Ka Elele, Volume 2, Number 8, 23 July 1846 — HE MAU WAHI MANAO PAIPAI I KO’U MAU HOAHANAU KANAKA HAWAII MA KOU KIHAPAI NEI. [ARTICLE]
HE MAU WAHI MANAO PAIPAI I KO’U MAU HOAHANAU KANAKA HAWAII MA KOU KIHAPAI NEI.
IE o’u mau hoahanau, ka poe lohe linepine i ko’u leo iloko o ka luaki■ii o Iehova. Ke noho nei au me ka imi iloko >’u i na mea e pono ai ko oukouno10 ana, a e pomaikai loa ai hoi ouiou. Eia kekahi mea a’u e noonoo lei, o ko oukou ilihune, a me ka henahema o ko oukou noho ana. Aole lui ko oukou lako ma na mea e po10 ai ke kino, a me na mea e holo ai sa ke Akua hana. Ua inoino na lale, uuku, aole paku, pelapela iloio; aole papakaukau, aole pa, aole i iiuha, aole noho, aole pahi me ka !)iora e pono ai ka ai ana, e like me io na aina naauao. Aole maikai na ivahi moe; aole hikie; hui aku hui :nai ka moe ana. Aole makaukau la hale i na puka makani; nolaila noino ka makani oloko, i ka moe pu ina o ka lehulehu. No ka liilii loa a na hale, a nui na kanaka iloko, aolaila, kekahi mai. Nolaila, kupu mai ka manaoiloko au e paipai ia oukou, ka poe launa lau me au, ma keia mau mea. E na hoahanau a me na makamaI ka heaha ke kumu o ko oukou nele, a me ko oukou noho hemahema ana? Eia kekahi kumu, oka malama poio ole i na wahi waiwai i loaa ia oul'eou. Penei, ua hooikaika o Umi, he wahine ma Waikiki, a he haumana hoi na’u, i ka hana eke, a loaa ia ia Ina dala he $10, he hapawalu no ka |ske papalua hookahi. Pehea kana hana me ua mau dala la he 10? Ua ! kuai oia i ka pukiki kilika nona, i mea e nani ai kona kino; pau loa na ilala he umi malaila. Aia ka hewa a; he wahine hune o Umi; aole ku mono ia ia ke kilika; o ke kalikoa :
ka pono, o ke keokeo, o ka lole hapa ke kumu kuai. Eia ka kona manao ma ke kilika. Pau loa kona dala malaila; aole dula i koe e kuai noho, kuai pa, kiaha, pahi, puna, noho, papakaukau no kona hale iho, ua pau ioa na wahi dala i ke kilika. Eia kekahi; he wahine humulole o Akaa, he wahine akamai; a i kona humuhumu ana no kekahi haole, loaa ia ia na dala alua. Pehea kana hana me ia mau dala? Kuai iho la o Akaa i lei haole no kona papale; pau na dala eiua malaila. A hele wale ke keiki a ua Akaa nei me ka lole pelapela a me ka ino loa; o kona makuwahine hoi, he luwahine loa, a me ka palupaiu, nele loa i ke kapa ole. 0ka hale hoi o Akaa, aole maemae, aole lakou i ka moena; o kona papale wale iho no kona mea nani i ka lei, a o ka haole kuai ka mea akaaka iloko ona i ke dalao ua Akaa nei. Eia kekahi; he kanaka ikaika i ka hana o Papa; hoolimalima oia me na haole, he hapalua no ka la, a loaa ia ia na dala he $20, iloko o kona lima, a me kekahi mau apa lole maikai, ame ka pahu sopa. He wahi noonoo no o Papa, a manao oia e malama i keia waiwai, i paa kona hale hou. Aole nae hiki; no ka meu, ea, he lehulehu ka poe noho wale ma kona hale, a pau koke na dala i ke kuai ai, a me ka ia, a holo mai hoi kekahi mau niakamaka ona, mai Hawaii mai, a noi wale mai i dala no ke kino, a i wahi lole no lakou. No ka mea, he poe ilikole loa lakou, a hu ae la ke aloha o Papa a haawi i kahi lole. Pela no ka hele liilii aku o kana waiwai, a o ka nele no ia o Papa. Aols paa iki o kona hale; aneane poho loa kona luhi. Nolaila iho o Papa, a kahaha iho la iloko,
“k'.ateH;u! nani ka luhi wnle! auhea < la ka j)ono o ka hana? ua ane lil<e nie i ka hana ole. Loaa kahi waiwai, < a pau wale io ia nei; aele mea iki i I koe e paa’i kahi hale. Auwe!” i Pela ka wae ana o ua Papa nei. A pehea ka pono ia ia? Eia ka j>o- i no, o kela lehulehu ma kona hale a t pau loa, e hoohana ia lakoh i ka hana, e hele iakou, e halihaii mauu, e ' hana i'no, a loaa kahi hapawalu ma- i laila; e hele e hana paakai, 'nali wa- i hie, kawili lepo, hoioi lole, kua po-,: haku, a loaa kela mea keia rr.eai| kana ai a me kana ia. Alaiia pake!e ka waiwai o Papa. A o kela poe makamaka mai Hawaii mai, e lioohana ia lakou i ka hana, i oia lakou nwilaila. Ina he mea mai, elemaku!e, luwahine paha a pono ole ka hana, oia na mea o kokuaia. Limmkaika, ka oukou kumu. i | j