Ke Alakai O Hawaii, Volume I, Number 37, 15 September 1888 — Ka Haiolelo a ka Hon. J. Nakaleka e pili ana i ka Hoololi Kumukanawai a na Pake. [ARTICLE]

Ka Haiolelo a ka Hon. J. Nakaleka e pili ana i ka Hoololi Kumukanawai a na Pake.

'Ua hiki no i ka Ahaolelo ma ke kānawai e hoakaka i na inoa o na hana, a i oie ia e hoohaiki i ka hana o kela a me keia ano i hiki ī na Pake a o kekahi poe. Eia nae, aole e hlo mamuli o kekahi. kanavrai he mea kue i ke kanawai ī kekahi Pake e lawelawe i ka inahi ana a hana &na i ka raiki a me ke ko, ame ka lawelawe ika mahi ana īna mea eae e ulu ai ma ka lepo. Ma keia wahi ua maopopo loa ka manao o keia pakui oia keia: 0 ka oihaua halekuai oihana kamana oihana hana piula ame na mea like he nuLaku i koe o keia ma| mea a pau aole e hiki i ka lahui Pake ke haua ia mau hana, koe wale no na mea i iioike ia ma ke kanawai,

e kamaili.o hou aku au īa oukou ena 'lii me na lunamakaainan« i kekuhi mea 1 kamailīo nui ia ma na paiaeehia o keia Haie e opa [>u ia ana ka lahui Hnwaii e n. Pake, rr)fi. kou naua akahele ana i ka pakui Kumukanawai ua niaopopo loa la na olelo na ha'i i liookikina i na Pake e hoopili pu mai ina kanaka o keia aupum a pili i»u i ka paia, aka -me kuu koike aku nialuna o ka noho Ileiu 2 o Molokai me ka wiwo ole. ina e hooholo kakou i keia pakui Kumukanawai eko io a-nei kela olelo hooiloilo la oe e Hawaii ponoi a pela no hoi oe en* liawaii hapa īloko o keia Hale e like me a'u nei Penei amaopopo loa ai o na hana :naa mau ina kanaka Hawaii oia na mea ulu mai ka lepo ae, o iu ka ka poe aioha ole ia kakou e kena ae nei i na pake e hoi ae a e hana pu me kaKOu, ah© mea oiaio i ka wa e holo io ai keia pakui e ko io anei ia olelo .a ka Mea Hanohano ke Kuhina Kalaiaiua e hoike mau nei, aka īna e iokahi kakou na Hawaii me na'haoie i aioha ia kakoa e hoike hou ae au maluna o ,ka lioho Helu 2 o Molokai a ke Alakahi ine a Kaululaau aole e ko ia mau ulelo.

No'u iho ua īokahi }>u au me ka poe i hooholo īho nei i ke Kaiiawai 5 - e hoohaiki aku ana 1 ke-komo hou aoa mai o na Pake, he kanawai kaulike ia 1 ko'u manao. Aka hoi o keia pakm he hana pakaha me ke aiuha uie i keia lahui me ko lakou mau kahiko loloa ma ko iakou niuii īiuo, ke naiia mai titii nu inaka īmua o ko kakou mau alo ine na heiehelena o ka nohea, Pehea la ko kakou manao ina e hana ia mai ana penei: Lahui Pukiki he uwi waiu ku iahui Hawaii he kanu kaio na Amerika ma kekahi hana e ae -e like me ka hoohaiki ia ana aku nei <0 keia lahui ma keia pakui. Ke ha'i nei au o kakou kahi e komo pa i ka ehaehu, 'e hoi hou ae kakou e nana i ke Kanawui Kivi!a Mokuna II Pauku 6 me 8 e hke me Ueia: Pauku 6. Ua pili n i kanawai i na kanaka, na kanaka kupa o keia Aupujii, ame na kanaka o na Anpnui e, oiai kc lakou noho ana m_gloko o keia Aupuni, koe wale v j na Lnua Nui 'o na Aupuni e, a me kekahi poe e ae, e iike ihg na kanawai iw-iena o na Aupuni. Oka wiiwai oia poe a pau oiiii ka waiho ana oīa waiwai iloko o keia Aupuni maialo no īa o koonei mau kanawai.

Pauku 8. Ua o|elom na hann a ]>au j hanaia me ke k/ie i kekahi kanawai e papaaiia, me ka olelo ole hoi iioko —a īa kanawai, e lilo na hana kue i mea ole. E nana aku kakou i kela mau huaolelo e kau mai ia maliio o JLi na ninau [)ono ana i ke ano oia mau luiaolelo, He elua haina i hoike ia mai ia'u ; ka mua. oka pono ke hanaia a haule mai n»Lani. 2. Oka pono ke hana aa no ua kanawai 'la mamua o ka hookeke 1 na kanawai a haule e mai na Lani. Ma keia mau mea e kokua aua iiu i ka hoopanee loa,