Ke Alakai O Hawaii, Volume I, Number 28, 14 July 1888 — KA LANAKILA ANA O KE KOHO A ELUA HAPAKOLU O NA HOA I KOHOIA MALUNA O KA MANA VITO O KA MOI. HE KULANA KAPEKEPEKE. He NInau Koikoi no ka Manawa. KOKOKEMAI KE AUHEE ANA. EI AKU KA PELO A HOEA MAI. [ARTICLE]

KA LANAKILA ANA O KE KOHO A ELUA HAPAKOLU O NA HOA I KOHOIA MALUNA O KA MANA VITO O KA MOI.

HE KULANA KAPEKEPEKE.

He NInau Koikoi no ka Manawa.

KOKOKEMAI KE AUHEE ANA.

EI AKU KA PELO A HOEA MAI.

Ma ka Poahā iho nei, lulai 12, i hooholo loa ia ai ka Bila Kanawai hoopan Oihana Kiaaina a ta Aha Kuhma, ma kopa heluhelu ekolu ia ana mahope iho o ke koho ana a na hoa o ka Hale raa ka ninau e hooholo loa i ua Kanawai r la. Ua ike ia he 83 ma ka aoao e hooholo loa, a he 10 ma ka aoao kue. * * * .* * Na ae : Na Kuhina 4, Robikana, Young, lega, Walakahauki, Foster, Lohiau, Waita, Notley, Wall, Townasena, Hikikoki, Balauw»na, Bakalamana Dole, llustace, Kalaukoa, Kauhi, Piakona, Kamai, Kini, Kauhane, Kamauoha, Panea, Daniels, Helekunihi, Horner f Kawainui, A. S. Wilikoki me I^aehaole—23. Na kue :j Kamika> Wilimana, Wilikoki Na6ne ; Kikila B»launu, F. Balaunu, Nawahme me Nakiileka.—lo. ]Ma keia koho ana ua ikeia ka loaa ana i ka aoao o na Kuhina ka elua hapakolu a oi o na hoa i kohoia, a nolaila ua hiki ke manaoia e loaa ana ka lanakila ia lakou i ka wa e vīto ai ka Moi ī ua Kanawai 'la, ina e hana ana Oia pela, i ka wa hoi e hoihoi hou ia mai ai ka bila iloko o ka Hale. Akn, o ka ninau nui : E mau ana anei kela heluna nui i loaa i keia wa i ka Aha Kuhin.;, ke hoea mai ka wa e noonoo'ia ai ka vito a ka Moi, a hapai ia ke kiuai ana i ua vito 'la mamuli o ka lanakila ana o ke koho a ka elua ihapakolu o na hoa a pau i koho ia o kjfi Ahaolelo ? He ninau ano nui keia no ka mea, ina e kuemi hope ana he ekolu o na hoa i koho iho oei ma ka 'aoao o ka hapanui i keia wa ? B hoomanao la nae ma kfia koho ana iho jj£l*. T mau hoa o ka Hale j aole ī ike ia ka lakou aoao e kolio ai, o ia na 'lii Waila, Campbell, Dowsett £makua] me na lunamakaainana Raiki, Gaj, Makuaea me Kimo Pelekaue lillii. Ae hooooaopopoia hoi, liookahi alii ua akaka loa kona kue ana i ka hoopau ana i||a Kiaaina, oia o Waila, e like me ka mea i hoomaopopoia ma kana mau o*elo i ke 'lii Kamika i kahi wa aku nei mamua, a eia no hoi oia ke waiho nei īleko o ka nawaliwali, nolaila aohe paha e hoea ae ana ke koho ana a ia alii, nolaila aole e helu la kana koho ana. t!ookahi hi»i alii «ia i na Aina E,~ oia ke 'lii Campbell, & he uku kooa hiki mai ianei i ka wa e Ēoonooia ai ka vito no keia hila kanawai, nolaila aole e manao ia 'e helu

ia kana koho ana; aka, !na nae e rLanaoia e helu īa kana koho ana, alaila aia oia ma ka aoao kokna i ka Kpopau loa ika Oihana Kiaaiiia, e like me kana koho ana ma'ia aoao hookahi i ke Kau Knikawa a}?u nei, ke oie oia e hoohuli ae i kona noonoo i keia wa. Nolaila, ua hoihoi ia mai na koho ana i koe malona ona lunamakaainana Haiki, Qay, Makuea, Kimo Pelekane opio, ame ke 'lii Kimo Pei©kane makua. Uo keia poe, ua maopopo loa ke nana iu ka lakou mau koho ana 1 ke Kau Kuikawa akn nei, aia ma ka aoao kokua 1 ka hoopau ana i na Kiaāina, a ina e hoololi hou ole īa ana ko lakou mau noonoo 1 keift kau, alaila' aia ao lakou ma ka aoao oka hapa uui, ake hui aku keia poe sme ka poe i ikeia ka lakou mau koho ana i keia wa, ōia hoi he BSj ua īike me ~SBira aui. * V **** * * < ' E lnwe noloko ae o keia heluna 38, na koho ana a 4 Kuhina, e koe ana he 34 ka heluna. Oiai ma ke koho ana maluna oka vito, aole hi ki ī na Kuhina 4 ke koho, oiai aole lakou he mau hoa oka Ahaolelo i kohoia, e | like me na olelo oka Pauku 48 6 ke Kumukanawai. Aka, e nana nae kakou i ke kulana kapekepeke o keia koho ana, i keia kau a me ke Kau Kuikawa aku nei.

Ma ke Kau Kuikawa, he 36 ka nm o ka noe i kolft> ma ka aoao hooholo loa i fea Bila Kan* wai 3 a he 10 ma ka aoao kue, e like no me ko keia kan. 0 ka poe i koho ma ka aoao kue i kela kau aku nei, oia o Wilimana, Ueoki Wiliioku Kauhi, Kikik Ba!aunu, F, Balaunu, Kauhane, Kamauoha, Daniels, A. S. Wilikoki a me Nakaleka—lo. O ka poe hoi ma ia kau ma ka aoao apono i ke kanawai, oia na Kuhina 4, llohikana, Kimo Pelekane makua, Young, lega, Kakela , Walakahauki, Ft»ster, Waita, Notley, Wall, Taonasena, Balauwina, Bele, Likikini, Oamphell, Makee, Bakalamaoa, Dole, Hukake, Kimo Pelekane opio, Kalaukoa, Naone, Diakona, Kamai, Kini, Makuea, Parisa, Helekumhi Horner, Kawainui, Eaiki, Gay a me Paehao!e—36. M<t keia kau hoi ua mauae aku nei kahi mau Solona o kahi aoao iloko o kahi aoao. O Kauhi, Kauhane Kamauoha, l)anielB me A. S. Wilikoki o ka aoao kue i kela kau aku nei'. usfkomo aku nei ma ka aoao apono i ka bila kanawai i keia kau. O na 'lii Kikikini irje Makee a me lunamakaainana Naone o ka aoao apono o keia kau aku nei, ua komo mai nei ma ka aoao kue ī keia kau. A oolaila, aole hiki ia makou ke hoomaopopo pono, pehefTana la na noonoo ana a na Solona i ka wa e hoihoi liou ia mai ai ka bila kanawai iloko'o ka Hale, e ka Moi malalo o kumu, a no ia mea ke ku nei ka lanakila ana* o ka Aha Kuhuia ma o ke koho a elua hapakolu o na hoa ī koho la m» ke kulaua kapekepeke. A o ka ninau e pili ana no ka lilo io ana aku o ua bila 'ia i kanawai raa ke koho ana a elua hapakolu, he koikoī ia no ka manawa, ina e loaa na koho ana a na hoa i hiki aku ka heluua i ke 32, alaila e lauakiia ana keia bila kanaw&i monopoii a hapuku eihana a ka Aha Kuhiua. A oiai he 34 wale no ka nui o na hoa a makou e hoomaopupo mi aia ma ko lakou aoao, nolaila, ina e haule

he 3 hoa ma ia aoao, e koe ana he 31 wale no, aua lodfei ole hoi ka 2-3 a ke Kumukanawai i kauoha ai, a o ka hauie no ia oka bila kanawai. A i ka haule ana, ua like ia me ke auhee anao ka Aha Kuhina, nolaila oia ka makou e olelo ae nei u kokoke mai ke auhee ana." ( A ina oia ke kulana nihinihi i keia wa e ku nei po ka Aha Kuhina, alaila heaha ka hana pono ia lakou e hana ai i loaa ai i a lak ou ka palekana ? Eia : E imi lakou ī na haua e hoom paa loa ia ai na koho ana a Kamauoha, Kanhi, ī)amels, me Paehaole, oia hoi e hookulii aku jakou i keia mau Solona i ole ai lakou e hoi hou i ka ehu me he moi *la. Nolaila e hewa anei makou ke olelo ae "E i aku ka Pelo a hoea mai." A e o!elo hou* ae makou, ina e kupaa loa ana o Kamauoha, Paehaole, Kauhi me Daniels ma ka aoao kokua i keia bila kanawai li puana-i o na kanaka Hawaii, ua maopopo loa ua "pelo ia lakou," ua hanai ai la a hewa ka 'waha.