Ke Alakai O Hawaii, Volume I, Number 40, 6 October 1888 — Owai ka Oi? [ARTICLE]

Owai ka Oi?

AlAkai ELele PaeAina KuoKoa MakAainana Alakal.' Hb lono kai loaa mai la makou, ua manao ka poe kue ina kanaWa 0 hoolilo i ke aupuni i kekahi mana aupuni e aku. He hiki ke manaoio ia na lono o Keia ano no keia poe, oiai, oka manao mua no ia o ka auna mißionari e noho nei me kaKOU. Aneaue ka nahesa e nahu i Ua. poli i ola ai oia. Wahi » ko makou lohe, aneane o Kina e heopai ia Hawaii nei, no Kana mau hana ano e, 1 kona lahui kanaka. I ko makou hoomaopopo ana ua pololei Ka Pake, oiai, aole !akou i hahaki, kue a hanaino i aa Kanawai o ke Aupani Hawaii. Aole no hoi kakou e hewa ma keia naau hana, oiai ; he aupuni ko Hawaii e noho nei ia e na misionari a me na haole kipi e ae i kaihi i ka mana aupuni ma na hana kue 'kanawai. 'No keia mau hana e hana ia nei 1 na Pake, ua kauoha ia aku nei i Kina, i mau kokua moka kaua Pake. Ilokc o keia mau la, ke ike mau ne* maKOu Ika hoelaha ae ona pake i ko lakpu manao. no na hana a na haole i noonoo ai 6 hana aku i kumu v e kipaku īa aku ai lakou tn4'i feeia Pae Aina ākii. !Nui na hana lapuwale ana haole 0 imi epa nei i kumu e kinai īa ai ria Pake. Ua hale maikai aku na hana a pau, i hiki ina PaKe ke hoomanawanui, a ke hele loa aKu hei. 'iia hana 1 ke ino loa, e hiki ole ai 1 na Pake ke 9 eia nae ua makaukan na Pake, ke kue Imai nei lakou i keiā mau hana lapuwāle. Ke pane mai nei rae ke oolea i ka poe e < kue aku ana ia lakou, ake hele nei # ka | i&ieou m«u hana ana me ka pololei, e hiki ole ai i kekahi haole ke pane aku. Ke oielo nei na haole he kaili ka, ka Pake ika aina ame na pono mai na kanaka Hawaii mai, ua pane mai hoi ka Pake, aoie he ama ona Pake e like me na haob. OKa eiwa-hapaumi oka aina 0 Haw?ii nei, ata ina haole, e nana ia Bihopa, a 1 na mamo puDi dak, a na mißionari. Owai,wahia na Pake, Ke kauoha i na kanaka Hawaii e koho nu lak<fu, a e hana no lakou, i ole ai e kipaku ia mai ka aina a« a lakou 1 noho ai, mai mua loa mai ? ona haole, aole o. na Pake. He hoopii ae ka ku Pake Ika uku oka aina hoolimalima 0 na kanaka, a pela no hoi na haole, a e kuai mai ana hoi 1 ka lakou mau mea kuai ma ke kumukuai haahaa loa, aole hoi pela ka ka haole hana. Re Kaili iilo loā no ka ka haole, a he kipaku maoli aku po ka hopena. He oi aku ko na Pake malama i ko ke kanaka Hawaii inau pono, aole pela ka haole. Owai wahi a na Pake, Ke kaili nei i na oihana m&i na kanaka Hawaii niai. He maliiiini oe, wahi aka haole i *a PaKe, a pane mai hoi ka Pake: Ho kela moku ee, ahe olulo pae malihmi mai e like me a'u. a i hiki mai hoi e hana i pono no kalehulehū, aole oe pela, lawe mai oe i kino ma'uele maialo o ka uhi ho#Kaoiani oke Karistiano. Pela iho la ke an» o aa ki-ke olelo aua mawiena 0 na aoao elua.

• Ua lohe wale mai makou, mai kekahi hāole mai } e nai malie akti ana »a hana hoopau ana luna anpuni, ina kanaka Hawaii, a hiki ika paa ana on a makalua oiliana a paū ia lakou haole. Aole keia he mea hou, oiai ke ike nei no kakou ika lapulapu ia ona oihana no jaa klpi a pau i kue a hookahull ike aupuni" Hawaii. Ua hoohemo ia aku na keiki Hawaii mai na wahi i manao nui ia, ua olelo ia no ka paewa o ka hana, a ua hoopiha ia ko lakou wahi i na haole oka puali koa kipi a mailoko ae hoi o na hoaloha oia poe. Eia nae ka mea hilu, a he mea no hoi e pinana ai ka ihu o na keiki misionari, ke hele mai e kamailio ano hoalohaloha mai e pili ana ia mea, oia hoi, he poe ka hapanui olakou, ua olelo ia no ena haole, he poe mahuka mai ka lima mai o ke kanawai | a ua hiki ole ke hoi hou aku i ko lakou home. He mea oiaio no keia no kekahi poe, a me he la nopaha i ka hapanui no o ka poe e noho hana ana no ke Aupuni. Aka, ua hiki no, kuu ia aku ke kōlohe, a wahi'a ka olelo, ina he loihi ke kaula, oia iho la no ka mea nana e hoohihia i ko lakou puana-i. a lilo i mea hoopai no lakou. Eia ka papa inoa ke waiho nei, o ka poe Hawaii nona na oi— hana i upu ia, ma ka lima o na hoomaemae aupuni, a ke nana aku nei makou, he manawa a e hookoia no na hana ana misionari i kuko ai e hooko maluna o na Hawaii opio kupono no na hana oke Aupuni. Ua hiki no.