ka biia kanawai iina i hooiaha mua niai ai, e hoololi ana i ka hapa hope o ka P.mku 4, a hoopaii loa hoi i ka Pauku 7 o ka mokuna 18 o na kanawai hoopai Karaima. Ua hoihoi hou ia keia bila no ka nele i ke kope m.i ka o'elo haole. lleiuhelu mai o Kamauoha no ka wa mua i ka hila kauawai e hoopau loa ai i ka anhau ana i na ilio |>eiiei: Pauku I—O ke Kanawai i kapaia he auhau holoholona, maluna o na |lio a me na hana pili i n,i ilio i ia ma na pauku 4, 5, 6 a me 7 o ka Mokuna 43 o na kanawai i apono ia i Augate

7, 1.882,-e hoopau ia, a.ma keia ke hoopau loa ia nei ua mau pauku la. Waihoia no ka he!uht;lu eliia. Hoiko mni \e Kalaiaina i na paue no na ii'nau a Helekunihi o ka la elua, oia hoi oka huina nui ona niai i lawe mai na mokupuni mai," njai lanuari a i.Mei 30 iho 1888, he 239; hoouna loa ia i Kalawao, he 320; ma Kakaako i keia wa, he 55; huina nui ma Kalaupapa ine Kalawao, he 863. He kaawale ka noho ana o ka poe mai inoino loa mai ka poe ahona iki; a he lapaau ia no ua poe ipai la-, aole nae he walii mai i ola ;a aia a hoike hou ia niai, alaila maopopo ka poe i hookuu ia Iloolaha mai o Palanike,. e lawe mai ana oia he mau hoololi no ka pauku 12 o ka Mokuna 44 o na kanawai o 1882. ! Waiho mai o Nakaleka he olelo hooholo mai Molokai mai, penei: Oiai, o ka wahie a ke Aupuni i aelike i ai me Kimo Pelekane no ka hoolakoi ana aku ia Kalawao ma ka $10 o -kej koda, a oiai hoi, ma ke kuai hou aku no ona mai ma ka $6 o ke koda e loaa ai ia lakou ua wahie la, a pela e hana' ia la malaila. Nolaila, E kauoha ia ke Kuhina Kalaiaina, e hoike aku i ka Peresidena o ka Papa Ola e kauoha aku i ka Agena ma Molokai e haawi wale ia ua wahie la i na mai me ka uku ole, a e kauoha pu aku e hoihoi hou ia ae na dala ana mai i lilo.. Haawi ia i ke Komite Malama Ola. Hoike mai ke Kuhina Kalaiaina i ke koi a E. B. Thomasi kekahi huina o $875, 96; ma ke aho he ukupanee no kekahi huina dala a koena hoi i uku ole ia mahope iho o ka pau ana o na hana o Kalakaua Ilale, a kaa aku hoi iloko oka malu oke aupuuu Ila- | awna i ke Komite waiwai no ka niele pono hou ana. . : l' He oielo Hooholo na e : hoolimalimnia ī kekahi mea akamai, uo ka imi a nana pono āna i na huke o ke keena wi'iwai. Hoololi mai ke 'lii Kamika me ka pakui, ona buke oihana ona keena Aupuni a pau, aole hoi o ko keena Waiwai wale no, a u:a aponoia pela. lloi ke mai o Kmi po na komite ona mai lepera, e halawai lakou maloko o ka hale mahope īho oka liooinaha ana. Hoike pu mai hoi o Kaniika e i>iii anf A i na komiie o na haiepaahao, e halawui ma kona keena hana.

Hoike mai o liikikoki e halaw<ti na komite ona Aina Leialii ma ke keena loio o Kakela ika hora 1:30 o keia amna la. Ke Komite Pāne i ka- Haioielo Alii. Ua hoike mai ka -Peresidena 1 na inoa ona Konvite pane i ka Haiolelo Ain, penei: Alii Kini me Paehaole. * Ma ke hoi, ua hoopanee ia ka hale a ku hora 10 o ka la;apopo, hana 4, Inpe 1, I*BB. Halawai ka hule i ka hora 10 a, m. reresideua ma ka noho. Puie a hpluhelū ia ka moolelo o ka la huua mua; a m;\hope o kekahi hiau hooponupono ana mai a Mi\ Kamaluoha, ua ap<uio ia \m moolelo. Hapai la na hana ma ka Palapah» Iloopii; a no ka nele, ua hoomaku la ma ka hoike a na komite. Na ke 'lii Knmika| i heluhelu mai i ka hoike a ke kom.te ia lakou |ke noonop a nie'ka hooinaopopo uua i| na mea e pilua.oa i kju hoolianu me ka malama a hoopono]j)ono ia ana ona halepnahao o keia Aupuni; me| ka pakui pu mai he bila kanawai e like me keia : ! " ' I—-E hoomaopopo, a e kohoia ia i •Lun.a no ke kaaheie ana e naua \na halepauhao. pili ana ikh pouo ke hoemi ia m hoopai o kekahi poe ma maJhihia. Ma ke poi a Kakela, ua hat|jpma i ke konnte pa'i ka hoike a meaia pu. | j Baluma i ka hoike a ke koixiite i! " i T

Yv T aiwai ia lakou ka noonoo at>a i ka bila e. h'ookaawale ai i $40,000 mailo- ... ko mpi oka 'aupnui, »o na * liio o. keia kan'. Ua apouō hkou i / bila, a ua pakui pn mai.ho'i he boo!o1i m« k? hi o $40.000 e : koerni ia mai i $25,000. Miihope iho~~D kukr.bi mau hoopaapaa ūoa o na- hoa ame ke noi a Kuhina Kakiim e apono a kakau poepoe;'ua aponoia pela. Olelo Hooholo. ' ; 3 /Na ke'lii Kamika i waiho A mai e kohoia i mau komite e hui a e kuka* knka pu aku me na Kuhina no na mea e pili ana i kela 15,000 ibs. dala i au'a ia ma Ladana o kela aie elua miliona; a koena hoi o ka 2,000, lbs. i loaa mai i ke aupuni. hooholoia, He jSToi. Koi hou mai o Kaniika, mamuli o ka hoolako ole ia aku ona hoa eka Makai o ka hale me xia buke kanawai; nolaila, e kauoha ia ke Kuhina Kalaiaina e hoolako aku i na hoa me na buke kanawai o 1887; a e koe no īa mau waiwai'no ke aupuni mahope iho 0 ka hookuu ana o keia kau. Kue mai o Kamuoha me ka olelo ana, \ia hooholo mua ia i kela Kau Kuikawa aku nei, e haawi ia naßuke Kanawai oia Kau, a e lilo ia no lakou ponoi, eia nae, aole i hooko ia pela, a , ua aua ke Kuliina, aoie i hoolako aku' 1•' t ■. *■ . ■ -■. ■ • 11 na jūDa.

He nui ae na paio a boo.paapaa ana mawaena o na hoa; a ua puai ae ka le«j» o kekahi Bolotia e hoopnka i Olelo Ilpoiaha hilinai ole i ke Kuhiua Kalaiaina. no ka liooko ole ana e hoolako i na hoa me na Buke Kauawai; a mahope o keia mau hoopaapaa ana, ua hooholoia, o na Buke Kananwai e lako ia ak« ana i na hoa, e hoihoi hou ia no i ke Keena Kalaiaina. mahope iho o ka hopkmi aka o'keia Kau; kpe

nae na bnke Kanawai o 1887, e like ! me ka mea i hooholoia ma ia kau. He Ninau. Ka Kamika hou no i ke Kuhina o ko na Ama E : 1— Ua hana a lawelawe ia mai kekahi mau hooko ana me na Aupuni E, no na mea e pīli ana i ke Teiegarapa moe Moana mawaeua o Hawai; nei me na Aina E? 2—He mau mea »nei kekahi a ke Kuhina i manao ai e hoike mai ī ka Hule uo ka hoohoihoi ana aku no īa haua? Pane a ke Kuhina. Cfa hana a ua hookoia na mea e pili ana i ke telegarapa. Ua hoouna ia he mau niiiau ī Ameriea ne na lilo oia hana aole hae he pane i loaa mai. Ko ka ninau eliia. hemea no hana i manao ai e hai mai i keia hale oia auo. Na Paehaole he mau ninau i ke Kuhina o ko na Aina E, no na waiwai o Ka Misiona Hawaii i Kuai ia ma Samoa, ka mea nana i kuai, ke ano o ia mau waiwai a auhea la na ehua i loaa mai no ia mau waiA\ai. Nā Kakina no ka wa mua, i ka hooloii oka panku 251 oka Mokuiui 26 ; o na Kanawai KivUa. Ha ke kapae ana ina rula, ua heluhelu elua mai oia ma ke poo 1 kanawai e pili ana i ka waiwai o na wahine i mareia. Na he mau uinau i kaLoio Kuhina, no ko lakou apono i ka hookohu o Dole,.a me Ke kumu i uka ole īa 0 kekahi mn« kokua luuakanawal? Paue ka Loio Kuhma, ua apono lakou 1 ka liookohu o I)ole, a no Ka uku ole ia o kekahi mau kokua o ka Alui Kiekie, e nana i ka ho.ike a ka Lunakanawui Xui. Na KaluUKoa, he mau ninau i Ka Loio Kuhina, r,o k>» Uke ōle o ka uku īa ana o makai o ke aupuni. # Na IIana"o ka la: Heluhelii elua ia ke Kanawai e lioopau loa ai.i ka auhau ana i.na Ilio; a ma ke noi a Kakela/ ua hoopauee loa ia ka bila. ' Heliiheln elua ia ke Kauaw ii e uili ana i na notere lehuleli.n, a ma ke noi e haawi la ike komite hookolokolo, hoohoia. Heluhelu elua ana ike k;.nawai e pili ana i ka hoonuaui aua i ke kukauolelo mua o ke kv eua Kalaiaina e kau moa i na laikiui; a uk' ke noi a "Wilimana, e ki kau poepoe a heluhelu ekolu i ka Poakahi» hoōholoia. iieluheiu ālai ka PeresKlena ina iuoa a na komite uo ke kuka aaa ine na Kuhina no uahona: Kamika, Kelina, KimoLaukeke, Ealauina, L>auiela. Ma ke 1101 a Kalaukoa, ua hoopaanee ka haie a ka hora 10 o keia lu.